AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜNÜ SINIRLANDIRMA BİÇİMLERİ OLARAK SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI ve KARANTİNA UYGULAMALARI

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 7, 349 - 379, 05.07.2021

Melike Yavuz Dalgıç

Öz

Seyahat özgürlüğü, Anayasamızın 23’üncü maddesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 4 No’lu Protokol’ün ikinci maddesinde düzenlenmektedir. Birinci kuşak temel haklar arasında tasnif edilen seyahat özgürlüğünün kısıtlanması, 4709 sayılı Kanun ile gerçekleştirilen Anayasa değişikliği sonrası hukuki açıdan birtakım rizikolar barındırmaktadır. Öte yandan Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 4 No’lu Protokol’ü imzalamış ancak onay belgesi henüz tevdi edilmemiştir. Tüm bu gelişmeler, salgın hastalık tehdidi ile yüzyüze olduğumuz bu günlerde daha fazla önem arz etmiştir. Bu kapsamda çalışmada, seyahat özgürlüğü ve sınırlandırma biçimleri olarak sokağa çıkma yasağı ile karantina uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları ile açıklanmaya gayret edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seyahat Özgürlüğü, Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması, Sokağa Çıkma Yasağı, Karantina

IN THE LIGHT OF THE DECISIONS OF THE EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS CURFEW AND QUARANTINE APPLICATIONS AS WAYS OF LIMITING THE FREEDOM OF TRAVEL

Öz

Freedom of movement is regulated in the second article of 4 No Protocol to the European Convention on Human Rights and the 23rd provision of our Constitution. The restriction of freedom of movement, which is a basic human right, has some legal risks after the Constitutional amendment made by Law No. 4709. On the other hand, Turkey, signed the Protocol No. 4 but has not yet become a party of the Protocol. All these developments have become more important in these days when we are facing the threat of epidemics. In this paper, the curfew and quarantine practice as freedom of movement restriction forms were tried to be explained by the case law of the European Court of Human Rights.

Anahtar Kelimeler

freedom of travel, limitation of fundamental rights and freedoms, curfew, isolation

Kaynakça

• ARSLAN, Zühtü, "Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması: Anayasa'nın 13. Maddesi Üzerine Bazı Düşünceler", Anayasa Yargısı Dergisi, 2002
• Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi (Venedik) Komisyonu, "Sokağa Çıkma Yasaklarının Yasal Çerçevesi Hakkında Görüş Raporu", 10-11 Haziran 2016
• AYDIN, Nizamettin, 3 Ekim 2001 Tarihli Anayasa Değişikliklerinin Temel Hak ve Hürriyetler Üzerine Etkileri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2008
• AYGÜN, Ercan, “1982 Anayasasında Seyahat Özgürlüğü”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007
• BRASS, Paul R., “Collective Violence, Human Rights, and the Politics of Curfew”, Journal of Human Rights, 2006
• CETRON, Marty ,“Quarantine: Voluntary or Not?”, The Journal Of Law, Medicine & Ethics, Kış 2004
• CIESLAK, Theodore J., KORTEPETER, Mark G., KRATOCHVIL, Christopher J., LAWLER, James V., “Legal Considerations”, Nebraska Isolation and Quarantine Manual, 2019
• CLIFF, Andrew, SMALLMAN-RAYNOR, Matthew, “Quarantine: Spatial Strategies”, Oxford Textbook of Infectious Disease Control, 2013
• DERDİMAN, R. Cengiz, Anayasa Hukuku, Alfa Akademi Ltd. Şti., Şubat 2011
• FENNER F., HENDERSON, D.A., ARITA, I., JEZEK, Z., “Early Efforts At Control: Variolation, Vaccination, And Isolation And Quarantine”, Dünya Sağlık Örgütü, Cenevre, 1988
• GÖZLER, Kemal, "Anayasa Değişikliğinin Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması Bakımından Getirdikleri ve Götürdükleri: Anayasanın 13'üncü Maddesinin Yeni Şekli Hakkında Bir İnceleme", Ankara Barosu Dergisi, Yıl 59, Sayı 2001/4
• GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Ağustos 2011
• GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Şubat 2013
• KABOĞLU, İbrahim, Özgürlükler Hukuku, İmge Kitabevi, Ankara, 2002
• KIRIŞIK, Fatih, DURDU, Muhammet, “Vali Ve Kaymakamların Sokağa Çıkma Yasağı Ve Güvenlik Bölgesi İlan Etmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016
• LECKER, Michael, The “Constitution Of Medina”, The Darwin Press, Inc., New Jersey, 2004
• ODYAKMAZ, Zehra, KAYMAK, Ümit, ERCAN, İsmail, Anayasa Hukuku İdare Hukuku, İkinci Sayfa Arıkan Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti., Ağustos 2006
• ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2008
• SAĞLAM, Mehmet, “Ekim 2001 Tarihinde Yapılan Anayasa Değişiklikleri Sonrasında Düzenlendikleri Maddede Hiçbir Sınırlama Nedenine Yer Verilmemiş Olan Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırı Sorunu”, Anayasa Yargısı, S. 19, 2002
• TYNER, Kate L., HEWLETT, Angela L. ,“Isolation in the Conventional Hospital Setting” , Nebraska Isolation and Quarantine Manual, 2019
• WENDY E. PARMET, J.D, “Legal Power and Legal Rights — Isolation and Quarantine in the Case of Drug-Resistant Tuberculosis”, The New England Journal Of Medicine, 2007
• World Health Organization, “Considerations for Ouarantine of Individuals in the Context of Containment for Coronavirus Disease (COVID-19)”, Interim guidance, 19 March 2020