THE EFFECT OF THE INVALIDITY OF THE GENERAL ASSEMBLY RESOLUTION ABOUT THE ELECTION OF THE MEMBERS OF THE BOARD OF DİRECTORS OF A JOINT-STOCK COMPANY ON THE DECISIONS TAKEN BY THE BOARD OF DIRECTORS AND THE TRANSACTIONS MADE ON THE BASIS OF THESE DECISIONS

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 285 - 306, 31.12.2023

Funda Özdin

https://doi.org/10.55027/tfm.1300841

Öz

Under Turkish law, the members of the board of directors of joint-stock companies are usually elected by the general meeting (TCC 408/2-b). Like all other decisions of the general meeting, the decision to elect members must be taken in accordance with the law. If not, the decision is invalid. This study discusses the fate of the decisions and legal acts of the members of the board of directors elected by a legally invalid resolution of the general meeting in the period up to the final judicial determination of the invalidity of the election resolution. In this context, firstly the transactions of the members of the board of directors with third parties and then the decisions of the board of directors taken with the participation of these members are evaluated. In addition, the question of the validity of the general meeting convened by the decision of the relevant members of the board of directors and the validity of the decisions taken will be discussed. Finally, a solution-oriented dogmatic approach, the doctrine of the "defective organ" in German law, is mentioned and the applicability of this doctrine to Turkish law is evaluated.

Anahtar Kelimeler

Invalidity of the decision to elect the members of the board of directors, validity of decisions and transactions of the board of directors, the doctrine of the defective organ

ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SEÇİMİNE İLİŞKİN GENEL KURUL KARARININ HÜKÜMSÜZLÜĞÜNÜN YÖNETİM KURULUNCA ALINAN KARARLARA VE BU KARARLARA DAYANILARAK YAPILAN İŞLEMLERE ETKİSİ

Öz

Türk hukukunda anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, kural olarak genel kurul tarafından seçilirler (TTK 408/2-b). Diğer tüm genel kurul kararları gibi, söz konusu üyelerin seçimine ilişkin kararın da hukuka uygun bir şekilde alınmış olması gerekmektedir. Aksi taktirde, seçim kararının -hukuka aykırılığın sebebine göre- yokluk veya butlan yahut iptal sebebiyle hükümsüzlüğü gündeme gelecektir. İşte bu çalışmada, hukuken sakat bir genel kurul kararı ile seçilmiş olan ve fiilen görevini icra etmeye başlamış olan yönetim kurulu üyelerinin, seçim kararının hükümsüzlüğünün kesin bir mahkeme kararı ile belirlenmesi anına kadar geçen süre zarfında aldıkları kararların ve yapmış oldukları hukuki işlemlerin akıbetinin ne olacağı hususu ele alınacaktır. Bu bağlamda, öncelikle seçimi sakat yönetim kurulu üyelerinin üçüncü kişilerle yaptığı işlemlerin akıbeti, sonrasında ise söz konusu üyelerin katılımı ile alınan yönetim kurulu kararlarının ve bu kararlara dayanılarak üçüncü kişilerle yapılan işlemlerin akıbeti değerlendirilecektir. Ayrıca arz ettiği önem dolayısıyla, seçimi sakat yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla alınan çağrı kararı üzerine toplanan genel kurulun ve alınan kararların geçerliliği meselesi ele alınacaktır. Bunların yanı sıra, hukuken sakat bir karar ile seçilen ve fiilen görevini icra etmeye başlamış olan bir organın hukuki durumu ve yaptığı işlemlerin geçerliliğine ilişkin olarak Alman hukukunda geliştirilmiş olan ve “Sakat Organ Doktrini” (“Die Lehre vom fehlerhaften Organ”) şeklinde Türkçeye çevrilebilecek olan, çözüm odaklı bir doktrinel yaklaşımdan bahsedilecek; akabinde söz konusu doktrininin Türk Hukuku açısından uygulanabilirliği hususunda bir değerlendirme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

YK üyelerinin seçimine ilişkin kararın hükümsüzlüğü, YK üyelerinin karar ve işlemlerinin geçerliliği, sakat organ doktrini

