OKUL ÖNCESI ÖĞRETMEN ADAYLARININ GIRIŞIMCILIK ÖZELLIKLERININ İNCELENMESI: AÇIKLAYICI ARDIŞIK DESEN ÇALIŞMASI

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 869 - 892, 31.05.2023

Muhammed Berk Keleş , Nur Akcanca

https://doi.org/10.24315/tred.1091869

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma okul öncesi öğretmen adaylarının (OÖÖA) sahip oldukları girişimcilik özelliklerini incelemek amacıyla yürütülmüştür. Karma yöntem tasarımlarından açıklayıcı ardışık desen kullanıldığı çalışmanın verileri Türkiye’nin doğusunda ve batısında yer alan iki üniversitede öğrenim gören OÖÖA’dan toplanmıştır. Çalışmanın nicel verileri 284, nitel verileri 60 OÖÖA’dan elde edilmiştir. Nicel verilerin toplanmasında literatürden alınan Öğretmen Adaylarına Yönelik Girişimcilik Ölçeği kullanılırken, nitel veriler altı sorudan oluşan Girişimcilik Açık Uçlu Anketi ile toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen nicel veriler SPSS istatistiksel programı ile analiz edilirken nitel veriler ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda Doğudaki Üniversitede öğrenim gören OÖÖA’nın girişimcilik özelliklerinin Batıdaki Üniversitede öğrenim gören OÖÖA’dan istatistiksel olrak anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca Doğu Üniversitesi OÖÖA’nın fırsatları görme, duygusal zekâ ve yenilikçi olma açısından kendilerini Batı Üniversitesi OÖÖA’dan daha başarılı buldukları yönündeki nitel sonuçların çalışmanın nicel sonuçları ile desteklendiği de saptanmıştır. Okul öncesi öğretmenliği lisans programına girişimcilik becerisine ilişkin zorunlu derslerin eklenmesi çalışmanın önerileri arasındadır

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi öğretmen adayları, Girişimcilik özellikleri, 21.yüzyıl becerileri, Açıklayıcı ardışık desen

