Yerli Turistlerin Satın Alma Davranışlarının Beş Faktör Kişilik Özelliklerine Göre Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 177 - 188, 28.06.2018

Aylin Nalçacı İkiz , Mehmet Yeşiltaş

Öz

Bu araştırmanın amacı, yerli turistlerin
satın alma davranışlarının beş faktör kişilik özelliklerine göre farklılık
gösterip göstermediğinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’de
bulunan otel işletmelerinde en az bir gece konaklama yapmış, 18 yaş ve üstü
yerli turistler üzerinde anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırma
kapsamında katılımcılar kartopu örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırma
uygulaması sonucunda 402 adet değerlendirilebilir anket formuna ulaşılmıştır.
Elde edilen verilere SPSS programı ile tek yönlü varyans (ANOVA) analizi
yapılarak, bulgular yorumlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, katılımcıların
kişilik özellikleri satın alma davranışlarının ilk dört boyutu olan, ihtiyacın
ortaya çıkması, bilgi arama, alternatifleri değerlendirme ve satın alma
boyutlarında herhangi bir farklılığa neden olmamaktadır. Fakat katılımcıların
kişilik özelliklerinin satın alma davranışlarının son boyutu olan satın alma
sonrası deneyim boyutunda farklılığa yol açtığı tespit edilmiştir. Bu
farklılığın kişiliğin dışadönüklük ve nevrotiklik özelliklerinden kaynaklandığı
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Beş faktör kişilik özellikleri, satın alma davranışları, yerli turistler

Kaynakça

• Allen, B. P. (2003). Personality Theories:Development, Growth and Diversity. New Jersey: Allyn & Bacon, Pearson.
• Arslan, M. (2014). Tüketici davranışları. Basılmamış ders notları, Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksekokulu, Şanlıurfa.
• Armstrong, G., & Kotler, P. (2003). Marketing An Introduction. (6th ed.). Prentice Hall Pearson Education International.
• Azzadina, I., Huda, A. N., & Sianipar, C.P.M. (2012). Understanding relationship between personality types, marketing mix factors and purchasing decisions. Procedia Social and Behavioral Sciences, 65, 352-357.
• Basım, N. H., Çetin, F., & Tabak, A. (2009). Beş faktör kişilik özelliklerinin kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarıyla ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63), 20-34.
• Burger, J.M. (2006). Kişilik. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Demir, Ş. Ş. (2010). Çekici faktörlerin destinasyon seçimine etkisi: Dalyan örneği. Ege Akademik Bakış, 10 (3), 1041-1054.
• Demir, Ş. Ş. (2010). Turizmde tüketici davranışları modelini oluşturan aşamalar arasındaki ilişki: turistler üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Doğan, T. (2013). Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64.
• Erdem, K. (2016). Tüketicilerin demografik özellikleri ile satın alma tarzları arasındaki ilişki: aydın ilindeki tüketiciler üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Erdoğan, Z.(2014). Pazarlama. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Eser, Z., Korkmaz, S., & Öztürk, S. A. (2011). Pazarlama kavramlar, ilkeler, kararlar. (2. Baskı). Ankara: Siyasal kitabevi.
• Hennig-Thurau, T. & Klee, A. (1997). The impact of customer satisfaction and relationship quality on customer retention: a critical reassessment and model development. Psychology Of Marketing, Vol.14, pp.737-764.
• Hyde, K. F. (2007). Contemporary information search strategies of destination-naïve international vacationers. Journal of Travel & Tourism Marketing, 21(2-3), 63 76. http://dx.doi.or10.1300/J073v21n02_05
• Ilgaz Yıldırım, B. (2014). Çalışanların beş faktör kişilik özellikleri ile iş tatminleri arasındaki ilişki: Alanya’daki beş yıldızlı oteller üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• John, O. P., Donahue, E. M., & Kentle, R. L. (1991). The big five inventory, versions 4a and 54. Berkeley, CA: University of California, Berkeley, Institute of Personality and Social Research.
• John, O. P., & Srivastava, S. (1999). The big-five trait taxonomy: history, measurement, and theoretical perspectives. University of California, Berkeley.
• John, O. P., Naumann, L. P., & Soto, C. J. (2008). Paradigm shift to the integrative big five trait taxonomy: history, measurement, and conceptual issues, In O.P. John, R. W. Robins, & L. A. Pervin (Eds.), Handbook of personality: Theory and research (114-158). New York, NY: Guilford Press.
• Karaman, N. G., Doğan, T. & Çoban, A. E. (2010). A study to adapt the big five inventory to Turkish. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2357-2359.
• Kassean, H., & Gassita, R. (2013). Exploring tourists push and pull motivations to visit mauritius as a tourist destination. African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure, 2 (3), 1-13.
• Kotler, P., Armstrong G., Saunders, J., & Wong, V. (1996). Principles of marketing. (The European Edition). Europe: Prentice.
• Kotler, P. (2000). Marketing management. (Millenium Edition). New Jersey: Prentice.
• Mohammad, B., & Mat Som, A. P. (2010). An analysis of push and pull travel motivations of foreign tourists to Jordan. International Journal of Business and Management, 5(12), 41-50.
• Örgün, E., Solunoğlu, A., & Yayla, Ö. (2013). Yiyecek içecek işletmelerinde ziyaretçilerin psikolojik fiyatlandırmaya ilişkin algıları: Ankara örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 1(1), 29-35.
• Özcan, S. O. (2010). İnternet pazarlama faaliyetlerinde tüketici satın alma karar süreci. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 1(2), 29-39.
• Rızaoğlu, B. (2012). Turizm davranışı. Ankara: Detay.
• Schiffman, L. G., & Kanuk, L.,L. (1997). Consumer behavior. (6th ed.) U.S.A: Prentice.
• Stylos, N., Vassiliadis, C. A., Bellou, V., & Andronikidis, A. (2016). Destination images, holistic ımages and personal normative beliefs: predictors of intention to revisit a destination. Tourism Management, 53, 40-60.
• Tabak, A., Basım, N. H., Tatar, İ., & Çetin, F. (2010). İzlenim yönetimi taktiklerinde beş faktör kişilik özelliklerinin rolü: savunma sanayiinde bir araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 10 (2), 539-557.
• Wright, R. (2006). Consumer behaviour. London: Thomson.
• Yazgan İnanç, B. & Yerlikaya, E. E. (2011). Kişilik kuramları. Ankara: Pegem. Yükselen, C. (2013). Pazarlama ilkeler yönetim örnek olaylar. (10. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.