Evaluation of the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy-Based Group Work in Social Anxiety Disorder

Yıl 2025, Cilt: 36 Sayı: 3, 455 - 475, 29.07.2025

Nurhalime Akkaya , Taner Artan

https://doi.org/10.33417/tsh.1610165

Öz

Social anxiety disorder refers to the fear of being observed and evaluated by others. This study focuses on the social anxiety experienced by university students and evaluates the impact of social anxiety on self-esteem and body image. A group intervention was conducted with students, including activities aimed at reducing social anxiety symptoms. The purpose of this study was to develop strategies to cope with social anxiety and to enhance self-esteem and promote a positive body image among students through targeted interventions.

This research was designed as a quantitative study involving pre-test and post-test applications to evaluate the impact of the interventions on participants. Eight university students who reported experiencing social anxiety symptoms participated in the study. Group sessions were held once a week over a period of six weeks. Statistical analyses indicated improvements in participants’ social anxiety symptoms, along with positive changes in self-esteem and body image. However, no significant change was observed in self-esteem levels, which might be attributed to the already high self-esteem scores of the participants prior to the group therapy sessions.

Overall, the statistical analyses demonstrated that the interventions led to improvements in social anxiety symptoms and positive changes in body image, while the lack of a significant change in self-esteem was interpreted as a result of the participants’ already high pre-intervention self-esteem scores.

Anahtar Kelimeler

Social anxiety , cognitive behavioral therapy , group work , clinical social work

Sosyal kaygı bozukluğunda bilişsel davranışçı terapi temelli grup çalışmasının etkililiğinin değerlendirilmesi

Öz

Sosyal anksiyete bozukluğu, bireylerin başkaları tarafından gözlemlenmesi ve değerlendirilmesi kaygısını ifade etmektedir. Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin yaşadığı sosyal kaygıya odaklanarak sosyal kaygının benlik saygısı ve beden algısı üzerindeki etkisi değerlendirmektedir. Bu doğrultuda öğrencilerle grup çalışması gerçekleştirilmiş ve sosyal kaygı semptomlarının azaltılmasına yönelik uygulamalar yapılmıştır. Çalışmanın amacı, öğrencilerde sosyal kaygı ile başa çıkma stratejileri geliştirmeye yönelik müdahalelerde bulunarak benlik saygısının da artırılması ve olumlu beden algısının geliştirilmesidir.
Bu çalışma, müdahalelerin katılımcılar üzerindeki etkisini değerlendirmek için tasarlanan ve ön test ile son test uygulamalarının yapıldığı bir nicel araştırma olarak tasarlanmıştır. Bu araştırma, grup çalışmasına katılan öğrenciler üzerinde, müdahalelerin etkinliğini değerlendirmek için yapılandırılmış bir araştırmadır. Araştırmaya sosyal kaygı semptomları yaşadığını ifade eden sekiz üniversite öğrencisi katılmıştır. Grup oturumları haftada bir kez olacak şekilde altı hafta sürmüştür. İstatistiksel analizler çalışma sonucunda katılımcıların sosyal kaygılarında iyileşme gerçekleştiğini, benlik saygısında ve beden imajında olumlu değişimler yaşandığını göstermektedir. Benlik saygısında belirgin bir değişim görülmemiştir. Bunun nedeninin katılımcıların grup terapisi öncesindeki benlik saygısı puanlarının da yüksek olması olduğu düşünülebilir. Yapılan istatistiksel analizler çalışma sonucunda katılımcıların sosyal kaygılarında iyileşme gerçekleştiğini, benlik saygısında ve beden imajında da olumlu yönde değişimler yaşandığını göstermektedir. Benlik saygısında belirgin değişimin görülmemesinin nedeni, katılımcıların çalışma öncesindeki benlik saygısı puanlarının da yüksek olması olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal anksiyete , bilişsel davranışçı terapi , grup terapisi , klinik sosyal hizmet

Etik Beyan

Araştırmanın etik kurul onayı İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu Başkanlığının 07.05.2024 tarih ve 2024/258 sayılı onay sayısı ile alınmıştır.

