Social Innovation-Oriented Practices in the Field of Social Services: Public Institutions Example

Yıl 2021, Cilt: 32 Sayı: 2, 623 - 641, 30.04.2021

Zeliha Erol , Gizem Karasoy Buğra Yıldırım

https://doi.org/10.33417/tsh.866964

Öz

The profession of social work, which aims to enhance the well-being of individuals, groups, and societies, to solve problems in human relations, and to improve social functioning within the framework of human rights and social justice principles, carries out its interventions by supporting social change. Individuals can sometimes solve their problems by receiving support. In such cases, public institutions play an effective role in the resolution of problems. Social work practices, which are also implemented in public institutions, aim to reintegrate groups that are considered disadvantaged in the micro, mezzo, and macro dimensions and try to cope with problems into society by enhancing their social functioning. Additionally, social innovation refers to innovative activities and approaches spread via institutions that are motivated for fulfilling a social need and primarily strive to render services to people. The dynamic nature of the social work practice requires finding new and creative ways to enable the profession to improve continuously and to support disadvantaged groups. This study aims to evaluate the examples of innovative social work practices performed by public institutions in the field of social services. In this context, social work practices presenting new and innovative approaches were mentioned in the article.

Anahtar Kelimeler

Social work, social work practices, social innovation, field of social services

Sosyal Hizmetler Alanında Sosyal İnovasyon Odaklı Uygulamalar: Kamu Kurumları Örneği

Öz

İnsan hakları ve sosyal adalet ilkeleri çerçevesinde birey, grup ve toplumların iyilik halini arttırmayı, insan ilişkilerinde sorun çözmeyi, sosyal işlevselliği geliştirmeyi hedeflemiş olan sosyal hizmet mesleği, müdahalelerini sosyal değişimi destekleyerek gerçekleştirmektedir. Bireyler bazen yaşadıkları sorunları destek alarak çözümleyebilmektedir. Bu gibi durumlarda kamu kurumları sorunların çözümlenmesinde etkin bir rol oynamaktadır. Kamu kurumlarında da yürütülen sosyal hizmet uygulamaları mikro, mezzo ve makro boyutta dezavantajlı olarak nitelendirilen ve sorunlarla baş etmeye çalışan grupların sosyal işlevselliğini arttırarak topluma kazandırılmalarını amaçlar. İlaveten sosyal inovasyon ise sosyal bir ihtiyacı karşılama amacı ile motive edilen ve ağırlıklı olarak birincil amaçları insana hizmet sunma çabası olan kuruluşlar aracılığıyla yayılan yenilikçi faaliyetler ve yaklaşımlar anlamına gelir. Sosyal hizmet uygulamasının dinamik doğası, mesleğin sürekli olarak gelişmesini sağlamak ve dezavantajlı grupları desteklemek için yeni ve yaratıcı yollar bulmasını gerektirir. Bu çalışmanın amacı; sosyal hizmetler alanında kamu kurumları tarafından gerçekleştirilen yenilikçi sosyal hizmet uygulama örneklerini değerlendirmektir. Bu kapsamda makalede yeni ve yenilikçi yaklaşımlar sunan sosyal hizmet uygulamalarına değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sosyal hizmet, sosyal hizmet uygulamaları, sosyal inovasyon, sosyal hizmetler alanı

