Öz
Bu araştırma, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adaylarının, bilişim teknolojileri (BT) kullanımının Türkçeye etkileri hakkındaki görüşlerini ortaya koymak için yapılmıştır. Çalışma grubunu, 2014-2015 öğretim yılında Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Formasyon Programında öğrenim gören 84 Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın tematik çerçevesi araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen alan yazın taraması ve uzman görüşleri doğrultusunda belirlenmiştir. Uygulama sürecinde öğretmen adaylarından, BT kullanımın Türkçeye etkileri ile ilgili görüşlerini kompozisyon şeklinde yazmaları istenmiştir. Görüşme sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği ve betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının görüşlerini yansıtmak için doğrudan alıntılar yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının görüşleri, BT kullanımının Türkçeye olumsuz etkileri olduğu yönündedir. Özellikle İngilizce kelimelerin kullanımı, yazım ve noktalama işaretlerinin göz ardı edilmesi ve yazımda kural dışı kısaltma kullanımı boyutları açısından olumsuz görüş bildirmişlerdir. Bundan sonraki araştırmacılar için, BT’nin bilinçli kullanımının sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılması önerilebilir. Ek olarak, BT’nin olanaklarından yararlanılarak yapılabilecek bu çalışmalarla dilin kurallarının iletişimdeki önemi ve gerekliliğine ilişkin bir farkındalık oluşturulabilir.
Anahtar Sözcükler: Bilişim teknolojileri, dil, Türkçe
The Impact of the Use of Information Technologies on Turkish
Abstract
This research has been carried out to receive opinions of teacher candidates of Turkish Language and Literature about the effects of IT on Turkish. The study group is limited to the 84 teacher candidates of Turkish Language and Literature, who are studying at formation program, Faculty of Education, Trakya University in 2014-2015 academic years. The scope of study and thematic structure for descriptive analysis have been determined in accordance with literature review and opinions of experts. In this respect, teacher candidates were asked to write a composition about effects of IT on Turkish. Descriptive analysis technique and descriptive statistics were performed to analyse the obtained data from the compositions written by the teacher candidates. Moreover, direct quotations were used to reflect the opinions of teacher candidates. According to the obtained results of the study, the teacher candidates are of the opinion that IT have negative effect on the Turkish. However, teacher candidates expressed negative opinions on the uses of English word in Turkish, spelling and punctuation errors and erroneous abbreviations in IT. With these results in mind, it has become evident that the conscious use of IT is necessary. The IT courses that should be offered at all levels of education are significant in preventing the adverse effects of unconscious use of IT. For the further research, it is suggested that studies regarding the conscious use of IT should be carried out. In addition, with help of these studies utilizing IT facilities, awareness can be raised with reference to the importance of language rules and its necessity in communication.
Keywords: Information technologies, language, Turkish
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçay, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının yabancı kökenli bilişim terimlerinin Türkçe karşılıklarını bilme yeterliklerinin çeşitli değişkenlerden açısından incelenmesi. Adıyaman üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi,2013(11).
- Aldemir, A. (2004), Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı Düzeyi Üzerine Bir Araştırma: Sakarya Üniversitesi Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Aksan, D.(2003), Türkçenin Gücü, 8.bs., Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Aksan, D.(1991), Türk Dili Edebiyatı-Dil Anlam Sözcük. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi.
- Aksüt, M.., Er, O., Ateş, S., & Balaban, S.(2013), Üniversite Tarih ve Türkçe bölümü öğrencilerinin bilişim teknolojilerine yönelik görüşlerinin incelenmesi.
- Aydoğdu, C. (2003). Televizyon ve bilgisayarın gençler üzerindeki psikolojik etkileri: Hendek örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bensghır, T. K. (1996). Bilgi Teknolojileri ve Örgütsel Değişim, Ankara: TODAİE Yayınları.
- Correa, T.,Hinsley, A. W.,De Zuniga, H. G. (2010). Whointeracts on the Web? Theintersection of users’ personalityandsocialmediause. Computers in Human Behavior, 26(2), 247-253.
- Çiçek, M. ve Alcellat N.(2014), İlköğretim Türkçe Dersi Kitaplarındaki Türkçe Yanlışları ve Eksiklikler Üzerine Bir İnceleme, Ana Dili Eğitimi Dergisi, Cilt 2, 2014,
- Dilidüzgün, Ş. (2010), Türkçe Derslerinde Metin Etkinliklerinin Okuma-Anlama Kazanımlarını Gerçekleştirme Yeterliği-Bir Öykü Örneği, İ.Ü.Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 13, s.13-30.
- Ertuğrul, İ., & Keskin, N. (2012). İnternet’in Türkçenin kullanımında ve toplum-birey yapısının değişimindeki rolü. Journal of Internet Applications & Management/internet uygulamaları ve yönetimi dergisi, 3(2).
- Hızlan, D. (2002). İletişim araçlarında Türkçenin kullanılması. Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını Uluslararası Bilgi Şöleni, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- İşeri, K. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitabının ilköğretim Türkçe programının amaçlarına uygunluğunun değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 136, 58-74.
