The Reflections of Digital Inequality in Hybrid Education

Yıl 2023, , 267 - 292, 30.12.2023

Elif Çevik , Mehmet Toplu

https://doi.org/10.24146/tk.1356841

Cited By: 1

Öz

Purpose: The main purpose of this study is to examine the impact of digital inequality between those who have access to digital technology and those who do not, with the widespread digitization in education aimed at lifelong learning, equal opportunities in education, and support for professional development. The study seeks to explain the phenomenon of inequality that occurs globally and in Turkey in the field of education due to digital inequality. In this context, research and indices used to assess digital inequality worldwide and Turkey are examined to analyze the situation revealed by these measurements. It is aimed to contribute to the literature by understanding the dimensions of digital inequality in hybrid education and effectively addressing this issue.

Method: In this study, digital inequality in hybrid education was evaluated using approaches to determine digital inequality, such as the Information and Communication Technologies (ICT) Development Index, Turkish Statistical Institute (TUIK) Household Information Technologies Usage Survey, and Network Readiness Index. The reflections on digital inequality in hybrid education were discussed with a comprehensive literature review using international and national comparisons.

Findings: The findings of the study show that state and private sector actors have important responsibilities in addressing digital inequality.

Conclusion: This study emphasizes the steps that need to be taken to raise awareness about digital inequality and ensure equal education opportunities. To fully realize the potential of hybrid education, it is essential for all stakeholders to work collaboratively in the fight against digital inequality.

Originality: Examining the conceptual and theoretical literature on the relationship between digital inequality and hybrid education highlights the importance of this study. Additionally, it is thought that it can make a significant contribution to identifying potential areas for future research by filling existing knowledge gaps.

Anahtar Kelimeler

Hybrid education, blended learning, inequality, digital inequality, digital divide, digital gap

Dijital Eşitsizliğin Hibrit Eğitimdeki Yansımaları

Öz

Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, yaşam boyu öğrenme, eğitimde yaşanan fırsat eşitliği ve profesyonel gelişime destek amaçlı eğitimde dijitalleşmenin yaygınlaşmasıyla birlikte dijital eşitsizlik olarak adlandırılan dijital teknolojiye sahip olanlar ve olmayanlar arasında oluşan eşitsizlik olgusunu açıklayarak Dünya’da ve Türkiye’de yaşanan dijital eşitsizliğin eğitim sistemi üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu bağlamda, dünya genelinde ve Türkiye'de dijital eşitsizliği değerlendirmek için kullanılan araştırmalar ve endeksler incelenerek bu ölçümlerin ortaya koyduğu durum analiz edilmektedir. Hibrit eğitimde dijital eşitsizliğin boyutlarını derinlemesine anlamak ve bu sorunla etkili bir şekilde mücadele etmek için alan yazına katkı sağlamak amaçlanmaktadır.

Yöntem: Bu çalışmada hibrit eğitimde dijital eşitsizlik, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) Gelişmişlik Endeksi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, Ağa Hazırlık Endeksi gibi dijital eşitsizliğin belirlenmesinde kullanılan yaklaşımlarla birlikte değerlendirilmiştir. Dijital eşitsizliğin hibrit eğitimdeki yansımaları, uluslararası ve ulusal karşılaştırmalar yapılarak kapsamlı literatür taraması ile ele alınmıştır.

Bulgular: Çalışmanın bulguları, dijital eşitsizlikle mücadelede devlet ve özel sektör aktörlerine önemli sorumluluklar düştüğünü göstermektedir.

Sonuç: Bu çalışma, dijital eşitsizlik konusunda farkındalığı artırmak ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak adına atılması gereken adımları vurgulamaktadır. Hibrit eğitimin potansiyelini tam anlamıyla gerçekleştirebilmek için dijital eşitsizlikle mücadelede tüm paydaşların iş birliği içinde çalışması elzemdir.

Özgünlük: Dijital eşitsizlik ve hibrit eğitim ilişkisine dair kavramsal ve kuramsal literatürün incelenmesi, bu çalışmanın önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, mevcut bilgi boşluklarını doldurarak gelecekteki araştırmalar için potansiyel alanları belirleme konusunda önemli bir katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hibrit eğitim, harmanlanmış öğrenme, eşitsizlik, dijital eşitsizlik, dijital uçurum

