Information Needs and Information Behaviors of Prisoners: A Theoretical Evaluation

Yıl 2020, Cilt: 34 Sayı: 2, 98 - 134, 29.06.2020

Güler Demir

https://doi.org/10.24146/tk.651343

Öz

Information behaviors of individuals and groups who have limited access to information sources due to various reasons such as physical, mental, environmental, socio-economic, cultural, etc. should be considered vitally important in the context of the aforementioned limitations. This study aims to provide a theoretical framework regarding the information needs, information behaviors of the prisoners who are categorized in that group and to provide insight into the effective factors in this context as well as the problems faced by these groups. Within the scope of the study in which descriptive method is used, first, in a general context, features, concepts, and approaches related to information behaviors, and then specific information needs and behaviors of prisoners and the factors that shape them are discussed. Due to the limited researches that have been conducted in the related area in the domestic literature, foreign literature is consulted mainly. As a result, it is concluded that although the information needs and behaviors of the prisoners have similarities with those of free citizens, they have special, limited and problematic characteristics shaped by the effect of prison (and/or detention) environment and conditions.

Anahtar Kelimeler

Information need, information seeking behavior, information searching behavior, information behavior, Wilson model, prisoners, inmates, incarcerates, disadvantaged groups, prison, jail, prison library

Mahkûmların Bilgi Gereksinimleri ve Bilgi Davranışları: Kuramsal Bir Değerlendirme

Öz

Fiziksel, zihinsel, çevresel,
sosyoekonomik, kültürel ve benzeri nedenlerle bilgi kaynaklarından
yararlanmaları sınırlanan kişi ve grupların bilgi gereksinim ve davranışları bu
sınırlılıklar bağlamında dikkate alınmalıdır. Bu çalışmanın amacı, anılan gruptaki
mahkûmların bilgi gereksinimleri, bilgi davranışları ve bu bağlamda etken olan
faktörler ile karşılaşılan sorunlara ilişkin kuramsal bir çerçeve
oluşturmaktır. Çalışmada betimleme yöntemi kullanılmış, yerli literatürün sınırlılığı
nedeni ile daha çok yabancı literatür taranarak genel çerçevede bilgi
davranışlarına ilişkin olgu, kavram ve yaklaşımlar, özel olarak da mahkûmların
bilgi gereksinimi ve davranışları ile onları biçimlendiren etmenler araştırılmış
ve irdelenmiştir. Çalışmanın sonunda, mahkûmların bilgi gereksinimi ile
davranışlarının özgür vatandaşlarınkilerle benzerlik gösterse de cezaevi (ve/veya
tutukevi) ortam ve koşullarının etkisiyle biçimlenen özel, sınırlı ve sorunlu
karakteristikleri olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi gereksinimi, bilgi davranışı, mahkûmlar, cezaevi, Wilson Modeli, dezavantajlı/yoksun gruplar, cezaevi kütüphanesi

