ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL MEDYAYI BENİMSEME DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ VE BU DÜZEYİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 3, 697 - 710, 11.12.2023

Zehra Özkeçeci , Hasan Çiftçi

Öz

Bu çalışma ile öğretmen adaylarının sosyal medyayı benimseme düzeylerinin belirlenmesi ile bu düzeylerin birtakım değişkenler açısından çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bunlar; (sınıf ve yaş düzeyi, cinsiyet, sosyal ağlara üyeliği, sosyal medyayı kullanıma amacı, sosyal medyayı kullanım sıklığı, sosyal medya kullanım zamanı ve öğretmen adaylarının akademik başarı düzeyi).Geleneksel medyadan farklı olarak sosyal medya her sosyo-ekonomik ve meslek grubundaki kişiler tarafından kullanılmaktadır. Kişiler sosyal medyayı kendi ihtiyaçları çerçevesinde kullanmaktadır. Sosyal mecralar yaş cinsiyet ve ihtiyaçlar doğrultusunda farklılık göstermektedir. İnsanlar sosyal medyayı eğlenmek, vakit geçirmek, bilgi almak, iletişim kurmak, arkadaş edinmek, oyun oynamak gibi nedenlerle kullanmaktadır. Sosyal medya kullanıcı sayısı her geçen gün artarken, bununla birlikte kullanım süresi de artmaktadır. Araştırma 266 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırma kapsamında yer alan değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek adına tarama modellerinden biri olan nedensel-karşılaştırma yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, “Kişisel Bilgi Formu” ile öğretmen adaylarının sosyal medyayı benimseme düzeylerinin belirlendiği “Sosyal Medyayı Benimseme Ölçeği”nden elde edilmiştir. Uygulanan ölçekten elde edilen verilerin çözümlenmesi sonucunda, öğretmen adaylarının sosyal medyayı benimseme düzeylerinin ortalamanın üzerinde, katılıyorum düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Bulgulara göre, öğretmen adaylarının sosyal medyayı benimseme düzeyleri sınıf düzeyi, cinsiyet, yaş düzeyi ve akademik başarı göre anlamlı bir fark göstermemektedir. Bununla birlikte sosyal ağ üyeliği olma durumu, sosyal medya kullanım amacı, sosyal medya günlük kullanım sıklığı ve sosyal medya kullanım süresine yönelik anlamlı farklılıklar belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, sosyal medya kullanımı, öğretmen adayları, eğitim-öğretim

