HİZMET SAĞLAYACILARIN GÖZÜNDEN MEVSİMLİK TARIM İŞÇİSİ ANNE OLMAK: ALGILAR VE HİZMETLERE İLİŞKİN DENEYİMLER

Yıl 2018, Cilt: 29 Sayı: 2, 144 - 162, 12.10.2018

Eda Beydili Gürbüz Filiz Demiröz

Öz

Bu araştırma hizmet
sağlayıcıların mevsimlik tarım anneleri nasıl algıladığını belirlemeye ve
sorunların çözümüne ilişkin neler önerdiğini anlamaya yönelik olarak
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Cihanbeyli
(Konya), Çarşamba (Samsun) ve Şanlıurfa’da 11’i kamu kuruluşu, 3 tanesi sivil toplum örgütünden (STK)
olmak üzere 32 görüşme yapılmıştır. Araştırmacı tarafından alınan notlar MAXQDA
12 nitel veri analizi programı ile analiz
edilmiştir.  Araştırma sonucunda hizmet
sağlayıcıların işçileri ihtiyacı olan, gerekli bir alanda çalışan, haklarını
bilen, mecburen istenen kişiler olarak algıladıkları ortaya çıkmıştır. Annelik,
temel ihtiyaçları karşılamanın gerisinde kalmıştır. Bu noktadan mikro, mezzo ve
makro düzeyden hareketle mevsimlik tarım işçisi annelerin iyilik halini
geliştirecek öneriler geliştirilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Mevsimlik tarım işçisi, annelik, hizmet sağlayıcı, sosyal hizmet, gereksinim, iyilik hali

To Be Mother who is Seasonal Agricultural Worker in the Eyes of Service Providers: Perceptions and Experiences on Services

Öz

This study has been conducted
with the aim of determining the perception of service providers to the mothers
who are seasonal agricultural worker and understanding the what the solutions
they proposed to the problems. Qualitative research pattern is used in this
research. 32 interviews were conducted in Cihanbeyli (Konya), Çarşamba (Samsun)
and Şanlıurfa, of which 11 were from public organizations and 3 from NGO’s. The
notes received by the researcher were analyzed using the MAXQDA 12 qualitative
data analysis program. As a result of the research, it is found out that
service providers perceive workers as needy, working on a required field,
knowing the rights, and being compulsorily demanded. Motherhood is leave in a
wake of concern of meeting basic needs. From this point of view solutions that
improve well being of mothers who are seasonal agricultural worker, at micro,
mezzo and macro level

Anahtar Kelimeler

Seasonal agricultural worker, motherhood, service provider, social work, need, well-being

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2012). Türkiye’de uygulanan şartlı nakit transferi programının fayda sahipleri üzerindeki etkisinin nitel ve nicel olarak ölçülmesi. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Alkan, A. (2005). Yerel yönetimler ve cinsiyet: Kadınların kentte görünmez varlığı. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Arendell, T. (1999). Hegomonic motherhood: deviancy discourses and employed mothers' accounts of out-of-school time issues.University of California, Berkeley: Center for Working Families Working Paper No.9.
• Benek, S., ve Ökten, Ş. (2011). Mevsimlik tarım işçilerinin yaşam koşullarına ilişkin bir araştırma: Hilvan ilçesi (Şanlıurfa) örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2) , 653-676.
• Bora, A. (2014). Feminizm kendi arasında. Ankara: Ayizi Yayıncılık.
• Butler, K. (2010). Intensive mothering in British columbia: understanding the impact of an “investing-in-children” framework on mothering ideology. International Journal of CanadianStudies,42, 243-253.
• Çelik, K., Şimşek, Z., Tar, Y. Y., ve Duman, A. K. (2016). Gezici mevsimlik tarım işinde çalışan kadınların çalışma ve yaşam koşullarının irdelenmesi. Washington, DC: Dünya Bankası.
• Çetinkaya, Ö. (2008). Farm labor intermediaries in seasonal agricultural work in Adana- Çukurova. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. ODTÜ, Ankara.
• Ecevit, M. (1994). Tarımda kadının toplumsal konumu: bazı kavramsal ilişkiler. Amme İdaresi Dergisi, 27 (2) , 89-106.
• Ergin, G. (2009). Türkiye'de tarım sektöründe çalışan kadın işgücü: Malatya örneği. İnönü Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Gülsoy, Ö. B. (2013). Bir yaşam biçimi olarak dışlanma: Türkiye'de mevsimlik tarım işçileri. A. Buğra (Der.) içinde, Sınıftan sınıfa: fabrika dışından çalışma manzaraları (33-65). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gümüş, A. (2005). Çukurova’nın ötekileri. Tiroj, Mayıs-Haziran, 22-26.
• Hovorka, A. J. (2006). Urban agriculture: addressing practical and strategic gende rneeds. Development in Practice,16 (1), 51-61. Ife, J. (2008). Human rights and social work: Towards rights-based practice . New York: Cambridge University Press.
• İşgücü İstatistikleri, 2017. (2017, Kasım). Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni,24633.http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=24633. Erişim tarihi: 21.11.2017.
• Kalaycıoğlu, S., Çelik, K., ve Beşpınar, F. U. (2010). “Gitmek mi zor kalmak mı?”: Avrupa’ya erkek göçü ve geride kalan kadının gözünden göç deneyimi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 27 (1) , 123-146.
• Kasımoğlu, E. (2006). Tarımda çalışan kadınların sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dicle Üniversitesi, Diyarbakır. Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lewis, S. (2002). Concepts of motherhood. H. Klee, M. Jackson, ve S. L. (Ed.) içinde, Drug misuse and motherhood (s. 32-44). London: Routledge.
• Moghadam, V. M. (2003). Modernizing women: gender and social change in the Middle East. USA: Lynne Rienner Publishers.
• Özbek, A. (2007). New actors of new poverty: the " other" children of Çukurova. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. ODTÜ, Ankara.
• Özbekmezci, Ş., ve Sahil, S. (2004). Mevsimlik tarım işçilerinin sosyal, ekonomik ve barınma sorunlarının analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19 (3), 261-274.
• Pelek, D. (2010). Seasonal migrant workers in agriculture: the cases of Ordu and Polatlı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Romagnoli, A., ve Wall, G. (2012). 'Iknow, ı'm a good mom': young, low-income mothers' experiences with risk perception, intensive parenting, ideology and parenting education programmes. Health, Risk and Society,14 (3) , 273-289.
• Şimşek, Z. (2012). Mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin ihtiyaçlarının belirlenmesi araştırması. Şanlıurfa: Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu.
• Uyan-Semerci, P., Erdoğan, E., ve Sinem, K. (2014). Mevsimlik gezici tarım işçiliği raporu 2014. İstanbul: Hayata Destek Derneği.
• Yaman-Öztürk, M., ve Akduran, Ö. (2013 ). Tarımsal üretimde kadın emeği: tütün üreticisi kadınlar. M. Yaman içinde, Ataerkil kapitalist tahakküm altında: kadın emeği, Kadın Bedeni (s. 181-201). İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayınları.
• Yıldırak, N.,Gülçubuk, B., Gün, S., Olhan, E., ve Mehmet, K. (2002). Türkiye'de gezici ve geçici kadın tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşulları ve sorunları. Ankara: Uluslararası Çalışma Örgütü.
• Yıldırım, U. D. (2014). 1980 sonrası Türkiye'de tarımda yapısal dönüşüm ve mevsimlik tarım işçileri: Sakarya Örneği. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.