Typology-Based Design Criteria for Music Studios: A Conceptual Approach

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 18, 214 - 234, 30.09.2025

Kemal Sakarya

https://doi.org/10.30520/tjsosci.1752962

Öz

This study aims to examine the spatial criteria that play a decisive role in the design of music studios through a typology-based approach. These criteria, classified under five main headings, spatial layout, acoustics, ergonomics, aesthetics, and technology, were evaluated seperately in the context of rehearsal, educational, and recording studios. Within each category, the key parameters guiding design were analyzed in line with the functional requirements, user profiles, and technical needs of the studios. It was observed that acoustic comfort holds critical importance across all studio types, whereas criteria such as ergonomics, aesthetics, and technological infrastructure vary depending on the level of professionalism of the studio. Aesthetic arrangements were associated with spatial integrity, institutional identity, user psychology, and their role in supporting the creative process. The findings were summarized through a comparative evaluation table for different studio typologies, which can serve as a practical reference for designers. In this respect, the study provides a holistic and conceptual perspective on music studio design, presents applicable criteria for diverse user scenarios, and offers a foundation for future research employing quantitative methodologies.

Anahtar Kelimeler

Music studios , design criteria , typology , acoustics , interior design

Müzik Stüdyolarında Tipoloji Temelli Tasarım Kriterleri: Kavramsal Bir Yaklaşım

Öz

Bu çalışma, müzik stüdyolarının tasarımında belirleyici rol oynayan mekânsal kriterleri tipoloji temelli bir yaklaşımla incelemeyi amaçlamaktadır. Mekân kurgusu, akustik, ergonomi, estetik ve teknoloji olmak üzere beş temel başlık altında sınıflandırılan bu kriterler; prova, eğitim ve kayıt stüdyoları özelinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Her başlık altında stüdyoların kullanım amaçları, kullanıcı profilleri ve teknik gereksinimleri doğrultusunda tasarıma yön veren temel parametreler analiz edilmiştir. Akustik konforun tüm stüdyo tiplerinde kritik öneme sahip olduğu; buna karşın ergonomi, estetik ve teknolojik altyapı gibi kriterlerin, stüdyonun profesyonellik düzeyine bağlı olarak farklılaştığı gözlemlenmiştir. Estetik düzenlemeler, kurumsal kimlik, kullanıcı psikolojisi ve yaratıcı süreci destekleyen unsurlar olarak mekân bütünlüğü ile ilişkilendirilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen bulgular, farklı stüdyo tipleri için karşılaştırmalı bir değerlendirme tablosu aracılığıyla özetlenmiştir. Bu tablonun tasarımcılara pratik bir referans kaynağı sunabileceği söylenebilir. Bu yönüyle çalışma, müzik stüdyosu tasarımına bütüncül ve kavramsal bir perspektif kazandırmakta, farklı kullanıcı senaryoları için uygulanabilir kriterler ortaya koymakta ve ileride yapılacak nicel yöntem temelli çalışmalara da altyapı oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Müzik stüdyoları , tasarım kriterleri , tipoloji , akustik , mekan tasarımı

