ZİHİNSEL YETERSİZLİKTEN ETKİLENMİŞ BİR ÖĞRENCİYE İKNA EDİCİ METİN YAZMA STRATEJİSİ ÖĞRETİMİNİN ETKİLİLİĞİ

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 1386 - 1402, 28.09.2022

Özgül Güler Bülbül

https://doi.org/10.24315/tred.983974

Öz

Bu araştırmanın amacı “Seç-Düzenle-Yaz ve İKNA et” stratejisinin hafif derecede zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrencinin ikna edici metin yazma becerisini geliştirmedeki etkililiğini belirlemektir. Bu araştırma vaka çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Katılımcı, 11 yaşında beşinci sınıfa devam eden hafif derecede zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir kız öğrencidir. Araştırmada kendini düzenleme stratejilerini geliştirme (KDSG) modeli ile kullanılan POW+TREE ikna edici metin yazma stratejisi Türkçeye “Seç-Düzenle-Yaz ve İKNA et” adı ile uyarlanmıştır. Uyarlanan bu strateji öğrenciye KDSG modeli öğretim aşamalarına göre öğretilmiştir. Çalışma sonunda öğrencinin planlama süresi, toplam yazma süresi, metin uzunluğu, metin ögeleri sayısı ve metin kalitesi başlama düzeyine göre önemli oranda artmış ve öğrenci bu kazanımlarını öğretim bittikten 1-8 hafta sonra da sürdürmüştür. Araştırma sonucunda hafif derecede zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrencinin ikna edici metin yazma becerisini geliştirmede ve edindiği beceriyi sürdürmede öğretim aşamaları KDSG modeline göre düzenlenen “Seç-Düzenle-Yaz ve İKNA et” stratejisinin etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencinin planlama stratejisini etkili kullanmasının sonucu olarak yazma süresinde ve metin ögelerinde artış gerçekleştirdiği düşünülmektedir. Metin ögelerindeki artış metin kalitesini de olumlu yönde etkilemiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde, öğrencinin yazdığı metinlerin ögeleri, yazma süreleri ve metin uzunlukları arasında doğrusal bir ilişki olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yazma, ikna edici metin, strateji öğretimi, KDSG, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrenciler.

Teşekkür

Araştırmanın öğretim aşamasındaki emeklerinden ötürü Tuğba Topuz'a sonsuz teşekkür ederim.