Kaynakça

• Akpınar, S. (2011). Girişimciliğin temel kavramları. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Alisinanoğlu, F. ve Kesicioğlu, O. S. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının davranış sorunlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Giresun ili örneği). Kuramsal Eğitimbilim, 3 (1), 93-110.
• Anagün, Ş.S. ve Atalay, N. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının girişimcilik becerisine ilişkin yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 298-313.
• Ardıchvili, A., Cardozo, R. & Ray, S. (2003). A theory of entrepreneurial opportunity identification and development. Journal of Business Venturing, 18 (1), 105-123.
• Ataseven, U. ve Mentiş Taş, A. (2019). Entrepreneurshıp: a content analysıs of graduate theses ın teachıng programs, students and class teachers samples. International Social Sciences Studies Journal, 5 (52), 7198-7210.
• Aydın, E. ve Öner, G. (2016). Sosyal bilgiler ve sınıf öğretmeni adaylarının girişimcilik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 497 – 515.
• Axelsson, K., Hägglund, S. & Sandberg, A. (2015). Entrepreneurial learning in education. preschool as a take-off for the entrepreneurial self. Journal of Education and Training, 2 (2), 40–58.
• Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde Miles-Huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 1-15.
• Başar, E. (2019). Ortaöğretim girişimcilik ders kitabı, Ankara: Sistem Ofset Basım Yayın.
• Beswick, K. & Fraser, S. (2019). Developing mathematics teachers’ 21st century competence for teaching in STEM contexts. ZDM Mathematics Education, 51 (6), 955-965. https://doi.org/10.1007/s11858-019-01084-2
• Borasi, R. & Finnigan, K. (2010). Entrepreneurial attitudes and behaviors that can gelp prepare successful change agents in education. The New Educator, 6 (1), 1-29.
• Bozkurt, Ç. Ö. (2011). Dünyada ve Türkiye’de girişimcilik eğitimi: Başarılı girişimciler ve öğretim üyelerinden öneriler. Ankara: Detay Yayıncılık. Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, (25. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Changa, J. & Benamraouib, A. (2014). Learning-by-doing as an approach to teaching social entrepreneurship. Innovations in Education and Teaching International, 51 (5), 459-471.
• Christianti, M., Cholimah, N. & Suprayitno, B. (2015). Development of entrepreneurship learning model for early childhood. Asia Pacific Journal of Multidisciplinary Research, 3 (3), 65-70.
• Creswell, J. W. (2019). Karma yöntem araştırmalarına giriş (2. baskı), (Çeviri Editörü: M. Sözbilir). Ankara: Pegem Akademi.
• Demir Başaran, S. ve Keleş, S. (2015). Yenilikçi kimdir? Öğretmenlerin yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi, Who is ınnovative? Examination of teachers’ ınnovativeness level. H.U. Journal of Education, 30 (4), 106-118.
• Deveci̇, İ. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının girişimci özellikleri ile ilgili öz değerlendirmeleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (44), 202-228. https://doi.org/10.21764/maeuefd.319031.
• Deveci, İ. ve Çepni, S. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik girişimcilik ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Human Sciences, 12 (2), 92-112.
• Döm, S. (2012). Girişimcilik ve küçük işletme yöneticiliği. Ankara: Detay Yayınevi. Elçi, Ş. (2011). Gelecek için eğitim programları ve politikaları TED (Ed.). İçinde Uluslararası eğitim forumu II: Eğitimde inovasyon. (s, 69-73), Ankara: İşkur Matbaacılık. Erdoğdu, M.Y. (2008). Duygusal zekânın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (23), 62-76.
• Esen, A. ve Çonkar, K. (1999). Orta Anadolu (Konya, Kayseri, Sivas ve Tokat) girişimcilerinin sosyoekonomik özellikleri, işletmecilik anlayışları ve beklentileri araştırması. Konya: Konya Ticaret Odası Yayınları.
• European Commission. (2011). Entrepreneurship education: Enabling teachers as a critical success factor. Final Report November, Bruxelles. Erişim: 19.01.2021. https://ec.europa.eu/info/index_en.
• Garay, I. S. & Quintana, M. G. B. (2019). 21st Century Skills. An Analysis of Theoretical Frameworks to Guide Educational Innovation Processes in Chilean Context. In the International Research & Innovation Forum (pp. 37-46). Springer, Cham.
• Gordon, A. & Browne, K. (2008). Beginnings & beyond: Foundations in early childhood, education. Clifton Park: NY. Thomson Delmar Learning.
• Graneheim, U. H. & Lundman, B. (2004). Qualitative content analysis in nursing research: concepts, procedures and measures to achieve. Nurse Education Today, 24, 105–112.
• Grewal, S. (2016). Innovative practices in teacher education. Researchpaedia Journal, 3 (1), 39-45. Erişim: 04.04.2021 http://researchpaedia.in/issuepdf/14572.1saroj.pdf.
• Guba, E.G. & Lincoln, Y.S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry.Erişim: 04.02.2021, https://doi.org/10.1007/BF0276518. 04.02.2021.
• Gültekin, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki yönelimler. İlköğretim Online, 13 (3), 726-745.
