Genç Kadınlarda Duygusal Yeme ile Depresyon, Anksiyete ve Stres İlişkisi

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 8, 12.03.2024

Arzu Koçak Uyaroğlu , Esra Ünal , Merve Karabacak

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.1276022

Öz

Amaç: Duygusal yeme davranışı, birey tarafından baş etmede zorluk yaşanılan olumsuz duygu durumlara yönelik geliştirilmiş savunma mekanizması olarak değerlendirilen aşırı yeme durumudur. Ulusal literatürdeki ihtiyacın tamamlanması adına genç kadınlarda psikososyal faktörler ve duygusal yeme arasındaki ilişkinin incelenmesi önemli olup bu çalışma, genç kadınların duygusal yeme, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini belirlemek ve aralarındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde olan bu çalışma, 20-30 yaş arası 654 genç kadın ile yürütüldü. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu”, “Duygusal Yeme Ölçeği” ve “Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği Kısa Formu” aracılığıyla sosyal medya platformlarında toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS paket programı kullanıldı. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p<0,05 ve p<0,01 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların Duygusal Yeme Ölçeği’nden aldıkları puan ortalamalarının 81,55±26,87 puan ile orta düzeyden fazla; Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği alt boyut puan ortalamalarının ise sırasıyla, 8,77±5,69, 7,81±5,31 ve 9,93±5,11 puanları ile orta düzeyden az olduğu görüldü. Kadınların şu anki kilo algısı ve beden kitle indeksi değerleri ile DYÖ’den alınan puanların ortalaması arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu ve daha zayıf olmak isteyen genç kadınlar ile 30-34,9 kg/m2 arasında BKİ değerine sahip kadınların DYÖ’den aldıkları puanların ortalamasının daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). DYÖ’den alınan puanların ortalaması ile Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği depresyon ve anksiyete alt boyutu puan ortalamaları arasında pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki saptanırken (r: 0,301; r:0,303), stres alt boyutu puan ortalaması arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde bir ilişki olduğu bulundu (r: 0,267; p<0,01).
Sonuç: Genç kadınlarda BKİ değeri ve kilo algısı ile duygusal yeme düzeyi arasında bir ilişki vardır. Genç kadınların duygusal yeme davranışı arttıkça depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri artmaktadır. Duygusal yeme davranışının genel popülasyonu içeren örneklem grubunun çalışmaya dahil edilerek farklı psikososyal değişkenlerle ele alınması gerektiği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler

anksiyete, depresyon, duygusal yeme, stres

The Relationship between Emotional Eating and Depression, Anxiety and Stress in Young Women

Öz

Objective: Emotional eating behavior is an overeating situation, which is considered as a defense mechanism developed for negative emotional states that the individual has difficulty in coping with. In order to fulfill the need in the national literature, it is important to examine the relationship between psychosocial factors and emotional eating in young women, and this study was conducted to determine the emotional eating, depression, anxiety and stress levels of young women and to examine the relationship between them.
Method: This descriptive and relationship-seeking study was conducted with 654 young women aged 20-30. Data were collected on social media platforms through the “Personal Information Form”, “Emotional Eating Scale” and “Depression Anxiety Stress Scale Short Form”.SPSS package program was used to evaluate the data. The results were evaluated at the 95% confidence interval, the significance level at p<0.05 and p<0.01. Results: Emotional Eating Scale total score and Depression, Anxiety, Stress Scale sub-dimension score mean of the participants were 81.55±26.87, 8.77±5.69, 7.81±5.31 and 9.93±5.11', respectively. was dir. Emotional Eating Scale mean total score of the participants was more than moderate with 81.55±26.87 points; Depression, Anxiety, and Stress Scale sub-dimension mean scores were found to be less than moderate with 8.77±5.69, 7.81±5.31 and 9.93±5.11 points, respectively. It was determined that the difference between the current weight perception and body mass index values of women and the total mean score of EES was statistically significant, and that the mean total score of DES was higher for young women who want to be thinner and women with a BMI value between 30-34.9 kg/m2. (p<0.05). While a moderate positive correlation was found between the total EES score and the Depression Anxiety Stress Scale depression and anxiety subscale mean scores (r: 0.301; r: 0.303), there was a weak positive correlation between the stress sub-dimension mean score (r:0.267; p<0.01).
Conclusion: There is a relationship between BMI value and weight perception and emotional eating level in young women. As the emotional eating behavior of young women increases, their depression, anxiety and stress levels increase. It was concluded that emotional eating behavior should be addressed with different psychosocial variables by including the sample group, which includes the general population, into the study.

