Destinasyon İmajının Destinasyon Aidiyetine Etkisi: İzmir İlini Ziyaret Edenler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 69 - 84, 10.06.2023

Ömer Ceyhun Apak

Öz

Bu araştırmanın amacı, destinasyon imajı ve alt boyutlarının (aktivite ve etkinlikler, doğal ve kültürel çekicilikler, genel alt yapı, tarihi doku ve yöresel lezzetler) destinasyon aidiyetine etkisini belirlemektir. Bu bağlamda İzmir iline seyahat eden 476 yerli ziyaretçiden veriler toplanmıştır. Bu araştırma, nicel araştırma desenlerinden biri olan ilişkisel tarama modeline uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmada verilerin toplanması için kullanılan anket daha önceki çalışmalardan yararlanılarak uyarlanmış, geçerlilik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Destinasyon imajı ve destinasyon aidiyetinin yüksek düzeyde güvenilir olduğu ortaya çıkmıştır. Geçerlilik analizi kapsamında açıklayıcı faktör analizinde destinasyon imajı beş faktör ile destinasyon aidiyeti ise tek faktör ile ölçülmüştür. Araştırmanın amacı kapsamında destinasyon imajının destinasyon aidiyeti üzerinde pozitif yönlü etkisinin olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında alt boyutlardan aktivite ve etkinlikler, doğal ve kültürel çekicilikler, genel alt yapı ve yöresel lezzetlerin destinasyon aidiyeti üzerinde pozitif etkisinin olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak tarihi dokunun destinasyon aidiyeti üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Destinasyon İmajı, Destinasyon Aidiyeti, İzmir