Kaynakça

• Bron, M. M. (2013). Exploration and contextualization through interaction and concepts. Yayımlanmamış doktora tezi. Amsterdam, The Netherlands: Amsterdam Üniversitesi. Erişim adresi: https://staff.fnwi.uva.nl/m.derijke/wp-content/papercite-data/pdf/bron-phd-thesis-2013.pdf
• Butdisuwan, S. (1999). Information services to the disadvantaged person: A challenge for information professionals Thailand. 65th IFLA Council and General Conference içinde, Bangkok, Thailand. Erişim adresi: https://archive.ifla.org/IV/ifla65/papers/022-132e.htm
• Campbell, D. K. (2005). The context of the information behavior of prison inmates. Progressive Librarian, 26, 18-32. Erişim adresi: http://www.progressivelibrariansguild.org/PL/PL26/018.pdf
• Çakmak, N. (2016). Lisans öğrencilerinin bilgi arama süreçleri ile ilgili kavramları, tutumları ve düşünceleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı.
• Dalkıran, Ö. (2019). Ağ kuşağının bilgi davranışı. İstanbul: Hiperlink.
• Demir, G. (2015a). Ceza infaz kurumu kütüphaneleri: Dünyada ve Türkiye’de durum. İstanbul: Hiperlink.
• Demir, G. (2015b). Hükümlü ve Tutuklulara Yönelik Kütüphane Hizmetleri Kılavuzu- 3. Basım. Türk Kütüphaneciliği, 29 (1), 107-127.
• Eikeland, O. J., Manger, T. and Asbjørnsen, A. (Eds.) (2009). Education in Nordic prisons prisoners’ educational backgrounds, preferences and motivation. Copenhagen: TemaNord.
• Ellis, D. (2003). Information-seeking behaviour. J. Feather & P. Sturges (Ed.), International Encyclopedia of İnformation and Library Science, 2. Ed. içinde (ss. 300-301). New York: Routledge.
• Greenway, S. A. (2007). Library services behind bars. Bookmobile Outreach Services, 10 (2), 43-64. Erişim adresi: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.606.5137&rep=rep1&type=pdf
• Haney, C. (2002). The psychological impact of incarceration: Implications for post-prison adjustment. "From Prison to Home" Conference (30-31 Ocak, 2002) içinde. Erişim adresi: https://www.urban.org/sites/default/files/publication/60676/410624-The-Psychological-Impact-of-Incarceration.PDF
• Haney, C. (2012). Prison effects of in the age of mass incarceration. The Prison Journal, XX(X), 1-24.
• Önal, H. İ. (1984). Cezaevlerine halk kütüphanesi hizmetleri. Türk Kütüphaneciliği. 33 (3), 119-130.
• Kuhlthau, C. C. (t.y.). ELIS – Information search process, Kuhlthau; Bates & Maack Eds. Erişim adresi: http://wp.comminfo.rutgers.edu/ckuhlthau/wp-content/uploads/sites/185/2016/01/ELIS-3E.pdf
• Kuhlthau, C. C. (1999). The role of experience in the ınformation search process of an early career information worker: Perceptions of uncertainty, complexity, construction, and sources. Journal of the American Society for Information Science, 50 (5), 399-412.
• Kundu, D. K. (2017). Models of information seeking behaviour: A comparative study. International Journal of Library and Information Studies, 7 (4), 393-405.
• Lithgow, S. (1999). Library and Information Services to disadvantaged users: The way forward. 65th IFLA Council and General Conference içinde, Bangkok, Thailand. Erişim adresi: http://origin-archive.ifla.org/IV/ifla65/papers/048-79e.htm
• McNinch, J. H. (1949). The Royal Society Scientific Information Conference, London, June 21-July 2, 1948, Bull Med Libr Assoc., 37 (2), 136-141. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC194801/pdf/mlab00244-0060.pdf
• Robson, A. ve Robinson, L. (2013). Building on models of information behaviour: Linking information seeking and communication. Journal of Documentation, 69 (2), 169-193.
• Sambo, A. S., Usman, S. A. ve Rabiu, N. (2017). Prisoners and their information needs: Prison libraries overview. Library Philosophy and Practice (e-journal). 1467. Erişim adresi: http://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/1467
• Sping, A. (2010). Information behavior: An evolutionary instinct. Dordrecht: Springer.
• Tidline, T. (2002). Information overload. Kent, A. (Ed). Encyclopedia of Library and Information Science: Volume 72: Supplement 35 içinde (ss. 217-234). Newyork: Marcel Dekker.
• Uçak, Ö.N. (1997). Bilim adamlarının bilgi arama davranışları ve bunları etkileyen nedenler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uçak, Ö. N., Güzeldere, Ş. O. (2006). Bilişsel yapının ve işlemlerin bilgi arama davranışı üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 20 (1), 7-28.
• Vandebosch, H. (2005). The perceived role of mass media use during incarceration in the light of prisoners’ re-entry into society. Journal of Criminal Justice and Popular Culture, 12 (2), 96-115.
• Wilson, T. D. (1997). Information behaviour: An interdisciplinary perspective. Information Processing & Management, 33 (4), 551-572.
• Wilson, T. D. (1999). Models in information behaviour research. Journal of Documentation, 55 (3), 249–270.
• Wilson, T. D. (2006). 60 years of the best in information research: On user studies and information needs. Journal of Documentation, 62 (6), 658-670.
• Yıldız, H. ve Uçak, N. Ö. (2014). Bireyselden ortak bilgi davranışına. Bilgi Dünyası, 15 (1), 1-26.