A Phenomenological Research on Social Exclusion Experiences of Individuals with Disabilities

Yıl 2024, Cilt: 35 Sayı: 3, 393 - 420, 30.07.2024

Behçet Kaldık

https://doi.org/10.33417/tsh.1366165

Öz

This study aims to explore the experiences of social exclusion faced by individuals with disabilities. In this context, qualitative research method was used in data collection, specifically was utilised phenomenology as the underlying research design. Within the scope of maximum variation sampling, 36 individuals with disabilities living in the city center of Tokat, Turkey, were interviewed. The interviews were conducted using a semi-structured form. The data obtained from these interviews were coded using the MAXQDA program, and subjected to a descriptive analysis. The results of this research were grouped under five primary themes, each of which is further delineated by a series of distinct codes. According to the results of the research, individuals with disabilities experienced social exclusion in various areas. In this regard, it was observed that one of the main areas where these individuals experience exclusion is the economy, where they face significant barriers not only in accessing the labor market, but also in meeting their basic needs. The study also revealed that individuals experience exclusion in the areas of educational services, physical accessibility, politics, social engagement and interpersonal relationships. In particular, the problems created at the societal level and suboptimal accessibility standards have prevented independent and effective social participation of individuals with disabilities.

Anahtar Kelimeler

Disabled, Disability, social exclusion, individuals with disabilities

Engelli Bireylerin Sosyal Dışlanma Deneyimleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma

Öz

Mevcut araştırma, engelli bireylerin sosyal dışlanma deneyimlerini incelemeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda, verilerin toplanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup desen olarak da fenomenoloji kullanılmıştır. Araştırmada maksimum çeşitlilik örneklemi kapsamında Tokat il merkezinde ikamet eden 36 engelli birey ile görüşülmüştür. Görüşmeler, yarı yapılandırılmış form aracılığıyla yapılmıştır. Katılımcılardan elde edilen veriler, MAXQDA programı vasıtası ile kodlanmış olup betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırmada elde edilen bulgular beş ana temada toplanmış, bu temaların altında da çeşitli kodlar oluşturulmuştur. Araştırma sonucuna göre engelli bireyler, çeşitli alanlarda sosyal dışlanma yaşamışlardır. Bu minvalde, bireylerin dışlanma yaşadıkları temel alanlardan birinin ekonomi olduğu görülmüştür. Engelliler, çalışma yaşamına katılımda sorun yaşadıkları gibi temel ihtiyaçlarını gidermede de sorun yaşamışlardır. Ayrıca bireylerin eğitim hizmetleri, erişilebilirlik, siyaset, sosyal katılım ve sosyal ilişki alanlarında dışlanma yaşadıkları ortaya konulmuştur. Özellikle toplumsal düzlemde üretilen sorunlar ve erişilebilirlik standartlarının düşük olması, engelli bireylerin bağımsız ve etkin biçimde sosyal yaşama katılım sağlamasını engellemiştir.

Anahtar Kelimeler

Engelli, Engellilik, sosyal dışlanma, engelli bireyler

Kaynakça

• Abberley, P. (1999). The significance of work for the citizenship of disabled people. University College Dublin. 1-15. https://disability-studies.leeds.ac.uk/wp-content/uploads/sites/40/library/Abberley-sigofwork.pdf
• Alkan V., Şimşek S. ve Armağan Erbil, B. (2019). Karma yöntem: Öyküleyici alanyazın incelemesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 558-581.
• Bahadır, Ş., Dinçer, E., Öner, E., Özkaya, A. ve Öztek, Ö. (2016). Üniversitede engelli öğrenci olmak. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 16(1), 27-55.
• Barnes, C. (1991). Discrimination: Disabled people and the media. Contact. 70, 45-48.
• Barton, L. ve Armstrong, F. (2011). Sakatlık, eğitim ve dâhil etme: Kültürler arası meseleler ve ikilemler. D. Bezmez, S. Yardımcı ve Y. Şentürk (Der.), Sakatlık çalışmaları: Sosyal bilimlerden bakmak içinde (s. 299-323). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.