“EZBERLETMEYİN, ÖĞRETİN!”: ÖĞRENCİLERİN GÖZÜNDEN SOSYAL HİZMET EĞİTİMİNDE ETKİLİ EĞİTMENİN ÖZELLİKLERİ

Yıl 2018, Cilt: 29 Sayı: 2, 226 - 244, 12.10.2018

Merve Deniz Pak Seda Attepe Özden Arzu İçağasıoğlu Çoban

Öz

Sosyal hizmet eğitiminde
teori ve uygulamanın bütünleştirilmesi için etkili öğrenme pratiğinin
geliştirilmesi çok önemlidir. Bu doğrultuda eğitim-öğretim sürecinde sosyal
hizmet eğitimcisinin rolü kritik bir yerde bulunmaktadır. Bu çalışmada,
Türkiye'de etkili sosyal hizmet eğitimcisinin sahip olması gereken özelliklerin
sosyal hizmet öğrencilerinin bakış açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Nitel araştırma deseninde fenomenolojik yaklaşım kullanılarak hazırlanan bu
çalışmaya Ankara’daki bir vakıf üniversitesinde sosyal hizmet eğitimine devam
eden 146 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcıların profiline
bakıldığında %29’unun (n=42) birinci, %28’inin (n=41) ikinci, %26,8’inin (n=39)
üçüncü ve %16,3’ünün (n=24) dördüncü sınıf öğrencisi olduğu görülmektedir.
Veriler, araştırmacılar tarafından literatür taraması sonucu oluşturulan on
açık uçlu sorudan oluşan soru kağıdı aracılığıyla oluşturulmuş ve QSR NVivo
programında çözümlenmiştir. Araştırmada oluşturulan veriler, iki ana tema
çerçevesinde gruplandırarak yorumlanmıştır. Buna göre sosyal hizmet eğitiminde
etkili eğitimcinin hem kişisel özellik ve tutumlar (samimi ve içten olması,
ayrımcılık yapmaması ve önyargılı davranmaması gibi) hem de öğrenme süreci
açısından (bilgi temelinin iyi olması, sınıf hâkimiyetini sağlaması,
teknolojiyi etkin kullanması, derse hazırlıklı gelmesi, interaktif iletişim
kurması, günlük yaşamdaki olayları ve vaka örneklerini paylaşması gibi) sahip
olması gereken özellikler bulunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hizmet Eğitimi, Etkili Öğrenme, etkili sosyal hizmet eğitimcisi

“Don’t Make Them Memorize, Make Them Learn!” Effective Social Work Education Trainer's Features in the Perspectives of Students

Öz

The development of effective learning for integration of theory and
practice in social work education is very important. In this direction, the
role of social worker educator is in a crucial place in education. This
research aims to examine, effective social work education trainer's features in
the perspectives of students. The study, which is prepared using a
phenomenological approach in the qualitative research design, is voluntarily
attended by 146 students from a foundation university in Ankara. According to
the profile of the participants, 29% (n = 42) of the participants are
first-year, 28% (n = 41) second, 26.8% (n = 39) third and 16.3% (n=24) fourth
year students. The data are generated by the researchers through the
questionnaire consisting of ten open ended questions created as a result of the
literature search and resolved in the QSR NVivo program. The data generated in
the research are grouped in two main themes. According to results, it can be
said that the social work educator has personal characteristics and attitudes
(sincere and intimate, not to discriminate and not to act biased) as well as in
terms of learning process (good knowledge base, class dominance, efficient use
of technology, come prepared to class, sharing events and case examples in
daily life).