Kaynakça

• Alptekin, K., Topuz, S., ve Zengin, O. (2017). Türkiye’de sosyal hizmet eğitiminde neler oluyor?. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(2), 50-69.
• Altıparmak, İ. B. (2015). ‘Kadına yönelik aile içi şiddetle mücadelede ŞÖNİM'lerin rolü: Ankara örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 36, 449-464.
• Ateş, M. (2017). Sosyal inovasyon ve Türkiye: Potansiyeli, dinamikleri ve sosyal inovatif çalışmaları desteklemede devletin rolü. Yayımlanmamış doktora tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• Ateş, M. (2020). Sosyal politika ve sosyal refah açısından Türkiye’de sosyal inovasyon ve iyi uygulama örrnekleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(47), 441-472.
• Atkins, P., ve Frederico, M. (2017). Supporting implementation of innovative social work practice: What factors really matter?. British Journal of Social Work, 47(6), 1723-1744.
• Aziz, Ş., ve Kurt, G. (2018). Bir sosyal politika alanı olarak yaşlılık ve sosyal hizmet uygulamaları. Nüfusbilim Dergisi, 40, 7-30.
• Balcı, V., Gök, Y., ve Akoğlu, H. E. (2018). Türkiye’nin ulusal gençlik ve spor politikalarının, sürdürülebilirliğin sosyal boyutuyla incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 9-22.
• Baytaz, A. (2013). Onarıcı adalete genel bir bakış. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 117-129.
• Bilge, U., Elçioğlu, Ö., Ünalacak, M., ve Ünlüoğlu, İ. (2014). Türkiye’de yaşlı evde bakım hizmetleri. Euras J Fam Med, 3(1), 1-8.
• Bilgin, Ö., ve Kılıç, M. (2018). Sosyal hizmet uzmanlarının bilirkişilik uygulamalarına dair bir araştırma. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 2(2), 148-180.
• Birinci, M. (2018). Sosyal hizmet örgütleri ve yenilikçi yaklaşımların önemi üzerine bir değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 2(2), 43-62.
• Bonk, C. J. (2016). Keynote: What is the state of e-learning? Reflections on 30 ways learning is changing. Journal of Open, Flexible and Distance Learning, 20(2), 6-20.
• Bozkurt, Ö. (2015). Sosyal hizmet işletmelerinde yenilik yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Sosyal Hizmet Özel Sayısı, 89-106.
• Brookes, N., Callaghan, L., Netten, A., ve Fox, D. (2015). Personalisation and innovation in a cold financial climate. British Journal of Social Work, 45(1), 86-103.
• Brown, L. (2010). Balancing risk and innovation to improve social work practice. British Journal of Social Work, 40(4), 1211-1228.
• Brown, L. (2015). A lasting legacy? Sustaining innovation in a social work context. British Journal of Social Work, 45(1), 138-152.
• Coşkun, S., Güneş, S., ve Ortakaya, F. (2011). Asgari gelir desteği ve Türkiye’de uygulanabilirliği: Bir model denemesi. Gazi Üniversitesi Iktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 129-158.
• Demirkan Türel, G. (2011). Yaşlı barınma mekanlarında tasarımın gelişmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 4(1-2), 28-43.
• Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.
• Erkan, G. (2003). Özürlülerle sosyal hizmet uygulamaları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 34-38.
• Genç, Y., ve Çat, G. (2013). Engellilerin istihdamı ve sosyal içerme ilişkisi. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(1), 363-394.
• Gönültaş, M. B. (2017). Adli sosyal hizmet: Adalet mekanizmasındaki yeri ve önemi. D. Yücel ve M. B. Gönültaş (Eds.), Adli Sosyal Hizmet (ss. 2-13). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Hayran, O. (2008). Sağlık hizmetlerinde gelişmeler, yönetim anlayışında değişmeler. 06.01.2021 tarihinde https://www.sdplatform.com/Dergi/99/Saglik-hizmetlerinde-gelismeler-yonetim-anlayisinda-degismeler.aspx web adresinden erişildi.
• Howaldt, J., Domanski, D., ve Kaletka, C. (2016). Social innovation: Towards a new innovation paradigm. Mackenzie Management Review, 17(6), 20-44.
• İçişleri Bakanlığı, (2018). Kadın destek uygulaması (KADES). 04.01.2021 tarihinde https://www.icisleri.gov.tr/kadin-destek-uygulamasi-kades web adresinden erişildi.
• Kara, B. (2016). Türkiye’de engelli bireylerin yasal hakları ve uygulamadaki yeri. International Journal of Social Science, 7(48), 249-260.
• Kocaalan, M. L. ve Yürekli, E. (2013). Down sendromlu bireylerin girişimcilik vaka çalışması–Gülen yüzler. İçinde: Procedia V. International Congress on Entrepreneurship, ss. 56-60.
• Konak, A., ve Çiğdem, Y. (2005). Yaşlılık olgusu: Sivas huzurevi örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 23-63.
• Konuk, M., ve Kaya, A. (2018). Huzurevleri ve tasarım ölçütlerinin irdelenmesi: Bolu ve Düzce örnekleri. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, 3(5), 271-294.
• Koruyucu Aile Yönetmeliği / Resmi Gazete. (2012). 21.01.2021 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121214-2.htm web adresinden erişildi.
• Kumcağız, H., Aydın, İ. A., Talay, T., Gürkan, S., ve Kinsiz, D. N. (2018). Samsun Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’ne başvuran şiddet mağduru kadınların başvuru durumları ve gereksinimleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 401-414.
• Kutlu, İ., Çevik, B., Çünkioğlu, E., ve Haydut, Ş. (2018). Engellilerin istihdamı: Down sendromlu bireylerin çalışma hayatına katılımı üzerine nitel bir araştırma. Journal of International Social Research, 11(59), 1004-1009.
• Mulgan, G. (2006). The process of social innovation. Innovations: technology, governance, globalization, 1(2), 145-162.
• Oğlak, S. (2011). Türkiye’de yaşlı bireylerin bakım gereksinimlerine yönelik yaşadığı ortamda sunulacak bakım modelleri. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 13(4), 115-130.