Kaynakça

• Akçaova, A. (2025). The effect of corporate identity on interior design; Food & beverage application example. Karatay Sanat Ve Tasarım Dergisi, 2 (1), 84-101.
• Akdağ, A. (2014). Ses miksajında işitme duyusu ve görsel referansların ayrıştırılması: “Üç maymun tekniği”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Bates, E. (2020). Recording studios since 1970. A. Bourbon & S. Zagorski-Thomas (Ed.) The Bloomsbury Handbook of Music Production içinde (ss. 125-139). London: Bloomsbury Publishing.
• Binggeli, C. (2014) Materials for Interior Environments. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Eargle, J. (2003). Recording Studio Design Fundamentals. In: Handbook of Recording Engineering. Boston, MA: Springer. doi:10.1007/0-387-28471-0_27
• Gökbudak, R. (1997). Türkiye’deki müzik eğitim kurumlarında bilgisayar destekli modern ses kayıt stüdyolarının gerekliliği üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Henke, M. (2022). An exploration of architectural acoustics and design in commercial recording studios. Unpublished masters thesis, California State University, Monterey Bay.
• Meissner, M. (2017). Acoustics of small rectangular rooms: Analytical and numerical determination of reverberation parameters. Applied Acoustics, 120, 111-119. doi: 10.1016/j.apacoust.2017.01.020
• Newell, P. (2017). Recording studio design. New York: Routledge.
• Önder, H. H., Gül, M., & Ergüldürenler, G. (2013). Eğitim ortamında ergonomi kullanılması ve örnek ideal sınıf çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 41-55.
• Tervo, S., Laukkanen, P., Pätynen, J., & Lokki, T. (2014). Preferences of critical listening environments among sound engineers. Journal of the Audio Engineering Society, 62(5), 300-314.
• Uçar, E. G. (2019). Ses kayıt stüdyolarında bölme elemanlarının kesit özelliklerinin gürültü denetimi açısından incelenmesi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Vergili, S., & Öziş, F. (2022). Yeni dönem stüdyo kontrol odalarının akustik performansları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 8, 452-466.
• Watson, A. (2014). Cultural production in and beyond the recording studio. New York: Routledge.
• Yavuz, A. (2007). Ses kayıt stüdyosu tasarımı ve mimari akustik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Zhang, J., Zhang, Y., Zhou, Z., & Fang, M. (2018). Design and analysis of acoustic reforms of studio. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 399 (1), p. 012060. IOP Publishing.
• URL-1a: https://www.badge.com/5c6dd6103f89a450e6/ adresinden 19.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-1b: https://www.badge.com/669699407077864575/ adresinden 19.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-1c: https://www.badge.com/506373551871882027/ adresinden 19.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-2: https://www.peterboroughmusicschool.co.uk/drum-lessons-peterborough/ adresinden 20.05.2025 tarihinde edinilmiştir
• URL-3: https://www.primacoustic.com/wp-content/uploads/2023/02/Village_Showcase adresinden 20.05.2025 tarihinde edinilmiştir
• URL-4: https://www.primacoustic.com/wp-content/uploads/2023/02/London-16-wclouds adresinden 20.05.2025 tarihinde edinilmiştir
• URL-5: https://milocostudios.com/studios/tall-pine-records/gallery-/ adresinden 23.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-6: https://milocostudios.com/studios/jazzanova-recording-studio/ adresinden 23.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-7: https://www.memphisdailynews.com/Editorial_Images/13386.jpg adresinden 31.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-8: https://milocostudios.com/studios/a-sharp-recording-studios/session-photos/ adresinden 31.05.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-9a: https://www.masacoustics.it/wp-content/uploads/2015/06/Trattamento-acustico-Auralex-Fonoassorbenti-Studiofoam-Bass-Traps121.jpg adresinden 05.06.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-9b: https://www.soundcontrolroom.com/wp-content/uploads/Bass-Trap-Installed-Studio-Front.jpg adresinden 05.06.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-10: https://johnlsayers.com/Pages/Heart_Music.htm adresinden 06.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-11a: https://www.primacoustic.com/wp-content/uploads/2023/02/Vocguard adresinden 06.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-11b: https://www.primacoustic.com/wp-content/uploads/2023/04/FullTrap adresinden 06.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-12: https://milocostudios.com/studios/space-mountain-studios/studio-gallery/ adresinden 21.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-13: https://www.archdaily.com/936960/music-school-kings-college-school-wimbledon-hopkins-architects
• URL-14: https://www.soundonsound.com/techniques/studio-sos-1 adresinden 21.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-15: https://milocostudios.com/studios/black-bay/ adresinden 21.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-16: https://www.studyogitarist.com/prova-studyosu-istanbul/ adresinden 26.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-17: https://milocostudios.com/studios/daft-recording-studios/ adresinden 26.07.2025 tarihinde edinilmiştir.
• URL-18: https://www.soundonsound.com/techniques/studio-sos-mains-hum adresinden 26.07.2025 tarihinde edinilmiştir.