Anahtar Kelimeler

Social Work Education, Effective Learning, Effective Social Work Educator

Kaynakça

• Al-Busaidi, S., Aldhafri, S., ve Büyükyavuz, O. (2016). Effective University Instructors as Perceived by Turkish and Omani University Students. SAGE Open, 6(3), 1-8.
• Alptekin, K. (2016). Başlangıçtan bugüne ve yarına Türkiye’de sosyal hizmet eğitimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Anastas, J. W. (2014). The Science of social work and its relationship to social work. Practice. Research on Social Work Practice, 24(5), 571-580.
• Arthea J.S. (2000). In The Classroom: an introduction to education. San Francisco: Jossey-Bass.
• Attepe Özden, S. (2018). Sosyal Hizmet Eğitimine İlişkin Yaklaşımlar. Ö.Altındağ ve A.Aykara (Ed.). Sosyal Hizmet Eğitimi (11-57). Ankara: Gece Kitaplığı.
• Çekmez, E., Yıldız, C., ve Bütüner, S. Ö. (2012). Phenomenographic research method. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6, 77-102.
• Dodds, C., Heslop, P., ve Meredith, C. (2018). Using simulation based education to help social work students prepare for practice. Social Work Education, 1-7.
• Dominelli, L. (2005). Social work education under globalisation: trends and developments in the Unıted Kingdom. Portularia, 5(1), 59-75.
• Doyle, W. (1983). Academic Work. Review of Educational Research, 53, 159-200.
• Durmuşçelebi, M., Çolak, M., ve Meliköylü, N. Y. (2016). Öğretim Elemanlarının Öğretmenlik Davranışlarını Gösterme Sıklığı. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(6), 367-386.
• Emil, S. (2014). Effective University Teachers’ Characteristics and Teaching Practices: Understanding the Turkish University Students’ Perspective. European Educational Research Association ECER Conference.
• Faruque, C. J. ve Ahmmed, F. (2013). Development of Social Work Education and Practice in an Era of International Collaboration and Cooperation. Journal of International Social Issues, 2, 61-70.
• Ferguson, H. (2018). How social workers reflect in action and when and why they don’t: the possibilities and limits to reflective practice in social work. Social Work Education, 37(4), 415-427.
• Gibbs, G., ve Coffey, M. (2004). The impact of training of university teachers on their teaching skills, their approach to teaching and the approach to learning of their students. Active Learning in Higher Education, 5(1), 87-100.
• Gillespie, J. (2012). Enhancing social work education: Through team-based learning, Journal of Social Work Education, 48(2), 377-387.
• Hativa, N., Barak, R., ve Simhi, E. (2001). Exemplary university teachers: Knowledge and beliefs regarding effective teaching dimensions and strategies. The Journal of Higher Education, 72(6), 699-729.
• İçağasıoğlu Çoban, A. ve Polat Uluocak, G. (2011). Bologna süreci sosyal hizmet eğitimine ne getiriyor? V. Işıkhan, T. Tuncay, E. Erbay (Ed.). Sosyal Hizmet Sempozyumu 2011: 50.Yılında Türkiye'de Sosyal Hizmet Eğitimi: Sorunlar, Öncelikler ve Hedefler içinde (127–132). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• İl, S. (2002). Sosyal hizmet eğitiminde yeniden tanımlanan eğitimci rolü. K. Karataş ve S. İl, (Ed.) Sosyal Hizmet Eğitiminde Yeniden Yapılanma I içinde (95–104). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını.
• Jirovec, R. L., Chathapuram, S., Ramanathan ve Alvarez, A.R. (1998). Course evaluations, Journal of Social Work Education, 34(2), 229-236.
• Kut, S. (1988). Sosyal Hizmet Mesleği- Nitelikleri, Temel Unsurları ve Müdahale Yöntemleri. Ankara.
• Mackay,T. ve Zufferey, C. (2014). A who doing a what?: Identity, practice and social work education. Journal of Social Work, 15(6), 644-661.
• MaraisI, C. ve MerweII, M. (2016). Relationship building during the initial phase of social work intervention with child clients in a rural area. Social Work/Maatskaplike Werk, 52(2), 145-166.
• Marsh, H. W. (2007). Students’ evaluations of university teaching: Dimensionality, reliability, validity, potential biases and usefulness. In The scholarship of teaching and learning in higher education: An evidence-based perspective (pp. 319-383). Springer, Dordrecht.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Onwuegbuzie, A. J., Witcher, A. E., Collins, K. M., Filer, J. D., Wiedmaier, C. D., ve Moore, C. W. (2007). Students’ perceptions of characteristics of effective college teachers: A validity study of a teaching evaluation form using a mixed-methods analysis. American Educational Research Journal, 44(1), 113-160.
• Özkan, M. ve Arslantaş, H. İ. (2013). Etkili öğretmen özellikleri üzerine sıralama yöntemiyle bir ölçekleme çalışması. Trakya University Journal of Social Science, 15 (1), 311-330.
• Ping, L. X. (2012). Educating a reflective and active social worker: how social work education responds to a social problem. China Journal of Social Work, 5(3), 277-283.
• Polk, J. A. (2006). Traits of effective teachers. Arts Education Policy Review, 107(4), 23-29.
• Rogers, C. R. (1969). Freedom to learn: A view of what education might become. Columbus, OH: Merrill.
• Stronge, J.H. (2002). Qualities of effective teachers. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Şahin, A. (2015). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
• Şahin, F. (2000). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Sosyal Refah Politikası Süreçlerine Katılımı, Ankara: Aydınlar Matbaası.
• Şendağ, S., ve Gedik, N. (2015). Yükseköğretim dönüşümünün eşiğinde Türkiye’de öğretmen yetiştirme sorunları: Bir model önerisi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 72-91.
• Tazeoğlu Erol, H. (2016). Bir Bilim Olarak Sosyal Hizmetin Sanatsal Yönü ve Bir Sanat Olarak Sinema İle İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı, Ankara.
• Terum, L. I. ve Heggen, K. (2016). Identification with the social work profession: The impact of education. British Journal of Social Work, 46(4), 839–854.
• Thomas, M.D. ve Morrison T.L. (1974). New perspectives in social work education. International Social Work, 17 (2), 21-27.
• UNESCO. (1997). Adult Education, The Hamburg Declaration the Agenda for the Future, Fifth International Conference on Adult Education, 14-18 July 1997.
• Voisin, D.R., Wong, M. ve Samuels, G. M.A. (2013). Response to Anastas and Coffey: The science of social work and its relationship to social work education and professional organizations” Research on Social Work Practice, 24, (5), 581-585.
• White, W. F. ve Burke, C. M. (1993). Effective Teaching and Beyond, Journal of Instructional Psychology, 20(2), 167.
• Williams, B., Brown, T. ve Etherington, J. (2013). Learning Style Preferences of Undergraduate Social Work Students. Social Work Education: The International Journal, 32(8), 972-990.
• Wretman C.J. ve Macy, R.J. (2016). Technology in social work education: A systematic review. Journal of Social Work Education, 52(4), 409-421.
• Yayla, D. (2009). Türk yetişkin eğitimi sisteminin değerlendirilmesi. Ankara: Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Young, S., Rush, L., ve Shaw, D. (2009). Evaluating gender bias in ratings of university instructors’ teaching effectiveness. USA: .Center for Teaching.
• YÖK (1999). Türkiye’de öğretmen eğitiminde standartlar ve akreditasyon. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
• Zastrow, C. (2010). Sosyal Hizmete Giriş. (D. B. Çiftçi, Çev.) Ankara: Nika Yayınevi.