Kaynakça

• Açıkgöz, F., & Arıkan, E. (2018). Destinasyon imajı, hedonik alışveriş değeri ve yerel halkın olumlu özelliklerinin yabancı turistlerin davranışları üzerindeki etkileri. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 4(1), 53-74.
• Ağcakaya, H., & Şahbaz, R. P. (2019). The effect on the destination loyalty of the destination image: A field research. Journal of Management, Economic and Marketing Research, 3(1), 1-17.
• Akyurt, H., & Atay, L. (2009). Destinasyonda imaj oluşturma süreci. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(1), 1-14.
• Alrawadieh, Z., Dinçer, M. Z., İstanbullu Dinçer, F., & Mammadova, P. (2019). Understanding destination image from the perspective of Western travel bloggers: The case of Istanbul. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 12(2), 198-212.
• Andarabi F. F., & Uygur M. S. (2017). A research on determining the touristic destination image of Turkey in Iran. Turizm Akademik Dergisi, 4(1), 33-48.
• Artuğer, S., Çetinsöz, B. C., & Kılıç, İ. (2013). The effect of destination ımage on destination loyalty: An application in Alanya. European Journal of Business and Management, 5(13), 124-136.
• Aşıroğlu, B., & Çuhadar, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin destinasyon imajı algısı üzerinde sosyal medyanın etkisi: Lavanta turizmi örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 925-945.
• Aydın, M., & Ünüvar, Ş. (2021). Yaşam tarzının destinasyon aidiyetine etkisi: Olympos örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 47, 189-207.
• Baloğlu, Ş., & McCleary, K. W. (1999). A model of destination image formation. Annals of Tourism Research, 26(4), 868-897.
• Beerli, A., & Martıin, J. D. (2004). Tourists’ characteristics and the perceived ımage of tourist destinations: A quantitative analysis-a case study of Lanzarote, Spain. Tourism Management, 25(5), 623-636.
• Bezirgan, M. (2015). Algılanan hizmet kalitesi ile memnuniyet arasında aidiyetin aracı etkisi: Sosyal tesislere yönelik bir araştırma. Internatıonal Review of Economics and Management, 3(2), 143-162.
• Birdir, S. S., & Birdir, K. (2021). Karnavala katılım öncesi ve sonrası destinasyon imajı algılarının karşılaştırması. International Journal of Social Sciences and Education Research, 7(3), 274-284.
• Bodet, G. (2008). Customer satisfaction and loyalty in service: Two concepts, four constructs, several relationships. Journal of Retailing and Consumer Services, 15(3), 156-162.
• Buhalis, D. (2000). Marketing the competitive destination of the future, Tourism Management, 21, 97-116.
• Castro, C., Armario, E., & Ruiz, D. (2007). The influence of market heterogeneity on the relationship between a destination’s image and tourists’ future behavior. Tourism Management, 28(1), 175-187.
• Cesur, Z. (2020). Destinasyon pazarlaması kapsamında destinasyon aidiyeti kavramının incelenmesi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı-6), 101-107.
• Chen, C., & Phou, S. (2013). A closer look at destination: image, personality, relationship and loyalty. Tourism Management, 36, 269-278.
• Chi, G, C., & Qu, H. (2008). Examining the structural relationships of destination image, tourist satisfaction and destination loyalty: An integrated approach. Tourism Management, 29(4), 624-636.
• Civelek, M., & Türkay, O. (2021). Yabancı turistlerin Türkiye turizmi imajına ilişkin bir araştırma. Journal of Yasar University, 16(62), 618-638.
• Dağıstan, M. T., & Mısırlı, İ. (2021). Destinasyon imajı ve ziyaretçi memnuniyetinin destinasyon aidiyeti üzerine etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2), 537-567.
• Demirel, M. A., Vapur, M., Yavuz, E., & Aydın, İ. (2022). Serbest zaman nostaljisinin serbest zaman motivasyonuna etkisi. Turizm Akademik Dergisi, 9(1), 219-231.
• Dündar, Y., & Güçer, E. (2015). The impact of socio-demographics on tourism destination image: A study in Ankara, Turkey. International Journal of Economics, Commerce and Management, 3(2), 1-22.
• Esen, F., & Bahar, O. (2019). Destinasyon imajı, turist memnuniyeti ve destinasyon sadakati ilişkisi açısından Afyonkarahisar’da termal turizm. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 949-963.
• Folgado-Fernández, J. A., Hernández-Mogollón, J. M., & Duarte, P. (2017). Destination image and loyalty development: The impact of tourists’ food experiences at gastronomic events. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(1), 92-110.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages.
• Giritlioğlu, İ., & Öksüz, E. N. (2016). Turizmde destinasyon marka imajı ve destinasyon aidiyeti: Gaziantep ili üzerine bir alan araştırması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 270-290.
• Gün, S., Durmaz, Y., & Tutcu, A. (2019). Destinasyon imajının ziyaretçi memnuniyeti üzerindeki etkisi: Mardin’e gelen yerli turistler üzerine bir araştırma. Mukaddime, 10(1), 375-392.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th ed.). Harlow: Pearson New International Edition.
• Hassan, A. T., Demirçivi, B. M., & Yeşiltaş, M. (2011). Belek ve Kemer’i ziyaret eden yabancı turistlerin görüşleri ve destinasyon pazarlaması. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 37-60.
• İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2023). Turizm aktiviteleri. http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/> Erişim Tarihi: 10.02.2023.
• Iordanova, E. (2017). Tourism destination image as an antecedent of destination loyalty: The case of Linz, Austria. European Journal of Tourism Research, 16, 214-232.
• Jamaludin, M., Johari, S., Aziz, A., Kayat, K., & Yusof, A. R. (2012). Examining structural relationship between destination image, tourist satisfaction and destination loyalty. International Journal of Independent Research and Studies, 1(3), 89-96.
