Araştırma Sorgulama ve Doğrulayıcı Laboratuvar Yöntemlerinin Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Başarı, Kavram Yanılgısı ve Epistemolojik İnançları Üzerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 590 - 611, 30.09.2019

Volkan Göksu Bilal Güneş

https://doi.org/10.24315/tred.520934

Cited By: 3

Öz

Bu
çalışmanın amacı, araştırma sorgulamaya dayalı laboratuvar yöntemi ile doğrulayıcı
laboratuvar yöntemine göre hazırlanan etkinliklerin, kuvvet ve hareket
konusunda üçüncü sınıf fen bilimleri öğretmen adaylarının başarıları, kavram
yanılgıları ve epistemolojik inançlarını üzerine etkisini belirlemek ve
epistemolojik inançlar ile başarı ve kavram yanılgıları arasındaki ilişkileri
ortaya koymaktır. Araştırmada üçüncü sınıf fen bilimleri öğretmenlerinden deney
grubunda 38 kontrol grubunda 40 öğretmen adayı uygun örnekleme yöntemi ile
seçilmiştir. Araştırmada yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın
sonucunda, Fen bilimleri öğretmen adaylarının kavram yanılgıları belirlenirken
tek bir aşamaya göre değerlendirme yapmanın tam olarak doğru olmadığı çünkü
testlerdeki aşama sayısı arttıkça kavram yanılgısı puanlarında değişim olduğu görülmektedir.
Araştırma sorgulamaya dayalı laboratuvar yönteminin doğrulayıcı laboratuvar
yöntemine göre fen bilimleri üçüncü sınıf öğretmen adaylarının başarılarını
artırmada, kavram yanılgılarını gidermede ve epistemolojik inançlarını
geliştirmede daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının
başarı-1 ve kavram yanılgısı-3 puanlarının epistemolojik inanç alt boyutları ve
ölçeğin tamamından alınan puanlar ile ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Araştırma Sorgulamaya Dayalı Laboratuvar, Üç Aşamalı Test, , kavramsal değişim