Kaynakça

• Ak, M., Kırpınar, İ., Atmaca, M., Erkan, A., Güler, Ö., Kesici, Ş., & Akkişi Kumsar, N. (2023). Klinik uygulamada Bilişsel Davranışçı Terapi-1 (3.Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fifth Edition. American Psychiatric Publishing.
• Bal, U., Çakmak, S., & Uğuz, Ş. (2013). Anksiyete bozukluklarında cinsiyete göre semptom farklılıkları. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 22(4), 441-459.
• Beck, A. T. (1970). Cognitive therapy: Nature and relation to behavior therapy. Behavior therapy, 1(2), 184-200. Beck, A. T., & Weishaar, M. (1989). Cognitive therapy. Springer.
• Beck, J. S. (2016). Bilişsel Davranışçı Terapi Temelleri ve Ötesi. Içinde M. Şahin & I. Tarı Cömert (Ed.), Muzaffer Şahin-Itır Tarı Cömert. İstanbul: Nobel Yayınları. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Beck, J. S. (2020). Cognitive behavior therapy: Basics and beyond. Guilford Publications.
• Beidel, D. C., Alfano, C. A., Kofler, M. J., Rao, P. A., Scharfstein, L., & Sarver, N. W. (2014). The impact of social skills training for social anxiety disorder: A randomized controlled trial. Journal of anxiety disorders, 28(8), 908-918.
• Bhattacharya, L., Chaudari, B., Saldanha, D., & Menon, P. (2013). Cognitive behavior therapy. Medical Journal of Dr. DY Patil University, 6(2), 132-138.
• Brook, C. A., & Willoughby, T. (2015). The social ties that bind: Social anxiety and academic achievement across the university years. Journal of youth and adolescence, 44, 1139-1152.
• Burstein, M., He, J.-P., Kattan, G., Albano, A. M., Avenevoli, S., & Merikangas, K. R. (2011). Social phobia and subtypes in the National Comorbidity Survey–Adolescent Supplement: prevalence, correlates, and comorbidity. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 50(9), 870-880.
• Corey, G. (2015). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuram ve uygulamaları (T. Ergene, Çev.). Mentis yayıncılık.
• Costello, E. J., Egger, H. L., & Angold, A. (2005). The developmental epidemiology of anxiety disorders: phenomenology, prevalence, and comorbidity. Child and Adolescent Psychiatric Clinics, 14(4), 631-648.
• Çakır, R., & Çolak, C. (2019). Lise öğrencilerinin okul terki riskine ilişkin görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 269-286.
• Çınarbaş, D. C. (2015). Kişilerarası süreç grupları: Etkinliği, evreleri, etik kaideleri ve Türkiye kültürüne uygunluğu. Türk Psikoloji Yazıları, 18(1), 73-80.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda Benlik Saygısı [Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi]. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Dobson, D., & Dobson, K. S. (2018). Evidence-based practice of cognitive-behavioral therapy. Guilford publications.
• Eraslan, T. V., & Kara, D. A. (2024). Okul Terki Eğilimi Olan ve Olmayan Öğrencilerin Okul Terki Hakkındaki Görüşleri: Bir Durum Çalışması. Edu 7: Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(16), 41-76.
• Eres, R., Lim, M. H., & Bates, G. (2023). Loneliness and social anxiety in young adults: The moderating and mediating roles of emotion dysregulation, depression and social isolation risk. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 96(3), 793-810.
• Eskandarnejad, M., Alizadeh, R., & Fekrvand Leilabadi, N. (2022). The predictive role of physical activity level on social anxiety, self-esteem and body image in female adolescent students. Sociology and lifestyle management, 8(19), 145-167.
• Franklin, C., Gerlach, B., & Chanmugam, A. (2008). School social work. Comprehensive handbook of social work and social welfare, 1, 205-226.
• Freeman, A., & Ronen, T. (2006). Cognitive behavior therapy in clinical social work practice. Springer Publishing Company.
• Gasker, J. (2023). Generalist social work practice. Sage Publications. Herbert, J. D., Gaudiano, B. A., Rheingold, A. A., Myers, V. H., Dalrymple, K., & Nolan, E. M. (2005). Social skills training augments the effectiveness of cognitive behavioral group therapy for social anxiety disorder. Behavior therapy, 36(2), 125-138.
• Hovardaoğlu, S. (1993). Beden algısı ölçeği (Türkçe uyarlama) [Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Hulme, N., Hirsch, C., & Stopa, L. (2012). Images of the self and self-esteem: Do positive self-images improve self-esteem in social anxiety? Cognitive behaviour therapy, 41(2), 163-173.
