Sağlık Çalışanlarının “COVID-19’a İlişkin Algılarının İncelenmesi: Bir Metafor Analizi

Yıl 2023, , 168 - 177, 31.03.2023

Ayşe Kızıltaş , Semra Saruc

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1198354

Öz

Giriş: COVID 19 pandemisiyle birlikte sağlık çalışanlarının iş yükü artmış, tüm hayati risklerine rağmen sağlık sektöründeki tüm meslek grupları görevlerini özveriyle yerine getirmişlerdir. Salgının başlangıcından bu yana, medyada hastalıkla mücadeleyi tanımlamak için “dalga”, “tsunami”, “pandemi ile mücadele” ve “savaş” gibi metaforlar kullanılmakta, sağlık çalışanları için de “salgınla savaşta en ön safta yer alan kahramanlar” gibi metaforlar yaygın biçimde kullanılmaktadır. Amaç: COVID 19 pandemi sürecinde önemli rol üstlenen sağlık çalışanlarının bu süreçten ne şekilde etkilendikleri önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı sağlık çalışanlarının COVID-19’ a yönelik algılarını ortaya koymaktır. Yöntem: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik tasarım kullanılmış, sağlık çalışanlarının COVID-19 algısı metafor analizi aracılığıyla incelenmiştir. Çalışma 147 sağlık çalışanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Sağlık çalışanlarının COVID-19’a ilişkin algılarını belirlemek için sağlık çalışanlarından “Bence COVID-19 (Corona) .................gibidir, çünkü ..….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular: Verilerin analizi sonucunda sağlık çalışanları tarafından üretilen toplam 52 metafor elde edilmiştir. Metaforlar 10 kategori altında değerlendirilmiştir. Bu kategoriler; farkındalık, yaşam düzeninde değişiklikler, insanlığa uyarı, belirsizlik/kontrol edilemezlik, kaygı/endişe, sınırlanma/kısıtlılık, tıbbi gerçeklik, özlem, ölüm/kayıp ve mesleki değerini sorgulama olarak sıralanmıştır. COVID-19'u "belirsizlik", "kısıtlama" ve "endişe-kaygı" olarak değerlendiren sağlık çalışanlarının yanı sıra büyük bir bölümünün COVID-19'u farkındalık olarak nitelendirmesi ve yaşam düzeninde değişime yol açtığını bildirmesi dikkat çekicidir. Çalışmada, COVID-19 ile ilişkilendirilen olumsuz yüklemelerin genel olarak daha yaygın olduğu ancak aynı zamanda hayata dair olumlu farkındalıkların da olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç: COVID-19’u anlamlandırma biçimlerine ilişkin bilginin sağlık çalışanlarına yönelik düzenlemeler ve önleyici gelişimsel müdahalelere katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Çalışanları, COVID-19, Metafor, Farkındalık

Teşekkür

Zorlu çalışma koşullarına rağmen araştırmaya destek veren tüm katılımcılara teşekkür ederiz.

Examining the Perceptions of Healthcare Professionals towards 'COVID-19': A Metaphor Analysis

Öz

Introduction: The workload of healthcare professionals has increased remarkably during the COVID-19 pandemic. Despite the personal life-threatening risk, all occupational groups in the healthcare sector have fulfilled their duties with undoubted devotion. Since the beginning of the pandemic, metaphors such as “wave”, “tsunami”, “fight against the pandemic” and “war” have often been used in the media to describe the struggle against the disease, and metaphors such as “heroes at the forefront in the fight against the pandemic” have widely been used for healthcare professionals. It is important to investigate how these healthcare professionals in the COVID-19 frontline are affected by this process. Objective: The aim of this study was to investigate healthcare professionals’ perceptions regarding COVID-19. Methods: The study had a phenomenological design, an accepted qualitative research method. Healthcare professionals’ perceptions of COVID-19 were examined through metaphor analysis. The study was carried out with the participation of 147 healthcare professionals. To determine their perceptions of COVID-19, they were asked to complete the sentence “I think COVID-19 (Coronavirus) is like .................. because ..................”. The data were analyzed through the content analysis method. Results: A total of 52 metaphors were produced by the participants and these were evaluated under 10 categories: awareness; lifestyle changes; warning to humanity; uncertainty/uncontrollability; anxiety/worry; restriction/limitation; medical reality; longing; death/loss; and questioning his/her professional value. In addition to the healthcare professionals who saw COVID-19 as "uncertainty", "limitation", and "worry-anxiety", it is noteworthy that most of them also described COVID-19 as "awareness" and reported that it led to a change in their lifestyle. In the study, it was observed that negative attributions associated with COVID-19 were generally more common, but it was also reported to promote positive awareness of life. Conclusions: It is hoped that these findings can provide an impetus for implementing new regulations to improve the conditions of healthcare professionals.