Anahtar Kelimeler

anxiety, depression, emotional eating, stress

Kaynakça

• 1. Cardi V, Leppanen J, Treasure J. The effects of negative and positive mood induction on eating behaviour: A meta-analysis of laboratory studies in the healthy population and eating and weight disorders. Neuroscience & Biobehavioral Reviews 2015;57:299-309. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2015.08.011
• 2. Jiang Y, King JM, Prinyawiwatkul WA review of measurement and relationships between food, eating behavior and emotion. Trends Food Science & Technology 2014;36(1):15-28. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2013.12.005
• 3. Zysberg L. Emotional intelligence, anxiety, and emotional eating: A deeper insight into a recently reported association?. Eating Behaviors 2018;29:128-31. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2018.04.001
• 4. Konttinen H, Van Strien T, Männistö S, Jousilahti P, Haukkala A. Depression, emotional eating and long-term weight changes: a population-based prospective study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity 2019;16(1):1-11. https://doi.org/10.1186/s12966-019-0791-8
• 5. Akın A, Yıldız B, Özçelik B. Duygusal yeme ölçeğinin türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2016;9(44):776-81.
• 6. İnalkaç S, Arslantaş H. Duygusal yeme. Arşiv Tıbbi İnceleme Dergisi 2018;27(1):70-82. https://doi.org/10.17827/aktd.336860
• 7. Elshurbjy AJ, Ellulu MS. Association between stress and dietary behaviors among university students: Mini-review. Medical and Clinical Archives 2017;1(2):1-3. doi: 10.15761/MCA.1000108
• 8. Paans NP, Gibson-Smith D, Bot M, et al. Depression and eating styles are independently associated with dietary intake. Appetite. 2019;134:103-10. https://doi.org/10.1016/j.appet.2018.12.030
• 9. Goldschmidt AB, Crosby RD, Engel SG, et al. Affect and eating behavior in obese adults with and without elevated depression symptoms. International Journal of Eating Disorders 2014;47(3):281-6. https://doi.org/10.1002/eat.22188
• 10. Lazarevich I, Camacho MEI, del Consuelo Velázquez-Alva M, Zepeda MZ. Relationship among obesity, depression, and emotional eating in young adults. Appetite. 2016;107:639-44. https://doi.org/10.1016/j.appet.2016.09.011
• 11. Diggins A, Woods-Giscombe C, Waters S. The association of perceived stress, contextualized stress, and emotional eating with body mass index in college-aged Black women. Eating Behaviors 2015;19:188-92. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2015.09.006
• 12. Pınar Demir. Algılanan stres ve duygusal yeme arasındaki ilişki: Duygusal zeka ve psikolojik sağlamlık değişkenlerinin aracı rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep, 2021. s.16-20.
• 13. Akdevelioğlu Y, Yörüsün TÖ. Üniversite öğrencilerinin yeme tutum ve davranışlarına ilişkin bazı faktörlerin incelenmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;4(1):19-28.
• 14. Şehnaz Sinem Bilgen. Türkçe duygusal yeme ölçeği geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirliği çalışması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul, 2018. s.1-23.
• 15. Lovibond PF, Lovibond SH. The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy 1995;33(3):335-43. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075-U
• 16. Yılmaz Ö, Hakan B, Arslan A. Depresyon anksiyete stres ölçeğinin(dass 21) türkçe kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalışması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 2017;2(2):78-91.
• 17. Gürbüz S, Şahin F. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık: 2018. s.262.
• 18. Haddad C, Zakhour M, Sacre H, et al. Variation of psychological and anthropometrics measures before and after dieting and factors associated with body dissatisfaction and quality of life in a Lebanese clinical sample. BMC Psychology 2021;9(1):1-13. https://doi.org/10.1186/s40359-021-00691-7
• 19. Quick VM, Byrd-Bredbenner C. Disordered eating, socio-cultural media influencers, body image, and psychological factors among a racially/ethnically diverse population of college women. Eating Behaviors 2014;15(1):37-41. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2013.10.005