• Iancu, I., Bodner, E., & Ben-Zion, I. Z. (2015). Self esteem, dependency, self-efficacy and self-criticism in social anxiety disorder. Comprehensive psychiatry, 58, 165-171.
• International Federation of Social Work. (2014). Global Definition of Social Work. https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/
• Kerns, C. M., Read, K. L., Klugman, J., & Kendall, P. C. (2013). Cognitive behavioral therapy for youth with social anxiety: Differential short and long-term treatment outcomes. Journal of anxiety disorders, 27(2), 210-215.
• Leigh, E., Chiu, K., & Ballard, E. D. (2023). Social anxiety and suicidality in youth: A systematic review and meta-analysis. Research on child and adolescent psychopathology, 51(4), 441-454.
• Liao, J., Xia, T., Xu, X., & Pan, L. (2023). The effect of appearance anxiety on social anxiety among college students: sequential mediating effects of self-efficacy and self-esteem. Behavioral Sciences, 13(8), 692.
• Mak, H. W., Fosco, G. M., & Feinberg, M. E. (2018). The role of family for youth friendships: Examining a social anxiety mechanism. Journal of youth and adolescence, 47, 306-320. National Association of Social Workers (NASW). (2025). Evidence-Based Practice. https://www.google.com/search?q=nasw+evidence+based+practice&rlz=1C5CHFA_enTR1024TR1025&oq=nasw+evidence&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUqCQgAEAAYExiABDIJCAAQABgTGIAEMgYIARBFGDkyCggCEAAYgAQYogQyCggDEAAYgAQYogQyBwgEEAAY7wUyBwgFEAAY7wUyCggGEAAYgAQYogTSAQg1NzY5ajBqN6gCALACAA&sourceid=chrome&ie=UTF-8
• National Association Social Work (NASW). (2025). School Social Work. Social skills training augments the effectiveness of cognitive behavioral group therapy for social anxiety disorder
• Neufeld, C. B., Palma, P. C., Caetano, K. A. S., Brust-Renck, P. G., Curtiss, J., & Hofmann, S. G. (2020). A randomized clinical trial of group and individual cognitive-behavioral therapy approaches for social anxiety disorder. International Journal of Clinical and Health Psychology, 20(1), 29-37.
• Niles, A. N., Burklund, L. J., Arch, J. J., Lieberman, M. D., Saxbe, D., & Craske, M. G. (2014). Cognitive mediators of treatment for social anxiety disorder: Comparing acceptance and commitment therapy and cognitive-behavioral therapy. Behavior therapy, 45(5), 664-677.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications.
• Paul, H. A. (2018). Helping Students Overcome Social Anxiety: Skills for Academic and Social Success (SASS). Taylor & Francis.
• Ratnasari, S. E., Pratiwi, I., & Wildannisa, H. (2021). Relationship between body image and social anxiety in adolescent women. European Journal of Psychological Research, 8(1), 65-72.
• Rosenberg, M. (1965). Rosenberg self-esteem scale. Journal of Religion and Health.
• Rozen, N., & Aderka, I. M. (2023). Emotions in social anxiety disorder: a review. Journal of anxiety disorders, 95, 102696.
• Secord, P. F., & Jourard, S. M. (1953). The appraisal of body-cathexis: Body-cathexis and the self. Journal of Consulting Psychology, 17(5), 343-347.
• Sherman, N. (2021). Stoic wisdom: Ancient lessons for modern resilience. Oxford University Press.
• Soykan, C., Özgüven, H. D., & Gençöz, T. (2003). Liebowitz Social Anxiety Scale: The Turkish version. Psychological Reports, 93((3 pt 2)).
• Strahan, E. Y. (2003). The effects of social anxiety and social skills on academic performance. Personality and individual differences, 34(2), 347-366.
• Sütcü, S. T. (2016). Bilişsel davranışçı grup terapileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(1), 1-2.
• Tezcan, B. (2009). Obez bireylerde benlik saygısı, beden algısı ve travmatik geçmiş yaşantılar. Uzmanlık Tezi, TC Sağlık Bakanlığı Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
• Toptaş Böcü, T., & Başer, D. (2022). Sosyal Hizmet ve Bilişsel Davranışçı Terapi Yaklaşımı. Içinde Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler.
• Türkçapar, M. H. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı. Klinik Psikiyatri, 2(4), 247-253.
• US Department of Health and Human Services. (2022). Social anxiety disorder: More than just shyness. National Institute of Mental Health. Retrieved January, 14, 2023.
• Warnock-Parkes, E., Wild, J., Thew, G. R., Kerr, A., Grey, N., Stott, R., Ehlers, A., & Clark, D. M. (2020). Treating social anxiety disorder remotely with cognitive therapy. The Cognitive Behaviour Therapist, 13, e30.
• Yalom, I. D., & Leszcz, M. (2020). The theory and practice of group psychotherapy. Basic books.