Kaynakça

• Atılgan, O. (2003). Bilgi iletişim teknolojilerinde sayısal uçurum. Türk Kütüphaneciliği, 17(1), 37-42. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/169/164
• Bal, H. ve Boz, M. S. (2017). EBA’nın kullanılabilirlik düzeyinin ölçülmesi. Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. https://yegitek.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_11/06103543_SERPYLhYLYA_HOCA.pdf
• Baller, S., Dutta, S. ve Lanvin, B. (2016). The global information technology report 2016 innovating in the digital economy. World Economic Forum. https://www3.weforum.org/docs/GITR2016/WEF_GITR_Full_Report.pdf
• Beaunoyer, E., Dupéré, S. ve Guitton, M. J. (2020). Covid-19 and digital inequalities: reciprocal impacts and mitigation strategies. Computers in Human Behavior, 111, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106424
• Bhutada, G. (2021). Visual capitalist, visualizing the most used languages on the internet. https://www.visualcapitalist.com/the-most-used-languages-on-the-internet/
• Block, J. (2010). Distance education and the digital divide: an academic perspective. Online Journal of Distance Learning Administration, 8(1), 1-5. https://ojdla.com/archive/spring131/block131.pdf
• Calderón Gómez, D. (2018). The three levels of the digital divide: Barriers in access, use and utility of internet among young people in Spain. Interações: Sociedade e as novas modernidades, 34, 64-91. https://doi.org/10.31211/interacoes.n34.2018.a4
• Chandler, D. ve Munday, R. (2018). Medya ve iletişim sözlüğü. İletişim Yayınları.
• Coleman, V. (2021). Digital divide in UK education during COVID-19 pandemic: Literature review. Cambridge Assessment Research Report. Cambridge Assessment, Cooley, C. H. (1922). Human nature and the social order. Charles Scribner’s Sons. https://openlibrary.org/works/OL1775029W/Human_nature_and_the_social_order
• Çapar, F. ve Vural, Ö. F. (2013). E-devletleşme önündeki engel: diijital eşitsizlik. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1674-1692.
• Dokuzoğlu, S. ve Aktaş, E. E. (2022). Gelir eşitsizliğinin insani gelişme endeksi üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri için bir analiz. Gazi Kitabevi.
• Dünya Bankası (2020). Remote learning, distance education and online learning during the COVID19 pandemic: A resource list by the World Bank’s EdTech team. http://documents.worldbank.org/curated/en/964121585254860581/pdf/Remote-Learning-Distance-Education-and-Online-Learning-Duringthe-COVID19-Pandemic-A-Resource-List-by-the-World-Banks-Edtech-Team.pdf
• Erten, P. (2019). Dijital bölünme. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(1), 15-23.
• Goldberg, R. (2022). New NTIA data show enduring barriers to closing the digital divide. Achieving Digital Equity. https://www.ntia.doc.gov/blog/2022/new-ntia-data-show-enduring-barriers-closing-digital-divideachieving-digital-equity
• Gunkel, D. J. (2003). Second thoughts: Toward a critique of the digital divide. New Media & Society, 5(4), 499-522.
• Guri-Rosenblit, S. (2009). Distance education in the digital age: Common misconceptions and challenging tasks. Journal of Distance Education, 23(2), 105-122.
• Gutierrez, M. (2004). Latin America and the digital economy challenge. Foresight: The Journal of Future Studies,Strategic Thinking and Policy, 6(3), 163-172.
• Huang, R. (2020). Webinar: UNESCO learning cities respond to COVID-19. What happened and what we done inBeijing and Wuhan? https://uil.unesco.org/system/files/gnlc_webinar_beijing_wuhan.pdf
• Huang, R.H., Liu, D.J., Tlili, A., Yang, J.F., Wang, H.H., ve diğerleri. (2020). Handbook on facilitating flexible learning during educational disruption: The Chinese experience in maintaining undisrupted learning in COVID-19 outbreak. Beijing: Smart Learning Institute of Beijing Normal University. https://iite.unesco.org/news/handbook-on-facilitating-flexible-learning-during-educational-disruption/
• International Telecommunication Union (ITU). (2016). The ICT Development Index (IDI): Conceptualframework and methodology. https://www.itu.int/en/ITU- D/Statistics/Pages/publications/mis2016/methodology.aspx
• International Telecommunication Union (ITU). (2017). ICT Development Index 2017. https://www.itu.int/net4/ITU-D/idi/2017/index.html
• International Telecommunication Union (ITU). (2022). ICT Indicators 2022. https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Documents/facts/ITU_regional_global_Key_ICT_indicator_aggregates_Nov_2022.xlsx
• Internet World Stats 2022. (2022). Internet World Stats. https://www.internetworldstats.com/stats.htm
• Kalaycı, C. (2013). Dijital bölünme, dijital yoksulluk ve uluslararası ticaret. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdariBilimler Dergisi, 27(3), 145-162.
