KOCA RÂGIB PAŞA’S “NEYE DİRLER” REDIF`S COMMENTARY THROUGH FIELD CENTERED TEXT ANALYSIS METHOD

Yıl 2014, Cilt: 182 Sayı: 182, 187 - 202, 01.03.2014

Mehmet Özdemir

Öz

Thought Field Centered Text Analysis Method, established thoeretical structure by Ziya AVŞAR, emerges as a new method in the analysis of classical texts. Taking a look at the classic poem texts from the horizon suggested by the method of Thought Field Centered Text Analysis Method, a new theory of analysis, in the text in question would be remarkable in term of demonstrate new layers of meaning. That new levels of meanings exist in the texts that are analyzed considering there is a message that every poet wishes to convey in every text shall ensure every message of the poet to be understood correctly. Furthermore, that there is a connection of meaning among the couplets of the gazelle or not shall be thought in the light of the method in question. Considering this point of view, we are going to try to comment of Koca Râgıb Paşa’s ghazal with the redif (A letter or syllable added to a complete rhyme) “neye dirler” based on the method of Thought Field Centered Text Analysis Method.

Anahtar Kelimeler

Koca Râgıb Paşa, ghazal, commentary, method of comment

KOCA RÂGIB PAŞA’NIN “NEYE DİRLER” REDİFLİ GAZELİNİN DÜŞÜNCE ALANI MERKEZLİ METİN ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ’NE (DAM) GÖRE ŞERHİ

Öz

Ziya AVŞAR tarafından teorik yapısı kurulan Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemi (DAM), klasik şiir metinlerini çözümlemede yeni bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Yeni bir teori olan DAM yönteminin önerdiği ufuktan klasik şiir metinlerine bakmak, söz konusu metinlerde yeni anlam katmanlarını ortaya koymak açısından dikkat çekici olacaktır. Çünkü her metinde şairin okura iletmek istediği bir mesajının olduğu düşüncesi göz önüne alındığında incelenen metinlerde yeni anlam katmanlarının bulunması, şairin mesajının doğru anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Ayrıca gazelin beyitleri arasında bir anlam bağlantısının olup olmadığı, söz konusu yöntem ışığında düşünülecektir. Bu bakış açısı göz önünde bulundurularak Koca Râgıb Paşa’nın “neye dirler” redifli gazeli Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemi’nden hareketle şerh edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Koca Râgıb Paşa, gazel, şerh, şerh yöntemi

Kaynakça

• Abdürrezzak KÂŞÂNÎ (2004). Tasavvuf Sözlüğü, (Çev.: Ekrem Demirli), İz Yayıncılık: İstanbul.
• AVŞAR, Ziya (2009). “Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemi ve Revânî’nin Bir Gazelinin Bu Yönteme Göre Şerhi”, III. Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu (Prof. Dr. Cem Dilçin Adına), Kayseri, 13 Şubat 2009, Bildiriler, Erciyes Üniversitesi Yayınları: Kayseri, 12-30.
• AVŞAR, Ziya (2011). Aşk Meclisi, Kün Yayınları: Yozgat.
• AYVAZOĞLU, Beşir (2001). Güller Kitabı, Ötüken Yayınları: İstanbul.
• ÇELTİK, Halil (2010). “Âşığın Trajik İkilemi: Vuslat ve Ayrılık”, Turkish Studies-İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 5/3 Summer, 135-145.
• DEVELLİOĞLU, Ferit (1999), Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi Yayınları: Ankara.
• DİLÇİN, Cem (2009). “Prof. Dr. Cem Dilçin’in III. Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu’na Katılan Öğretim Üyesi ve Yardımcılarına İletisi”, III. Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu (Prof. Dr. Cem Dilçin Adına), Kayseri, 13 Şubat 2009, Bildiriler, Erciyes Üniversitesi Yayınları: Kayseri, XXI-XXV.
• İbn Arabî (2012). Fütûhât-ı Mekkiyye, (Çev.: Ekrem Demirli), C. 1, Litera Yayıncılık: İstanbul.
• İmam Nevevî (2008). Riyâzü’s-Sâlihîn (Metni ve Türkçesi), (Çev.: Yaşar Kandemir, İsmail Lütfi Çakan, Raşit Küçük), C. 1, Erkam Yayınları: İstanbul.
• Koca Râgıb Paşa, Divan, Millî Kütüphane, 06 Mil Yz FB 355.
• KONUK, A. Avni (2011). Mesnevî-i Şerîf Şerhi, C. 8, Kitabevi: İstanbul.
• LEVEND, Agâh Sırrı (1984). Divan Edebiyatı, Enderun Kitabevi: İstanbul.
• Metinlerle Tasavvuf Terimleri Sözlüğü (2006). Kalem Yayınevi: İstanbul.
• OLGUN, Tahir (1975). Şerh-i Mesnevî, C. 1, İstanbul.
• ONAY, Ahmet Talat (2000). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, Akçağ Yayınları: Ankara.
• ÖZDEMİR, Mehmet (2012). “Fuzûlî’nin ‘Yüceldün Kabrüm Ey Bîderdler Seng-i Melâmetden’ Matla’lı Gazelinin Düşünce Alanı Merkezli (DAM) Metin Çözümleme Yöntemine Göre Şerhi”, Turkish Studies-İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1 Winter, 1737-1750.
• ÖZDEMİR, Mehmet (2013). İsmâîl Rüsûhî-yi Ankaravî Şerh-i Mesnevî (Mecmû’atü’l-Letâyif ve Matmûratü’l-Ma’ârif) (IV. Cilt) (İnceleme-Metin-Sözlük), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yozgat.
• PAKALIN, Mehmet Zeki (1983). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. I-III, MEB Yayınevi: İstanbul.
• PALA, İskender (1995). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları: Ankara.
• PALA, İskender (2012). Efsane Güzeller, Kapı Yayınları: İstanbul.
• Seyyid Mustafa Rasim Efendi (2008). Tasavvuf Sözlüğü (Istılâhât-I İnsân- I Kâmil), (Haz.: İhsan Kara), İnsan Yayınları: İstanbul.
• ULUDAĞ, Süleyman (2001). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yayınları: İstanbul.
• ZAVOTÇU, Gencay (2013). Klasik Türk Edebiyatı Sözlüğü, Kesit Yayınları: İstanbul.
• http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1
• 20270/h/eskiturkedebiyati.pdf (Erişim Tarihi: 19.11.2013)
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=T
• DK.GTS.52bd7163f39ac3.40006765 (Erişim Tarihi: 27.12.2013)
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=T
• DK.GTS.52e63fc4df52c1.04108912 (Erişim Tarihi: 27.01.2014)