Kurumsal İmajın İş Tatminine Etkisinde Duygusal Bağlılığın Rolü: Konaklama İşletmeleri Üzerinde Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 225 - 240, 16.06.2020

Mehmet Kahyaoğlu , Meltem Akca

Öz

Kurumsal imaj ve çalışan davranışları arasındaki araştırmalara yönelik ilgi gün geçtikçe artış göstermektedir. İşletmelerin paydaş perspektifinde iyi bir imaj ve itibara sahip olmasının bireysel ve örgütsel iş çıktıları üzerinde olumlu etkiler yaratması, bu artışı hızlandırmıştır. Özellikle otel işletmeleri gibi emek yoğun örgütlerde çalışanların pozitif yönelimlerinin öncüllerini ve ardıllarını tespit etmek, oldukça önemli hale gelmiştir. Bu doğrultuda; araştırma kapsamında kurumsal imaj algısının iş tatminine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, bu etkide duygusal bağlılığının aracılık rolü incelenmiştir. Alanya’daki beş yıldızlı otel işletmeleri çalışanları üzerinde yürütülen çalışma sonucunda 236 katılımcıdan anket yöntemiyle veriler elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre katılımcıların kurumsal imaj algısının, iş tatminini istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde etkilediği saptanmıştır. Son olarak kurumsal imajın iş tatmini üzerindeki etkisinde duygusal bağlılığın aracılık rolü oynadığı ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal İmaj, Duygusal Bağlılık, İş Tatmini, Turizm

