HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMELERİNDE LEHTAR ATANMASINA İLİŞKİN YORUM KURALI

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 269 - 284, 31.12.2023

Nurdan Orbay Ortaç , Ayşe Çakır

https://doi.org/10.55027/tfm.1391427

Öz

Hayat sigortası sözleşmesinde sigorta ettiren ve sigortacı sözleşmenin taraflarını oluştururken, sigortalı ve lehtar sözleşmeyle ilgili kişiler olarak kabul edilir. Söz konusu sözleşmelerde sigorta ettiren tarafından lehtar atanmış ise lehtar sigorta bedelini sigortacıdan talep etme hakkına sahiptir. Ancak uygulamada herhangi bir lehtar tayininin yapılmadığı yahut birden fazla kişinin lehtar olarak tayin edildiği, ancak tayin edilen bu kişilerin sigorta bedeli üzerinde hangi oranda pay sahibi olduklarının belirlenmediği hayat sigortası sözleşmeleriyle de karşılaşmak mümkündür. Çalışmada bahsedilen hallere ilişkin “Lehtar atanmasına ilişkin yorum kuralı” başlıklı TTK m. 1494 hükmü ele alınmış ve bu hükmün cevap vermediği sorunlara çözüm üretilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sigorta sözleşmesi, Hayat sigortası, Lehtar, Sigortalı, Mirasçı

Teşekkür

Sayın Editör, iyi çalışmalar dilerim.

RULE OF INTERPRETATION REGARDING THE APPOINTMENT OF BENEFICIARIES IN LIFE INSURANCE CONTRACTS

Öz

In a life insurance contract, the policyholder and the insurer are the parties to the contract, while the insured and the beneficiary are the persons related to the contract. If a beneficiary is appointed by the policyholder, the beneficiary has the right to claim the insurance amount from the insurer. However, in practice, it is possible to encounter life insurance contracts in which no beneficiary is appointed or more than one person is appointed as a beneficiary, but the ratio of the shares of these appointed persons on the insurance amount is not determined. In this study, Article 1494 of the TCC titled “Rule of interpretation regarding the appointment of beneficiaries” is analysed in relation to the aforementioned cases, and it is attempted to find solutions to the problems that are not answered by this provision.

Anahtar Kelimeler

Insurance contract, Life insurance, Beneficiary, Insured, Heir

Kaynakça

• Antalya, O. Gökhan & Sağlam, İpek (2019) Miras Hukuku, 4. Baskı, Cilt: III, Seçkin.
• Aydın, Sevgican (2018) Sigorta Ettirenin Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün İhlali ve İhlal Halinde Sigortacının Hakları, Ankara, Seçkin.
• Ayhan, Rıza & Çağlar, Hayrettin & Özdamar, Mehmet (2020) Sigorta Hukuku Ders Kitabı, 3. Baskı, Ankara, Yetkin. Bozer, Ali (1981) Sigorta Hukuku, Ankara, Olgaç.
• Bozkurt, Tamer (2018) Sigorta Hukuku, 11. Baskı, İstanbul, Onikilevha.
• Brambach, Marko (2020) Nomos Kommentar, Versicherungsvertragsgesetz (Hrs. Rüffer/Halbach/Schimikowski), 4. Baskı, Nomos.
• Can, Mertol (2018) Türk Özel Sigorta Hukuku, C: I, Ankara, Adalet.
• Dural, Mustafa & Öz, Turgut (2021) Türk Özel Hukuku Miras Hukuku, 17. Baskı, Cilt: 4, İstanbul, Filiz.
• Eitel, Paul (2003), ‘Lebensversicherungsansprüche und erbrechtliche Ausgleichung’ (Hrs. Sibylle Hofer & Heinz Hausheer), ZBJV 139/2003 S. 325, Stämpfli, s. 325-362.
• Eren, Fikret & Yücer Aktürk, İpek (2019) Türk Miras Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Eriş, Gönen (2022) Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Sigorta Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Ertuğrul, Meryem & Yılmaz, Gülşah (2019), ‘Ölüm Rizikosuna Karşı Yapılan Hayat Sigortasında Lehtar Olan Mirasçının Mirası Reddi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi Ödeme Sorunu’ TBB Dergisi, S: 145, s. 421-448.
• Günay, M. Barış (2022) 4. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Heiss, Helmut (2017) Münchener Kommentar zum Versicherungsvertragsgesetz (Hrs. Langheid/Wandt), 2. Baskı, 2017, C.H. BECK.
• Hormuth, Heinrich (2020) Münchener Anwaltshandbuch Familienrecht, 5. Baskı, C.H. BECK.
• Kanıbelli Adlığ, Özsev, ‘Hayat Sigortası’: Topaloğlu, Mustafa & Dinç, Mutlu (Editörler) (2022) Sigorta Davaları, 3. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Kara, Etem (2020) Sigortalanabilir Menfaat İlkesi, Ankara, Yetkin. (Menfaat İlkesi)
• Kara, Hacı (2021) Sigorta Hukuku, İstanbul, Onikilevha.
• Kender, Rayegan (2017) Türkiye Hususi Sigorta Hukuku, 16. Baskı, İstanbul, Onikilevha.
• Orbay Ortaç, Nurdan (2021), ‘Sigortalanan Olaya Kusur İle Sebebiyet Verilmesinin Sigorta Teminatına Etkisi’ ERÜHFED, S: 2, C: XVI, s. 81-138.
• Öztan, Bilge (2021) Miras Hukuku, 12. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Plattner, Stefan (2015), ‘Begünstigungsrecht in der Lebensversicherung’ (Hrs. Stephan Fuhrer, Stephan Weber), HAVE/REAS Schriftenreihe 5, Zürich, Schulthess Verlag, s. 1-19.
• Sayhan, İsmet (2011) Sigorta Sözleşmelerinin Konusu, Ankara, Yetkin.
• Serozan, Rona & Engin, Baki İlkay (2018) Miras Hukuku, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Schneider, Winfried Thomas (2021), Versicherungsvertragsgesetz: VVG (Hrs. Prölss/Martin), 31. Baskı, C. H. BECK. Şenocak, Kemal (2009) Üçüncü Şahıs Lehine Hayat Sigortası, Ankara, Turhan.
• Topaloğlu, Mustafa & Dinç, Mutlu (Editörler) (2022) Sigorta Davaları, 3. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Topsoy, Fevzi (2015), ‘Başkasının Hayatı Üzerine Yapılan Sigorta Sözleşmelerinde Menfaat’ BATİDER, S: 2; C: 31, s. 131-163. Ünan, Samim (2017) Türk Ticaret Kanunu Şerhi Altıncı Kitap Sigorta Hukuku, C: 3, İstanbul, Onikilevha.