Kanser hastalarının oral antineoplastik ilaç kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamaları

Yıl 2020, , 387 - 392, 30.12.2020

Huri Seval Çakmak , Nuran Akdemir

https://doi.org/10.18663/tjcl.674152

Cited By: 2

Öz

Amaç: Araştırma, kanser hastalarının oral antineoplastik ilaç kullanımına ilişkin bilgi ve uygulamalarını değerlendirmek amacıyla kesitsel çalışma olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın örneklemini Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Ankara Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji polikliniklerinde, oral antineoplastik ilaç kullanan 100 kişi oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak literatür bilgisinden yararlanılarak araştırmacı tarafından hazırlanan “Hasta Görüşme Formu” ve “İlaca İlişkin Bilgilerini Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 51.5±7,1 ’dir. Bireylerin %48’inin oral antineoplastik ilaç olarak kapesitabin kullandığı, %51’inin kür sayısının 0-3 aralığında olduğu görülmektedir. Hastaların %93’ü ilaç ile ilgili bilgileri poliklinikte ilaç yazılması esnasında doktor tarafından, %50 si ayaktan kemoterapi alma ünitesinde hemşire tarafından sözlü eğitim şeklinde almaktadır. Bireylerin %71’inin ilacı aynı saatte almadıklarını ifade ettikleri görülmüştür. İlacı aynı saatte almama nedenleri arasında %51 oranı ile unutkanlık ilk sırada yer almaktadır. Erkeklerin kadınlara göre aynı saatte ilaç alma konusunda daha başarılı olduğu (p<0.05) ve eğitim düzeyi artıkça aynı saatte ilaç kullanma durumlarının arttığı görülmektedir (p<0.05). Bunun yanında sadece sözel olarak bilgi alanların, hem sözel hem yazılı bilgi alanlara göre ‘aynı saatte ilaç kullanma’ oranlarının daha düşük olduğu görülmektedir (p<0.05).
Sonuç: Eğitim seviyesi düşük olan kişilerin aynı saatte ilaç kullanma konusunda başarısız olduğu ve hastanın kür sayıları arttıkça aynı saatte ilaç kullanmada başarılarının azaldığı belirlenmiştir. Kadınların erkeklere göre ilaç kullanımında daha fazla yardım aldığı ve tüm bireylerde eğitim seviyesi düştükçe ilaç kullanımında yardım almanın arttığı belirlenmiştir. Ayrıca bireylerin yaşı arttıkça ilaç almayı daha çok unuttukları belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

İlaç, kanser, kanser tedavi, oral kemoterapi

Knowledge and implication about oral antineoplastics drugs use of cancer patients

Öz

Aim: Study was conducted as descriptive to evaluate information and practice about oral antineoplastics drug used of cancer patients.
Material and Methods: There research sample consists of 100 people who use oral antineoplastic drugs in Ankara Numune and Ankara Yıldırım Beyazıt Education and Research Hospital Oncology wards. Patient conversation form and evaluation of dring information form, which was developed by the investigator according to literature, was used as a data obtaining an instrument. In the evaluation of data percentage and chi-square tests was used. 
Results: Average age of the person that participates in surveying is 51.5±7,1. We observed that 48% of participants use capecitabine as oral antineoplastic, and 51% of participants have cure number between 0-3. 93% of participant sex pres that they informed about medicine by the doctor when prescribed, and 50% by the nurse at the outpatient clinic. It is observed71% of participant stake medicine not in time. As the reason for this case, forget fullness is on the top with a 51% rate. It is observed male more successful than female for taking medicine in time (p<0.05) and the rate of taking medicine in time is increasing with education level (p<0.05). Besides, we observed that the rate of taking medicine in time is lower for participants that informed verbally than informed verbal and written.
Conclusion: This study suggests that individuals have a low educational level successful in drug-taking at the same hour and the long period of drug-taking decrease this success. Female take assistance drug use more than male and taking assistance increases while the educational level decrease in both genders. 