Kaynakça

• Agarwal, S., DeCarlo, T. E. & Vyas, S. B. (1999). Leadership Behavior and Organizational Commitment: A Comparative Study of American and Indian Salespersons” Journal of International Business Studies, 30, 727-753.
• Ağca, V., & Ertan, H. (2008). Duygusal Bağlılık İçsel Motivasyon İlişkisi: Antalya'da Beş Yıldızlı Otellerde Bir İnceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 135-156.
• Akca, M.(2017). The Moderating Role of Neurotic Traits on the Relationship between Perceived Task-Technology Fit and Job Satisfaction, International Journal Of Advanced Research in Engineering ve Management (IJAREM) ISSN: 2456-2033, 50-54.
• Alanya Ticaret ve Sanayi Odası. (2018). Alanya Ekonomik Rapor 2018. Antalya: Alanya Matbaası.
• Allen, N. & Meyer, J. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization, Journal of Occupational Psychology, 63 (1),1-18.
• Alniacik, U., Cigerim, E., Akcin, K., & Bayram, O. (2011). Independent and Joint Effects Of Perceived Corporate Reputation, Affective Commitment and Job Satisfaction on Turnover İntentions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 24, 1177-1189. Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık. Aracı, Ü. E. (2019) Hizmet Sektöründe Psikolojik Güçlendirme, Duygusal Bağlılık ve Yapıcı Ses Çıkartma Davranışı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 16(2), 229-243. Ashforth, B. E. & Mael, F. (1989). ‘Social identity theory and the organization’, Academy of Management Review, 14, 20–39. Aydoğan, E., & Deniz, G. (2018). İşgörenlerin Dışsal Prestij ve Örgütsel Destek Algısının Pozitif Örgütsel Çıktılar Üzerindeki Etkisi: Butik Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(1), 17-37.
• Bal, M. (2012). Çalışan personelin kurumsal imaj oluşumuna etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 219-241. Babin, B. J., & Boles, J. S. (1998). Employee behavior in a service environment: A model and test of potential differences between men and women. Journal of marketing, 62(2), 77-91. Başat, H. T., &Akagündüz, M. (2018). Sektöre İlişkin Kurumsal İmaj Algılarının Kariyer Yapma İstekleri Üzerine Etkisi: Turizm Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama. İşletme Bilimi Dergisi, 6(3), 61-87. Becker, H. S. (1960). Notes on the concept of commitment. American journal of Sociology, 66(1), 32-40. Brown Tom J. (1998), Corporate Assocations in Marketing: Antecedents and Consequences, Corporate Reputation Review, 1(3), 215-233.
• Brown, T. J., Dacin, P. A., Pratt, M. G., & Whetten, D. A. (2006). Identity, intended image, construed image, and reputation: An interdisciplinary framework and suggested terminology. Journal of the academy of marketing science, 34(2), 99-106.
• Büyükyılmaz, O., Karakulle, İ., & Karataş, İ. (2018). Örgütsel Kariyer Yönetiminin Duygusal Bağlılık Üzerindeki Etkisinde İş Tatmininin Aracılık Rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİbf Dergisi, 8(1), 1-29.
• Carmeli, A. &Freund, A. (2002). ‘The relationship between work and workplace attitudes and perceived external prestige’. Corporate Reputation Review, 5(1), 51-68.
• Cengiz, Aytül Ayşe. (2002) “Örgüt Yaşamında Örgütsel Bağlılığın Belirleyicileri ve Eskişehir Bölgesinde Doktor ve Hemşire Meslek Grupları Arasında Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, 10.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yayın No: 4.
• Cerit, Y. (2006). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Üniversitenin Örgütsel İmaj Düzeyine İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 47,343-365.
• Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
• Çelik, H. E., & Yılmaz, V. (2016). LISREL 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (Yenilenmiş 3. Baskı). Ankara: Anı Yaıncılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Dinçer, M. K. (2001). Kişisel İmaj. 3. Baskı, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Dowling, G. (1994). Corporate Reputations: Strategies For The Developing Corporate Brand. London: KoganPage
• Dursun, M. (2011). Müşterilerin Kurumsal İmaj Algısının Müşteri Bağlılığı Üzerindeki Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 22(69), 97-118.
• Dutton, J. E. & Dukerich, J. M. (1991). ‘Keeping an Eye on the Mirror: Image and Identity in Organizational Adaption’, Academy of Management Journal, 34, 517–554.
• Eren, E. (2004). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K., & Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Uyum İndeksleri. Türkiye Klinikleri, 33(1), 210 - 223.
• Gatewood, R. D., Gowan, M. A., & Lautenschlager, G. J. (1993). Corporate image, recruitment image and initial job choice decisions. Academy of Management journal, 36(2), 414-427.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) . Boston: Pearson.
• Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi.2(1),48-75.
• Gürbüz, S. (2019). Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri, Seçkin Kitabevi. Ankara.
• Gürbüz, S. (2019). Amos ile Yapısal Eşitlik Modellemesi, Seçkin Kitabevi. Ankara.
• Hatch, M.J. & Schultz, M. (1997). Relations Between Organizational Culture, Identity and Image. European Journal of Marketing, 31 (5): 356-365.