- İşman, A. ve Gürgün, S. (2008). Özel Okullarda Öğrenim Gören İlköğretim Öğrencilerinin İnternete Yönelik Tutum and Düşünceleri (Acarkent Doğa Koleji Örneği), 8th International Educational Technology Conference, 06 – 07 – 08 – 09 Mayıs, Anadolu University, Eskişehir Kaplan, Mehmet, Kültür ve Dil, Dergah Yayınları
- Karahisar T.(2013), Dijital Nesil, Dijital İletişim ve Dijitalleşen Türkçe, AJIT 2013.
- Kabadayı, O.(2006). Ağ ortamındaki Türkçeye genel bir bakış, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Cilt XCI ( 652), 298-314.
- Kaplan, M.(2012). Kültür ve Dil. İstanbul: Dergâh Yayınları
- Ören, T., Merkezi, T. M. A., & Enstitüsü, B. T. A. (1998). Bilişimde Özenli Türkçe. BT/Haber, (183), 7-13.
- TDK (2005). Türkçe Sözlük, Ankara: TDK Yayınları, s. 271
- Tosun, C. (2005). Dil Zenginliği, Yozlaşma ve Türkçe. Journal of Language and Linguistic Studies, 1 (2), 136-153.
- Uygur, M.(2008), Dilin Gücü, 4.bs., YKY, İstanbul.
- Yaman H. ve Yavuz, E. (2007) İnternet kullanımının Türkçeye etkileri: nitel bir araştırma, Journal of Language and Linguistic Studies Vol.3, (2) 237-249.
- Yıldırım F., Tahir Tahiroğlu T.(2000), “İnternette Türkçe Kullanımı Sorunları”, Türkçenin Çağdaş Sorunları, Haz. Gürer Gülsevin-Erdoğan Boz, 2.bs, Gazi Kitabevi, Ankara, 2000, s.360-378.
- Yılmaz, M. F. (2012). İnternet Ortamında Şekillenen Söyleşi Dili Üzerine Toplum Dil Bilimsel Bir İnceleme. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1(1).
- Yiğit, M. S. ve Karaduman, A. (2011). Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Terimlerini Türkçe Olarak Kullanmaya İlişkin Görüşleri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 1 (1), 15-23
- Yener, İ. S. (2012). Türk Milli Klavyesi”: F Klavyenin Hikâyesi, Neden F Klavye.
Öz
This research has been carried out to receive opinions of teacher candidates of Turkish Language and Literature about the effects of IT on Turkish. The study group is limited to the 84 teacher candidates of Turkish Language and Literature, who are studying at formation program, Faculty of Education, Trakya University in 2014-2015 academic years. The scope of study and thematic structure for descriptive analysis have been determined in accordance with literature review and opinions of experts. In this respect, teacher candidates were asked to write a composition about effects of IT on Turkish. Descriptive analysis technique and descriptive statistics were performed to analyse the obtained data from the compositions written by the teacher candidates. Moreover, direct quotations were used to reflect the opinions of teacher candidates. According to the obtained results of the study, the teacher candidates are of the opinion that IT have negative effect on the Turkish. However, teacher candidates expressed negative opinions on the uses of English word in Turkish, spelling and punctuation errors and erroneous abbreviations in IT. With these results in mind, it has become evident that the conscious use of IT is necessary. The IT courses that should be offered at all levels of education are significant in preventing the adverse effects of unconscious use of IT. For the further research, it is suggested that studies regarding the conscious use of IT should be carried out. In addition, with help of these studies utilizing IT facilities, awareness can be raised with reference to the importance of language rules and its necessity in communication.
Keywords: Information technologies, language, Turkish
Bilişim Teknolojilerinin Kullanımının Türkçeye Etkileri
Öz
Bu araştırma, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adaylarının, bilişim teknolojileri (BT) kullanımının Türkçeye etkileri hakkındaki görüşlerini ortaya koymak için yapılmıştır. Çalışma grubunu, 2014-2015 öğretim yılında Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Formasyon Programında öğrenim gören 84 Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın tematik çerçevesi araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen alan yazın taraması ve uzman görüşleri doğrultusunda belirlenmiştir. Uygulama sürecinde öğretmen adaylarından, BT kullanımın Türkçeye etkileri ile ilgili görüşlerini kompozisyon şeklinde yazmaları istenmiştir. Görüşme sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği ve betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının görüşlerini yansıtmak için doğrudan alıntılar yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının görüşleri, BT kullanımının Türkçeye olumsuz etkileri olduğu yönündedir. Özellikle İngilizce kelimelerin kullanımı, yazım ve noktalama işaretlerinin göz ardı edilmesi ve yazımda kural dışı kısaltma kullanımı boyutları açısından olumsuz görüş bildirmişlerdir. Bundan sonraki araştırmacılar için, BT’nin bilinçli kullanımının sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılması önerilebilir. Ek olarak, BT’nin olanaklarından yararlanılarak yapılabilecek bu çalışmalarla dilin kurallarının iletişimdeki önemi ve gerekliliğine ilişkin bir farkındalık oluşturulabilir.
