Beliefs of Primary Health Service Professionals Towards Mental Disorders

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 3, 241 - 247, 20.09.2019

Adile Tümer , Nükhet Kırağ , Sibel Çoşkun

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.609760

Öz

Introduction: Individuals with mental illnesses have been excluded
today from past. While the role of health professionals in fighting with stigma
is important, negative attitudes and beliefs about mental illnesses can be seen
in health workers as well. In this study, it is aimed to examine the beliefs of
primary health care workers regarding mental illnesses. Method: This is a descriptive study. Ethics committee approval and permissions were taken for the study
conducted by web survey method in 2016. One hundred and ninety-seven primary
health care workers were voluntarily included in the study. "Beliefs
Towards Mental Illness Scale (BMIS)" which was adapted to Turkish by Bilge
and Çam (2008) was used as data collecting tool. Statistical analysis was
performed by using SPSS 20 package program. Results: The mean age of the participants was 40,5±8,4, 66% were
female, 32,5% were physicians and 85,8% were married. The average total BMIS
score is 51,0±20,8, dangerousness dimension score average is 21,7±8,3,
incurability / poor social. and interpersonal skills dimension score average is
27,8±12,3 and embarrassment dimension average score is 1,5±2,4. Significant
differences were found in terms of scale total score and some sub-dimensions’
scores according to gender, income status and relatives with mental illness. Conclusion: Negative beliefs of primary health care workers
towards to mental disorders may
be sugegsted to be moderate. In order to reduce the
stigmatization of mental illnesses and to integrate the of patients to community,
the primary health care professionals need to be more conscious and active, and
therefore the awareness of the health professionals about the subject should be
increased.

 

 

Giriş: Dünden bugüne ruhsal hastalığı
olan bireyler toplumdan dışlanmaktadır. Damgalama ile mücadelede sağlık
çalışanlarının rolü önemli olmakla birlikte, sağlık çalışanlarında da ruhsal
hastalıklara ilişkin olumsuz tutum ve inançlar görülebilmektedir. Bu çalışmada,
birinci basamak sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik inançlarının
incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem:
Tanımlayıcı bir araştırmadır. Etik kurul onayı ve gerekli izinler alınarak 2016
yılında web anketi yöntemi ile gerçekleştirilen çalışmada, birinci basamak
sağlık çalışanlarından 197 kişi araştırmaya gönüllü katılım sağlamıştır. Veri
toplama aracı olarak, Bilge ve Çam (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan
“Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği (RHYİÖ)” kullanılmıştır. Veriler SPSS
20,0 paket programında değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmada katılımcıların yaş ortalaması 40,5±8,4 olup,
%66’sı kadın, %32,5’i hekim, %85,8’i evlidir. Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar
Ölçeği toplam puan ortalaması 51,0±20,8, alt ölçek puanları ise sırasıyla;
tehlikelilik 21,7±8,3, çaresizlik-kişilerarası ilişkilerde bozulma 27,8±12,3 ve
utanma puan ortalaması 1,5±2,4 olarak belirlenmiştir. Cinsiyete, gelir durumuna
göre ve ruhsal hastalığa sahip yakını bulunma durumuna göre ölçek toplam puanı
ve bazı ölçek alt boyutları açısından anlamlı farklılıklar saptanmıştır
(p<0.05). Sonuç: Çalışmaya
katılan birinci basamak sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik
olumsuz inançlarının orta düzeyde olduğu söylenebilir. Ruhsal hastalıklara
yönelik damgalamanın azaltılması ve hastaların topluma entegrasyonunda birinci
basamak çalışanlarının daha bilinçli ve etkin olması gerekmektedir. Bu nedenle
sağlık çalışanlarının konu ile ilgili farkındalığı arttırılmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Mental illness, belief, primary health services, health workers

