SPACE AS A CONTEXT IN DANIEL BUREN'S ART

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 301 - 322, 01.01.2021

Tuğba Renkçi Taştan

Öz

20th century; it is a period in which two world wars took place and a new world order in human history occurred in many areas of innovation, development and transformation. After the war, the meaning, content and boundaries of art and the artist have been discussed, expanded and gained a new dimension and acceleration with the deep changes in the social, economic, political and cultural fields with the crisis brought on by the war. This complex period also manifested itself in the traditional art scene in France. The French artist Daniel Buren (b. 1938) has witnessed this process; by adopting the innovations in art with his productions, he has demonstrated his space-oriented conceptual works dating back to the present day in a period in which daily life accelerates with the mechanization of art practice and conceptual art movements are in succession.

In this article, in order to comprehend the point of the artist and his productions from the beginning until today; the cultural environment in France after the World War II, the developments in the art world, the changes in the social field and the artistic dimensions of these changes are mentioned. The development and practices of the French artist Daniel Buren's artistic practice, policy, artistic attitude and style for the place, architecture, workshop and museum in the period from the second half of the 1960s to the present day are examined with examples with certain sources. In this context, the views and concepts that the artist advocates with his original productions are included. Finally, in the research, the evaluations were made in line with the sources and information obtained about the art adventure and development of the artist, and the innovations, contributions and different perspectives he offered about the art are discussed.

Anahtar Kelimeler

Daniel Buren, Space, Architecture, Conceptual Art, Visual Arts

DANIEL BUREN’İN SANATINDA BİR BAĞLAM OLARAK MEKÂN

Öz

20. yüzyıl; iki dünya savaşının yaşandığı ve insanlık tarihinde yeni dünya düzeninin oluştuğu pek çok alanda yeniliğin, gelişimin ve dönüşümün meydana geldiği bir dönemdir. Savaştan sonra, savaşın getirdiği buhranla toplumsal, ekonomik, siyasi ve kültürel alanlardaki köklü değişimlerle sanatın ve sanatçının anlamı, içeriği ve sınırları tartışılmış, genişlemiş ve yeni bir boyut kazanmıştır. Bu karmaşık dönem, Fransa’da geleneksele bağlı sanat ortamında da kendini göstermiştir. Fransız sanatçı Daniel Buren (d. 1938) bu sürece tanık olmuş; üretimleriyle sanattaki yenilikleri benimseyerek, sanat pratiğinin makineleşme ile günlük yaşamın hız kazandığı ve kavramsal sanat hareketlerinin de art arda varlık bulduğu bir dönemde, günümüze kadar uzanan mekân odaklı kavramsal işlerini ortaya koymuştur.

Bu makalede, sanatçının başlangıçtan günümüze kadar gelinen noktayı ve üretimlerini kavramak adına; İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransa’daki kültürel ortama, sanat dünyasında yaşanan gelişmelere, toplumsal alandaki değişimlere ve bu değişimlerin sanatsal boyutlarına değinilmiştir. Fransız sanatçı Daniel Buren’in 1960’ların ikinci yarısından sonraki günümüze kadar olan süreçteki mekâna, mimariye, atölye ve müzeye yönelik, sanatsal pratiği, politikası tavrı, üslup gelişimi ve uygulamaları belli kaynaklar eşliğinde örneklerle irdelenmiştir. Bu kapsamda, sanatçının ortaya koyduğu özgün üretimleriyle savunduğu görüş ve kavramlara yer verilmiştir. Son olarak, araştırmada sanatçının sanat serüveni ve gelişimi ile ilgili elde edilen kaynaklar ve bilgiler doğrultusunda değerlendirmelerde bulunulmuş, sanat alanına getirdiği yenilikler, katkılar ve sunduğu farklı bakış açısı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Daniel Buren, Mekan, Mimari, Kavramsal Sanat, Görsel Sanatlar