Anahtar Sözcükler: Bilişim teknolojileri, dil, Türkçe
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçay, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının yabancı kökenli bilişim terimlerinin Türkçe karşılıklarını bilme yeterliklerinin çeşitli değişkenlerden açısından incelenmesi. Adıyaman üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi,2013(11).
- Aldemir, A. (2004), Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı Düzeyi Üzerine Bir Araştırma: Sakarya Üniversitesi Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Aksan, D.(2003), Türkçenin Gücü, 8.bs., Bilgi Yayınevi, Ankara.
- Aksan, D.(1991), Türk Dili Edebiyatı-Dil Anlam Sözcük. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi.
- Aksüt, M.., Er, O., Ateş, S., & Balaban, S.(2013), Üniversite Tarih ve Türkçe bölümü öğrencilerinin bilişim teknolojilerine yönelik görüşlerinin incelenmesi.
- Aydoğdu, C. (2003). Televizyon ve bilgisayarın gençler üzerindeki psikolojik etkileri: Hendek örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bensghır, T. K. (1996). Bilgi Teknolojileri ve Örgütsel Değişim, Ankara: TODAİE Yayınları.
- Correa, T.,Hinsley, A. W.,De Zuniga, H. G. (2010). Whointeracts on the Web? Theintersection of users’ personalityandsocialmediause. Computers in Human Behavior, 26(2), 247-253.
- Çiçek, M. ve Alcellat N.(2014), İlköğretim Türkçe Dersi Kitaplarındaki Türkçe Yanlışları ve Eksiklikler Üzerine Bir İnceleme, Ana Dili Eğitimi Dergisi, Cilt 2, 2014,
- Dilidüzgün, Ş. (2010), Türkçe Derslerinde Metin Etkinliklerinin Okuma-Anlama Kazanımlarını Gerçekleştirme Yeterliği-Bir Öykü Örneği, İ.Ü.Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 13, s.13-30.
- Ertuğrul, İ., & Keskin, N. (2012). İnternet’in Türkçenin kullanımında ve toplum-birey yapısının değişimindeki rolü. Journal of Internet Applications & Management/internet uygulamaları ve yönetimi dergisi, 3(2).
- Hızlan, D. (2002). İletişim araçlarında Türkçenin kullanılması. Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını Uluslararası Bilgi Şöleni, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- İşeri, K. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitabının ilköğretim Türkçe programının amaçlarına uygunluğunun değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 136, 58-74.
- İşman, A. ve Gürgün, S. (2008). Özel Okullarda Öğrenim Gören İlköğretim Öğrencilerinin İnternete Yönelik Tutum and Düşünceleri (Acarkent Doğa Koleji Örneği), 8th International Educational Technology Conference, 06 – 07 – 08 – 09 Mayıs, Anadolu University, Eskişehir Kaplan, Mehmet, Kültür ve Dil, Dergah Yayınları
- Karahisar T.(2013), Dijital Nesil, Dijital İletişim ve Dijitalleşen Türkçe, AJIT 2013.
- Kabadayı, O.(2006). Ağ ortamındaki Türkçeye genel bir bakış, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Cilt XCI ( 652), 298-314.
- Kaplan, M.(2012). Kültür ve Dil. İstanbul: Dergâh Yayınları
- Ören, T., Merkezi, T. M. A., & Enstitüsü, B. T. A. (1998). Bilişimde Özenli Türkçe. BT/Haber, (183), 7-13.
- TDK (2005). Türkçe Sözlük, Ankara: TDK Yayınları, s. 271
- Tosun, C. (2005). Dil Zenginliği, Yozlaşma ve Türkçe. Journal of Language and Linguistic Studies, 1 (2), 136-153.
- Uygur, M.(2008), Dilin Gücü, 4.bs., YKY, İstanbul.
- Yaman H. ve Yavuz, E. (2007) İnternet kullanımının Türkçeye etkileri: nitel bir araştırma, Journal of Language and Linguistic Studies Vol.3, (2) 237-249.
- Yıldırım F., Tahir Tahiroğlu T.(2000), “İnternette Türkçe Kullanımı Sorunları”, Türkçenin Çağdaş Sorunları, Haz. Gürer Gülsevin-Erdoğan Boz, 2.bs, Gazi Kitabevi, Ankara, 2000, s.360-378.
- Yılmaz, M. F. (2012). İnternet Ortamında Şekillenen Söyleşi Dili Üzerine Toplum Dil Bilimsel Bir İnceleme. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1(1).
- Yiğit, M. S. ve Karaduman, A. (2011). Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Terimlerini Türkçe Olarak Kullanmaya İlişkin Görüşleri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 1 (1), 15-23
- Yener, İ. S. (2012). Türk Milli Klavyesi”: F Klavyenin Hikâyesi, Neden F Klavye.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Ocak 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 7 Sayı: 1 |