• Keniston, K. (2003). Introduction: The four digital divides. Kenneth Keniston ve Deepak Kumar (Ed.). The four digital divides içinde (s.1-34). Sage.
• Liu, J. (2021). Bridging digital divide amidst educational change for socially inclusive learning during the COVID-19 pandemic. SAGE Open, 11(4), 1-8. https://doi.org/10.1177/21582440211060810
• Lombana-Bermudez, A., Cortesi, S., Fieseler, C., Gasser, U., Hasse, A., Newlands, G. ve Wu, S. (2020). Youth and the digital economy: Exploring youth practices, motivations, skills, pathways, and value creation. Youth and Media, Berkman Klein Center Research Publication, 2020-4. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3622572
• Mead, G. H. (1972). Mind, self, and society from the standpoint of a social behaviorist. The University of Chicago Press. MEB. (2020a). Bakan Selçuk, Koronavirüse karşı eğitim alanında alınan tedbirleri açıkladı. http://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr
• MEB. (2020b). Uzaktan eğitim 30 Nisan’a kadar devam edecek. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/milli-egitimbakani-selcuk-uzaktan-egitim-30-nisana-kadar-devam-edecek/1779414
• MEB. (2020c). Uzaktan eğitim için uydu frekans ve yayın platformları bilgileri. http://www.meb.gov.tr/uzaktanegitim-icin-uydu-frekans-ve-yayin-platformlari-bilgileri/haber/20565/tr
• MEB. (2020d). MEB’in dijital eğitim ve inovasyon ekosistemi faaliyetini yapacak “etkim” açıldı. http://yegitek.meb.gov.tr/www/mebin-dijital-egitim-ve-inovasyon-ekosistemi-faaliyetini-yapacak-etkim-acildi/icerik/3438
• MEB. (2020e). TRT-EBA TV Yayın akışı / Ders programı. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/30101920_2.hafta_program.pdf
• MEB. (2020f). EBA’da canlı sınıfla eğitim başlıyor. http://www.meb.gov.tr/ebada-canli-sinifla-egitim-basliyor/haber/20602/tr
• MEB. (2020g). Lise öğrencilerine soru destek paketi. http://www.meb.gov.tr/lise-ogrencilerine-soru-destekpaketi/haber/20670/tr
• MEB. (2020h). EBA TV’de kaynaştırma öğrencilerine özel içerik. http://www.meb.gov.tr/eba-tvde-kaynastirmaogrencilerine-ozel-icerik/haber/20689/tr
• MEB. (2020i). Türkiye koronavirüs salgınında ulusal çapta uzaktan eğitim veren 2 ülkeden biri. http://www.meb.gov.tr/turkiye-koronavirus-salgininda-ulusal-capta-uzaktan-egitim-veren-2-ulkeden-biri/haber/20618/tr
• Nerse, S. (2020). Dijital eğitimde eşitsizlikler: Kırsal ve kentsel ayrımlar ve sosyoekonomik farklılaşmalar. İnsanve Toplum Dergisi, 10(4), 413-443. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2510831
• OECD. (2001). Understanding the digital divide. OECD Digital Economy Papers, 49, OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/236405667766
• OECD. (2020). A framework to guide an education response to the COVID-19 pandemic of 2020. https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=126_126988-t63lxosohs&title=A-framework-toguide-an-educationresponse-to-the-Covid-19-Pandemic-of-2020
• Özsoy, D. (2020). Dijital bölünme düzeylerine dair literatür analizi. Mehmet Fiğan ve Yeliz Dede Özdemir (yay.haz.) Dijital kültür, dijital eşitsizlikler ve yaşlanma içinde (s.11-23). Alternatif Bilişim Derneği.
• Öztürk, L. (2005). Türkiye›de dijital eşitsizlik: TUBİTAK-Bilten anketleri üzerine bir değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, (24), 111-132.
• Parks, P. J. (2013). The digital divide: The internet. United States: Reference Point Yayını. 6-96.
• Ragnedda, M. (2020). Enhancing digital equity connecting the digital underclass. Springer Nature Switzerland AG. Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1007/978-3-030-49079-9
• Servon, L. J. (2004). Bridging the digital divide technology, community, and public policy. The Information Society, 20 (4). 311-312. https://doi.org/10.1080/01972240490481072
• Sezgin, S. ve Fırat, M. (2020). Covid-19 pandemisinde uzaktan eğitime geçiş ve dijital uçurum tehlikesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 37-54.
• Silverstone, R., Hirsch, E., Morley, D. (1994). Information and communication technologies and the moral economy of the household. Routledge.
• Stoiciu, A. (2011). The role of e-governance in bridging the digital divide. UN Chronicle. https://www.un.org/en/ chronicle/article/role-e-governance-bridging-digital-divide
• Şanlısoy, S. (2019). İnsani gelişmişlik endeksine Türk Cumhuriyetleri örneğinde eleştirel bir yaklaşım. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 1581-1591. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3166
