ESKİŞEHİR TARİHİ KURŞUNLU CAMİİ'NİN DUVARLARINDA YÜZEY SUYUNUN ETKİSİ

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 2, 70 - 80, 05.08.2016

Emrah Gökaltun

Öz

Birçoğu tarihsel ve kültürel nitelikler barındıran eski yapılar üzerinde, yüzey sularının etkileri, yapı fiziği sorunları açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Kullanılan yapı malzemelerinin iyi nitelikte olmaması ya da ilerleyen zaman içinde çeşitli faktörlerin etkisi ile niteliğini kaybetmesi, suyun etkilerinin eski yapıların özellikle zemin bölgelerinde meydana gelen bozulmaları hızlandırmasına yol açmaktadır. Geleneksel yapı malzemeleri içerisinde bozulmalardan en çok etkilenen malzeme olan doğal taşlar, aynı zamanda eski yapılarda en çok kullanılan yapı malzemesidir. Bu çalışmada doğal taştan inşa edilmiş tarihi yapılarda yüzey sularının duvar yüzeyinde ve bünyesinde varlığının ve devamlılığının olup olmadığı anlamak amacıyla, deneysel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla Anadolu Üniversitesi Mimarlık Bölümü “Eski Yapılarda Malzeme ve Strüktür Sorunları” dersi kapsamında öğrencilerle birlikte dört aylık bir öğretim dönemi boyunca Eskişehir Tarihi Kurşunlu Camii’nin duvarlarında nem ölçüm çalışmaları yapılmıştır. Dört aylık çalışmanın sonunda tarihi yapının doğal taştan inşa edilmiş duvarlarında yüzey suyuna bağlı nemin ulaştığı oranlar ve kapladığı alanlar tespit edilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Eskişehir Kurşunlu Camii, doğal taşlar, kireç taşı, yüzey suyu, doğal taşlarda bozulmalar

The Effect of Surface Water on the Walls of Eskişehir Historical Kurşunlu Mosque

Öz

The effects of surface water on antique structures most of which contain historical and cultural features in themselves have a significant place in terms of structure physics problems. Natural stone was most frequently used as a structural materials in traditional buildings. The use of bad quality stone or because of various factors that may emerge in the next periods, the effects of surface water cause an increase in the deterioration phase of the antique structures. Natural stones which are,among all traditional construction materials, the most susceptible ones to damages deterioration are at the same time the most frequently used structure materials in antique buildings. In this study an experimental study is conducted in order to find out whether there is any/continuous surface waters on the wall surface and inside the tissue of the wall in antique buildings made of natural stone. For that objective within the context of Anadolu University, Department of Architecture “Material and Structure Problems in Old Structures” course, with university students humidity measurements were made on the walls of Eskişehir Antique Kurşunlu Mosque during a fourweek training term. At the end of four-week research the amount of humidity on the walls of the antique structure made of natural stone and the areas surface water covered tried to be determined

Anahtar Kelimeler

Eskişehir Kurşunlu Mosque, natural stones, lime stone, surface water, deteriorations in the natural stones

Kaynakça

•  ALBEK, S., Dorylaion’dan Eskişehir’e, 365 S. Anadolu Üniversitesi ESBAV Yayınları No:89, Eskişehir, 1991.
•  Doğru, H., XVI. Yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, 235 S. AFA Yayıncılık, Eskişehir, 1992.
•  Eriç, M., “Eski Eserlerimizde Malzeme Sorunları”, TAÇ Vakfı Dergisi, Cilt:1 Sayı:4:24-27, 1986.
•  Eriç, M., Yapı Fiziği ve Malzemesi, 367 S. Literatür Yayıncılık, İstanbul, 1994.
•  Erten, E., Binalarda Nem Yalıtımı, Fakülte Ders Notları No:46, 75 S. KTÜ Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Yayınları, Trabzon, 1996.
•  Feilden, B., Conservation of Historic Buildings, 345 S. Butterworth and Co. Pub. Ltd., Chatham, 1982.
•  Gökaltun, E., Atmosferik Kirleticilerin Kireçtaşı Mermerleri Üzerindeki Parlaklık Kaybına Etkisi, (Basılmış Doktora Tezi), 78 S. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1264 Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Yayınları No: 4, Eskişehir, 2001.
•  Günay, R., Geleneksel Ahşap Yapılar Sorunları ve Çözüm Yolları, 262 S. Birsen Yayınevi, İstanbul, 2002.
•  Küçükkaya, A. G., Taşların Bozulma Nedenleri Koruma Yöntemleri, 163 S. Birsen Yayınevi, İstanbul, 2004.
•  Toydemir, N., Gürdal, E., Tanaçan, L., Yapı Elemanı Tasarımında Malzeme, 394 S. YEM Yayınları, İstanbul, 2000.
•  http://www.eskisehirmevlevihanesi.org/id15.html
•  http://www.esyapi.com/teknik/restorasyon_soru