ELEŞTİREL DÜŞÜNME VE PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: SAĞLIK HİZMETLERİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 7, 160 - 174, 28.02.2020

Arzu Yüksel , Ayşe Nihan Arıbaş , Emel Bahadır Yılmaz

https://doi.org/10.30520/tjsosci.673816

Öz

Amaç: Bu araştırma, sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda okuyan öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılında, bir devlet üniversitesinin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda okuyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 267 öğrenci, araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler Öğrenci Bilgi Formu, Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği (KEDEÖ) ve Problem Çözme Envanteri (PÇE) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler ile iki ortalama arasındaki farkın anlamlılık testi, tek yönlü varyans analizi ve Pearson Korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin %74,2’si kadın olup %36’sı 19 yaşındadır. %56,5’inin okul başarısı orta düzeydedir. Öğrencilerin %53,9’u her zaman kendilerine güvendikleri ve %53,6’sının problem çözmede kendilerini kısmen başarılı olarak gördükleri belirlenmiştir. KEDEÖ puan ortalaması 242,04±29,11 ve PÇE puan ortalaması 91,89±19,23 olarak bulunmuştur. Korelasyon analizi sonucunda, eleştirel düşünme becerisi ile problem çözme becerisi arasında güçlü ve negatif yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0,05). Yapılan karşılaştırmalarda cinsiyet, sınıf, öğrenim görünen program, bölümü tercih etme, okul başarısı, kendine güvenme ve problem çözme yeteneğini değerlendirme durumunun KEDEÖ puanlarını etkilediği belirlenmiştir (p<0,05). PÇE puan ortalamalarını ise bölümü tercih etme, sosyal aktivitede bulunma, annenin mesleği, aile içi ilişkiler, okul başarısı, kendine güvenme ve problem çözme yeteneğini değerlendirme durumunun etkilediği saptanmıştır (p<0,05).
Sonuç: Sonuç olarak, sosyodemografik değişkenlerin öğrencilerin KEDEÖ ve PÇE puan ortalamalarını etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme, problem çözme, sağlık hizmetleri, öğrenci

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

-

Teşekkür

Çalışmaya katılan öğrencilere teşekkür ediyoruz

Kaynakça

• Ançel, G. (2016). Problem-solving training: effects on the problem-solving skills and self-efficacy of nursing students. Eurasian Journal of Educational Research, 64, 231-246.
• Arslan, Ş.F., Ancın, V. (2016). Evaluation of critical thinking tendency among students of vocational school of medical services. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 73-99.
• D’Zurilla, T.J., Goldfried, M.R. (1971). Problem solving and behavior modification. Journal of Abnormal Psychology, 18, 407-426.
• Dostál, J. (2015). Theory of problem solving. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 00 (2014) 000–000, February, 1-8.
• Elkin, N., Karadağlı, F. (2015). Üniversite öğrencilerinin problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 11-18.
• Emir, S. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 34-57.
• Erdem, A.R., Yazıcıoğlu, A. (2015). Öğretmen adaylarının problem çözme becerileri ile eleştirel düşünme becerileri arasındaki ilişki. OPUS, 5(9), 27-40.
• Facione, P.A., Facione, N.C., Giancarlo, C.A.F. (1998). The California critical thinking dispositions inventory. Millbrae, CA: California Academic Press.
• Fahim, M., Masouleh, S.N. (2012). Critical thinking in higher education: a pedagogical look. Theory and Practice in Language Studies, 2(7),1370-1375.
• Gündüz, M. (2017). The effects of critical thinking based ınstruction on Turkish efl students’ critical thinking disposition level, critical reading self efficacy level, english writing performance and opinions on critical thinking. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Heppner, P.P., Peterson, C.H. (1982). The development and implications of a personal-problem solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29, 66-75.
• Kanbay, Y., Aslan, Ö., Işık, E., Kılıç, N. (2013). Hemşirelik lisans öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme biçimleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 244-251.
• Kanik, F. (2010). An assessment of teachers’ conceptions of critical thinkingg and practices for critical thinking development at seventh grade level. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Karadağ, M., Alparslan, Ö., İşeri, Ö.P. (2018). Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve öğrenme stilleri. Çukurova Medical Journal, 43(1), 13-21.
• Karadağ, M., Alparslan, Ö., Şişman, N.Y., İşeri, Ö.P. (2018). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin problem çözme becerileri ve epistemolojik inançları. Çukurova Medical Journal, 43(1), 1-6.
• Karakoç, M. (2016). The significance of critical thinking ability in terms of education. International Journal of Humanities and Social Science, 6(7), 81-84.
• Karaman, K.M. (2016). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimleri üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(1), 326-350.
• Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Memduhoğlu, H.B., Keleş, E. (2016). Evaluation of the relation between critical thinking tendency and problem solving skills of pre-service teachers. Journal of Educational Sciences Research, 6(2), 75-94.
• Noruzi, R.M., Hernandez, V.G.J. (2011). Critical thinking in the workplace: characteristics, and some assessment tests. 3rd International Conference on Information and Financial Engineering IPEDR, 12, 295-298.
• Oktay, A.A., Taş, F., Doğaner, A., Gülpak, M., Avnioğlu, S. (2019). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri. Çukurova Medical Journal, 44(1), 33-43.
• Rodzalan, S.A., Saat, M.M. (2015). The perception of critical thinking and problem solving skill among Malaysian undergraduate students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 172, 725-732.
• Seyrek, M. (2019). Predicting problem-solving skills of students from different socio-economic background using math- and self-related variables. Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Snyder, L.G., Snyder, M.J. (2008). Teaching critical thinking and problem solving skills. The Delta Pi Epsilon Journal, 1(2), 90-99.
• Şahin, A. (2014). The relationship between english language teachers’ critical thinking dispositions levels and their levels of utilizing critical thinking strategies. Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Mersin.
• Şahin, N., Şahin, N.H., Heppner, P.P. (1993). Psychometric proporties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 4(17), 379-396.
• Uysal, N., Manavoğlu, B. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-5.
• Ülger, K. (2016). The relationship between creative thinking and critical thinking skills of students. Hacettepe University Journal of Education,31(4), 695-710.
• Yüksel, A. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme öz değerlendirme sonuçları ve etkileyen faktörler araştırma. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(1), 37-49.