Yeni Evlenecek Çiftlerin Eş Seçim Önceliklerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 3, 262 - 276, 30.09.2025

Abdurrahim Uyanık , Özlem Seymen , Gülçin Demirdil

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1674323

Öz

Amaç: Eş seçimi insanların hayatlarında verdikleri en önemli kararlardan birisidir. Bu önemli kararın doğru bir şekilde alınması destekleyici ve duygusal bir aile ortamı oluşturabilir. Bu çalışma yeni evlenecek çiftlerin eş seçimi kriterlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini Türkiye’ nin Karadeniz bölgesindeki bir ilçenin evlendirme dairesine başvuru yapan toplam 250 kişi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi olasılıklı olmayan örnekleme belirleme türlerinden kolay örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Çalışmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, sosyodemografik değişkenler formu ve Eş Seçmede Öncelikler Ölçme Aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır.
Bulgular: Yeni evlenecek çiftlerin eş seçim kriterlerine bakıldığında partnerlerinin hoşgörülü, duyarlı, cana yakın olmasını, eğitim seviyesinin yüksek olmasını arzu ettikleri ve beden algılarını olumsuz olarak değerlendiren kişilerin eş seçim kriter puan ortalamalarının düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyet farklılığına bakıldığında kadınların eş seçim kriterleri puan ortalamalarının erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür.
Sonuç: Sonuç olarak bu çalışma, bireylerin eş seçimi sürecini daha iyi anlamak için önemli bulgular sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aile , Eş seçimi , Evlilik

Investigatıon of Spouse Selection Priorities of Newlywed Couples

Öz

Aim: Choosing a partner is one of the most important decisions people make in their lives. Making this important decision correctly can create a supportive and emotional family environment. This study was conducted to determine the spouse selection criteria of newly married couples.
Methods: The sample of the study consists of a total of 250 people who applied to the marriage registry office of a district in the Black Sea region of Turkey. The sample of the study was determined by using convenience sampling method, one of the non-probability sampling types. Relational survey method was used in the study. The sociodemographic variables form and the Priorities in Mate Selection Measurement Tool were used as data collection tools. SPSS package program was used for data analysis.
Results: When the spouse selection criteria of newly married couples were examined, it was found that they wanted their spouses to be tolerant, sensitive, friendly and have a high level of education, while the mean scores of those who evaluated body perception negatively were low. In addition, when gender differences were analyzed, it was observed that the mean scores of women were higher than men.
Conclusion: In conclusion, this study provides important findings to better understand individuals' mate selection process.

