Amaç: Kolorektal kanser (KRK), önemli bir küresel sağlık sorunudur ve risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri hakkında farkındalık, erken teşhis ve önleme için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, bir tıbbi onkoloji polikliniğine gelen kanser hastalarının erkek yakınlarının KRK farkındalık düzeyini değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmada kolon kanseri hastası yakını 192 erkek üzerinde bir anket yapıldı ve katılımcıların demografik bilgileri toplandı, KRK risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri hakkındaki bilgileri değerlendirildi. İstatistiksel analizler IBM SPSS 26 versiyonu kullanılarak gerçekleştirildi.
Bulgular: Çalışmaya 192 kolon kanseri hastası yakını erkek dahil edildi. Katılımcıların yaş ortalaması 43.8±13.2 yıl (18-78) idi. Katılımcıların 149'u (%77.6) evliydi, 41'i (%21.4) bekar. Çalışma, katılımcılar arasında önemli bilgi eksikliklerini ortaya koydu. Katılımcıların çoğu yaşın KRK için bir risk faktörü olduğunu bilmekle birlikte, aile öyküsü, obezite, sigara içme ve sağlıksız beslenme gibi diğer önemli risk faktörleri konusunda sınırlı farkındalığa sahipti. Benzer şekilde, katılımcılar dışkıda gizli kan ve karın ağrısı gibi bazı KRK belirtilerinin farkındaydı, ancak siyah dışkı, anemi ve bulantı/kusma gibi diğer belirtiler hakkında bilgi eksikliği vardı. Eğitim seviyesi ile kilo fazlalığı, alkol tüketimi, kırmızı et tüketimi, siyah dışkı ve kanser belirtileri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). Risk faktörleri arasında sağlıksız beslenme ile dışkıda kan görme arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı (p>0.05). KRK taraması ile ilgili orta düzeyde bir farkındalık gözlendi, ancak önerilen tarama yöntemleri ve uygun yaş konusunda yetersiz bilgi mevcuttu.
Sonuç: Bulgular, kolon kanseri hastalarının erkek yakınları arasında KRK farkındalığını artırmak için hedefe yönelik eğitim müdahalelerinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Çalışmalar risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri ile ilgili bilgi eksikliklerini ele almalıdır. Eğitim girişimleri, toplum tabanlı programlar, kitle iletişim araçları kampanyaları ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının katılımını içermelidir. Bu şekilde, KRK anlayışının artırılması ve KRK taramalarına aktif katılımın teşvik edilmesi sağlanabilir.
Kolorektal kanser Farkındalık Risk faktörleri Tarama yöntemleri
Aim: Colorectal cancer (CRC) is a major global health concern, and awareness of risk factors, symptoms, and screening methods is crucial for early detection and prevention. This study aimed to assess the level of CRC awareness among male relatives of cancer patients attending a medical oncology outpatient clinic.
Material and Methods: A survey was conducted among 192 male relatives of cancer patients collecting demographic information and assessing their knowledge of CRC risk factors, symptoms, and screening methods. Statistical analyses were performed using IBM SPSS version 26.
Results: The study included 192 male relatives of patients with colon cancer. The mean age of the participants was 43.8±13.2 years (18-78). Of the participants, 149 (77.6%) were married, 41 (21.4%) were single. The study revealed significant knowledge gaps among participants. While most were aware that age is a risk factor for CRC, there was limited awareness of other important risk factors, such as family history, obesity, smoking, and unhealthy diet. Similarly, participants demonstrated awareness of some CRC symptoms, such as occult blood in the stool and abdominal pain, but lacked knowledge of other symptoms like black stools, anemia, and nausea/vomiting. There was a statistically significant difference between education and awareness of overweight, alcohol consumption, red meat consumption, black stools and anemia among cancer symptoms (p<0.05). No statistically significant difference was found between unhealthy diet and seeing blood in stool among risk factors (p>0.05). Moderate levels of awareness regarding CRC screening were observed, but there was insufficient knowledge about recommended screening methods and the appropriate age for screening.
Conclusion: The findings emphasize the need for targeted educational interventions to improve CRC awareness among male relatives. Efforts should focus on addressing the knowledge gaps related to risk factors, symptoms, and screening methods. Educational initiatives should employ community-based programs, mass media campaigns, and healthcare provider involvement to promote understanding and encourage proactive engagement in CRC screening.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Klinik Onkoloji, Kanser Tanısı |
Bölüm | Özgün Makale |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
e-ISSN: 2149-8296
The content of this site is intended for health care professionals. All the published articles are distributed under the terms of
Creative Commons Attribution Licence,
which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.