Öz
Tanzimat Devri devlet adamlarının siyasi mücadeleleri ve bunların yolaçtığı krizler, Osmanlı Devleti tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Birbirleriniiktidardan düşürmek isteyen devlet ricâli, eline geçen en ufak fırsatıdahi değerlendirmekten geri durmamıştır. Bu bağlamda, döneme damgasınıvuran Bâbıâlî-saray rekabetinin en çarpıcı örneklerinden birisi de MustafaReşid Paşa ile Damat Mehmed Ali Paşa arasından yaşanan ”tatbîk-i mühür“meselesidir ki Cevdet Paşa’ya göre, Tanzimat Meclisi’nin gizlikuruluş amacı, rüşvetçilikle suçlanan Mehmed Ali Paşa’nın yargılanmasıdır.Lütfi Efendi’nin de doğruladığı söz konusu iddia ise devrin öndegelen siyasi aktörleri arasında yaşanan iktidar kavgalarının, devrin kurumlarıve bunların işleyişine yön verecek kadar önemli ve tesirli olduğunugöstermektedir. Ayrıca onların rekabetleri, Avrupalı devletlerin OsmanlıDevleti’nin içişlerine müdahalelerini de kolaylaştırmıştır. Hatta bu rüşvetdavası, tarafların kendilerini aklamak maksadıyla Fransa’da konu üzerineçeşitli eserler kaleme aldırdıkları, uluslar arası arenada tartışılan bir meselehalini almıştır. Tatbîk-i mühür, bu bakımdan da ayrıcalıklı ve önemli birhadisedir. Bu makaleyle, söz konusu siyasi rekabet ekseninde meseleninseyri ve perde arkası Türk, Fransız arşivleri, yerli-yabancı gazeteler ve çeşitlikaynaklarla ortaya konmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Tanzimat Devri Tanzimat Meclisi tatbîk-i mühür Mustafa Reşid Paşa Mehmed Ali Paşa
Öz
Political competition of high goverment officials of Tanzimat Era and crisis thathappened because of them take an important place in the history of Ottoman Empire. Inorder to overthrow each other, state officals used every single opportunity that they got. Inthis a context, one of the significiant examples of Sublime Porte-palace struggle whichmarked the period is the ”tatbîk-i mühür“ incident that happened between MustafaReşit Pasha and Son-in-law Mehmet Ali Pasha, and also according to Cevdet Pasha,the secret purpose of founding The Council Of Tanzimat was to judge Mehmet AliPasha who was accused of being a briber. The claim in question that had been verifed byLütfi Efendi shows taht leading to the power struggle taking place between the politicalactors of the era was very important and effective to give direction to the instution of theperiod and its functioning. In addition, their rivalries made easier the intervention ofEuropean States in the internal affairs of Ottoman Empire. Even, this had been a casebeing discussed in the international area in especially France where parties put down onpaper various works on this subject to justify themselves. In this respect, ”tatbîk-imühür“ is a privileged and important event. Through these article, the background andthe course of the issue of this political competitive environment was put forth withvarious sources, Turkish and French archives and with the domestic and foreignnewspapers.
Anahtar Kelimeler
Tanzimat Era The Council Of Tanzimat tatbîk-i mühür Mustafa Reşit Pasha Mehmet Ali Pasha
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 33 |