DETERMINING THE ATTITUDES OF UNIVERSITY STUDENTS ABOUT ELDER DISCRIMINATION

Yıl 2021, Sayı: 18, 82 - 103, 30.12.2021

Mehtap Pekesen , Şengül Akdeniz , Alper Sinan

https://doi.org/10.46218/tshd.961336

Cited By: 2

Öz

The purpose of this research is to determine the attitudes of the students of the Department of Gerontology and the Elderly Care Program, who are educated on the science of aging and elderly care, and the university students who study in different programs at the School of Health, towards ageism. The study group of this descriptive study consists of a total of 780 students studying at the Department of Gerontology, Elderly Care Program and Health Services Vocational School in other programs. Student information form and Ageism Attitude Scale (AAS) were used as data collection tools. The analysis of the data was obtained with the SPSS-23 package program. According to the findings obtained from the research; It was determined that university students mostly showed a positive attitude towards ageism and there was a significant difference between the ageism attitude scale scores and the variables of gender, grade level, department of education, post-graduation old adult and research desire (p<0.05). It was found that as the grade levels of the students increased, the positive discrimination attitude scores increased, especially the second-year Gerontology students' positive attitudes towards ageism were higher than the other students and this difference was statistically significant. In this study, it was revealed that the attitudes of the students studying in Gerontology Department, Elderly Care Program and Health Services Vocational School in other programs are mostly positive.

Anahtar Kelimeler

Elderly, Ageism, Attitude, Student

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, yaşlılık bilimi ve yaşlı bakımı üzerine eğitim alan Gerontoloji bölümü ve Yaşlı Bakım programı öğrencileri ile Sağlık Yüksekokulu’nda farklı programlarda eğitim alan üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarını belirlemektir. Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın çalışma grubunu Gerontoloji Bölümü, Yaşlı Bakımı Programı ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda diğer programlarda eğitim-öğretim gören toplam 780 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak öğrenci bilgi formu ve Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği formu (YATÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS-23 paket programı ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik çoğunlukla olumlu tutum sergilediği ve yaşlı ayrımcılığı tutum ölçeği puanları ile öğrencilerin cinsiyet, sınıf düzeyi, öğrenim görülen bölümü, mezuniyet sonrası yaşlı yetişkin ile araştırma isteği değişkenleri arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Öğrencilerin sınıf düzeyleri arttıkça olumlu ayrımcılık tutum puanlarının da arttığı, özellikle ikinci sınıfta okuyan Gerontoloji bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutumlarının diğer öğrencilere göre sıralama ortalamalarının daha yüksek olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur. Bu araştırmada Gerontoloji Bölümü, Yaşlı Bakımı Programı ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda diğer programlarda eğitim-öğretim gören öğrencilerin, yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının çoğunlukla olumlu yönde olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı,, Yaşlı ayrımcılığı, Tutum, Algı, Öğrenci

Destekleyen Kurum

Bu çalışma herhangi bir kurum tarafından finanse edilmemiştir.

