The effects of grafting method and time on the success of grafting in silver linden (Tilia tomentosa Moench.)

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 1, 1 - 5, 26.03.2020

Ahmet Turan Turna Sezgin Ayan Salih Parlak Ergin Yılmaz Orhan Gülseven Seyma Selin Akın

https://doi.org/10.18182/tjf.631794

Öz

In this study, it was tried to determine the effect of grafting method and time on the success of graft in silvery linden (Tilia tomentosa Moench.) that is used in urban landscape as well as for therapeutic purposes and is a very important non-wood forest product. The research was carried out from Bursa Forest Nursery affiliated to Bursa Forest Regional Directorate. It was used the methods of cleft scion graft and chip budding graft which applied during March and September with 20-day interval. As a result of the research; The grafting in March, the highest success rate was found in 57% in the method of cleft scion grafts and %29 in the method of chip budding grafts. The grafting success in April was %14 by using the method of cleft scion graft. High temperatures occurring during the summer season were considered as the main reasons for the inability to be successful in grafts.

Anahtar Kelimeler

Tilia, Graft, Grafting success, Cleft scion graft, Chip budding graft, Callus

Gümüşi ıhlamur (Tilia tomentosa Moench.)’da aşı başarısı üzerine aşı yöntemi ve zamanının etkileri

Öz

Bu araştırmada, tedavi amaçlı kullanımının yanı sıra şehir peyzajında kullanılan aynı zamanda önemli bir odun dışı orman ürünü olan gümüşi ıhlamur (Tilia tomentosa Moench.)’da aşı yöntemi ve zamanının aşı başarısı üzerine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Bursa Orman Fidanlığında gerçekleştirilmiştir. Mart ve eylül ayları boyunca 20 gün arayla yapılan aşılarda, yarma kalem ve yongalı göz aşıları aşı çeşidi olarak kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; Mart ayında yapılan aşılarda aşı tutma başarısının en yüksek % 57 ile yarma kalem aşıda, % 29 ile ise yongalı göz aşısında gözlemlenmiştir. Nisan ayında yapılan aşılarda aşı tutma başarısı yarma kalem aşıda % 14 olarak gerçekleşmiştir. Yaz aylarında vuku bulan yüksek sıcaklıklar, aşılamalarda başarılı olunamamasının temel sebebi olarak değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Ihlamur, Aşı, Aşı tutma, Yarma kalem aşı, Yongalı göz aşı, Kallus