• Keser, İ. ve Kart, R. B. (2019). Türkiye’deki illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve yerel seçim oy dağılımlarının karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23 (1),25-52.
• Kıroğlu, K., Aslan, H. ve Elma, C. (2019). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile dinleme becerileri arasındaki ilişki. Ekev Akademi Dergisi, 23 (78), 391-406.
• Kızılgöl, Ö. A. ve Kuvat, Ö. (2020). Sosyo-ekonomik göstergelere göre Türkiye’de düzey 1 bölgelerinin çok boyutlu ölçekleme analizi ile incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (22), 113-136.
• Kocasaraç, H. ve Karataş, H. (2018). Yenilikçi öğretmen özellikleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 34- 57.
• Konokman, G. Y. ve Yelken, T. Y. (2014). Okul öncesi öğretmeni adaylarının öğrenmeye ilişkin tutumlarının ve girişimcilik düzeylerinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 6 (3), 648-665.
• Kusmintarti, A., Thoyib, A., Ashar, K., & Maskie, G. (2014). The relationship among entrepreneurial characteristics, entrepreneurial attitude, and entrepreneurial intention. Journal of Business and Management, 16 (2), 25-32.
• Leffler, E. (2020). An entrepreneurial attitude: implications for teachers’ leadership skills? Leadership and Policy in Schools, 19 (4), 640-654. https://doi.org/10.1080/15700763.2019.1668021
• Merriam, S. B. and Grenier, R. S. (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. San Francisco, CA: Jossey-Bass Publishers
• Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, California: SAGE.
• Miller, N. & Besser, T. (2005). Exploring decision strategies and evaluations of performance by networked and non-networked small U.S. businesses. Journal of Developmental Entrepreneurship, 10 (2). 167-18.
• Özata Yücel, E. ve Kanyılmaz, B. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programında yer alan yaşam becerilerinin ilkokul öğrencilerine kazandırılmasına yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6 (3), 10-33.
• Pan, V. L. ve Akay, C. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin girişimcilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Education Sciences, 9 (6), 125- 138.
• Romer, P. (2007). Türkiye inovasyonla nasıl kalkınacak. Türkiye 2. İnovasyon Konferansı İçinde (s. 93-108). İstanbul: Turkishtime.
• Servi, T. ve Erişoğlu, Ü. (2020). Türkiye'deki şehirlerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerinin istatistiksel analizi. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2),174-186.
• Suzanti, L. & Maesaroh, S. (2017). Entrepreneurship learning for early childhood- A case study of children age 4 – 5 in TK khalifah ciracas serang. In Proceedings of the 2nd International Conference on Economic Education and Entrepreneurship, 403-410.
• Şenel, D. ve Kocaalan, L. (2018). Çocuk gelişimi ve okul öncesi öğretmenliğinde eğitim gören öğrencilerinin girişimcilik eğilimlerinin belirlenmesi: Pamukkale Üniversitesinde bir uygulama. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (81), 399-415.
• Şirin, E. (2020). Girişimcilik odaklı STEM etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin girişimcilik becerilerine ve STEM tutumlarına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Van.
• Tican, C. (2019). Pre-service primary school and pre-school teacher’perception of individual entrepreneurship and opinions about their creative thinking tendency. İnternational Journal of Educational Methodology, 5 (4), 591-606.
• Ulucan, S. (2015). Girişimcilik eğiliminin ve girişimcilik eğilimini etkileyen faktörlerin analizi: Ortaöğrenimde lise 3. ve 4. sınıf öğrencileri üzerinde bir uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Varshney, B. (2014). Innovative practices in teacher education. Journal of education and practice. 5 (7), 95-101.
• Yavuz Konokman, G., Yokuş, G. ve Yanpar Yelken, T. (2016). Yenilikçi materyal tasarlamanın sınıf öğretmeni adaylarının yenilikçilik düzeylerine etkisi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5 (3), 857-878.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, (10. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K. ve Yenipınar, Ş. (2019). Okul yöneticilerine göre öğretimsel hesap verebilirlik olgusunun nitel analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27 (1), 151-162.
• Yıldızbaş, F. (2017). The relationship between teacher candidates' emotional intelligence level, leadership styles and their academic success. Eurasian Journal of Educational Research, 67, 215-231.
• Yılmaz, S. (2019). Öğretmen adaylarının çeşitli değişkenlere göre girişimcilik algılarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi. Erzincan.
• Yılmaz, H. ve Zembat, R. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile üniversite yaşamına uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 118-136.
• Zhao, F. (2005). Exploring the synergy between entrepreneurship and innovation. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 11 (1), 25-41.