İnfertil Bireylerin Kaygı Düzeyleri, Sosyal Destek Algısı ve Evlilik Uyumunun İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 4, 661 - 675, 20.12.2021

Ayşe Şenoğlu Sultan Alan

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.865981

Öz

Giriş: İnfertilite tıbbi, psikolojik ve sosyal sorunları beraberinde getiren, kültürel, dinsel ve sınıfsal yönleri olan bir süreçtir. Bu araştırma, infertil bireylerin kaygı düzeylerinin, sosyal destek algılarının ve evlilik uyumlarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma, Ekim-Nisan 2017 tarihleri arasında, Türkiye’de özel bir hastanenin tüp bebek merkezi ile bir üniversite hastanesinin infertilite polikliniğinde tanımlayıcı nitelikte yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, araştırmaya katılmayı kabul eden 184 kadın ve 77 erkek olmak üzere toplam 261 infertil birey oluşturmuştur. Veriler, soru formu, Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği (STAI I-II), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) ve Evlilikte Uyum Ölçeği (EUÖ) formları kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizleri SPSS programı ile sayı, yüzde dağılımları, ortalama, standart sapma, Bağımsız Gruplarda t testi, ANOVA, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H ve Spearman Korelasyon testleri kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Katılımcıların Durumluk Kaygı Ölçeği toplam puan ortalaması 38,62±11,64, Sürekli Kaygı Ölçeği toplam puan ortalaması 43,51± 8,96; ÇBASDÖ toplam puan ortalaması 54,23±20,99; EUÖ toplam puan ortalaması 46,42±8,92 olarak bulunmuştur. Araştırmada STAI I-II toplam puan ortalamaları ile ÇBASDÖ toplam puan ortalamaları ve EUÖ toplam puan ortalamaları arasında negatif yönlü istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (rs=-0,151, p=0,014; rs =-0,223, p=0,000). Katılımcıların eğitim durumu, çalışma durumu ve gelir düzeyi ile STAI I-II toplam puan ortalamaları ve ÇBASDÖ toplam puan ortalamaları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Katılımcıların gelir getiren bir işte çalışmaları, eğitim ve gelir düzeylerinin yüksek olması kaygı düzeylerini azaltmakta, sosyal destek algısını arttırmaktadır. Sonuç: Ölçeklerden elde edilen puan ortalamalarına göre katılımcılar orta düzeyde kaygılı, orta düzeyin üzerinde sosyal destek algısına sahip ve EUÖ toplam puan ortalamalarına göre katılımcıların %75,5’nin evlilikleri uyumlu olarak bulunmuştur. Bireylerin gelir getiren bir işte çalışmaları, eğitim ve gelir düzeylerinin yüksek olması kaygı düzeylerini azaltmakta, sosyal destek algılarını ise arttırmaktadır. Bireylerin kaygı düzeyleri arttıkça, sosyal destek algısı ve evlilik uyumları azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

infertilite, Kaygı, sosyal destek, evlilik uyumu

An Investigation of Infertile Individuals’ Anxiety Levels, Social Support Perceptions, and Marital Adjustment

Öz

Background: Infertility is a process that brings with it medical, psychological and social problems and has cultural, religious and class aspects. This study aims to investigate infertile individuals’ anxiety levels, social support perceptions, and marital adjustment. Methods: This study descriptive was conducted in the infertility polyclinic of a test tube baby center of a private hospital and the infertility polyclinic of a university hospital in Turkey between October and April 2017. The sample of the study was 261 infertile individuals, 184 females and 77 males, who agreed to participate in the study. Collected through the question form, State-Trait Anxiety Inventory (STAI I-II), Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), and Marriage Adjustment Scale (MAS). Data were analyzed in SPSS package program using numbers, percentage distributions, mean, standard deviation, Independent Sample t test, ANOVA, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H and Spearman Correlation tests. Results: The results showed that the participants State Anxiety Inventory total score average was 38.62±11.64, Trait Anxiety Inventory total score average was 43.51± 8.96; MSPSS total score average was 54.23±20.99; The mean total score average was of MAS was found to be 46.42±8.92. In the study, it was determined that there was a negative statistically significant relationship between the STAI I-II total score averages and the MSPSS total score averages and the total mean scores on MAS (rs=-0.151, p=0.014; rs=-0.223, p=0.000). A statistically significant difference was found in terms of education, employment and income level of the participants, as well as STAI I-II total score averages and MSPSS total score averages (p<0.05). The fact that the participants work in an income-generating job, have high education and income levels reduces their anxiety levels and increases the perception of social support. Conclusion: According to the average score obtained from the scales, the participants were moderately anxious, had a perception of social support above the moderate level, and according to the total score averages of the MAS, 75.5% of the participants were found to have a compatible marriage. The fact that individuals work in an income-generating job, have high education and income levels reduces their anxiety levels and increases their perceptions of social support. As the anxiety levels of individuals increase, the perception of social support and marital adjustment decrease.

