TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİ GÖÇMENLERİN İSTİHDAMINA Y VE Z KUŞAĞININ BAKIŞI: BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 21 - 42, 29.07.2020

Betül Yılmaz Çiğdem Uludağ

Öz

Son yıllarda görülen en büyük kitlesel göç hareketi 2011 yılında Suriye’de ki çatışmaların iç savaşa dönüşmesi ile birlikte yaklaşık 13 milyon Suriyelinin evini terk etmek zorunda kalmasıyla başlamıştır. 6 milyon Suriyeli ülke içinde yer değiştirirken yaklaşık 6 milyon Suriyeli de kendine komşu olan ülkelere sığınmıştır. İç savaştan Türkiye en çok etkilenen ülkelerden biri olmuştur. Savaş sonrası Türkiye’ye göç eden 3.684.835 Suriyeli geçici koruma kapsamına alınmıştır. Suriyeliler yoğun olarak sınır illerde yaşamını devam ettirmenin yanı sıra İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere Türkiye’nin 81 ilinde yaşamaktadır. Suriyelilerin Türkiye’ye gelişleri ile beraber uzayan misafirlik süreci ve yardımların yetersiz kalışı Suriyelilerin temel ihtiyaçlarını sağlamak üzere emek piyasasına girişine neden olmuştur. Türkiye’de 32.199 göçmene belirli koşullar altında çalışma izni verilmiştir. Çalışma izni alamayan ya da iznin dışındaki sektör ve illerde çalışanlar kayıt dışı olarak emek piyasasına dâhil olmuşlardır. Suriyeli göçmenler Türkiye’de ağırlıklı olarak tekstil, inşaat, tarım ve ağır sanayi sektörlerinde çalışmaktadır. Türkiye’de istihdamda yer alan bireylerin çoğunluğu Y ve Z Kuşağından oluşmaktadır. Suriyeli göçmenlerin ülkeye yerleşmesi ile birlikte istihdamda yer alması istihdamda bulunan çalışanlar açısından önem arz etmektedir.
Bu çalışma, Y ve Z Kuşağının, Suriyelilerin istihdamına yönelik bakış açısını ölçmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada seçili üniversitede çalışan 100 Y Kuşağı akademisyen ve 505 Z Kuşağı öğrenci ile anket çalışması yapılmış ve 4 anket geçersiz sayılarak toplamda 601 kişiye ulaşılmıştır. Anket cevapları ile elde edilen veriler yapılan analiz sonuçları ile değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Emek Piyasası, Göçmenler, Suriyeli Göçmenler, Y Kuşağı, Z Kuşağı