Kaynakça

• Akdeniz Ş. (2020a). Yaşlı istismarı ve ihmali, in Gençtürk, Z. (Eds) Yaşlılık ve Sosyal Politika Tartışmaları. (149-167). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Akdeniz, Ş. (2020b). Yaşlı ayrımcılığı, in. Say Şahin, D. (Eds) Yaşlılık Sosyolojisi.(263-280), Ankara: Ekin Yayıncılık.
• Altay, B. Ve Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 12(1), 11-18. Altun, A. ve Demirel, B. (2020). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığıyla ilgili tutumları: Keskin MYO Örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 423-434.
• Bergman, Y. S., Cohen-Fridel, S., Shrira, A., Bodner, E., ve Palgi, Y. (2020). COVID-19 health worries and anxiety symptoms among older adults: The moderating role of ageism. International Psychogeriatrics, 1-5. https://doi.org/10.1017/s1041610220001258.
• Burnes, D., Sheppard, C., Henderson, C. R., Jr., Wassel, M., Cope, R., Barber, C., & Pillemer, K. (2019). Interventions to reduce ageism against older adults: A Systematic Review and Meta-Analysis. Am J Public Health, 109(8), e1-e9. https://doi.org/10.2105/ajph.2019.305123.
• Butler, R. N. (1969). Age-ism: Another Form Of Bigotry. Gerontologist, 9,243-246. https://doi.org/10.1093/Geront/9.4_Part_1.243.
• Butler, RN. (1989). Dispelling Ageism: The cross-cutting ıntervention. Annals Of The American Academy Of Political And Social Science, 503:138−47
• Buz, S. (2015). Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 14(53): 268-278.
• Can, R., Işık, M. T., Erenoğlu, R., Tambağ, H., ve Halidi, G. (2019). Determination of attitudes of vocational school of health services elderly care department students towards elderly, Türkiye Biyoetik Dergisi, 6 (1):13-25.
• Cankurtaran, Ö., Beydili, E. (2016). Ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet uygulamasının gerekliliği üzerine, Toplum ve Sosyal Hizmet, 27(1):145-160. https://dergipark.org.tr/en/pub/tsh/issue/38633/448511.
• Chopra, K. K., ve Arora, V. K. (2020). Covid-19 and Social Stigma: Role of scientific community. The Indian Journal Of Tuberculosis. https://doi.org/10.1016/j.ijtb.2020.07.012.
• Chonody, J. M. (2015). Addressing ageism in students: A systematic review of the pedagogical intervention literature. Educational Gerontology, 41(12), 859-887.
• Dünya Sağlık Örgütü. (2018). Ageing and Health. (Erişim Tarihi:27.06.2021) https://www.who.int/newsroom/fact-sheets/detail/ageing-and-health.
• Dünya Sağlık Örgütü. (2020a). Ageing and Life-Course (Erişim Tarihi:7.05.2020). https://www.who.int/ageing/ageism/en/.
• Dünya Sağlık Örgütü. (2020b). Decade Of Healthy Ageing: Baseline Report. (Erişim Tarihi: 26.06.2021) http://apps.who.int/bookorders.
• Engelli Ve Yaşlı İstatistik Bülteni, Aile, Araştırma Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2020 Mayıs. Https://Www.Ailevecalisma.Gov.Tr/Media/51832/Mayis-İstatistik-Bulteni.Pdf.
• Fraser, S., Lagacé, M., Bongué, B., Ndeye, N., Guyot, J., Bechard, L., ve Tougas, F. (2020). Yaş ayrımcılığı ve COVID- 19: Toplumumuzun tepkisi bizim hakkımızda ne diyor? Yaş ve Yaşlanma, 49 (5), 692-695. Https://Doi.Org/10.1093/Ageing/Afaa097.
• Holdsworth, J. K., Ve Arun, Ö. (2017). Bridging Knowledge: A collective undergraduate thesis development approach. Educational Gerontology, 43(11), 561-567.
• Ishikawa, T., Haseda, M., Kondo, N., Kondo, K., Ve Fukui, S. (2021). Predictors of home being the preferred place of death among j apanese older people: JAGES Cross‐sectional study. Geriatrics & Gerontology International, 21: 345–352.
• Kalaycı, I, Özbek Yazıcı, S, Özkul, M, Helvacı, G. (2018). Attitudes of medical staff and students towards the elderly: systematıc review, Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (1) , 21-30.
• Kaleli, I , Demirdaş, F , Tiryaki, S , Ulusal, F , Tufan, P . (2021). Türkiye’de yaşlı hakları için uygulamalı bir konsept ve yol haritası: Antalya Örneği. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Akademik Dergisi, 4(6),1-32.
• Kydd, A, ve Fleming, A. (2015). “Ageism and age discrimination in health care: fact or fiction? A narrative review of the literatüre”. Maturitas, 81: 432- 438.
• Köse, G, Ayhan, H, Taştan, S, İyigün, E, Hatipoğlu, S ve Açıkel, CH. (2015). Determination of the attitudes of students from different department in the field of health on the discrimination against the elders. Gülhane Tıp Dergisi, 57(2):145-151.
• Lytle A., Nowacek N., & Levy S. R (2020). Instapals: Reducing ageism by facilitating intergenerational contact and providing aging education. Gerontology & Geriatrics Education, 41(3), 308–319. doi:10.1080/02701960.2020.1737047
• Marshall, L. (2015). Thinking differently about aging: Changing attitudes through the humanities. The Gerontologist, 55(4), 519-525.
• Müftüler, H. (2018). Modern toplumda yaş ve yaşlı ayrımcılığı. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 181-214.