Anahtar Kelimeler

Infertility, anxiety, social support, marital adjustment

Kaynakça

• Yılmaz F, Yardımcı H. Beden Kütle İndeksinin İnfertilite Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2015;1 (1):1-6.
• Wiweko B, Anggraheni U, Elvira SD, Lubis, HP. Distribution of stress level among infertility patients. Middle East Fertility Society Journal 2017; 22(2): 145-148. https://doi.org/10.1016/j.mefs.2017.01.005
• Zegers-Hochschild F, Adamson,GD, Dyer S, Racowsky C, De Mouzon J, Sokol R,et al. The international glossary on infertility and fertility care. Human Reproduction 2017;32(9): 1786-1801. https://doi.org/10.1093/humrep/dex234
• ACOG (American College of Obstetricians and Gynecologist).Infertility Workup for the Women’s Health Specialist: A committee opinion 781. İnfertility workup 2019; 133(6): 377-382. Erişim Adresi: https://www.acog.org/-/media/project/acog/acogorg/clinical/files/committee-opinion/articles/2019/06/infertility-workup-for-the-womens-health-specialist.pdf. 1 Şubat 2020.
• Karaca A, Ünsa G. İnfertilitenin kadın ruh sağlığı üzerine etkileri ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012; 3(2):80-85. doi: 10.5505/phd.2012.02486
• Kahyaoğlu S, Gülerman HC, Özakşit MG, Yılmaz N, Seçkin B, Erdinç ASÖ, et al. İnfertil hastalarda değerlendirme ve yönetim: Bir derleme makalesi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 2017;14(3):138-45. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jgon/issue/51878/675439
• Diamond RM. Infertility and Pregnancy loss in couple and family therapy. Encyclopedia of Couple and Family Therapy 2019: 1475-1479. doi: https://doi.org/10.1007/978-3-319-49425-8
• The National Infertility Organization .What is infertility? 2016. Erişim Adresi: http://www.resolve. org/about-infertility/what-is-infertility/.19 Şubat 2020].
• Zegers-Hochschild F, Adamson GD, De Mouzon J, Ishihara O, Mansour R, Nygren K, et al. The ınternational committee for monitoring assisted reproductive technology (ICMART) and the World Health
• Organization (WHO) revised glossary on ART terminology. Fertility and Sterility 2009; 92(5):1520-1524. https://doi.org/10.1093/humrep/dep368
• Yılmaz T, Oskay ÜY. İnfertilite stresi ile başa çıkma yöntemleri ve hemşirelik yaklaşımları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2015;2(1): 100-112. https://archhealthscires.org/Content/files/sayilar/17/100-112.pdf
• Wischmann T, Kentenich H. A couple who cannot conceive: Coping with infertility. In Bio-Psycho-Social Obstetrics and Gynecology 2017; 249-261. https://doi.org/10.1007/978-3-319-40404-2_14
• Duman NB, Koçak DY. İnfertilitenin cinsel sağlığa etkileri ve profesyonel hemşirelik yaklaşımları. Turkiye Klinikleri Obstetric-Women’s Health and Diseases Nursing-Special Topics 2016;2(1): 51-8.
• Chaves C, Canavarro M C, Moura‐Ramos M. The role of dyadic coping on the marital and emotional adjustment of couples with infertility. Family Process 2019; 58(2): 509-523. doi: https://doi.org/10.1111/famp.12364.
• Pasch LA, Sullivan KT. Stress and coping in couples facing infertility. Current opinion in psychology 2017;13: 131-135. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2016.07.004
• Luk BHK, Loke AY. The impact of infertility on the psychological well-being, marital relationships, sexual relationships, and quality of life of couples: A systematic review. Journal of sex & marital therapy 2015;41(6): 610-625. https://doi.org/10.1080/0092623X.2014.958789
• Moura‐Ramos M, Gameiro S, Canavarro MC, Soares I, Almeida‐Santos T. Does infertility history affect the emotional adjustment of couples undergoing assisted reproduction? The mediating role of the importance of parenthood. British Journal of Health Psychology 2016;21(2): 302-317.doi: https://doi.org/10.1111/bjhp.12169
• Bodur NE, Çoşar B, Erdem M. İnfertil çiftlerde evlilik uyumunun demografik ve klinik değişkenlerle ilişkisi. Cukurova Medical Journal 2013;38(1): 51-62.
• Read SC, Carrier ME, Boucher ME, Whitley R, Bond S, Zelkowitz P. Psychosocial services for couples in infertility treatment: What do couples really want?. Patient Education and Counseling 2014;94(3): 390-395. https://doi.org/10.1016/j.pec.2013.10.025