Kaynakça

• Abd-El-Khalick, F., Boujaoude, S., Duschl, R., Lederman, G. N., Mamlok-Naaman, R., Niaz, M., Treagust, D. and Tuan, H. (2004). Inquiry in science education: ınternational perspectives. Science Education, 88, 397-419.
• Aktamış, H., Hiğde, E., & Özden, B. (2016). Effects of the Inquiry-Based Learning Method on Students' Achievement, Science Process Skills and Attitudes towards Science: A Meta-Analysis Science. Journal of Turkish Science Education (TUSED), 13(4).
• Atasoy, Ş. ve Akdeniz, R. A. (2007). Newton’un hareket kanunları konusunda kavram yanılgılarını belirlemeye yönelik bir testin geliştirilmesi ve uygulanması, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4(1), 45-59.
• Bilgin, İ. ve Eyvazoğlu, S. (2010). Rehberli araştırmanın işbirlikli ve bireysel öğretim yönteminin uygulandığı ortamda üniversite öğrencilerinin kimya başarılarına ve kimya dersine karşı tutumlarına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 38(3), 65-80.
• Blanchard, M. R., Southerland, A. S., Osborne, W. J., Sampson, D. V., Annetta, A. L. and Granger, M. E. (2010). Is Inquiry Possible in Light of Accountability?: A Quantitative Comparison of the Relative Effectiveness of Guided Inquiry and Verification Laboratory Instruction.Science Education.94(4). 577-616.
• Bybee, R. W. (2000). Teaching Science as İnquiry. In J. Minstrell ve E. H. Van Zee (Eds.), Inquirying into Inquiry Learning and Teaching in Science (pp. 20-46). Washington, DC: American Association for the Advancement of Science.
• Chan, K. W. (2008). Epistemological Beliefs, Learning, and Teaching: The Hong Kong Cultural Context. In M. S. Khine (Eds), Knowing, Knowledge and Beliefs (257-272). Springer, Australia.
• Chan, K. ve Elliott, R. (2000). Exploratory study of epistemological beliefs of Hong Kong teachereducation students: Resolving conceptual and empirical issues. Asia-Pacific Journal ofTeacher Education, 28(3), 225–234.
• Chan, K. ve Elliott, R. G. (2002). Exploratory study of Hong Kong teacher education students’epistemological beliefs: Cultural perspectives and implications on beliefs research. Contemporary Educational Psychology, 27, 392–414.
• Chi, M. T. H., Slotta, J. D. and Leeuw, N. (1994). From things to processes: a theory of conceptualchange for learning science concepts. Learning and Instruction, 4, 27–43.
• Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2007). Research Metod in Education, (Sixth Edition) This edition published in the Taylor & Francis e-Library, New York.Çalışkan, S. İ. (2004). The Effect of Inquiry-Based Chemistry Course on Students’ Understading of Atom Concept, Learnıng Approaches, Motivation, Self-Efficacy, and Epistemological Beliefs. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
• Çalışkan, H. (2008). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Derse Yönelik Tutuma, Akademik Başarıya ve Kalıcılık Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Çeliksöz, M. (2012). Farklı düzeylerdeki sorgulayıcı-araştırmaya dayalı öğretim yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarı, tutum, bilimsel süreç becerisi ve bilgi kalıcılıklarına etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü: Edirne.
• Çepni, S. ve Ayvacı, H.Ş. (2005). Laboratuar Destekli Fen Öğretimi Yaklaşımları, S. Çepni. (Editör). Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi. Dördüncü Baskı. Ankara. Pegem A Yayıncılık, ss. 167-195.
• Dahlin, B. ve Regmi, P. M. (2000). Ontologies of knowledge, East and West – A comparison ofthe views of Swedish and Nepalese students. International Journal of Qualitative Studies inEducation, 13, 43–61.
• Damlı, V. (2011), Kavramsal Değişim Yaklaşımına Dayalı Web Tabanlı Etkileşimli Öğretimin Üniversite Öğrencilerinin Isı Ve Sıcaklık Konusundaki Kavram Yanılgılarını Gidermeye Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 8, 111-125.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeği’nin faktör yapısının yeniden incelenmesi: cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 18, 57-70.
• Duran, M, ve Dökme, İ. (2018). Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Kavramsal Anlama Düzeyi ve Bazı Öğrenme Çıktıları Üzerine Etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (3), 545-563.
• Eryılmaz, A. ve Tatlı, A. (2000). ODTÜ öğrencilerinin mekanik konusundaki kavram yanılgıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 93-98.
• Eryılmaz, A. ve Sürmeli, E. (2002). Üç-Aşamalı Sorularla Öğrencilerin Isı ve Sıcaklık Konularındaki Kavram Yanılgılarının Ölçülmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri Kongresi-Özetler. P-110.
• Fraenkel, J. and Wallen, N. (2003). How to Design and Evaluate Research in Education, McGraw-Hill Education.
• Gençtürk. A.H. ve Türkmen. L. (2007). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde sorgulama yöntemi ve etkinliği üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27(1), 277-292.
• Gülçiçek, Ç. (2009). Mekanik Konusunda Doğrulayıcı Laboratuar Etkinlikleri ve Bilgisayar Destekli Laboratuar Etkinliklerinin Karşılaştrılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Hestenes, D. and Halloun, I. (1995). Interpreting the force concept inventory. The Physics Teacher, 33, 502-506.
• Hestenes, D., Wells, M. and Swackhamer, G. (1992). Force concept inventory. The Physics Teacher, 30, 141-158.
• Huffman, D. and Heller, P. (1995). What does force concept inventory actually measure? The Physics Teacher, 33, 138-143.
• Kalaycı, Ş. (Ed.) (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kanlı, U. (2007). 7E Modeli Merkezli Laboratuvar Yaklaşımı ile Doğrulama Laboratuar Yaklaşımlarının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine ve Kavramsal Başarılarına Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kaya, G, ve Yılmaz, S. (2016). Açık sorgulamaya dayalı öğrenmenin öğrencilerin başarısına ve bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 300-318.