Anahtar Kelimeler

health care professionals, COVID-19, metaphor, awareness

Kaynakça

• 1. Silva, P. C. D. Pandemic metaphors: bibliometric study of the COVID-19 (co) llateral effects. Research, Society and Development 2020; 9(11), e7809119636-e7809119636.
• 2. Saban A. Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 2008; Yaz, Sayı 55, ss: 459-496.
• 3. İmer Çetin, N., Timur, S. & Pehlivan, H. Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Covid-19 Pandemi Sürecinde “Virüs” Kavramına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi, International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS) 2021; 12(43), 47-59.
• 4. Gök A ve Kara A. Individuals’ conceptions of COVID-19 pandemic through metaphor analysis, Current Psychology 2021; https://doi.org/10.1007/s12144-021-01506-z
• 5. Dursun, A., ve Gamsız Tunç, Ö. 14-64 yaş arası bireylerin COVID-19 algılarının incelenmesi: Bir metafor analizi. Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR) 2021; 81(67), 591-605.
• 6. Stanley, B. L., Zanin, A. C., Avalos, B. L., Tracy, S. J., & Town, S. Collective Emotion During Collective Trauma: A Metaphor Analysis of the COVID-19 Pandemic. Qualitative Health Research 2021; 31(10), 1890-1903.
• 7. Çakmak, B., Çalık, A., & İnkaya, B. V. Metaphoric Perceptions of Covid-19 Patients Related to the Disease. Clinical Nursing Research 2021; 10547738211048312.
• 8. Görgülü Arı, A. & Arslan, K. Ortaokul öğrencilerinin Covid-19’a yönelik metaforik algıları. Turkish Studies 2020; 15(6), 503-524. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44425
• 9. Saatçi G. ve Aksu, M. Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma. Journal of Awareness 2020; 5(4), 617-630.
• 10. Londoño-Ramírez, A. C., García-Pla, S., Bernabeu-Juan, P., Pérez-Martínez, E., Rodríguez-Marín, J., & Van-der Hofstadt-Roman, C. J. Impact of COVID-19 on the Anxiety Perceived by Healthcare Professionals: Differences between Primary Care and Hospital Care. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021; 18(6), 3277.
• 11. Bostan S, Akbolat M, Kaya A, Ozata M, Gunes D. Assessments of anxiety levels and working conditions of health employees working in COVID-19 pandemic hospitals. Electron J Gen Med 2020; 17:em246.
• 12. Çeri, V., & Çicek, I. Psychological well-being, depression and stress during COVID-19 pandemic in Turkey: A comparative study of healthcare professionals and non-healthcare professionals. Psychology, Health & Medicine 2021; 26(1), 85-97.
• 13. Tengilimoğlu D, Zekioğlu A, Tosun N, Işık O, Tengilimoğlu O. Impacts of COVID-19 pandemic period on depression, anxiety and stress levels of the healthcare employees in Turkey. Leg Med (Tokyo) 2021; 48:101811.
• 14. Huang L, Wang Y, Liu J, Ye P, Cheng B, Xu H, et al. Factors associated with resilience among medical staff in radiology departments during the outbreak of 2019 novel coronavirus disease (COVID-19): a cross-sectional study. Med Sci Monit 2020; 26:e925669.
• 15. Saruç, S., & Kızıltaş, A. COVID-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarının anksiyete düzeylerinin psikolojik sağlamlıkları ve yaşadıkları sorunlar açısından incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2021; 12(4), 314-323.
• 16. Yıldırım, A., Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi 2006, Ankara.
• 17. Görgülü Arı, A. & Kanat, Hayır M. Covid-19 (Koronavirüs) üzerine öğretmen adaylarının görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı) 2020; 459-492.