• Nelson, T. D. (2005). Ageism: Prejudice against our feared future self. Journal Of Social İssues, 61(2), 207-221.
• Oğlak, S. (2014). Türkiye’de yaşlının uzun süreli bakımında bakım politikaları. N. Korkmaz, S. Yazıcı (Ed.), Küreselleşme ve Yaşlılık İçinde, 215-234.
• Özbek Yazıcı, S, Kalaycı I, Esin, K ve Tekin, A. (2015) Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8 (2): 77-87.
• Özbek Yazıcı, S, Kalaycı, I, Kaya, E, Tekin, A. (2016). Sağlıkla ilgili bölümlerde okuyan öğrencilerin yaşlılara yönelik tutumları. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 15 (2): 601-614.
• Özdemir, Ö., ve Bilgili, N. (2014). Sağlık hizmetlerinde yaşlı ayrımcılığı. Gülhane Tıp Dergisi, 56(2), 128-131.
• Özateş Gelmez, Ö . (2019). Sosyal hizmet öğrencilerinin yaşlılığa ilişkin kalıpyargıları: Keşif ve Dönüşüm . Sosyoloji Araştırmaları Dergisi , 22 (1) , 157-188 . DOI: 10.18490/Sosars.559101.
• Özdemir, Ö., ve Bilgili, N. (2016). Attitudes of turkish nursing students related to ageism. Journal Of Nursing Research, 24(3), 211-216.
• Özer, Z. C., Ve Terkeş, N. (2014). Evaluation of nursing student's attitudes towards ageism in Turkey. Procedia- Social And Behavioral Sciences, 116, 2512-2515.
• Özmen-Gülpek, D., Güleç, H. ve Tekman, H.G. (2021). Yaşlanmayla ilgili kalıp yargı tehdidinin bellek performansı üzerindeki etkisi, Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(2), 543-565. DOI: 10.33417/Tsh.855213.
• Palmore E. The Ageism Survey: First Findings. Gerontologist. 2001 Oct;41(5):572-5.
• https://doi.org/10.1093/geront/41.5.572.
• Palmore EB. Auto-Gerontology: A Personal Odyssey. J Appl Gerontol. 2017 Nov;36(11):1295-1305. doi: 10.1177/0733464816648140. Epub 2016 May 12. PMID: 27178206.
• Pekesen, M. (2020). Yaşlılık ve sosyal dışlanma. in Z. Gençtürk (Eds) Yaşlılık ve Sosyal Politika Tartışmaları. (122- 148). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Previtali, F., Allen, L. D.,ve Varlamova, M. (2020). Not Only Virus Spread: The diffusion of ageism during the outbreak of COVID-19. Journal Of Aging & Social Policy, 1-9. https://doi.org/10.1080/08959420.2020.1772002.
• Polat, H., Yalçınöz Baysal, H., ve Aktaş, B. (2017). Determination of ageism attitudes of adults in two different provinces. Turkish Journal Of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi, 20(4). 280-288.
• Sağlık Bakanlığı, (2015). Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı 2015-2020, Sağlık Bakanlığı, Yayın No:960 Ankara.
• Soyuer, F., Ünalan, D., Güleser, N., ve Elmalı, F. (2010). Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 20-25.
• Turan, E., Yanardag, M., ve Metintas, S. (2016). Attitudes of students of health sciences towards the older persons. Nurse Education Today, 36, 53-57.
• Tufan, İ. (2020). Gerontolojiye Hazırlık: Perspektifler, Teoriler, Yöntemler Üzerine Ön Bilgi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• TÜİK (2020 ). Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistiklerle Yaşlılar, 2020, Ankara. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982. (Erişim Tarihi 30 Haziran 2021) http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2709.pdf. Türgay AS, Şahin S, Aykar FŞ, Sari D, Badir A ve Özer CZ (2015). attitudes of turkish nursing students toward elderly people. European Geriatric Medicine. 6(3): 267-70.
• Usta, Y. Y., Demir, Y., Yönder, M ve Yıldız, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives Of Gerontology and Geriatrics, 54(1), 90-93.
• Vefikuluçay, Yılmaz, D., Terzioğlu, F. (2011). Üniversite öğrencilerinde yaşlı ayrımcılığı tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirmesi. Türk Geriatri Dergisi, 14(3), 259-268.
• Web. (2019). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Kalkınma Planları 2019. Http://Www.Sbb.Gov.Tr/Kalkinma-Planlari/. (Erişim Tarihi: 24 Nisan 2021).
• Web. (2019). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2019). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2019- 2023 Stratejik Planı. (Erişim Tarihi: 1 Temmuz 2021) Https://Ailevecalisma.Gov.Tr/Media/33628/Turkiyede-Yaslilarin-Durumu-Ve-Yaslanma-Ulusal-Eylem-Plani.Pdf.
• Yazıcı, S. Ö., Kalaycı, I., Kaya, E., ve Tekin, A. (2016). Sağlıkla ilgili bölümlerde okuyan öğrencilerin yaşlılara yönelik tutumları. Gaziantep University Journal Of Social Sciences (Http://Jss. Gantep. Edu. Tr), 15(2), 601-614.
• Yenal, S ve Gültekin, T. (2019). Ageıism-related attitudes of paramedic students and professionals. Turkish Journal of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi, 22(4), 444-463.
• Yılmaz, E., ve Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), 35-52. Yurttaş, S ve Sarıkoca, E. (2018). Pozitif ve Negatif Yaşlı Ayrımcılığı Ölçeği (PNYAÖ) Geçerlilik Ve Güvenirlik Araştırması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1977-1991.
• Zhou, L. (2007). What college students know about older adults: A cross-cultural qualitative study. Educational Gerontology, 33: 811-831.