• Luk BHK , Loke AY. A review of supportive interventions targeting individuals or couples undergoing infertility treatment: Directions for the development of interventions. Journal of sex & marital therapy 2016;42(6): 515-533. https://doi.org/10.1080/0092623X.2015.1074133
• Öner N ,Le Compte A. Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, 1. Baskı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1983,İstanbul.
• Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12(1):17-25.
• Tutarel Kışlak Ş. Evlilikte uyum ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. 3P Dergisi 1999; 7(1):50-56.
• Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine. Diagnostic evaluation of the infertile female: a committee opinion. Fertil Steril 2012;98(2):302-7. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2015.03.019 ACOG (American College of Obstetricians and Gynecologists) .Treating Infertility. 2017. Erişim adresi: https://www.acog.org/patient-resources/faqs/gynecologic-problems/treating-infertility. 20 Şubat 2020.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. TÜBİTAK, Ankara, Kasım, 2018 Available from: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/TNSA2018_ana_Rapor.pdf . 20 Şubat 2020.
• Güleç G, Hassa H, Yalçın EG ,Yenilmez Ç. Tedaviye başvuran infertil çiftlerde, infertilitenin cinsel işlev ve çift uyumuna etkisinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri 2011;22(3):166-76. doi : 10.5080 / U6362
• Keskin G, Babacan Gümüş A. İnfertilite: umutsuzluk perspektifinden bir inceleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2014;5(1):9-16.doi: 10.5505/phd.2014.07269
• Jungheim ES, Travieso JL, Hopeman MM. Weighing the impact of obesity on female reproductive function and fertility. Nutrition Reviews 2013; 71(1): 3-8. doi: https://doi.org/10.1111/nure.12056
• Yanıkkerem E. Obezitenin kadın sağlığına etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;3(1): 37-43. https://doi.org/10.30934/kusbed.359281
• Lindsay TJ, Vitrikas KR. Evaluation and treatment of infertility. Am Fam Physician 2015;91(5): 308-314. https://www.aafp.org/afp/2015/0301/p308.pdf
• Haica CC. Gender differences in quality of life, intensity of dysfunctional attitudes, unconditional self-acceptance, emotional distress and dyadic adjustment of infertile couples. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2013; 78: 506-510.doi: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.04.340
• Altıntop İ, Kesgin B. İnfertilite tedavisi gören çiftlerin kaygı, psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile başa çıkma stratejileri. Journal of International Social Research 2018; 11(55):755-768 http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20185537247
• İlerisoy M. İnfertilite tedavisi gören bireylerin duygusal yaşantıları ve baş etme yöntemleri üzerine bir araştırma. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2015;14(28):143-164.https://hdl.handle.net/11467/1363
• Hammerli K, Znoj H, Berger T. Internet-based support for infertile patients: A randomized controlled study. Journal of Behavioral Medicine 2010; 33(2): 135-46. doi: https://doi.org/10.1007/s10865-009-9243-2
• Kutlu R, Işıklar Özberk D, Görkemli H. İnfertil kadınlarda metabolik sendrom ve uzun dönem kronik sağlık sorunları sıklığı. İstanbul Med 2017; 18(4): 210-7.doi: 10.5152/imj.2017.55823
• Cetişli NE, Ören EDT, Kaba F. İnfertil çiftlerde çift uyumu ve umutsuzluk. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;81:1-5.
• Sezgin H, Hocaoğlu Ç. İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2014;6(2):165-84. doi: 10.5455/ cap.20131001091415
• Zeren F, Gürsoy E. İnfertil Çiftlerde Çift Uyumu ve Yaşam Kalitesinin Önemi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD) 2019; 16(1): 68-72.doi: doi:10.5222/HEAD.2019.068
• Tüzer V, Tuncel A, Göka S, Bulut SD, Yüksel FV, Atan A, et al. Marital adjustment and emotional symptoms in infertile couples: gender differences. Turkish Journal of Medical Sciences 2010;40 (2) :229-37.doi:10.3906/sag-0901-17
• Ferreira M, Antunes L, Duarte J, Chaves C. Influence of infertility and fertility adjustment on marital satisfaction. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2015; 171: 96-103.doi: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.094