Anahtar Kelimeler

Cancer, Cancer Treatment, drug, oral chemotherapy

Kaynakça

• 1. Ferlay J, Soerjomataram I, Dikshit R, Eser S, Mathers C, Rebelo M, et al. Cancer incidence and mortality worldwide: sources, methods and major patterns in GLOBOCAN 2012. International Journal of Cancer 2015; 136: 359-86.
• 2. Betcher J, Dow E, Khera N. Oral Chemotherapy in Patients with Hematological Malignancies—Care Process, Pharmacoeconomic, and Policy Implications. Current Hematologic Malignancy Reports 2016; 11: 288-94.
• 3. Durna Z, Akın S, Özdilli K. İç hastalıkları hemşireliği uygulama rehberi: Nobel Tıp Kitapevi. 2011. 95-98. ISBN: 978-975-420-865-8.
• 4. Kavookjian J, Wittayanukorn S. Interventions for adherence with oral chemotherapy in hematological malignancies: A systematic review. Research in Social and Administrative Pharmacy 2015; 11: 303-14.
• 5. Schneider SM, Adams DB, Gosselin T. A tailored nurse coaching intervention for oral chemotherapy adherence. Journal of The Advanced Practitioner in Oncology. 2014; 5: 163.
• 6. Servick K. ‘Nonadherence’: A bitter pill for drug trials. Science 2014; 346: 288-9.
• 7. Spoelstra SL, Given BA, Given CW, Grant M, Sikorskii A, You M, et al. Issues related to overadherence to oral chemotherapy or targeted agents. Clin J Oncol Nurs 2013; 17: 604-9.
• 8. Spoelstra SL, Schueller M, Hilton M, Ridenour K. Interventions combining motivational interviewing and cognitive behaviour to promote medication adherence: a literature review. Journal of Clinical Nursing 2015; 24: 1163-73.
• 9. Barillet M, Prevost V, Joly F, Clarisse B. Oral antineoplastic agents: how do we care about adherence? British Journal of Clinical Pharmacology 2015; 80: 1289-302.
• 10. DeKoekkoek T, Given B, Given CW, Ridenour K, Schueller M, Spoelstra SL. mHealth SMS text messaging interventions and to promote medication adherence: an integrative review. Journal of Clinical Nursing 2015; 24: 2722-35.
• 11. Bindler RJ. Inpatient and outpatient pharmacy monitoring of oral antineoplastic medications. Hospital Pharmacy 2015; 50: 91.
• 12. Lombardi C. Patient adherence to oral cancer therapies: a nursing resource guide. OncoLink org Last modified May. 2014; 23.
• 13. Jennifer Matthews R, Caprera PH. Essentials of Oral Oncolytics: Developing a Nursing Reference. Clinical Journal of Oncology Nursing 2014; 18: 88.
• 14. Decker V, Spoelstra S, Miezo E et al. A pilot study of an automated voice response system and nursing intervention to monitor adherence to oral chemotherapy agents. Cancer Nurs 2009; 32: 20-9.
• 15. Kim JH. Influencing Factors on Medication Adherence in Colorectal Cancer Patients Receiving Oral Chemotherapy. Asian Oncology Nursing 2012;12
• 16. Timmers L, Boons CC, Mangnus D et al. Adherence and Patients' Experiences with the Use of Capecitabine in Daily Practice. Frontiers in Pharmacology 2016; 7.
• 17. Spoelstra SL, Given CW, Sikorskii A, Majumder A, Schueller M, Given BA. Treatment with oral anticancer agents: symptom severity and attribution, and interference with comorbidity management. Oncol Nurs Forum 2015; 42: 80-8.
• 18. Marques PAC, Pierin AMG. Factors that affect cancer patient compliance to oral anti-neoplastic therapy. Acta Paulista de Enfermagem 2008; 21: 323-9.
• 19. Mendy Moody R, Joyce Jackowski M. Are patients on oral chemotherapy in your practice setting safe? Clinical Journal of Oncology Nursing 2010; 14: 339.
• 20. Steele RG, Fitch MI, editors. Needs of family caregivers of patients receiving home hospice care for cancer. Oncology Nursing Forum 1996.
• 21. Longman AJ, Atwood JR, Sherman JB, Benedict J, Shang T-C. Care needs of home-based cancer patients and their caregivers Quantitative findings. Cancer nursing. 1992; 15: 182-90.
• 22. Oya Sevcan O, Sezgin S. Kanser Hastasına Bakım Veren Aile Bireylerinin Bakım Verme Yüklerinin Belirlenmesi. Journal of Psychiatric Nursing 2015; 6: 33-9.
• 23. Bilgili N. Ankara'da Yaşayan Bir Grup Yaşlı Bireyde İlaç Kullanım Uygulamaları ve İlaç Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2010; 9.
• 24. Partridge AH, Archer L, Kornblith AB et al. Adherence and persistence with oral adjuvant chemotherapy in older women with early-stage breast cancer in CALGB 49907: adherence companion study 60104. Journal of Clinical Oncology 2010; 28: 2418-22.
• 25. Chan A, Leow YC, Sim MH. Patients’ perspectives and safe handling of oral anticancer drugs at an Asian cancer center. Journal of Oncology Pharmacy Practice 2009; 15: 161-5.