Kaynakça

• Akdağ Güney, Necla (2016) 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, 2. Bası, İstanbul, Vedat.
• Antalya, Gökhan (2015) Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. I, İstanbul, Seçkin.
• Arslanlı, Halil (1960) Anonim Şirketler, C. II-III, Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul, Fakülteler Matbaası.
• Ayhan, Rıza & Çağlar, Hayrettin & Özdamar, Mehmet (2022) Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 4. Bası, Ankara, Yetkin. Bachmann, Gregor (2022) beck-online.GROSSKOMMENTAR, Hrsg: Spindler/Stilz (Stand: 01.10.2022).
• Bahtiyar, Mehmet (2022) Ortaklıklar Hukuku, Güncellenmiş 16. Bası, İstanbul, Beta.
• Bayer, Walter & Lieder, Jan (2012), ‘Die Lehre vom fehlerhaften Bestellungsverhältnis - Ein Beitrag zur Institutionenbildung im Gesellschaftsrecht aus Anlass des HVB/UniCredit-Beschlusses des II. Zivilsenats des BGH vom 27. 9. 2011’ NZG, s. 1-9.
• Bilgili, Fatih & Demirkapı, Ertan (2013) Şirketler Hukuku, 9. Bası, Bursa, Dora.
• Böckli, Peter (2009) Schweizer Aktienrecht, 4. Bası, Schulthess.
• Butzke, Volker (2017) Aktiengesetz: Grosskomentar, §§ 118-130, Band. 7/1, 5. Bası, De Gruyter.
• Çamurcu, Emin (2020) ‘Anonim Ortaklık Genel Kurul Kararlarının İptaline Bağlanan Hukuki Sonuçlar’ (Doktora), Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Canaris, Claus-Wilhelm (1971) Die Vertrauenshaftung im Deutschen Privatrecht, München, Beck.
• Eren, Fikret & Dönmez, Ünsal (2022) Eren Borçlar Hukuku Şerhi, C. I, (m. 1- 48), Ankara, Yetkin.
• Fleischer, Holger (2023) beck-online.GROSSKOMMENTAR, Hrsg: Spindler/Stilz (Stand: 01.04.2023).
• Göbbel, Vincent (2018) Die Lehre vom fehlerhaften Organ, Tübingen, Mohr Siebeck.
• Grunewald, Barbara (2017) Gesellschaftsrecht, 10. Bası, Tübingen, Mohr Siebeck.
• Gürel, Murat, ‘Seçimi Sakat Olan Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Genel Kurulu Toplantıya Çağrı Yetkisi Var Mıdır?’: Kırca, İsmail & Şit İmamoğlu, Başak & Gürel, Murat & Tekin, Ufuk & Bektaş, İbrahim & Yener, Merve İrem (Editörler) (2019) Prof. Dr. Sabih ARKAN’a ARMAĞAN, İstanbul, Onikilevha, s. 487-526.
• İmregün, Oğuz, ‘Anonim Ortaklıklarda Genel Kurul Kararlarına Karşı Pay Sahiplerinin İptal Davası Açma Hakkı’: (1995) Prof. Dr. Hayri Domaniç’e Armağan, İstanbul, Mitos Yayınları, s. 127-137.
• Kayar, İsmail (2005), ‘TTK Tasarısının Ticaret Sicili, Ticari Defterler ve Cari Hesap Hükümlerinin Değerlendirilmesi’ YÜHFD, TTK Tasarısı Sempozyumu (27-28 Mayıs 2005), S. 1, C. II, s. 353-382.
• Kırca, İsmail, ‘Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyeliği Seçimine İlişkin Kararın Hükümsüzlüğü’: Ülgen, Hüseyin & Kaya, Arslan & Okutan Nilsson, Gül (Editörler) (2003) Bilgi Toplumunda Hukuk - Ünal Tekinalp’e Armağan, C. I, İstanbul, Beta, s. 495-506.
• Kırca, İsmail & Şehirali Çelik, Feyzan Hayal & Manavgat, Çağlar (2013) Anonim Şirketler Hukuku, C. I, Ankara, BTHAE.
• Kırca, İsmail & Şehirali Çelik, Feyzan Hayal & Manavgat, Çağlar (2016) Anonim Şirketler Hukuku C.2/2 - Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, Ankara, BTHAE.
• Koch, Jens (2023) Aktiengesetz: AktG, 17. Bası, C.H.BECK.
• Korkut, Ömer (2012) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirketlerde Genel Kurul Kararlarının Butlanı, Adana, Karahan Kitabevi.
• Kubis, Dietmar (2022) Münchener Kommentar zum Aktiengesetz, Band 3: §§ 118-178, 5. Bası, München, C.H.BECK.
• Kunz, Peter V. (2015), ‘Erfolgreiche Anfechtungen von Wahlen in den Verwaltungsrat: Gibt es eine reflexive Rückwirkung?’ Jusletter 29. (http://www.iwr.unibe.ch/ueber_uns/prof_dr_peter_v_kunz/e163474/e192613/e192616/files256514/2015_06_29_Erfolgreiche-Anfechtung_Jusletter.pdf)
• Kuru, Özge (2022) Anonim Şirketlerde Temsil ve Temsil Yetkisinin Devri, İstanbul, Onikilevha.