Kaynakça

• Coşkun, E. (2009). Türkçe öğretiminde metin bilgisi. İçinde A. Kırkkılıç ve H. Akyol (Ed.) İlköğretimde Türkçe öğretimi, (s. 231-283). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Daniels, H., & Bizar, M. (2005). Teaching the best practice way: Methods that matter, K–12. York, ME: Stenhouse.
• Danoff, B., Harris, K. R., & Graham, S. (1993). Incorporating strategy instruction within tbe writing process in the regular classroom: Effects in the writing of students with and without learning disabilities, Journal of Reading Behavior, 25, 295-32.
• Fisher, D., & Frey, N. (2008). Improving adolescent literacy: Content area strategies at work (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Gersten, R., & Baker, S. (2001). Teaching expressive writing to students with learning disabilities: A meta-analysis. Elementary School Journal, 101, 251-272.
• Gillespie, A., & Graham, S. (2014). A meta analysis of writing interventions for students with learning disabilities. Exceptional Children, 80, 454-473. doi:10.1177/0014402914527238
• Graham, S., & Harris, K.R. (2005). Writing better: Teaching writing process and self-regulation to students with learning problems. Baltimore, MD: Brookes. Graham, S., & Perin, D. (2007). A meta-analysis of writing instruction for adolescent students. Journal of Educational Psychology, 99, 445– 476. doi:10.1037/0022-0663.99.3.445
• Graham, S., McKeown, D., Kiuhara, S. ve Harris, K. R. (2012). A meta-analysis of writing instruction for students in the elementary grades. Journal of Educational Psychology, 104(4), 879-896.
• Green, N. B., & Johnson, D.C. (2000). Writing patient case reports for peer-reviewed journals: secrets of the trade. Journal of Sports Chiropratic and Rehabilitation. 14(3), 51-59.
• Guzel- Ozmen, R. (2006). The effectiveness of modified cognitive strategy instruction in writing on mildly mentally retarded Turkish students. Exceptional Children, 72(3), 281-297.
• Güler Bülbül, Ö. (2016). Zihinsel Yetersizlikten Etkilenmiş Öğrencilerin ve Yazmada Düşük Performans Gösteren Akranlarının Öykü Yazma Becerilerinde “Seç+düzenle+yaz ve Oku-düzelt+paylaş-düzelt” Stratejisinin Etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Güler Bülbül, Ö. & Özmen, E. R. (2021). Effectiveness of teaching story-writing strategy to students with intellectual disabilities and their non-disabled peers, Journal of Intellectual & Developmental Disability, 46(3), 204-216, DOI: 10.3109/13668250.2019.1698286
• Harris, K. R., & Graham, S. (1992). Helping young writers master the craft: Strategy instruction and self-regulation in the writing process. Cambridge, MA: Brookline Books.
• Harris, K. R., & Graham, S. (1996). Making the writing process work: Strategies for composition and self-regulation. Cambridge, MA: Brookline.
• Harris, K., Graham, S., & Mason, L. (2006). Improving the writing, knowledge, and motivation of struggling young writers: Effects of self-regulated strategy development with and without peer support. American Educational Research Journal, 43(2), 295-340. Retrieved February 6, 2021, from http://www.jstor.org/stable/3699421
• Harris, K. R., Graham, S., Mason, L., & Friedlander, B. (2008). Powerful Writing strategies for all students. Brookes.
• Harris, K. R., Santangelo, T. & Graham, S. (2010). Metacognition and strategies instruction in writing. In H.S. Waters & W. Schneider (Eds.), Metacognition, strategy use, and instruction (pp. 226-256). New York, NY: Guilford Press.
• Houten, R. V., & Hall, R. V. (2001). The measurement of behavior: Behavior modification (3. Edition). Austin: Pro-Ed.
• Kazdin, A. E. (1982). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings. New York, Oxford University Press.
• Kırcaali-iftar, G. ve Tekin, E. (1997). Tek Denekli Araştırma Yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Little, M., Lane, K., Harris, K., Graham, S., Story, M., & Sandmel, K. (2010). Self-regulated strategies development for persuasive writing in tandem with school wide positive behavioral support: Effects for second-grade students with behavioral and writing difficulties. Behavioral Disorders, 35(2), 157-179. Retrieved February 6, 2021, from http://www.jstor.org/stable/43153814
• Mason, L., Benedek-Wood, E., & Valasa, L. (2009). Teaching low-achieving students to self-regulate persuasive quick write responses. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 53(4), 303-312. Retrieved February 6, 2021, from http://www.jstor.org/stable/30250071
• Mason, L., Kubina, R. M., & Taft, R. J. (2011). Developing quick writing skills of middle school students with disabilities. The Journal of Special Education, 44(4), 205-220.
• Mason, L. H., Reid, R. C., & Hagaman, J. L. (2012). Building comprehension in adolescents: Powerful strategies for improving reading and writing in content areas. Sheridan Books.
• MEB (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• MEB (2009). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara.
• Ozmen, E. R., Gurel- Selimoglu, O., & Simsek, M.O. (2015). Implementation of modified cognitive strategy instruction on story writing: A case study with a student with intellectual disability. Ankara University Journal of Special Education, 16(2), 149-164.
• Rogers, M., Hodge, J., & Counts, J. (2020). Self-Regulated Strategy Development in Reading, Writing, and Mathematics for Students With Specific Learning Disabilities. TEACHING Exceptional Children, 53(2), 104–112. https://doi.org/10.1177/0040059920946780
• Saddler, B. (2006). Increasing story-writing ability through self-regulated strategy development: Effects on young writers with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 29, 291-305.
• Scardamalia, M., Bereiter, C., & Goleman, H. (1982). The role of production factors in writing ability. In M. Nystrand (Ed.), What writers know: The language, process, and structure of written discourse (pp. 175–210). San Diego, CA: Academic Press.
• Scruggs, T, Mastropieri, M., & Casto, G. (1987). The quantitative synthesis of single subject research. Remedial and Special Education, 8, 24-33.
• Susar Kırmızı, F., & Yurdakul, H. İ. (2019). Sınıf öğretmenlerinin 2018 Türkçe dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(1), 64-76.