Anahtar Kelimeler

Family , Mate Selection , Marriage

Kaynakça

• 1Wong P, Wong L. The Spiritual Foundation For a Healthy Marriage and Family. Existential Elements of the Family. 2018; 33-54.
• Marcén M, Morales M. (2017). Remain single or live together: Does culture matter?, (77623). Erişim 08 Ağustos 2024, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/77623/.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). [İnternet]. 2023. Yaşam memnuniyeti araştırması. [son güncelleme tarihi Şubat 2024; 10 Ağustos 2024 tarihinde erişildi]. Erişim https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yasam-Memnuniyeti-Arastirmasi-2023-49692&dil=1
• Sungur MA, Duyar N, Yıkılmaz H, Boyacı, R, Urhan, HM, Çetin G. Ve diğ. Evlilik ve Eş Seçme Tutumuna Kuşakların Etkisi: X ve Y Kuşaklarının Karşılaştırılması. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2017; 28(1), 69–91.
• American Psychological Association (APA). Marriage [İnternet]. 2024 [erişim tarihi 05 Ağustos 2024]. Erişim adresi: https://dictionary.apa.org/marriage
• Akbaş M, Gökyıldız Sürücü Ş, Onat Köroğlu C, Öztürk M. Üniversite öğrencilerinin evlilik tutumlarını etkileyen faktörler. Cukurova Medical Journal. 2019;44(1):93-100.
• Sprecher S. “I Love You More Today Than Yesterday”: Romantic Partners’ Perceptions Of Changes in Love and Related Affect Over Time. Journal of Personality and Social Psychology. 1999;76(1):46-5
• Jamalnik M, Falsafinejad MR, Khodabakhshi-Koolaee A. Long-term Marital Satisfaction: Couples’ Narratives of The Role of Mate Selection. Journal of Client-Centered Nursing Care. 2020;6(4):267-76.
• Buss DM. Conflict in Married Couples: Personality Predictors of Anger and Upset. Journal of Personality. 1991;59(4):663-88.
• Ayadi N, Fatehizade M, Zare K, Ebrahimi H. İlk Evlilik ve Yeniden Evlilik Arefesindeki Bireylerde Evlilik ve Eş Seçme Kriterlerine Yönelik Tutumların Karşılaştırılması. International Journal of Behavioral Sciences. 2022;16(1):17-22.
• Dhaliwal J. Uzun Süreli Evliliklere Katkıda Bulunan Faktörler. [İnternet]. 2021 [Erişim 2024 Aug 8]. Erişim adresi:https://www.proquest.com/dissertations-theses/what-are-factors-contributing-long-lasting/docview/2572623394/se-2
• Tiryaki S, Karakuş M. Evli bireylerin sosyal medya kullanımları üzerine bir saha araştırması. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi. 2018;26(3):422-443.
• Valentine KA, Li NP, Meltzer AL, Tsai MH. Mate preferences for warmth-trustworthiness predict romantic attraction in the early stages of mate selection and satisfaction in ongoing relationships. Personality and Social Psychology Bulletin. 2020;46(2):298-311.
• Kasapoğlu A. İslam’a göre evlilikte eşler arasında uyum sorunu: İnanç ve ahlâk uyumu. Bilimname. 2007;XII:137-161.
• Usluoğlu F, Atıcı M, Vurgeç Avcıbay B. Women’s opinions about mate choices: A qualitative study. Int J Hum Sci. 2015;12(2):1484.
• Sancak Aydın G, Demir A. Lisansüstü öğrencilerinin eş seçimini etkileyen ve sınırlandıran görüş ve inançları. Ege Eğitim Derg. 2017;18(2):627-52.
• Emaj U. Cross-cultural comparison of marriage relationship between Muslim and Santal communities in rural Bangladesh. World Cultures E-Journal. 2009;17(1):1-17.
• Afolaranmi A. Social media and marital choices: Its implications on contemporary marriage. IGWEBUIKE: An African Journal of Arts and Humanities. 2020;6(4):130-153.
• Başay AC. Üniversite öğrencilerinin benlik yapısı ve eş seçme kriterleri. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2015.
• Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics. 6th ed. Boston, MA: Pearson; 2013.
• Larson JH. The marriage quiz: College students' beliefs in selected myths about marriage. Fam Relat. 1988;37:3-11.
• Carmichael S. Marriage and power: Age at first marriage and spousal age gap in lesser developed countries. Hist Fam. 2011;16(4):416-36.
• Güngör H, Yılmaz M, Çelik S. Romantizm ve eş seçimi tutum ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turk Psychol Couns Guid J. 2011;36:180-8.
• Efe E. Üniversite öğrencilerinin eş seçme eğilimleri. [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2013.
• Gottman JM. Clinical manual for marital therapy. Seattle, WA: The Seattle Marital and Family Institute; 1998.
• Afhami R, Rafiee P. Adult attachment and long-term mate preferences in Iran. Evol Psychol Sci. 2020;6:136-41.
• Conroy-Beam D, Goetz CD, Buss DM. Why do humans form long-term mateships? An evolutionary game-theoretic model. Adv Exp Soc Psychol. 2015;51:1-39
• Babahanoğlu R. Eş seçiminde öncelikler: Bilimsel bir araştırma. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2020;6(2):584-596.
• Ekşi H, Özgen G, Kardaş S. Eş seçimi, mükemmeliyetçilik ve değerlerin evlenmemiş bireylerin duygusal ilişki tercihlerine etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2017;2(2):92-104.
• Xiao S, Qian Y. Mate selection among online daters in Shanghai: Why does education matter? Chinese Journal of Sociology. 2020;6(4):521-546.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Türkiye Aile Yapısı Araştırması 2021. Erişim 10 Ağustos 2024, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Aile-Yapisi-Arastirmasi-2021-45813.
• Akpınar B. Farklı teoriler çerçevesinde eş seçimi ve evlilik uyumu konularının incelenmesi. İçinde: Kırlıoğlu M, Tekin HH, editörler. Güncel sosyal hizmet çalışmaları. Çizgi Kitabevi; 2019. p. 123-145.
• Jonason PK, Antoon CN. Mate preferences for educated partners: Similarities and differences in the sexes depend on mating context. Pers Individ Dif. 2019;148:57-61
• Burger J. Kişilik. Erguvan Sarıoğlu ID, çevirmen. İstanbul: Kaknüs Yayıncılık; 2006.
• Karney BR. Socioeconomic status and intimate relationships. Annu Rev Psychol. 2021;72(1):391-414.
• Buss DM. Sex differences in human mate preferences: evolutionary hypotheses tested in 37 cultures. Behav Brain Sci. 1989;12(1):1–14
• Schopenhauer A. Aşkın metafiziği. İstanbul: İlgi Kültür Sanat Yayıncılık; 2018.
• Puhl RM, Himmelstein MS, Quinn DM. Internalizing weight stigma: Prevalence and sociodemographic considerations in US adults. Obesity. 2018;26(1):167-175.
• Chen EY, Brown M. Obesity stigma in sexual relationships. Obesity Res. 2005;13(8):1393-1397.
• Irandoost SF, Taghdisi MH, Dehdari T, Bayangani B, Azadi NA. Obesity consequences from the people's perspective living in Kurdish regions of Iran: A qualitative content analysis. J Educ Health Promot. 2019;8(1):159.