• Helm, S. (2013). A matter of reputation and pride: Associations between perceived external reputation, pride in membership, job satisfaction and turnover intentions. British Journal of Management, 24(4), 542-556.
• Herman, J. B. & Hulin, C. L. (1972). ‘Studying Organizational Attitudes from Individual and Organizational Frames of Reference’, Organizational Behavior and Human Performance 8, 84–108.
• Herrbach, O., &Mignonac, K. (2004). How organisational image affects employee attitudes. Human Resource Management Journal, 14(4), 76-88.
• Hong, S. C., & Goo, Y. J. (2004). A causal model of customer loyalty in professional service firms: an empirical study. International Journal of Management, 21(4), 531-540.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(3), 53-60.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
• Kalleberg, A. L. (1977). Work values and job rewards: A theory of job satisfaction. American sociological review, 124-143.
• Kandampully J. & Suhartanto, D. (2000), Customer Loyalty in the Hotel Industry: The Role of Customer Satisfaction and Image, International Journal of Contemporary Hospitality Management,12(6), 346-351.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Klein, B. & Leffler,K. (1981). ‘The Role of Market Forces in Assuring Contractual Performance’, Journal of Political Economy 89, 615–641.
• Köktürk, M. S., Yalçın, A. M., & Çobanoğlu, E. (2008). Kurum imajı: oluşumu ve ölçümü. Beta.
• Locke, E. A. (1976). The nature and consequences of job satisfaction. Handbook of industrial and organizational psychology, 1297-1349.
• Mael, F.A. & Ashforth, B.E. (1992). ‘Alumni and their alma mater: a partial test of the reformulated model of organizational identification’. Journal of Organizational Behavior, 13(2), 103-123.
• Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1991). A Three-Component Conceptualization Of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, 1 (1): 61-89.
• Morrow, P. (1983). Concept Redundancy in Organizational Research, The Case Of Work Commitment. Journal of Occupational Behavior, 34,40-56.
• Mowday, R.T., Porter, L.W. & Steers, R.M. (1979). ‘The measurement of organizational commitment’. Journal of Vocational Behavior, 14 (2), 224-247.
• Munro, B. H. (2005). Statistical Methods for Health Care Research. Philadelphia: Lippincott Williams ve Wilkins.
• Oktay, F. (2016). Çağdaş Örgütlerde Kurumsal İmaj ve Yenilikçi Örgütsel Vatandaşlık Bağlamında Bir Analiz. Öneri Dergisi, 12(45), 341-356.
• O'reilly, C. A., & Caldwell, D. F. (1980). Job choice: The impact of intrinsic and extrinsic factors on subsequent satisfaction and commitment. Journal of applied Psychology, 65(5), 559-565.
• Öcel, Y., & Özkurt, S. (2019) Kurumsal Sosyal Sorumluluk ile Kurumsal İmaj ve Örgütsel Bağlılık Oluşumu Arasındaki İlişkinin İrdelenmesi, İş Ahlakı Dergisi, 12(1),135-170.
• Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., & Boulian, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal of applied psychology, 59(5), 603-609.
• Poyraz, K. & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
• Priyadarshi, P. (2011). Employer brand image as predictor of employee satisfaction, affective commitment ve turnover. Indian Journal of Industrial Relations, 510-522.
• Riordan, C. M., Gatewood, R. D., & Bill, J. B. (1997). Corporate image: Employee reactions and implications for managing corporate social performance. Journal of Business ethics, 16(4), 401-412.
• Salam, E. A.,Shawky, Y. A. & Nahas, T. (2013). The Impact Of Corporate Image and Reputation on Service Quality, Customer Satisfaction and Customer Loyalty: Testing The Mediating Role. The Business and Management, 3(2), 177-196.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling Third Edition. New York: Routledge Taylor ve Francis Group.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shim, S., Lusch, R., & O'Brien, M. (2002). A hierarchical model of values, leadership, job satisfaction and commitment: Human resources management implications for the retail industry. Journal of Marketing Channels, 10(1), 65-87.
• Sökmen, A. (2019). Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini İlişkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 980- 990.
• Şimşek, M. Ş., & Çelik, A. (2002). Yönetim ve Organizasyon (7. Baskı). Konya: Günay Ofset.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Taşlıyan, M., Paksoy, H. M., & Hırlak, B. (2013). Kurumsal İmaj ile Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 12(4).775-805.
• Tekin, V. N. (2014). SPSS Uygulamalı İstatistik Teknikleri Klasik ve Bilgisayarlı Çözümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Turizm Bakanlığı. (1989). Otelcilik ve Turizm Sektöründe İşgücü Araştırması. Ankara: Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Weiss, H.M. (2002). ‘Deconstructing job satisfaction: separating evaluations, beliefs and affective experiences’. Human Resource Management Review, 12(2), 173-194.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2014). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• You, C. S., Huang, C. C., Wang, H. B., Liu, K. N., Un, C. H., & Tseng, J. S. (2013). The relationship between corporate social responsibility, job satisfaction and organizational commitment. International Journal of Organizational Innovation (Online), 5(4), 65-77.