Kaynakça

• Alan, M., Güngöroğlu, C., Coşgun U.A., 2018. Proposal on domestication of Tilia temontosa Moench in Yenice of Karabük. 4th International Non-Wood Forest Products Symposium, 4-6 October, Bursa, pp. 15-18.
• Alley, C.J., 1981. Grapevine propagation. XVIII. Spring chip-budding of mature grapevines at high level from february through april. American Journal of Enology and Viticulture, 32 (1): 26-28.
• Alley, C.J., Koyama, A.T., 1978. Grapevine propagation. XIX. Comparison of inverted with standard T-budding. American Journal of Enology and Viticulture, 32(1): 29-34.
• Anşin, R., Özkan, Z.C., 2006. Tohumlu Bitkiler (Spermatophytha) Odunsu Taksonlar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi, Genel Yayın No:167, Fakülte Yayın No:19.
• Başer, K.H.C., Tümen, G., Malyer, H., Kırımer, N., 2005. Plants used for common cold in Turkey. In Proceedings of The IVth International Congress of Ethnobotany (ICEB 2005), 21-26 August, İstanbul, Volume, 133, pp. 137.
• Bayraktar, A., Atar, F., Karapınar, S., Üçler, A.Ö., 2018. Tilia platyphyllos’un sert çelikler ile üretilmesi üzerinde çelik tipi ve IBA uygulamasının etkileri. 4th International Non-Wood Forest Products Symposium, 4-6 October, Bursa, pp. 63-65.
• Bayram, E., Kırıcı, S., Tansı, S., Yılmaz, G., Arabacı, O., Kızıl, S., Telci, İ., 2010. Tıbbi ve aromatik bitkiler üretiminin arttırılması olanakları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-I, 11-15 Ocak, Ankara, pp. 437–456.
• Browicz, K., 1976. Tilia L. In: Flora Europaea. (Ed: Tutin, T.G., Heywood, V.H., Burges, N.A., Moore, D.M., Valentine, D.H., Walters S.M. and Webb, D.A.), Cambridge University Press, Cambridge, pp 247-248,
• Celep, C., 2005. Tokat şartlarında yaz periyodunda aşılı ceviz fidanı yetiştiriciliği için en uygun aşı yöntemi ve aşılama zamanın belirlenmesi. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 1-5.
• Çelik, H., Zenginbal, H., 1995. Bağ tesisi için dikilen köklü anaçların aynı yıl aşılanmasında başarı üzerine aşılama zamanlarının etkileri. Bahçe, 24(1-2): 45-52.
• Davis, P.H., 1967. Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Vol: II, Edinburgh.
• Erdoğan, V., 2005. Aşılı ceviz fidanı üretiminde hot-callusing tekniğinin kullanılması üzerinde araştırmalar. Bahçe, 34(1): 225-230.
• Errea, P., Felipe, A., Herrero, M., 1994. Graft establishment between compatible and incompatible Prunus spp. Journal of experimental Botany, 45(272): 393-401.
• Fitsiou, L., Tzakou, O., Hancianu, M., Poiata, A., 2007. Volatile constituents and antimicrobial activity of Tilia tomentosa Moench and Tilia cordata Miller oils. Journal of Essential Oil Research, 19(2): 183-185.
• Hartman, T.H., Kester, D.E., Davis, F.T., 1990. Plant Propagation Principles and Practices. 5th Edition, Prentice Hall, Eaglewood Cliffs, 232-233.
• Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, Jr. F.T., Geneve, R.L., 1997. Plant Propagation Principles and Practices. Prenticehall, New Jersey, USA.
• Kalkışım, Ö., Tekintaş, F.E., 2011. Kızılcıkta (Cornus mas L.) Aşı kaynaşması ile çelik köklenmesinin anatomik ve histolojik olarak incelenmesi üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 106-122.
• Kayacık, H., 1982. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği III. Cilt Angiospermae. İstanbul Üniversitesi. Orman Fakültesi, İstanbul, Yayın No:321. Korkut, S., 2011. Physical and mechanical properties and the use of lesser-known native Silver lime (Tilia argentea Desf.) wood from western turkey. African Journal of Biotechnology, Volume 10(76): 17458-17465.
• Korkutal, I., Yıldırım G., 2011. Effect of some cytokinin applications on grafting combination characteristics in grapevine. Ziraat Fakültesi Dergisi, Akdeniz Üniversitesi 24 (1): 1-8.
• Leri, F., Innocenti, M., Possieri, L., Gallori, S., Mulinacci, N., 2015. Phenolic composition of bud extracts of Ribes nigrum L., Rosa canina L. and Tilia tomentosa M. Journal of Pharmaceutical And Biomedical Analysis, 1(910): 1-9.
• Mabberley, D.J., 1997. The Plant-Book. Cambridge University Press. Cambridge.
• Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik (Kışın Yaprağını Dökenler). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 128, Adana.
• Özkan, Y., 1988. Napolyon ve Bing kiraz çeşitleriyle Kütahya vişnesi çeşidinin iç mekan aşısı ile çoğaltılması üzerine araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, On dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Özpay, Z., 1998. Ihlamurun (Tilia L.) Tohum ve Çelikle Yetiştirilmesi İmkanları Üzerine Araştırmalar. Orman Genel Müdürlüğü Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Teknik Bülten, No: 2, Bolu.
• Parlak, S., 2010. Sakız (Pistacia lentiscus var. chia)’ın Aşılama Yoluyla Çoğaltılması. Ege Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. İzmir, Yayın No:65.
• Parlak, S., Gönültaş, O., Hamurcu, H., 2019. Gümüşi ıhlamur (Tilia tomentosa Moench) doğal popülasyonlarında çiçek yağ verimini etkileyen fizyografik faktörler. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20(1): 1-6.
• Polat, M., Yıldırım, A.N., Kankaya, A., Yıldırım, F.A., Çelik, M., 2007. Aşı parsellerinde köklendirilmiş MM 106 anacı üzerine aşılı bazı elma çeşitlerinin fidan gelişim performansları. Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildiriler Kitabı, 4-7 Eylül, Erzurum, Cilt.1, s. 422-425. Radoglou, K., Dobrowolska, D., Spyroglou, G., Nicolescu, V.N., 2008. A Review on The Ecology and Silviculture of Limes (Tilia cordata Mill., T. platyphyllos Scop. and T. tomentosa Moench.) Forestry, Freiburg. pp 29.
• Tekintaş, F.E., Dolgun, O., 1996. Badem çeşitlerinde aşılı bazı nektarin ve şeftali çeşitlerinin uyuşma durumlarının incelenmesi üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1): 51-54.
• Tuttu, G., Ursavaş, S., Söyler, R., 2017. Ihlamur çiçeğinin Türkiye’deki hasat miktarları ve etnobotanik kullanımı. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3(1): 60-66.
• Veličković, M.V., 2010. Reduced developmental stability in Tilia cordata leaves: Effects of disturbed environment. Periodicum Biologorum, 112(3): 273-281.
• Viola, H., Wolfman, C., De Stein, M.L., Wasowski, C., Pena, C., Medina, J.H., Paladini, A.C., 1994. Isolation of pharmacologically active benzodiazepine receptor ligands from Tilia tomentosa (Tiliaceae). Journal of Ethnopharmacology, 44 (1): 47-53.
• Winkler, A.J., Cook, J.A., Kliewer, W.M., Lider, L.A., 1974. General Viticulture. University of California Press, Berkeley and Los Angeles.
• Yücedağ, C., Özel, H.B., Ayan, S., Ducci, F., Isajev, V., Šeho, M., 2019. Growth characteristics of Tilia tomentosa Moench. from different districts in the regions of Marmara and Western Black Sea in Turkey. Genetika, Volume 51(2): 731-742.
• Zenginbal, H., Özcan, M., Çelik, H., 2005. Hayward kivi çeşidinde farklı kalem aşılarının aşı başarısı üzerine etkileri. Bahçe, 34 (1): 31-36.