Mevsimlik Tarım İşçilerinin İşveren Toprak Sahiplerine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 3, 1079 - 1101, 08.12.2025

Bilgen Orhan , Adnan Kan

https://doi.org/10.20296/tsadergisi.1580383

Öz

Bu çalışmada mevsimlik tarım işçilerinin işveren toprak sahiplerine yönelik tutumlarını ölçmeye dönük bir ölçme aracı geliştirilmesi amaçlanmıştır. 45 maddeden oluşan 5’li Likert tipindeki ölçeğin denemelik formu Bursa/Yenişehir İlçesine çeşitli şehirlerden mevsimlik tarım işçisi olarak gelen 735 katılımcıya uygulanmıştır. Elde edilen verilerin faktör analizine uygunluğuna KMO değeri ve Barlett Sphericity testi ile bakılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliğini kanıtlamak için yapılan AFA (n=353) sonucunda 27 maddenin yer aldığı ölçeğin dört faktörden oluştuğu belirlenmiştir. Bunlar araştırmacılar tarafından güvensizlik, çatışma, sosyal iletişim ve işbirliği olarak adlandırılmıştır. Ölçekte yer alan her bir maddenin, ölçmek istediği özelliği ölçüp ölçmediğini belirlemek amacıyla madde-toplam test korelasyonları hesaplanmıştır. Maddelerin ölçtükleri özellik açısından kişileri ayırt etmede ne kadar yeterli olduklarını belirlemek için ise ilk grup (n=353) veri seti üzerinden %27’lik alt ve üst grupların (n=96) madde ortalamaları t-testi ile karşılaştırılmıştır. Ölçeğin benzer gruplarda aynı yapıyı verebileceğine ilişkin kanıt sağlamak amacıyla DFA (n=352) uygulanmış ve ölçme sonuçlarının güvenirliğini belirlemek için de Cronbach-Alpha katsayısı değerleri hesaplanmıştır. Modelin uyum indeksi değerlerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu belirlenen ölçeğin tümü için elde edilen iç tutarlık katsayısı (Cr α) ise ,963 olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlar ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu ve mevsimlik tarım işçilerinin işveren toprak sahiplerine yönelik tutumlarını ortaya koymak üzere kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

mevsimlik tarım işçileri , göç , işveren toprak sahibi , tutum ölçeği

Kaynakça

• Ajzen, I., & Fishbein, M. (1977). Attitude-behavior relations: A theoretical analysis and review of empirical research. Psychological Bulletin, 84(5), 888–918. https://doi.org/10.1037/0033-2909.84.5.888