• 18. Karaırmak O. Resilience, risk and protective factors. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2016; 3:129–42.
• 19. Ran, L., Wang, W., Ai, M., Kong, Y., Chen, J., & Kuang, L. Psychological resilience, depression, anxiety, and somatization symptoms in response to COVID-19: A study of the general population in China at the peak of its epidemic. Social Science & Medicine 2020; 262, 113261.
• 20. Setiawati, Y., Wahyuhadi, J., Joestandari, F., Maramis, M. M., & Atika, A. Anxiety and resilience of healthcare workers during COVID-19 pandemic in Indonesia. Journal of Multidisciplinary Healthcare 2021; 14, 1.
• 21. Haas, B. W., Hoeft, F., & Omura, K. The role of culture on the link between worldviews on nature and psychological health during the COVID-19 pandemic. Personality and individual differences 2021; 170, 110336.
• 22. Chen, Q., Liang, M., Li, Y., Guo, J., Fei, D., Wang, L., ... & Zhang, Z. Mental health care for medical staff in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry 2020; 7(4), e15-e16.
• 23. Hacımusalar Y, Kahve AC, Yasar AB, Aydin MS. Anxiety and hopelessness levels in COVID-19 pandemic: a comparative study of healthcare professionals and other community sample in Turkey. J Psychiatr Res 2020; 129:181–8.
• 24. Kurt O, Deveci SE, Oğuzoncul AF. Levels of anxiety and depression related to covid-19 among physicians: an online cross-sectional study from turkey. Ann Clin Anal Med 2020;11(Suppl 3) s.288–93.
• 25. Shanafelt T, Ripp J, Trockel M. Understanding and addressing sources of anxiety among health care professionals during the COVID-19 pandemic. JAMA 2020; 323:2133–4.
• 26. Lai, J., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., Hu, J., Wei, N. ve Hu, S. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Network Open 2020; 3(3), 1-12.
• 27. Adhikari, S. P., Rawal, N., Shrestha, D. B., Budhathoki, P., Banmala, S., Awal, S., & Parajuli, A. R. Prevalence of anxiety, depression, and perceived stigma in healthcare workers in nepal during later phase of first wave of covid-19 pandemic: a web-based cross-sectional survey. Cureus 2021; 13(6).
• 28. Brooks, S.K., Webster, R.K., Smith, L.E., Woodland, L., Wesseley, S., Greenberg, N., & Rubin, G.J. The psychological impact of quarantine and how to reduce it:rapid review of the evidence. The Lancet 2020; 395(10227), 912-920.
• 29. Doğan, A., & Keskin, G. Mental problems ın the pandemıa process: a trauma based approach to the response of health workers to the COVID-19. Journal of Pre-Hospital 2021; 6, 159-74.
• 30. Hiçdurmaz, D., & Üzar-Özçetin, Y. S. COVID-19 pandemisinde ön safta çalışan hemşirelerin ruhsal sağlığının korunması ve ruhsal travmanın önlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2020; 7(Özel Sayı), 1-7.
• 31. Wang, H., Liu, Y., Hu, K., Zhang, M., Du, M., Huang, H., & Yue, X. Healthcare workers’ stress when caring for COVID-19 patients: An altruistic perspective. Nursing ethics 2020; 27(7), 1490-1500.
• 32. Bayrak, B. V. & Ataseven, H. Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkamlık). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2020; 5(2): 101-108.
• 33. Çekiç, Y., Yazgan, E. Ö., & Duyan, V. Nurses' Experiences, Fear of COVID-19, and Death Anxiety During the COVID-19 Pandemic: A Cross-Sectional Study From Turkey. Journal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services, 2022; 60(12), 39-48.