Kaynakça

• Referans1 Arslan, B., Küçük, F.& Nur, E.(2018). Algılanan hizmet kalitesinin kurumsal imaja etkisi: Harran üniversitesi öğrencileri üzerine yapılan ampirik bir çalışma. Yayın Yeri: SRA Academic Publishing, Editör:Nezihe TÜFEKÇİ, Basım sayısı:1, Sayfa sayısı:315, Bölüm Sayfaları:45 -70.
• Referans2 Atav, E., Akkoyunlu, B. & Sağlam, N. (2006). Öğretmen adaylarının internete erişim olanakları ve kullanım amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 37-44.
• Referans3 Aydeniz, H. (2012). Medyayı tanımak. (2. Baskı). İstanbul: AEP Uygulama ve Yaygınlaştırma Projesi EDAM Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları Merkezi.
• Referans4 Bilen, K., Ercan, O. & Gülmez, T. (2014). Sosyal ağların kullanım amacı ve benimseme süreci: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 115-123.
• Referans5 Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. B., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Referans6 Deniz, A. (2012). Sosyal ağ kullanımı ve sosyal ağlarda benlik algısı: Muğla ili örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir: Ege Üniversitesi.
• Referans6 Dursun, F. (2004). Üniversite öğretmen adaylarının interneti kullanma amaçları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya
• Referans7 Hack, L. & Smey, S. (1997). A survey of internet by use teachers in three urban connecticut schools. School Media Library Qarterly, 25(3), 151-154.
• Referans8 Karakuş, G. & Ocak, G. (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz-yeterlilik becerilerinin farklı Değişkenler açısından incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 129-147.
• Referans9 Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Referans10 Kaya, M. (2015). Sosyal medya ve sosyal medyada üçüncü kişilerin kişilik haklarının ihlali. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (119), 277-306.
• Referans11 Koç, S. & Koşaner, Ö. (2005). Bilgi okuryazarlığı ve aktif eğitim: Bir uygulama örneği. II. aktif eğitim kurultay kitabı. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları,
• Referans12 Köksal, N. (2008). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerinin öğretmen, müdür ve bakanlık yetkilileri tarafından değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 36-46.
• Referans13 Kuzucanlı, G. & Onuk. A. İ (2022). Bir Marka Özelinde Facebook ve Instagram Sosyal Medya Uygulamalarının Ticari Kullanımının Değerlendirilmesi, A’DAN Z’YE İLETİŞİM ÇALIŞMALARI-5. (s. 415-432).
• Referans14 Küçük, F., Arslan, B. &Nur, E. (2018). Hizmet kalitesi algısı ile memnuniyet düzeyi arasındaki ilişki: Harran üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Econharran, 2(2), 40-56.
• Referans15 Küçük, F. & Nur, E. (2019). Sanal kaytarma davranışları ile iş verimliliği arasındaki ilişki: Harran Üniversitesi’nde çalışan akademik ve idari personel üzerine bir araştırma. Journal of International Social Research, 12(66).
• Referans16 Mazman, S. (2009). Sosyal ağların benimsenme süreci ve eğitsel bağlamda kullanımı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Referans17 MEB. (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. http://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-meslegi-genel-yeterlikleri/icerik/39. 11.05.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Referans18 Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2007). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretim programı ve kılavuzu. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=34 adresinden elde edildi.
• Referans19 Morkoç, D. & Erdönmez, C. (2015). Web 2.0 uygulamalarının eğitim süreçlerine etkisi: Çanakkale Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(3), 335-346.
• Referans20 Nachmias, R., Mioduser, D. & Shemla, A. (2001). Information and communication technologies usage by students in an Israel high school: Equity, gender, and inside/outside school learning issues. Education and Information Technologies, 6 (1), 43-53.
• Referans21 Otrar, M. & Argın, F. (2014). Öğrencilerin sosyal medyaya ilişkin tutumlarının kullanım alışkanlıkları bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-13.
• Referans22 Semerci, Ç. (2003). Eğitim Sisteminde Öğreticilerin Kalitesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 203–210.
• Referans23 Sezer, N. & Sert, N. (2013). Öğretim üye ve elemanlarının sosyal medya kullanımı. Yeni Medya Çalışmaları I. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, (s. 143 - 160).
• Referans24 Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z. & Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Journal of Selcuk Communication, 7(4), 23-32.
• Referans25 Şişman, M. & Acat, M. B. (2003). Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 235–250.
• Referans26 Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Referans27 Techataweewan, W. ve Prasertsin, U. (2018). Development of digital literacy indicators for Thai undergraduate students using mixed method research. Kasetsart Journal of Social Sciences, 39(2), 215-221.
• Referans28 Tutgun, A., Deniz, L. & Moon, Man-Ki (2011). A comparative study of problematic internet use and loneliness among Turkish and Korean prospective teachers. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 10(4), 14-30.
• Referans29 Türer, A. (2009). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme ve Sorunlar-I. public. cumhuriyet. edu. tr/aturer/ogretmenyetistirme.html. Erişim Tarihi: 17.06.2022.
• Referans30 Ünal, A. & Köroğlu, O. (2013). A comparative study of social network usage and adoption among Turkish prospective teachers. Mevlana International Journal of Education (MIJE), 3(4), 24-42.
• Referans31 Yaylak, E. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eğitimde sosyal medyayı kullanım düzeyleri ve görüşleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Referans32 Yolcu, P. (2021). Covid 19 Sürecinde İletişim Çalışmaları ve Yeni Medya: Toplumsal Korkuların Sinemaya Yansıması: Contagion (Salgın) Filmi Örneği.İksad Yayınevi.
• Referans33 Yolcu, P. (2021). Dijital Dönüşüm: Çizgi Filmler Aracılığıyla Çocuklara Dijital Okur Yazarlık Eğitimi Vermek: Dijital Tayfa Çizgi Filmi Örneği. Literatürk Yayınevi.