• Taşdemir, B. ve Fındık, D. (2017). Sayısal bölünmenin sosyo-ekonomik boyutu: Türkiye’de yetişkinlerin bilişim teknolojileri kullanım becerileri ve kültürel sermaye ilişkisi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 39-59. https://doi.org/10.31123/akil.437452
• TÜBİSAD. (2022). Türkiye’nin Dijital Dönüşüm Endeksi 2022. Erişim adresi: https://www.tubisad.org.tr/tr/ images/pdf/DDE-2022-Raporu-Final.pdf
• Türker, A. ve Dündar, E. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde eğitim bilişim ağı (EBA) üzerinden yürütülen uzaktan eğitimlerle ilgili lise öğretmenlerinin görüşleri. Millî Eğitim, 49 (Özel Sayı 1), 323-342.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (t.y.). Kamu Dijital Dönüşüm Lideri. https:// cbddo.gov.tr/kamu-dijital-donusum-lideri/
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2021). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://tuikweb. tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2022a). Dünya nüfus günü. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya- Nufus-Gunu-2022-45552
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2022b). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https:// data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2022- 45587&dil=1
• Uçkan, Ö. (2008). Dijital bölünme ve bilgi uçurumu [Konferans Sunumu]. Ulusal e-Devlet Konferansı. Ankara, Türkiye.
• UNESDOC Digital Library (2020). COVID-19: a global crisis for teaching and learning. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000373233.
• UNDP (2021-2022). Human Development Report 2021-22: Uncertain times, unsettled lives: Shaping our future in a transforming world. United Nations Development Programme. https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf
• UNESCO. (2020). Mongolia students embarked on remote learning in response to Covid-19. https://en.unesco.org/news/mongolia-students-embarked-remote-learning-response-covid-19
• UNFPA (Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu). (2023). 8 billion lives, infinite possibilities the case for rights and choices. Dünya Nüfusunun Durum Raporu. https://turkiye.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/swop2023-english-230329web.pdf
• UNICEF. (2020). UNICEF uyarıyor: COVID-19 salgını sırasında uzaktan eğitime erişimde eşitsizlik, küresel eğitim krizini derinleştirebilir. https://www.unicef.org/turkiye/basın-bultenleri/unicef-uyarıyor-covid-19-salgını-sırasında-uzaktan-eğitime-erişimde-eşitsizlik
• United Nations (UN). (2014). e-Government survey 2014 e-government for the future we want. Economic&Social Affairs. https://publicadministration.un.org/egovkb/portals/egovkb/documents/un/2014-survey/egov_ complete_survey-2014.pdf
• Van Dijk, J. A. G. M. (2017). Digital divide: Impact of access. Patrick Rössler, Cynthia A. Hoffner ve Liesbet van Zoonen (Ed.). The International Encyclopedia of Media Effects içinde. John Wiley & Sons, Inc. DOI: 10.1002/9781118783764.wbieme0043
• Varallyai, L., Herdon, M. ve Botos, S. (2015). Statistical analyses of digital divide factors. Procedia Economics and Finance 19, 364-372.
• Yağız, E. (2021). Türkiye’de uzaktan eğitim sürecinin değerlendirilmesi. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Elektrik Mühendisliği, 468, 43-52.
• Yamamoto Telli, G. ve Altun, D. (2023). Türkiye’de deprem sonrası çevrimiçi öğrenmenin vazgeçilmezliği. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 6(2), 125-136.
• Yıldız, A. ve Vural, R. A. (2020). Covid-19 pandemisi ve derinleşen eğitim eşitsizlikleri. Türk Tabipler Birliği Covid-19 Pandemisi 6. Ay Değerlendirme Raporu içinde (s. 556-565). Türk Tabipler Birliği.
• Yıldız, İ. (2015). İnsani gelişme ve insani yoksulluk bağlamında insani gelişme endeksi: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ile Türkiye karşılaştırması. [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK). (2020). https://covid19.yok.gov.tr/Documents/alinan-kararlar/04-yok-dersleriplatformu-erisime-acildi.pdf
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK). (2020a). Basın Açıklaması - Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç. https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/universitelerde-uygulanacak-uzaktan-egitime-iliskin-aciklama.aspx
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK). (2023). https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2023/yok-baskani-ozvar-202-2-2023-egitim-ogretim-bahar-donemi-ne-iliskin-alinan-yeni-kararlari-acikladi.aspx
• Wessels, B. (2013). The reproduction and reconfiguration of inequality: Differentiation and class, status and power in the dynamics of digital divides. Massimo Ragnedda ve Glenn W. Muschert (Ed.). The Digital Divide: The internet and social inequality in international perspective içinde (s. 17-28). Routledge.