• Küçüker. S. (2008). Bilgisayar Destekli Sorgulayıcı-Araştırma (Inquiry) Yönteminin Öğrencilerin Kimyasal Reaksiyonlar Konusundaki Kavramsal Değişimlerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Mason, L. (2003). Personal epistemologies and intentional conceptual change. In Sinatra, G.M and P.R. Pintrich (Eds), Intentional Conceptual Change (201-238). Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers Mahwah, New Jersey.
• May, B. D. and Etkina, E. (2002). College physics students’ epistemological self-reflection and its relationship to conceptual learning. American Journal of Physics.70(12). 1249-1258.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018) İlköğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• National Research Council. (2000). Inquiry and National Science Education Standarts. Washington, DC: National Academy Press.
• Orlich, D. C., Harder, J. R., Callahan .J. R., Trevisan, M. S. and Brown, A. H. (1998). Teaching Strategies: A Guide to Better Instruction. Houghton Mifflin Company, Boston, New York.
• Perkins, K. K., Adams, W. K., Pollock, S. J., Finkelstein, N. D. and Wieman, C. E. (2005) Correlating student beliefs with student learning using the Colorado learning attitudes about science survey. In: Marx J, Heron P, Franklin S (eds) Proceedings of 2004 physics education research conference, Sacramento, CA. American Institute of Physics, pp 61–64.
• Peşman. H. (2005). Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Basit Elektrik Devreleri ile İlgili Kavram Yanılgılarını Ölçmek Amacıyla Üç Basamaklı Bir Testin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
• Phan, H. P. (2008). Exploring epistemological beliefs and learning approaches in context: A Socioculturel perspective. Electronic Journal of Research in Educational Phsychology, 6(3), 793-822.
• Posner, G. J., Strike, K. A., Hewson, P. W. and Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of a scientific conception: Toward a theory of conceptual change, Science Education, 66(2), 211-27.
• Qian, G. and Alverman, D. (1995). Role of epistemological beliefs and learned helplessness in secondary scholl students’ learning science concepts from text. Journal of Educational Psychology. 87(2). 282-292.
• Rebello, N. S. and Zollman, D. A. (2004). The effect of distracters on student performance on the force concept inventory, American Journal of Physics, 72(1), 116-125.
• Ruffın, M. (2003). The acquisition of inquiry skills and computer skills by 8th grade urban middle school students in a technology-supported environment (Doctoral Dissertation, University of Missouri).
• Sabancılar, H. (2006). Lise 2. Sınıf Öğrencilerinin Dairesel Hareket Konusundaki Kavram Yanılgıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of EducationalPsychology, 82, 498–504.
• Stathopoulou, C. and Vosniadou, S. (2004, May). The relationship between Epistemological Beliefs and Conceptual Change in Physics. 4th European Symposium of the European Association for Research on Learning and Instruction on ‘Conceptual Change: Philosophical, Historical, Psychological and Educational Approaches, Delphi, Greece.
• Stathopoulou, C. and Vosniadou, S. (2007). Exploring the relationship between physics-related epistemological beliefs and physics understanding. Contemporary Educational Psychology. 32(3). 255–281.
• Stevens, J. P. (2007). A Modern Approach Intermediate Statistics, (Third Edition), Lawrence Erlbaum Associates, Taylor & Francis Group270 Madison AvenueNew York, America.
• Stevens, J. P. (2009). A Modern Approach Intermediate Statistics, (Fifth Edition), Lawrence Erlbaum Associates, Taylor & Francis Group270 Madison AvenueNew York, America.
• Şahin. M. (2010). Effects of problem-based learning on university students’ epistemological beliefs about physics and physics learning and conceptual understanding of newtonian mechanics. Journal of Science Education Technology. 19. 266-275.
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics, (Fifth Edition), Pearson Education, New York, America.
• Tan, K.C.D., Goh, N.K., Chia, L.S. and Treagust, D.F. (2002). Development and application of a two-ties multiple choice diagnostic ınstrument to assess high school students’ understanding of inorganic chemistry qualitative analysis. Journal of Research in Science Teaching. 39(4), 283-301.
• Türker. F. (2005). Lise Öğrencilerinin Kuvvet ve Hareket Konusu ile İlgili Kavram Yanılgılarını Ölçmek Amacıyla Üç-Basamaklı Bir Test Geliştirme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Ankara.
• Tsai, C. C. (1998). An analysis of scientific epistemological beliefs and learning orientations of Taiwanese eighth graders, Science Education, 82(4), 473-489.
• Vosniadou, S. (1994). Capturing and modelling the process of conceptual change. In S.Vosniadou (Guest Editor), Special Issue on Conceptual Change, Learning andInstruction, 4, 45–69.
• Windschitl., M. and Andre, T. (1998). Using computer simulations to enhance conceptual change: The roles of constructivist instruction and student epistemological beliefs. Journal of Research in Science Teaching. 35(2), 145-160.
• Yıldırım, A. (2012). Rehberli sorgulama deneylerinin bilimsel süreç becerilerinin kazandırılmasına, başarıya ve kavramsal değişime etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yürük, Ö. ve Çakır, N. (2000). Lise öğrencilerinde oksijenli ve oksijensiz solunum konusunda görülen kavram yanılgılarının saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 185-191.
• Zacharia, Z., & Anderson, O. R. (2003). The effects of an interactive computer-based simulation prior to performing a laboratory inquiry-based experiment on students’ conceptual understanding of physics. American Journal of Physics, 71(6), 618-629.