SALGIN SÜRECİNDE TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ YENİDEN DÜŞÜNMEK

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 7, 303 - 326, 05.07.2021

Ceren Öztürk

Öz

Genellikle temel hak ve özgürlükler olarak ifade edilen insan hakları, insanların doğuştan ve sırf insan olmalarından kaynaklanan birtakım haklara sahip olduğu fikrini içerir. Her insan için eşit olan bu haklara dıştan hiçbir kuvvetin müdahale edemeyeceği kabul edilir. Ancak geçmişte uzlaşılan bu fikirler, buhran dönemlerinde ortaya çıkan sorunları çözmekte yetersiz kalmıştır. İnsan hakları kavramı, bunalım süreçlerinde hep tartışma konusu olmuştur. Bu süreçlerden biri de bugün yaşamakta olduğumuz küresel salgındır. Tartışma, insan hakları kavramının anlamı, hangi hakların temel olduğu, bahsedilen hakların evrenselliği ve bu hakların kısıtlanabilir olup olmadığı konularındaki belirsizlikten kaynaklanmaktadır. Bu durum insan hakları kavramı ve bu kavram altında yer alan hakları yeniden düşünmeyi gerektirmektedir. Yeniden düşünmek, olgusal olarak varolanı ortadan kaldırmak değildir. Mevcut olanın olumsuz veya yetersiz kalan taraflarını tespit ederek, koşullara uygun olarak yeniden inşa etmektir. Bu makalede, insan haklarının salgın öncesi ve salgın sürecindeki algılanışı ele alınacak, bu bağlamda ortaya çıkan problemler tartışılacak, temel hak ve özgürlüklerin yeniçağda daha reel ve rasyonel algılanmasının imkânı soruşturulacaktır

Anahtar Kelimeler

İnsan Hakları, Temel Hak ve Özgürlükler, Salgın, Doğal Hukuk, Pozitif Hukuk, Liberalizm, Evrensellik, Yeniden Düşünmek.

Rethinking Fundamental Rights And Freedoms During The Epidemic Process

Öz

The concept of human rights is usually expressed as fundamental rights and freedoms. These rights are innate and only caused by being born as human. Every human has these rights equally. It is also accepted that no external force can interfere with these rights. However, these ideas that are reconciled in the past have been insufficient to solve the problems that occur in the crisis periods. The concept of human rights has always been the subject of discussion in crisis processes. One of these processes is the global epidemic we are experiencing today. The dispute stems from uncertainty about the meaning of the concept of human rights, which rights are fundamental, the universality of the rights mentioned and whether these rights can be restricted. This situation requires rethinking the concept of human rights and the rights contained under this concept. Rethinking is not eliminating what factually exists. The aim is to identify the negative or inadequate aspects of the existing and restructure it according to the conditions. In this article, the perception of human rights before and during the epidemic process will be discussed, the problems that arise in this context will be discussed, and the possibility of more real and rational perception of fundamental rights and freedoms in the new age will be investigated.

Anahtar Kelimeler

Human rights, Fundamental Rights and Freedoms, Epidemic, Natural Law, Positive Law, Liberalism, Universality, Rethink.

Kaynakça

• Balan, A. (2018). Orta Yolcu Bir Formül Olarak Radbruch Formülü, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), 69-89.
• Bayraktar, L. (2014). Felsefe İle, Ankara: Aktif Düşünce Yayıncılık.
• Chloros, A. G. (1958). What is Natural Law?, The Modern Law Review, 21(6), 609-622.
• Cicero, M.T. (2018). Yasalar Üzerine, (Çev. C. Cengiz Çevik). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Gorecki, J. (1996). Justifying Ethics Human Rights and Human Nature, London: Transaction Publishers.
• Hayek, F. A. (1994). Kanun, Yasama Faaliyeti ve Özgürlük Cilt I: Kurallar ve Düzen, (Çev. Atilla Yayla). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Heidegger, M. (2013). Düşünmek Ne Demektir?, (Çev. Rıdvan Şentürk). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Kelsen, H. (2016). Saf Hukuk Kuramı-Hukuk Kuramının Sorunlarına Giriş, (Çev. Ertuğrul Uzun). İstanbul: Nora Kitap.
• Kuçuradi, İ. (2016). Felsefe ve İnsan Hakları, İ. Kuçuradi içinde, İnsan Haklarının Felsefi Temelleri (s.73-80), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Kuçuradi, İ. (2018). İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Locke, J. (2013). Hükümet Üstüne İkinci Tez, (Çev. Aysel Doğan). İzmir: İlya İzmir Yayınevi.
• Lomasky, L. E. (2017). İki Liberalizm Anlayışı, C. Uslu içinde, Liberalizm El Kitabı, (s.223-267), Ankara: Liberte Yayınları.
• Nonet, P. (1990). What is Positive Law?, The Yale Law Journal, 100(3), 667-699.
• Rousseau, J. J. (1997). Toplum Anlaşması, (Çev. Vedat Günyol). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Shue, H. (2016). Temel Hakların Evrenselliği, İ. Kuçuradi içinde, İnsan Haklarının Felsefi Temelleri, (s.39-67), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Tepe, H. (2018). İnsan Hakları Felsefesi, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• Uslu, C. (2011). Doğal Hukuk ve Doğal Haklar-İnsan Haklarının Felsefi Temelleri, Ankara: Liberte Yayınları.
• Ünal, Ş. (2001). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İnsan Haklarının Uluslararası İlkeleri, Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları.
• Wacks, R. (2019). Hukuk Felsefesine Kısa Bir Giriş, (Çev. Engin Arıkan). İstanbul: Tekin Yayınevi.