Destekleyen Kurum

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

BAP-19-1009-057

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2017), Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus Ötesi Yurttaşlığa, (3.Bs.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Acılıoğlu, İ. (2015), İşte Y Kuşağı, İstanbul: Elma Yayınevi.
• Adıgüzel, Y. (2016), Göç Sosyolojisi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Altunbay, M., Bıçak, N. (2018), Türkçe eğitimi derslerinde “Z Kuşağı” bireylerine uygun teknoloji tabanlı uygulamaların kullanımı, Journal of World of Turks [ZfWT], 10(1), 127-142.
• Altuntuğ, N. (2012), Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 203-212.
• Betts, A. (2017), Zorunlu Göç ve Sosyal Politika, Çev. Seher Meltem Türkaslan, Ankara: Hece Yayınları.
• Castles, S., Miller, M.J. (2008), Göçler Çağı Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, Çev. Bülent Uğur Bal ve İbrahim Akbulut, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Coomes, M.C. (2004), Understanding the historical and cultural influences that shape generations, New Directions for Student Services, 2004(106), 17-31. Csobanka, Z.E., (2016), The Z Generation, Acta Technologica Dubnicae, 6(2), 63-76.
• Çağlayan, S. (2006), Göç kuramları, göç ve göçmen ilişkisi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 67-91.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (30.10.2019), Yabancıların Çalışma İzinleri İstatistikleri, Erişim Tarihi: 30.10.2019, https://ailevecalisma.gov.tr/istatistikler/calisma-hayati-istatistikleri/resmi-istatistik-programi/yabancilarin-calisma-izinleri/.
• Dedeoğlu, S. (2018), Tarımsal üretimde göçmen işçiler: yoksulluk nöbetinde yoksulların rekabetine, Çalışma ve Toplum, 56, 37–67.
• Deloitte (20.03.2020), Deloitte Y Kuşağı Araştırması 2017, Erişim Tarihi: 20.03.2020,https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/about-deloitte/articles/millennialsurvey-2017.html.
• Deloitte (20.03.2020), Y Kuşağı İnovasyon Araştırması, Erişim Tarihi: 20.03.2020,https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/human-capital/articles/generation-y-innovation-survey-article.html.
• Dillioğlu, B. (2005), Suriyeli Mültecilerin Entegrasyonu: Eğitim ve İstihdam Politikaları, UTGAM Analiz, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı.
• Erdoğan, M. (2017), “Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi- Değerlendirme ve Politika Önerileri”, Suriyeliler Barometresi.
• Erdoğan, M. (2016), Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler ile Birlikte Yaşamanın Çerçevesi, Ed. Adem Esen ve Mehmet Duman, Türkiye’de Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler: Tespitler ve Öneriler, İstanbul: Ayran Basım.
• T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (10.02.2020), Geçici Korumanın Unsurları, Erişim Tarihi: 10.02.2020, http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-korumanin-unsurlari_409_558_1095_icerik.
• IOM, Göç Terimleri Sözlüğü, 2.Bs., No: 31.
• İçduygu A., Sirkeci, İ. (1999), Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri, 75. Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları,
• İçduygu, A., Erder S., Gençkaya, Ö. F. (2014), Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023: Ulus-Devlet Oluşumundan Ulus-Ötesi Dönüşümlere, İstanbul: Mirekoç.
• İŞKUR(22.03.2020),Tarihçe, Erişim Tarihi: 22.03.2020, https://www.iskur.gov.tr/kurumsal-bilgi/tarihce/.
• Kap, D. (2014), Suriyeli mülteciler: Türkiye’nin müstakbel vatandaşları, Akademik Perspektif, 30-35.
• Kirchmayer, Z., Fratričová, J. (2020), What Motivates Generation Z at Work? Insights into Motivation Drivers of Business Students in Slovakia, Innovation Management And Education Excellence Through Vision, 2020.
• Korkmaz, M. (2017), Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiye işgücü piyasasına etkileri ve değerlendirmeler, Sosyal Güvence Dergisi, 7(13), 58–83. Kütükçü, T. (2015), e Kitap İş Dünyası İletişim Rehberi, İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş., ErişimTarihi:20.02.2020,https://books.google.com.tr/books?id=OMkYCwAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false.
• Milliyet (12.03.2020), Z Kuşağı Gençlerin Dinamiklerini Değiştirmeye Geliyor, Erişim Tarihi:12.03.2020,https://www.milliyet.com.tr/cocuk/z-kusagi-genclerin-dinamiklerini-degistirmeye-geliyor-1864431.
• Neccar, M. Ş. M. (2016), Suriye’den Türkiye’ye göç: nedenler, sonuçlar ve umutlar, Ter. Tuba Erkut, İlahiyat Akademi Dergisi, 185-198.
• Özpınar, E., Satır Çilingir Y., ve Taşöz Düşündere, A. (2016), Türkiye’deki Suriyeliler: İşsizlik ve Sosyal Uyum, TEPAV, 1-6.
• Reddy, A.S., Dawlinmaria, P.J. (2020), A Study on expectation gaps among Generation Z employees and ıts ımpact on job satisfaction and organisational commitment, Studies in Indian Place Names(UGC Care Journal), 40(23), 111-121.
• Schofield, C.P., Honoré, S. (2011), Generation Y and learning: A changing world, The Ashridge Journal, 106-123.
• Singh, A. (2014), Challenges and issues of Generation Z, IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM), 16(7), 59-63.
• Sparks, Honey (15.03.2020). Generation Z 2025: The Final Generation, Erişim Tarihi:15.03.2020,https://www.sparksandhoney.com/reports-list/2018/10/5/generation-z-2025-the-final-generation.
• Şahankaya Adar, A. (2018), Türkiye’de yeni prekarya Suriyeli işgücü mü?, Çalışma ve Toplum, 56, 13-36.
• Taş, Y., Küçükoğlu M., Özcan, S. (2016), Türkiye’de bulunan Suriyeli göçmenlerin barınma ve istihdam sorunları, ResearchGate, 1-17.
• TDK (15.03.2020), Kuşak, Erişim Tarihi: 15.03.2020, https://sozluk.gov.tr/.
• TUİK(16.03.2020), Konularına Göre İstatistikler, Erişim Tarihi: 16.03.2020, http://www.tuik.gov.tr/PreTabloArama.do?metod=search&araType=hb_x
• Uludağ Güler, Ç. (2019), Türkiye’de Kuşakların Siyasal Dönüşümleri, Ed. Betül Yılmaz, Ankara: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• UNCHR(10.02.2020), Syria Regional Refugee Response, Erişim Tarihi: 10.02.2020 https://data2.unhcr.org/en/situations/syria#_ga=2.58203491.877430543.15803359192063951347.1571082415.
• Weingarten, R.M., (2009), Four Generations, One Workplace: A Gen X-Y Staff Nurse’s View Of Team Building İn The Emergency Department, Journal Of Emergency Nursing, 35(1), 27-30.
• Yılmaz, B. (2020). Türkiye’de Kuşaklar ve Çalışma Değerleri. (2.bs). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Yılmaz, B., Uludağ Güler, Ç. (2019), Y kuşağı çalışanlarının Suriyelilerin istihdamına bakışı: akademik personel üzerine bir çalışma, Banüsad, 2(2), 231-253.
• Yılmaz, L. Y. (2017), Yerel Halkın Türkiye’deki Suriyelilere Bakışı: Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay ve Adana Örnekleri, Ankara, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).