Beslenmeyi Engelleme Suçu

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 6, 101 - 127, 25.01.2021

Yusuf Eşberk

Öz

Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 298. maddesinde hak kullanımını ve beslenmeyi engelleme suçunu düzenlenmektedir. Bu suçun ilk bölümü hak kullanımını engelleme, ikinci bölümü beslenmeyi engellenme fiillerine ilişkindir. Tutuklu ve hükümlülerin beslenmelerinin engellenmesi bu suçu oluşturur. Yine, tutuklu ve hükümlülerin açlık grevine teşvik veya ikna edilmeleri ya da onlara bu konuda talimat verilmesi beslenmenin engellenmesi suçuna yol açmaktadır. Açlık grevi suç olmadığı için, TCK m.298 özel bir iştirak düzenlemesi değil, ayrı bir suçtur. Yine, aynı maddenin üçüncü fıkrası objektif sorumluluğa yol açmaktadır. Bu makalede beslenmenin engellenmesi suçunun unsurları incelenecek, açlık grevine giren kimselerin hukuki durumu değerlendirilecek ve TCK m.298/3’e ilişkin bir kanun değişikliği önerisi sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Açlık Grevi, Beslenmeyi Engelleme Suçu, Türk Ceza Kanunu (TCK) m.298

The Crime of Preventing Nutrition

Öz

The crime of preventing the exercise of rights and nutrition is regulated in the 298th article of the Turkish Penal Code. The first part of this crime is about preventing the exercise of rights, the second part is about the acts of preventing nutrition. Preventing the nourishment of detainees and convicts constitutes this crime. Again, encouraging or persuading detainees and convicts to go on hunger strike or instructing them on this issue leads to the crime of obstruction of nutrition. Since the hunger strike is not a crime, Article 298 of the TCK is not a special participation regulation, it is a separate crime. In addition, the third paragraph of the same article leads to objective liability. In this article, the elements of the crime of preventing nutrition will be examined, the legal status of the people on hunger strike will be evaluated and a law amendment proposal will be presented regarding TCK Art.298/3.

Anahtar Kelimeler

Hunger Strike, The Crime of Preventing Nutrition, 298th article of the Turkish Penal Code

Kaynakça

• Akal, Cemal Bali, “İspanya'da Açlık Grevinin Doğurduğu Sorunlar”, Argumentum, Yıl: 2, Sayı 19, 1992.
• Akbulut, Berrin, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019.
• Anbarlı, Şeniz, Baskıya Karşı Direnme Hakkı ve Sivil İtaatsizlik, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir, 2006 (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, 02.05.2020).
• Artuk, Mehmet Emin / Erem, Faruk / Danışman, Ahmet, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 1996.
• Artuk, Mehmet Emin / Alşahin, Mehmet Emin, “Objektif Cezalandırılabilme Şartı ve Zamanaşımı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C:19, S: 2, sa.17-44, 2013.
• Artuk, Mehmet Emin / Yenidünya, Caner / Gökcen, Ahmet, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2014.
• Centel, Nur, “Tutuklama Uygulamasında Sorunlar”, İÜHFM C. LXXI, S: 1, 2013.
• Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2016.
• Dönmezer, Sulhi / Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Genel Kısım, C:1, İstanbul, 1997.
• Feyzioğlu, Metin, “Açlık Grevi”, AÜHFD, C. 43, Ankara, 1993.
• Göktürk, Neslihan, Haksızlık Yanılgısının Ceza Sorumluluğuna Etkisi, Ankara, 2016.
• Hafızoğulları, Zeki / Güngör, Devrim, “Türk Ceza Hukukunda Suçların Tasnifi”, TBBD, S: 69, sa. 21-50, 2007.
• Hafızoğulları, Zeki / Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2015.
• İçel, Kayıhan / Evik, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 2013.
• İçel, Kayıhan / Sokullu Akıncı Füsun / Özgenç, İzzet / Sözüer, Adem / Mahmutoğlu, Fatih M. / Ünver, Yener, Suç Teorisi, İstanbul, 2000.
• Katoğlu, Tuğrul, Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık, Ankara, 2003.
• Koca, Mahmut / Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019 (Koca / Üzülmez, Genel Hükümler)
• Koca, Mahmut / Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara, 2016. (Koca / Üzülmez, Özel Hükümler)
• Kunter, Nurullah, Suçun Kanuni Unsurları Nazariyesi, İstanbul 1949.
• Küçükince, Alptekin, Rüşvet Suçu, Adalet Yayınevi, Ankara, 2010.
• Önder, Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul, 1992.
• Önder, Ayhan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, C: 2, İstanbul, 1991.
• Özek, Çetin, “Adliyeye Karşı Suçların Hukuksal Konusu”, İÜHFM C: LV, S: 3, sa. 12-50, 1997.
• Özen, İnci, Bir Koruma Tedbiri Olarak Ceza Muhakemesinde Tutuklama, Ankara, 2008.
• Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019.
• Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/ Erdem, Mustafa Ruhan/ Gezer, Özge Sırma/ Saygılar Kırıt, Yasemin/ Alan Akcan, Esra/ Özaydın, Özdem/ Erden Tütüncü, Efser/ Altınok, Derya/ Tok, Mehmet Can, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2019.
• Taşkın, Ahmet, “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’da Beslenmenin Reddi”, TBBD, S: 62, 2006.
• Tezcan, Durmuş / Erdem, Mustafa Ruhan / Önok, R. Murat, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Ankara, 2019.
• Toroslu, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara, 2016.
• Ünver, Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara, 2003.
• Üzülmez, İlhan / Akkaş, Ahmet Hulusi, “Suçun Yapısında Objektif Cezalandırılabilme Şartları”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:2, S:1-2, 2007.
• Yüce, Turhan Tufan, Ceza Hukuku Dersleri, C: 1, Manisa, 1982.