KÜRESEL SALGIN DÖNEMİNDE İNSAN HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİN SINIRLANDIRILMASI

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 7, 233 - 256, 05.07.2021

Cansın Özel

Öz

İnsanlık tarihi boyunca çeşitli küresel salgınların tecrübe edildiği bilinmektedir. Ne var ki, geçtiğimiz yıl Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan “Covid-19” salgını, geçmiş salgınlardan farklı bir takım özellikleri ile ayrılmaktadır. Keza, günümüz dünyasında küreselleşmenin de bir neticesi olarak, ulaşım ağlarının yaygınlaşması, seyahat sürelerinin azalması, insanların eğitim, sağlık, turizm ya da mesleki gerekçelerle ülkeler arası seyahatlerinin gündelik yaşamın bir parçası haline gelmesi hasebiyle, COVİD-19 salgınının, geçmiş tüm küresel salgınlardan farklı olarak muazzam bir hızda yayıldığı ve tüm dünyayı kısa sürede etkisi altına aldığından bahsedilebilmektedir. Diğer yandan, küresel salgının etkilerinin yalnızca insan sağlığına yönelik olarak ortaya çıkmayıp; eğitim, siyaset, teknoloji, hukuk düzeni ve uluslararası ilişkiler bağlamında da dönüşümler yarattığı gözlemlenmektedir. Bu çalışma ile, küresel salgının bilhassa insan hak ve özgürlükleri bağlamında ortaya çıkan uygulamalarına yönelik ilk etapta hukuki teoriler, Birleşmiş Milletler kriterleri ve Siracusa Prensipleri ele alınmakta; devamında ise küresel salgın kapsamında diğer ülke ve Türkiye uygulamalarına yer verilerek, ülkelerin salgın kapsamında başvurduğu tedbirlere ilişkin dikkate alınması elzem görülen çözüm önerileri geliştirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Küresel Salgın, İnsan Hakları, İnsan Özgürlükleri

Lımıtatıon Of Human Rıghts And Freedoms Durıng The Global Outbreak

Öz

It is known that various global epidemics have been experienced throughout human history. However, the "Covid-19" outbreak, which occurred in Wuhan, China last year, is different from past epidemics with a number of different features. Likewise, as a result of globalization in today's world, the spread of the transportation networks, the decrease in travel times, the fact that people's travel between countries for education, health, tourism or professional reasons have become a part of daily life, the COVID-19 epidemic is different from all past global epidemics. It can be said that it spread at a tremendous speed and affected the whole world in a short time. On the other hand, the effects of the global pandemic are not only for human health; It is observed that it has created transformations in the context of education, politics, technology, legal order and international relations. In this study, firstly, legal theories, United Nations criteria and Siracusa Principles regarding the applications of the global epidemic, especially in the context of human rights and freedoms, are discussed; In the context of the global epidemic continues giving place to the other countries and Turkey application solutions relating to measures deemed essential to be considered within the scope of the outbreak of the country where the applicant is under development.

Anahtar Kelimeler

Global Epidemic, Human Rights, Human Freedoms, Limits Of Law

Kaynakça

• KAYNAKÇA Afacan, E , Avcı, N . (2020). Koronavirüs (Covid-19) Örneği Üzerinden Salgın Hastalıklara Sosyolojik Bir Bakış . Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , Covıd-19 Özel Sayısı 2 , 1-14.
• Aydın, A . (2020). Post-Truth Dönemde Sosyal Medyada Dezenformasyon: Covid-19 (Yeni Koronavirüs) Pandemi Süreci . Asya Studies , 4 (12) , 76-90 .
• Bozkurt, A . (2020). Koronavirüs (Covid-19) Pandemi Süreci Ve Pandemi Sonrası Dünyada Eğitime Yönelik Değerlendirmeler: Yeni Normal Ve Yeni Eğitim Paradigması . Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi , 6 (3) , 112-142 .
• Gören, Z., (2007) Temel Hakların Sınırlanması- Sınırlamanın Sınırları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (12) Güz 39-59.
• Hakyemez, Y. (2002). “Temel Hak ve Özgürlüklerde Objektif Sınır Kavramı ve Düşünce Özgürlüğünün Objektif Sınırları”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57 (2),18-40.
• Karakaş, M . (2020). Covid-19 Salgınının Çok Boyutlu Sosyolojisi ve Yeni Normal Meselesi . İstanbul University Journal of Sociology , 40 (1) , 541-573.
• Karakul, S . (2017). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Sağlık Hakkı - II . İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 4 (1) , 17-58 .
• Karataş, Z . (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme . Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi , COVID-19 Özel Sayısı , 3-17 .
• Kılıç, M . (2020). Pandemi Dönemi İnsan Hakları Siyaseti: Hak Ve Özgürlükler Düzeninin Kırılganlaşan Doğası . Adalet Dergisi , (64) , 17-55 .
• Meti̇n, Y . (2017). Temel Hakların Sınırlandırılması Ve Ölçülülük: Ölçülülük İlkesi Evrensel Bir Anayasal İlke Midir? . Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 7 (1) , 1-74 .
• Önder, N. (2020). “İnfodemi”: Yanlış Bilgi Salgını, 24. Ocak 2021 tarihinde https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/infodemi-virus-mu-hizli-bilgi-mi-yanlis/ adresinden alındı.
• Özkoçak, V., Koç, F., & Gültekin, T. (2020). Pandemilere Antropolojik Bakış: Koronavirüs (Covid19) Örneği. Electronic Turkish Studies, 15(2).
• Özlü A, Öztaş D. (2020). Yeni Corona Pandemisi (Covid-19) İle Mücadelede Geçmişten Ders Çıkarmak. Ankara Medikal Journal, 20(2), 468-481.
• Samancı, M . (2020). Küresel Bir Salgın: Covid-19 . Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi , 5 (1) , 6-11 .
• Siracusa Prensipleri, 24 Ocak 2021 tarihinde http://hukukcudayanismasi.tk/siracusa-prensipleri-turkce-ceviri/ adresinden alındı.
• Üstün, Ç , Özçi̇ftçi̇, S . (2020). COVID-19 Pandemisinin Sosyal Yaşam ve Etik Düzlem Üzerine Etkileri: Bir Değerlendirme Çalışması . Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences , Anatolian Clinic the Journal of Medical Science (Special Issue on COVID 19) , 142-153 .
• Voule, C. (2020). COVID-19 Tedbirlerinin İnsan Hakları Yükümlülükleriyle Uyumluluğu için 10 Temel Prensip, 24 Ocak 2021 tarihinde https://www.esithaklar.org/wp-content/uploads/2020/05/Covid-19_insan_haklari_10_temel_prensip_v2.pdf adresinden alındı.