• Jeong, Y., & Kim, S. (2020). A study of event quality, destination image, perceived value, tourist satisfaction, and destination loyalty among sport tourists. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 32(4), 940-960.
• Kalaycı, Ş. (2018). Spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (9. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kılıç, B., & Aslan, H. (2022). Yaratıcı deneyimin destinasyon hatırlanabilirliği ve sadakat üzerine etkisi: Avanos örneği. Journal of Yasar University, 17(66), 490-516.
• Kıngır, S., Küçük, F., & Sancar, M. F. (2011). Turizmde destinasyon imajı: Şanlıurfa örneği. Düzce Üniversitesi Yönetim ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-16.
• Kıvanç, M. İ., & Selçuk, G. N. (2022). Local kitchen and Bayburt cuisine as a destination attraction element. Journal of Humanities and Tourism Research, 12(3), 541-560.
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York: The Guilford Press.
• Lee, J., Graefe, A., & Burns, R. (2007). Examining the antecedents of destination loyalty in a forest setting. Leisure Science, 29, 463-481.
• Martin, H., & del Bosque, R. (2008). Exploring the cognitive-affective nature of destination image and the role of psychological factors in its formation. Tourism Management, 29, 263-277.
• Öter, Z., & Özdoğan, O. N. (2005). Kültür amaçlı seyahat eden turistlerde destinasyon imajı: Selçuk-Efes örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 127-138.
• Özdemir, B., Aksu, A., Ehtiyar, R., Çizel, B., Çizel, R. B., & İçigen, E. T. (2012). Relationships among tourist profile, satisfaction and destination loyalty: Examining empirical evidences in Antalya Region of Turkey. Journal of Hospitality Marketing & Management, 21(5), 506-540.
• Öztürk, M., & Sarikaya, İ. (2021). The relationship between the mathematical reasoning skills and video game addiction of Turkish middle schools students: A serial mediator model. Thinking Skills and Creativity, 40, 100843. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2021.100843.
• Pike, S., & Ryan, C. (2004). Desination positioning analysis through a comparison of cognitive, affective, and conative perceptions. Journal of Travel Research, 42(4), 333-342.
• Prayag, G., & Ryan, C. (2012). Antecedents of tourists’ loyalty to Mauritius: The role and ınfluence of destination. Journal of Travel Research, 51(3), 342- 356.
• Rasulzade, S., & Yılmaz, E. (2022). Bakü’nün destinasyon marka imajı ve destinasyon aidiyeti: Yerli turistler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 119-137.
• Sağlık, E., & Türkeri, İ. (2015). Destinasyon imajının ve kişiliğinin destinasyon aidiyeti üzerine etkisi: Palandöken kayak merkezi örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 25-42.
• Santos, R. M. C., González-Fernández, A. M., & Cervantes-Blanco, M. (2013). Weak cognitive image of cultural tourism destinations. Quality and Quantity, 47(2), 881-895.
• Sarıoğlan, M., Avcıkurt, C., & Oflaz, M. (2020). Yabancı turistlerin destinasyon tercihlerinde helal gastronomi konseptinin önemine yönelik bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, (Special Issue 4), 609-621.
• Soybalı, H. H., & Yurtbahar, İ. (2020). Termal turizm destinasyonu olarak Afyonkarahisar’ın marka kişiliği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4), 3263-3288.
• Süzer, Ö., & Doğdubay, M. (2022). Sürdürülebilir turizm hareketliliğinde yerel gıdaların önemi ve rekabet avantajı (kavramsal bir analiz). Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 255-269.
• Tasci, A. D. A., & Gartner, W. C. (2007). Destination image and its functional relationships. Journal of Travel Research, 45(4), 413-425.
• Temizkan, R., & Tokay, S. (2016). An ınvestigation of destination image: Tourist guides as self-image data resources. International Journal of Scientific and Research Publications, 6(4), 218-225.
• Uğur, İ., Gökkaya, S., & Acar, A. (2018). Yerli turistlerin destinasyon imajına ilişkin tekrar ziyaret etme niyetleri: Safranbolu üzerine bir çalışma. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 29-40.
• Ünal, C., & Caber, M. (2019). Turist rehberlerinin mesleki yeterliliklerinin destinasyon imajına ve memnuniyetine etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(1), 82-92.
• Ünlü, H., Kıvanç, M. İ., & Apak, Ö. C. (2022). Yiyecek içecek işletmelerinde müşterilerin temizlik algısı: Bayburt ili örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 402-417.
• Vasena, S., Wu, W. Y., & Huang, C. H. (2013). The impact of destination source credibility on destination satisfaction: The mediating effects of destination attachment and destination image. Tourism Management, 36, 511-526.
• Yeşildağ, B., & Özkök, F. (2021). Savaş alanlarında algılanan hizmet kalitesi, destinasyon imajı ve davranışsal niyetler ilişkisi: Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı. Journal of Global Tourism And Technology Research, 2(2), 87-101.
• Yıldırgan, R., Batman, O., & Sarıışık, M. (2015). Sapanca’nın turistik destinasyon imajı üzerine bir alan araştırması. İşletme Bilimi Dergisi, 3(2), 109-125.
• Yordam, S., & Akkuş, G. (2022). Otantiklik arayışı, yiyecek deneyimi ve tavsiye etme niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Alaçatı Ot Festivali örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(4), 1606-1620.
• Yüksel, A., Yüksel, F., & Bilim, Y. (2010). Destination attachment: Effects on customer satisfaction and cognitive, affective and conative loyalty. Tourism Management, 31, 274-284.
• Zağralı, E., & Akbaba, A. (2015). Turistlerin destinasyon seçiminde yöresel yemeklerin rolü: İzmir Yarımadası’nı ziyaret eden turistlerin görüşleri üzerine bir araştırma. Journal Of Yasar University, 10(40), 6633-6644.
• Zhang, H., Fu, X., Cai, A., & Lu, L. (2014). Destination image and tourist loyalty: A meta-analysis. Tourism Management, 40, 213-223.