Kaynakça

• Acar, Barış, (2016). Ters Dönmüş Bir Kaplumbağa ile Sanat Üzerine Konuşmalar: 2000’ler Türkiyesi’nden Çağdaş Sanat Manzaraları, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Antmen, Ahu, (2016). “Sunuş: Beyaz Küp ve Ötesi: Postmodern Dönemde Galeri Mekanının Dönüşümü”, Beyaz Küpün İçinde: Galeri Mekanının İdeolojisi, İstanbul: Sel Yayıncılık, s. 9-22.
• Apa, Melih, (2007). “Daniel Buren”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (7), s. 19-32.
• Art Tfl, (2017a), ‘Diamonds and Circles’, works ‘in situ’ Daniel Buren, https://art.tfl.gov.uk/projects/permanent-commission-by-daniel-buren/ Erişim Tarihi: 10. 07. 2019.
• Art Tfl, (2017b), Daniel Buren Underground, https://art.tfl.gov.uk/shop/daniel-buren-underground/ Erişim Tarihi: 10.07.2019.
• ARTTV (2015), https://www.arttv.com.tr/sergiler/diger/daniel-buren-yelkenler-tualler-izmir-tarihi-havagazi-fabrikasi Erişim Tarihi: 12.07.2019.
• Atakan, Nancy, (2015). Sanatta Alternatif Arayışlar, (Çev: Z. Rona), İzmir: Karakalem Kitabevi Yayınları.
• Belogolovsky, Vladimir, (2017, June 20). “Whatever you do, don’t call Daniel Buren’s artworks Installations”, https://www.metropolismag.com/architecture/whatever-you-do-dont-call-daniel-buren-art-installation/ Erişim Tarihi: 10.10.2018.
• Bishop, Claire, (2005). Installation Art: A Critical History, London: Tate Publishing.
• Buren, Daniel, (2005a). “Müzenin İşlevi”, Ali Artun (ed.), Sanatçı Müzeleri, (Çev. A. Berktay), İstanbul, İletişim Yayınları, s. 150-156.
• Buren, Daniel, (2005b). “Atölyenin İşlevi”, Ali Artun (ed.), Sanatçı Müzeleri, (Çev. A. Berktay), İstanbul: İletişim Yayınları, s. 157-170.
• Buren, Daniel, (2016). “Dikkat”, Harrison, C. ve Wood, P. (ed.), Sanat ve Kuram:1900-2000 Değişen Fikirler Antolojisi, (Çev. S. Gürses), İstanbul: Küre Yayınları, s. 908-914.
• Connor, Steven, (2015). Postmodernist Kültür: Çağdaş Olanın Kuramlarına Bir Giriş, (Çev. D. Şahiner), İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Danto, A. C. (2010). Sanatın Sonundan Sonra, (Çev. Z. Demirsü), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fondation Louis Vuitton (2016a), https://www.fondationlouisvuitton.fr/en/exhibitions/exhibition/observatory-of-light-daniel-buren.html Erişim Tarihi: 12.10.2018.
• Foundation Louis Vuitton (2016b), https://www.youtube.com/watch?v=i7n39sBoXWw Erişim Tarihi: 13.07.2019.
• Foundation Louis Vuitton ve Editions Xavier Barral, (2016c). Conversation between Daniel Buren and Suzanne Pagé: Daniel Buren, “The Observatory of Light”. Paris: Foundation Louis Vuitton.
• Gintz, Claude, (2010). Başka Yerde & Başka Biçimde, (Çev. M. Cedden), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Gombrich, E.H. (2015). Sanatın Öyküsü, (Çev. Ö. Erduran, E. Erduran), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Guilbaut, Serge, (2016). New York Modern Sanat Düşüncesini Nasıl Çaldı: Soyut Dışavurumculuk, Özgürlük ve Soğuk Savaş, (Çev. E. Gökteke), İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lisson Gallery (2017, June 28), https://www.lissongallery.com/news/daniel-buren-launches-new-commission-at-tottenham-court-road Erişim Tarihi: 10.07.2019.
• Lisson Gallery. Daniel Buren, https://www.lissongallery.com/artists/daniel-buren Erişim Tarihi: 07.10.2018.
• Maçka Sanat Galerisi (2011), http://www.mackasanatgalerisi.com/index.php?/project/daniel-buren/ Erişim Tarihi: 08.07.2019.
• Musmeci, Cecilia, (2016, October 16). Daniel Buren – Le Grand Losange, travail en situ at Galerie Aveline, http://www.leparadox.com/art/daniel-buren-le-grand-losange-travail-en-situ-at-galerie-aveline/ Erişim Tarihi: 12.10.2018.
• Mülayim, Selçuk, (2012). “Sanat Sosyolojisi Girişimleri”, Sanat Tarihi Dergisi, 21(1), s. 97-109.
• O’Doherthy, Brian, (2016). Beyaz Küpün İçinde: Galeri Mekanının İdeolojisi, (Çev. A. Antmen), İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Phillips, Sam, (2016). ...İzmler: Modern Sanatı Anlamak, (Çev. D. N. Özer), İstanbul: Yem Yayınları.
• Radikal. (2015, 15 Ekim). “Sanat tarihine geçen yelkenler İzmir’de”, http://www.radikal.com.tr/kultur/sanat-tarihine-gecen-yelkenler-izmirde-1452265/ Erişim Tarihi: 10.07.2019.
• Rahmi M. Koç Müzesi (2012), Web: http://www.rmk-museum.org.tr/sergiler/gecmis-sergiler/2012 Erişim Tarihi: 08.07.2019.
• Shiner, Larry, (2010). Sanatın İcadı: Bir Kültür Tarihi, (Çev. İ. Türkmen), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Solomon R. Guggenheim Museum (2005), https://www.guggenheim.org/exhibition/the-eye-of-the-storm-works-in-situ-by-daniel-buren Erişim Tarihi: 12.07.2019.
• Solomon R. Guggenheim Museum. In Situ, https://www.guggenheim.org/arts-curriculum/topic/in-situ Erişim Tarihi: 13.07.2019.
• Sönmezalp, H. S. (2015). “Görsel Sanat Alanında Sanat Yapıtı- Mimari Mekân Birlikteliği Üzerine”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Yazıları Dergisi, (33), s. 335-358.
• Topuz, Hıfzı, (1998). Dünyada ve Türkiye’de Kültür Politikaları, İstanbul: Adam Yayınları.
• Ward, Glenn, (2014). Postmodernizmi Anlamak, (Çev. T. Göbekçin), İstanbul: Optimist Yayım.
• Yartan, Ceren, (2011). İstanbul’un 100 Çağdaş Sanatçısı, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.