Social Work Practice with Families in Special Education and Rehabilitation Centres: An Evaluation Research

Yıl 2013, Cilt: 24 Sayı: 1, 101 - 114, 15.04.2013

Serap Daşbaş

Öz

This study has
been conducted for hearing-for speaking impaired children in a special
education and rehabilitation center where services are given to them. The goal
of this study is to evaluate the success of the social work practice for the
families in special education and rehabilitation centers and the factors that
affect the success of this practice. In this study, firstly, social work
practice has been carried out with 12 hearing impaired children and their
families who are getting service from “Center” and are going on primary school,
and then outcomes of the practice were evaluated. In this context, at the first
step of the study, the needs and problems of the families were determined. And then,
these needs were ranked according to their priorities and three goals
determined in order to be met this three needs. In the research process,
professional work has been carried out with families in order to achieve these
three goals. The success of the families in achieving these goals was
determined with oal Attainment Scaling. The motivation of the families on
attending the study, the professional skills of the researcher (social worker)
and the conditions of the special education centres affected the success of the
study. The success of the families in achieving goals shows the success of
social work practice. In addition, this study shows social work practice in
special education and rehabilitation centres which are beneficial to hearing
impaired children and their families.

Anahtar Kelimeler

Social work practice, special education and rehabilitation centres

ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZLERİNDE AİLELERE YÖNELİK OSYAL HİZMET UYGULAMASI: BİR DEĞERLENDİRME ARAŞTIRMASI

Öz

Bu araştırma,
işitme engelli çocuklara ve ailelerine hizmet veren bir işitme ve konuşma engelliler
özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde yapılmıştır. Araştırmanın amacı,özel
eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde ailelere yönelik sosyal hizmet
uygulamalarında ne ölçüde başarı sağlandığını ve bu uygulamaların başarısını
etkileyen etmenleri değerlendirmektir. Araştırmada önce, merkezden hizmet alan
ve ilköğretime devam eden 12 işitme engelli çocuk ve aileleriyle sosyal hizmet
uygulaması yürütülmüş, izleyen aşamada mesleki uygulamanın sonuçları değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda çalışmanın ilk aşamasında görüşmeler yoluyla ailelerin ihtiyaç ve
sorunları belirlenmiştir. Daha sonra bu ihtiyaçlar önceliklerine göre sıralanmış
ve öncelikli üç ihtiyacın karşılanmasına yönelik üç amaç belirlenmiştir. Araştırma
sürecinde ailelerle bu amaçlara ulaşmaya yönelik mesleki çalışma yürütülmüştür.
Ailelerin amaçlara ulaşmadaki başarısı Amaca Ulaşma Ölçeği ile değerlendirilmiştir.
Ailelerle yürütülen mesleki çalışmanın sonucunda, ailelerin çalışmaya katılma
konusundaki motivasyonları, araştırmacının mesleki becerileri ve mesleki çalışmanın
yürütüldüğü merkezin koşulları mesleki çalışmanın başarısına etki eden etmenler
olmuştur. Ailelerin amaca ulaşmadaki başarısı sosyal hizmet uygulamalarının da başarılı
olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu çalışma, özel eğitim ve rehabilitasyon
merkezlerindeki sosyal hizmet uygulamalarının işitme engelli çocuk ve
ailelerine yarar sağladığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal hizmet uygulaması, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri

Kaynakça

• Aktaş, Mavili, A. (2001). Küçük gruplar dinamikleri ve süreci. A nkara: M ustafa K itabevi.
• Boyer, P. A. (1986). The role of the family therapist in supportive services to family with handicapped children. Clinical SocialWork Journal, 22(2), 250-261.
• Erkan, G. (2003). Özürlülerle sosyal hizmet uygulamaları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Halk Sağlığı Özel Eki,25(4), 34-38.
• Işıkhan, V. (2005). Türkiye’de zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin sorunları. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• İl, S. (2000). Özürlülük, aile yaşamı ve sosyal hizmet. K. Karataş (Ed.), Görme özürlüler için rehabilitasyon deneyimleri, yeni rehabilitasyon politikaları ve meslek tanımları (s. 54-60). Ankara: Körler Federasyonu Yayını No: 4.
• MEB ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. (2003). İşitme engellilerin eğitiminde öğretmen el kitabı, Prof. Dr. Gönül Akçamete(Ed.), Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Neuman, W. L ve Kreuger, L. W. (2003) Social work research methods: Qualitative and quantitative approaches. USA: Pearson Education, Inc.
• Oymak, V. (1997). Zeka özürlü çocukların yetiştirilmesi. Ankara: SABEV Yayınları.
• Rubin, A., ve Babbie, E. (2000). Research methods for social work (4th Edition). Belmont, California: Wadsworth Publication Company.
• Sheafor, B. ve Horejsi, C. (2003). Techniques nd guidelines for social work practice (6th Edition). Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Solomon, M., Pistrang, N. ve Barker, C. (2001). The benefits of mutual support groups for parents of children with disabilities. merican Journal of Community Psychology, 29(1), 113-120.
• Woodward, C. A., Santa-Barbara, J., Levin,S., ve Epstein, N. B. (1978). The role of goal attainment scaling in evaluating family therapy outcome. American Journal of Orthopsychiatri,48(3), 464-476.