A Study on Development of Elementary Education Students’ Social Problem Solving Skills

Yıl 2010, Cilt: 21 Sayı: 1, 25 - 44, 15.04.2010

Zeynep Ayvaz Tuncel Melek Demirel

Öz

Social
problem solving skill is one of the areas of social development which is
required for students to establish social relations and to solve problems they
encounter in a more effective way. Problem solving, which is also included in
primary curricula, is a very complex process which involves behavioural and
affective features in addition to cognitive skills. This study aims at
discovering the effects of integrated curriculum application on 4th graders’
social problem solving skills. Social problem solving skills were integrated with
primary education 4th grade courses of Turkish, Mathematics, Science and Technology,
Social Studies, Traffic Security, and Visual Arts by using the “Threaded Model”.
“Mixed Method” was implemented in the research and the data were collected via
problem scenarios, and interview and observation forms. Statistical analysis
was conducted on quantitative data collected through problem scenarios and
observation forms whereas descriptive analysis was performed on qualitative
data collected through interviews. In consequence of the research it was found
that experimental group students displayed features similar to those of control
group prior to the application; yet it was discovered that the skills of social
problem solving improved more after the application. Besides, students had the
opportunity to learn and apply the stages of social problem solving through
integrated curriculum. The findings obtained revealed that problems occurring between
students stemmed most from lack of communication.

Anahtar Kelimeler

Social problem solving skills, integrated curriculum

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL SORUN ÇÖZME BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN BİR ÇALIŞMA

Öz

Sosyal
sorun çözme becerileri, öğrencilerin daha iyi sosyal ilişkiler kurmaları ve karşılaştıkları
sorunları etkili bir biçimde çözebilmeleri için gerekli olan sosyal gelişim
alanlarından biridir. İlköğretim programlarında da yer alan sosyal sorun çözme,
bilişsel becerilerin yanı sıra, duyuşsal ve davranışsal özellikleri de içeren
oldukça karmaşık bir süreçtir. Bu araştırmada, bütünleştirilmiş program
uygulamasının ilköğretim 4. Sınıf öğrencilerinin sosyal sorun çözme
becerilerine etkisini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Sosyal sorun çözme
becerileri, Türkçe, Matematik, Fen ve Teknoloji, Sosyal Bilgiler, Trafik Güvenliği
ve Görsel Sanatlar dersleri ile “Bağlı Model” kullanılarak bütünleştirilmiştir.
Araştırmada “karma yöntem” kullanılmış ve veriler problem senaryoları, görüşme
ve gözlemle toplanmıştır. Problem senaryoları ve gözlemler yoluyla elde edilen nicel
veriler üzerinde istatistiksel analiz; görüşmeler yoluyla elde edilen nitel
veriler üzerinde betimsel analiz yapılmıştır. Araştırma senaryoları ve
gözlemler yoluyla elde edilen nicel veriler üzerinde istatistiksel analiz;
görüşmeler yoluyla elde edilen nitel veriler üzerinde betimsel analiz
yapılmıştır. Araştırma sonunda deney grubu öğrencilerinin, uygulama öncesinde sosyal
sorun çözme becerilerinde kontrol grubu öğrencileri ile benzer özellikler göstermelerine
rağmen, uygulama sonrasında sosyal sorun çözme becerilerinin daha fazla
geliştiği saptanmıştır. Ayrıca öğrenciler, bütünleştirilmiş program yoluyla sosyal
sorun çözme basamaklarını öğrenme ve uygulama fırsatına sahip olmuşlardır. Elde
edilen bulgulara göre, öğrenciler arasında yaşanan sorunlar en çok iletişim
eksikliğinden kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal sorun çözme, bütünleştirilmiş program

Kaynakça

• Arı, R ve Şahin Seçer, Z. (2003). Farklı ana baba tutumlarının çocukların psikososyal temelli problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 451-463.
• Çam, S. ve Tümkaya, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde kişilerarası problem çözme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 119-132.
• D’Zurilla, T. J. ve Nezu, A. M. (1990). Development and preliminary evaluation of the social problem-solving inventory. Psychological Assessment, 2 (2), 156-163.
• Demirel,Ö. (2004). Eğitimde program geliştirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Dinçer, F. Ç. (1995). Anaokuluna devam eden 5 yaş grubu çocuklarına kişilerarası problem çözme becerilerinin kazandırılmasında eğitimin etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Dref, Michelle. (2002). Assessing the Needs of Young Children. Guidance & Counseling, 17 (3), 60-67.
• Duyan, V. ve Gelbal, S. (2008). Sosyal sorun çözme envanterinin Türkçe’ye uyarlama çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 19 (1), 7-28.
• Elias, M. J. ve Tobias, S. E. (1996). Social problem solving. London: The Guilford Press.
• Eraslan Çapan, B. (2006). Çocukların kendilik değerini geliştirmede kendilik değeri geliştirme programı ve sosyal ve duygusal eğitim programının etkililiği. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Erden, M. ve Akman, Y. (2006). Eğitim psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınevi
• Eskin, M. (2009). Sorun çözme terapisi. Ankara: HYB Basım Yayın.
• Erwin, P. G. (1994). Effectiveness of social skills training with children. A meta-analytic study. Counselling Psychology Quarterly, 7 (3), 305-310.
• Fogarty, R. (1991). Ten ways to integrate Curriculum. Educational Leadership, 49 (2), 61-65.
• Fogarty, R. (2002). How to integrated curricula. Illinois: SkyLight Proffesional Development.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2007). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe dersi öğretim programının problem çözme ve karar verme becerilerini kazandırmadaki etkililik düzeyine ilişkin öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27 (3), 51-63.
• Hamamcı, Z. ve Çoban, A.E. (2009). Psikodramanın psikolojik danışmanların problem çözme becerilerini algılama düzeyleri üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 63-74.
• Kenç, M. F. (2004). Kişilerarası sorunların çözümünde kullanılan sistematik modeller. Milli Eğitim Dergisi, 161.
• Kızılhan, P. (2003). Öğretimde sorun çözme yöntemi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 12-19.
• Korkut; F. (2007). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık
• Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Larkin, J. H., McDermott, J., Simon, D. P. Ve Simon, H. A. (1980). Models of competence in solving phsics problems. Cognitive science, 4, 317-345.
• Meijers, J. J. (1978). Problem solving therapy with socially anxious children. Amsterdam: Swets&Zeitlinger
• Öğülmüş, S. (2006). Kişilerarası sorun çözme becerileri ve eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özden, Y. (2003). Öğrenme ve öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Stevahn, L., Johnson, D. W., Johnson, R. T., Oberle, K. ve Wahl, L. (2000). Effects of conflict resolution training integrated into a kindergarten curriculum. Child development, 71 (3), 772-784.
• Strauss, A. ve Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. London: Sage Publications.
• Terzi, Ş. (2003). Altıncı sınıf öğrencilerinin kişilerarası problem çözme beceri algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 221-231
• Turan, F., Bayhan, P. ve Yükselen, A. (2004). 6-12 yaş çocuklarının problem çözme becerilerinin incelenmesi. Çocuk Gelişimi ve Eğitim Dergisi, 10,11, 71-85.
• Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi
• Weissberg, R. P., Gesten, E. L., Rapkin, B. D., Cowen, E. L., Davidson, E., Flores de Apodaca, R. ve McKim, B. J. (1981). Evaluation of a social-problem-solving training program for suburban and inner-city thirdgrade children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 49 (2), 251-261.
• Yavuzer, H. (2005). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.