• Lieder, Jan (2014), ‘Die Rechtsstellung von Aufsichtsratsmitgliedern bei fehlerhafter Wahl’ ZHR 178, s. 282-325.
• Messer, Rémy (2013) Rückwirkung im Gesellschaftsrecht - Eine Untersuchung der Rückwirkung von Rechtsfolgen am Beispiel der Aktiengesellschaft unter Ausschluss von Aspekten des intertemporalen Rechts, Bern, Stämpfli.
• Moroğlu, Erdoğan (1993) Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, 2. Bası, Ankara, BTHAE. (Atıf: Moroğlu, 1993)
• Moroğlu, Erdoğan (2017) Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 8. Bası, İstanbul, Onikilevha. (Atıf: Moroğlu, 2017)
• Narbay, Şafak (2006), ‘TTK Tasarısı’nda Anonim Ortaklık Genel Kurulunu Toplantıya Davete Yetkili ve Görevli Olanlara İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi’ HPD, S. 7, s. 168-181.
• Nomer, Halûk N. (2008) Kişi Birliklerinde Genel Kurul Kararlarının Geçersizliğine İlişkin Temel Esaslar, İstanbul, Beta. Oğuzman, M. Kemal & Öz, Turgut (2020) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, 18. Bası, İstanbul, Vedat.
• Poroy, Reha & Tekinalp, Ünal & Çamoğlu, Ersin (2010) Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, Güncelleştirilmiş 12. Bası, İstanbul, Vedat.
• Poroy, Reha & Tekinalp, Ünal & Çamoğlu, Ersin (2021) Ortaklıklar Hukuku I, 15. Bası, İstanbul, Vedat.
• Pulaşlı, Hasan (2022) Şirketler Hukuku Şerhi, C. II, Tamamen Yenilenmiş ve Genişletilmiş 4. Bası, Ankara, Adalet. Rieckers, Oliver (2022) beck-online.GROSSKOMMENTAR, Hrsg: Spindler/Stilz.
• Sajnovits, Alexander (2022), ‘Das fehlerhaft bestellte Organmitglied im Rechtsverkehr’ ZHR 186, s. 290-324. Schäfer, Carsten (2002) Die Lehre vom fehlerhaften Verband, Tübingen, Mohr Siebeck.
• Schmidt, Karsten (1986), ‘„Fehlerhafte Gesellschaft“ und allgemeines Verbandsrecht — Grundlagen und Grenzen eines verbandsrechtlichen Instituts’ Archiv für die civilistische Praxis 186, s. 421-452.
• Schmidt, Karsten (2002) Gesellschaftsrecht, 4. Bası, Carl Heymanns Verlag.
• Şener, Oruç Hami (2022) Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı, 5. Bası, İstanbul, Seçkin.
• Spindler, Gerald (2019) Münchener Kommentar zum Aktiengesetz, Band 2: §§ 76-117, 5. Bası, München, C.H.BECK.
• Tekinalp, Ünal (2013), ‘Emredici Hükümler Yönünden Genel Kurul Kararlarının İptali ve Butlanı Sorunu’ Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013/2, s. 13-18.
• Tekinalp, Ünal (2020) Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 5. Bası, İstanbul, Vedat.
• Tekinay, Selahâttin Sulhi & Akman, Sermet & Burcuoğlu, Halûk & Altop, Atillâ (1993) Borçlar Hukuku, 7. Bası, İstanbul, Fakülteler Matbaası.
• Teoman, Ömer, ‘Ticaret Sicili Müdürü Anonim Ortaklık Genel Kurulunun İptal Edilebilir Bir Kararını Tescilden Kaçınabilir mi?’: Engin, Baki İlkay (Editör) (2010) Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, Cilt: II, İstanbul, Onikilevha, s. 1701-1706.
• Topaloğlu, Mustafa, ‘Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü Davalarında Islah’: Topaloğlu, Mustafa & Özer, Işık (Editörler) (2019) Prof. Dr. Ersin Çamoğlu’na Saygı Günü - Şirketler Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu (30 Ekim 2017), İstanbul, Seçkin, s. 87-119.
• Üçışık, Güzin & Çelik, Aydın (2013) Anonim Ortaklıklar Hukuku, I. Cilt, Ankara, Adalet.
• Ülgen, Hüseyin (2005) Türk Ticaret Hukukunda Hukuki Görünüş Nazariyesi (Ticari İşletme Bakımından Uygulama), İstanbul, Vedat.
• Watter, Rolf (2016) Basler Kommentar, Obligationenrecht II: Art. 530-964 OR, 5. Bası, Basel, Helbing Lichtenhahn.
• Wernli, Martin & Rizzi, Marco A. (2016) Basler Kommentar, Obligationenrecht II: Art. 530-964 OR, 5. Bası, Basel, Helbing Lichtenhahn.
• Windbichler, Christine (2017) Gesellschaftsrecht, 24. Bası, München, C.H.BECK.