• 20. Nyklíček I. Mindfulness, emotion regulation, and health. In: I. Nyklíček, A. Vingerhoets, & M. Zeelenberg, Emotion regulation and Well-Being. New York, Springer; 2011:101-18. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6953-8_17
• 21. Tazeoğlu A, Ayten Ş, Tazeoğlu DT. Üniversite öğrencilerinin yeme davranışlarının Hollanda Yeme Davranışı Anketi (DEBQ) ile değerlendirilmesi: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi örneği. Turkish Journal of Clinics and Laboratory 2020;11(5):429-35. https://doi.org/10.18663/tjcl.736682
• 22. Speed MS, Jefsen OH, Børglum AD, et al. Investigating the association between body fat and depression via Mendelian randomization. Transl Psychiatry 2019;9,184. https://doi.org/10.1038/s41398-019-0516-4
• 23. Konttinen H, Haukkala A, Sarlio-Lahteenkorva S, Silventoinen K, Jousilahti P. Eating styles, self-control and obesity indicators. The moderating role of obesity status and dieting history on restrained eating. Appetite. 2009;53(1):131-4. https://doi.org/10.1016/j.appet.2009.05.001
• 24. van Strien T, Herman CP, Verheijden MW. Eating style, overeating and weight gain. A prospective 2-year follow-up study in a representative Dutch sample. Appetite 2012;59(3):782–9. https://doi.org/10.1016/j.appet.2012.08.009
• 25. Macht M, Simons G. Emotional eating. In:Emotion Regulation and Well-Being. New York, Springer; 2011:281-95. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6953-8_17
• 26. Konttinen H, Männistö S, Sarlio-Lähteenkorva S, Silventoinen K, Haukkala A, Emotional eating, depressive symptoms and self-reported food consumption. A population-based study, Appetite. 2010;54(3):473-9. doi: 10.1016/j.appet.2010.01.014
• 27. De Lauzon B, Romon M, Deschamps V, Lafay L, Borys JM, Ducimetiere P, ve ark. The three-factor eating questionnaire-R18 is able to distinguish among different eating pattern in a general population. The Journal of Nutrition 2004;134(9):2372-80. https://doi.org/10.1093/jn/134.9.2372
• 28. Konttinen H, Mannisto S, Sarlio-Lahteenlorva S, Silventoinen K, Haukkala A. Emotional eating and physical activity self-efficacy as pathways in the association between depressive symptoms and adiposity indicators. The American Journal of Clinical Nutrition 2010;92(5):1031–9. https://doi.org/10.3945/ajcn.2010.29732
• 29. Bruch H. Eating disorders: obesity, anorexia nervosa, and the person within. Revised ed. New York: Basic Books; 1979. p.162-83.
• 30. Macht M. How emotions affect eating: A five-way model. Appetite. 2008;50(1):1-11. https://doi.org/10.1016/j.appet.2007.07.002
• 31. Tan CC, Chow CM. Stress and emotional eating: The mediating role of eating dysregulation. Personality and Individual Differences 2014;66:1-4. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.02.033
• 32. Hsu T, Raposa EB. Effects of stress on eating behaviours in adolescents: a daily diary investigation. Psychology & Health 2021;36(2):236-51. https://doi.org/10.1080/08870446.2020.1766041
• 33. Wu YT, Huang DH, Hsu TH, Hong FY. Children’s stress, negative emotions, emotional eating, and eating disorders: A moderated mediation model. Journal of Psychology in Africa. 2020;30(5),433-9. https://doi.org/10.1080/14330237.2020.1821319
• 34. Monpellier VM, Antoniou EE, Aarts EO, Janssen I, Jansen A. Improvement of health-related quality of life after Roux-en-Y gastric bypass related to weight loss. Obesity Surgery 2017;27(5):1168-73. https://doi.org/10.1007/s11695-016-2468-6
• 35. van Strien T. Causes of emotional eating and matched treatment of obesity. Current Diabetes Reports 2018;18(6):1-8. https://doi.org/10.1007/s11892-018-1000-x
• 36. Tuğçe Gür. Yetişkin kadınlarda öz duyarlılık ile beden algısının duygusal yeme arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul, 2020. s.73.
• 37. Batman LD, Yılmaz S. Yetişkin bireylerde yeme davranışı ile anksiyete, uyku kalitesi ve akdeniz diyetine bağlılık arasındaki ilişki. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2023;20:610-24. https://doi.org/10.38079/igusabder.1289889
• 38. Seki Öz H, Bayam H. Genç yetişkinlerde algılanan stres ve yalnızlığın duygusal yeme ile ilişkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2022;31(2),176-83. https://doi.org/10.34108/eujhs.977915