Kaynakça

• 1. Bayındır SK, Ünsal A. Sık görülen ruhsal hastalıklardaki hemşirelik tanı ve girişimleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016;6(2):115-119.
• 2. Ünal S, Hisar F, Çelik B, Özgüven Z. Üniversite öğrencilerinin ruhsal hastalığa yönelik inançları. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010; 23(3):145-150.
• 3. Karagöl, A, Çalışkan D, Beyazyürek M. Halk sağlığı açısından ruhsal bozukluklarda üç boyutuyla damgalama, Sted, 2013;22(3):96-101.
• 4. Yüksel N, Yılmaz M, Temel GÖ. Öğretim elemanlarının ruhsal hastalıklara ve hastalara ilişkin görüşleri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(1):26-3.
• 5. Çam O, Bilge A. Ruh hastalığına yönelik inanç ve tutumlar. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8:215-223.
• 6. Bates L, Stigley T. Confronting Goffman: how can mental health nurses effectively challenge stigma? A critical review of the literature. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2013 Sep;20(7):569-75.
• 7. Hsiao CY, Lu HL, Tsai YF. Factors influencing mental health nurses’ attitudes towards people with mental illness. Int J Ment Health Nurs. 2015 Jun;24(3):272-80.
• 8. Arkan B, Bademli K, Çetinkaya-Duman Z. Sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik tutumları: Son 10 yılda Türkiye'de yapılan çalışmalar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011; 3(2):214-231.
• 9. Çam Ö, Bilge A. Ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele. TAF Prev Med Bull 2010; 9(1):71-78.
• 10. Ebrahimi H, Jafarabadi MA, Areshtanab HN, Pourabbas M, Dehghan A, Vahidi M. Comparing mental illness stigma among nurses in psychiatric and non-psychiatric wards in Tabriz University of Medical Sciences. Acta Facultatis Medicae Naissensis 2017;34(1):13-22.
• 11. Karakaş SA, Polat H, Ay E, Küçükoğlu S. Türkiye’de bir psikiyatri hastanesinde çalışan hemşirelerin ruh sağlığı bozuk olan bireylere karşı tutumları ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Derg 2017;7(1):40-8.
• 12. Çam O, Bilge A, Türkiye’de ruhsal hastalığa / hastaya yönelik inanç, tutum ve damgalama süreci: Sistematik derleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi- Journal of Psychiatric Nursing 2013; 4(2):91-10.
• 13. Aydöner H. İstanbul ilinde psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin ruhsal hastalıklara yönelik inançlarının değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2009:39-53.
• 14. Oban G, Küçük L. Damgalama erken yaşlarda başlar… Gençlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayla mücadelede eğitimin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2(3):141-148.
• 15. Kutuk MO, Durmus E, Gokcen C, Toros F, Guler G, Evegu E. Determination of beliefs, attitudes of consulting teachers towards mental diseases, and referral reasons of their students to a child and adolescent psychiatrist. Dusunen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2016;29(3):227-236.
• 16. Arı F, Öz F. Temel sağlık hizmetlerinin birinci basamağında çalışan hekim ve hemşirelerin ruh sağlığı sorunu olan bireye karşı tutumları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2005;16–28.
• 17. Çam O, Pektaş İ, Bilge A. Ebe ve hemşirelere verilen ruh sağlığı ve hastalıkları eğitiminin ruhsal hastalıklara yaklaşımlarına iletişim becerilerine ve iş doyumlarına etkilerinin araştırılması. Atatürk Üniv Hemşirelik Yüksekokulu Derg 2007;10:3.
• 18. Bağ B, Ekinci, M. Sağlık personelinin ruhsal sorunları olan bireylere yönelik tutumlarının araştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2005;3(11):107-127.
• 19. Yıldız M, Önder ME, Tural Ü, Balta Hİ, Koçalım N. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan pratisyen hekimlerin psikotik bozukluklar ve tedavisine yönelik tutumları. Turk Psikiyatri Derg 2003; 14:106-115.
• 20. Günay S, Bekitkol T, Beycan-Ekitli G, Yıldırım S. Determination of the mental disorder beliefs of students in a nursing faculty. J Psy Nurs. 2016; 7(3):129-134.
• 21. Hirai M, Clum GA. Development, reliability, and validity of the Beliefs toward Mental Illness Scale. J Psychopathol Behav Assess 2000; 22(3): 221-236.
• 22. Bilge A, Çam O. Ruhsal hastalığa yönelik inançlar ölçeğinin geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008;9(2):91–6.
• 23. Kaya C. Edirne ilinde Aile Sağlığı Merkezlerinde sağlık çalışanlarının ruhsal hastalığa karşı inanç ve tutumları. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Edirne, 2012: 33-43.
• 24. Gur K, Sener N, Kucuk L, Cetindag Z, Basar M. The beliefs of teachers toward mental illness. Procedia- Social and Behavioral Sciences 2012; 47:1146-1152
• 25. Aker T, Özmen E, Ögel K, Sağduyu A, Uğuz Ş, Tamar D ve ark. Birinci basamak hekimlerinin şizofreniye bakış açısı. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002;3(1):5-13.