• Orhan, G., Ulukol, B., ve Canbaz, H. (2019). Çocuk İzlem Merkezi modeli ve bu modelde gözlenen sorunlar. Kriz Dergisi, 27(3), 178-186.
• Özmete, E. (2012). Kırsal kalkınma için kadınların güçlendirilmesi: Sosyal hizmet modelleri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 117-128.
• Özmete, E., ve Akgül Gök, F. (2015). Sürdürülebilir kalkınma için sosyal inovasyon ve sosyal hizmet ilişkisinin değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(2), 127-143.
• Phillips, C., ve Shaw, I. (2011). Innovation and the practice of social work research. British Journal of Social Work, 41, 609-624.
• Phills, J. A., Deiglmeier, K., ve Miller, D. T. (2008). Rediscovering social innovation. Stanford Social Innovation Review, 6(4), 34-43.
• Pitt-Catsouphes, M., ve Cosner Berzin, S. (2015). Teaching note-Incorporating social innovation content İnto macro social work education. Journal of Social Work Education, 51(2), 407-416.
• Reamer, F. G. (2015). Clinical social work in a digital environment: Ethical and risk-management challenges. Clinical Social Work Journal, 43(2), 120-132.
• Şahinli, S., ve Tarım, M. (2019). Yaşlı sağlık hizmetleri: Türkiye-Norveç karşılaştırmalı analizi. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 13-27.
• Şamar, B., ve Urhan, B. (2020). Adli Görüşme Odalarında suç mağdurlarıyla görüşme yapan adli görüşmecilerin deneyimlerinin incelenmesi: Eskişehir örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 931-959.
• Şen, M. (2018). Türkiye’de engellilere yönelik istihdam politikaları: Sorunlar ve öneriler. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(2), 129-152.
• Şengün, H. (2016). Sağlık hizmetleri sunumunda inovasyon. Med Bull Haseki, 54, 194-198.
• Şenol, D., ve Erdem, S. (2017). Yaşlılık ve yaşlı kadınlarda huzurevi algısı: Nitel bir çalışma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 31-50.
• Şimşek, G., ve Altun, F. (2020). Sosyal belediyecilikte sosyal hizmetlerin ve sosyal girişimci faaliyetlerin rolü. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1), 55-61.
• Taş, S. (2017). İnovasyon, eğitim ve küresel inovasyon endeksi. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 99-123.
• Tekindal, M., ve Attepe Özden, S. (2017). Özel eğitim alanında sosyal hizmet uygulamaları. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 2(2), 186-203.
• Tellioğlu, S. (2019). Türkiye'de engellilere yönelik sosyal hizmetlerin ve politikaların tarihçesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(88), 818-832.
• Tomanbay, İ. (2020). Korona virüsü pandemisi ve sosyal çalışmanın değişen rolleri. 02.01.2021 tarihinde https://www.sosyalhizmetuzmani.org/korona_virusu_sc.htm web adresinden erişildi.
• Toprak, D., ve Şataf, C. (2009). Türkiye’de yerel yönetimler reformu çerçevesinde sosyal belediyecilik yaklaşımı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(1), 11-24.
• Topsakal, Y., ve Yüzbaşıoğlu, N. (2017). Sosyal inovasyon kavramsal model önerisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(3), 565-576.
• Türkiye 8. İnovasyon Haftası. (2020). 01.01.2021 tarihinde https://www.turkiyeinovasyonhaftasi.com/ web adresinden erişildi.
• Ünlü, S. (2016). Sosyal strateji geliştirme sürecinde sosyal inovasyon uygulamalarının rolü: Yerel yönetimler üzerine bir model önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• van Wijk, J., Zietsma, C., Dorado, S., De Bakker, F. G. ve Marti, I. (2019). Social innovation: Integrating micro, meso, and macro level insights from institutional theory. Business & Society, 58(5), 887-918.
• Winter, K., Neeson, L., Sweet, D., Smith, A., Millen, S., ve Connolly, P. (2020). Social Innovation and social work: A case study of the early intervention support service. The British Journal of Social Work, 1-20.
• Yağcıoğlu, R. (2009). Sağlıklı yaşlanma ve sosyal hizmetler. The Journal of Turkish Family Physician, C, 3(1), 30-38.
• Yamaç, K. (2001). Nedir bu inovasyon. Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 1(3), 6-7.
• Yanardağ, U. (2020). Technology and social work profession. İçinde: S. Kolukırık ve R. Pehlivanlı (Eds.). Global Transformation and Differentiation II: Digitalization and The Future of Digital Society (ss. 40-51), Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Yaşar, Ö., ve Dağdelen, N. (2013). Korunmaya muhtaç çocukların yetiştirilmesinde çocuk yurtlarından çocuk evlerine geçişin, çocukların sosyo-kültürel ve psikolojik gelişimlerine etkisi üzerine bir çalışma: Isparta örneği. Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences, 2(18), 199-221.
• Yazıcı, E. (2014). Türkiye’de çocuk koruma sistemi ve koruyucu aile bakım yönteminde yeni yaklaşımlar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 247-270.
• Yıldırım, B., Aydıner Boylu, A., ve Günay, G. (2020). Kaderden kaçılır mı? Yaşlılıkta yalnızlık, sosyal izolasyon ve yaşam kalitesi üzerine bir değerlendirme. D. Say Şahin (Ed.), Etik Yönleri ile Yaşlılık ve Yaşlanma (ss. 93-117). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, B., ve Tuncay, T. (2019). Sosyal inovasyonun ve sosyal giirimşimciliğin sosyal hizmet mesleğinin geleceğindeki rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(1), 169-188.
• Young, H. P. (2011). The dynamics of social innovation. Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(Supplement 4), 21285-21291.
• Zakarneh, M. (2015). Ankara Umut Evlerinde kalan bireylerin aktivite-rol katılımı açısından ergoterapi modeline göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.