SOSYAL HİZMETTE ÖZ ŞEFKAT

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 24, 98 - 108

Doğucan Çatulay , Seval Bekiroğlu

Öz

Öz şefkat kişinin başarısız olduğunda, hatalar ve yanlışlar yaptığında, zorlandığında eleştirel bir tutum takınmak yerine; kendisine karşı şefkatli, anlayışlı ve hoşgörülü olmasını içermektedir. Araştırma bulguları öz şefkatin bireyin iyilik haline doğrudan katkısı olduğunu göstermiştir. Sosyal hizmet mesleğinin amaçlarından birisi de müracaatçısının iyilik halini korumaktır. Ayrıca, sosyal hizmet uzmanları müracaatçı gruplarına etkili müdahalelerde bulunabilmeleri için etik olarak kendi esenliklerini korumakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğe rağmen sosyal hizmet uzmanları tükenmişlik, ikincil travma gibi kişinin mesleki performansını ve esenliğini düşüren çeşitli psikolojik rahatsızlıklarla mücadele etmektedir. Bu durum kendi esenliklerini korumak ile yükümlü olan sosyal hizmet uzmanları açısından etik bir sorun teşkil etmektedir. Çalışmalar öz şefkatin meslek elemanlarını bu rahatsızlıklara karşı koruduğunu göstermektedir. Ancak, öz-şefkat kavramı sosyal hizmet uzmanları tarafından müdahalelerde ve uygulamalarda yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bunun temel sebebi sosyal hizmet eğitiminde öz şefkat kavramına yeterince yer verilmemesidir. Bu çalışmanın amacı, öz-şefkatin sosyal hizmet eğitimine dahil edilmesinin gerekliliğini vurgulamak ve öz-şefkatin müdahalelerde nasıl kullanılabileceğini tartışmaktır.

Anahtar Kelimeler

öz şefkat, şefkat, sosyal hizmet

Kaynakça

• Adams, R. E., Boscarino, J. A., ve Figley, C. R. (2006). Compassion fatigue and psychological distress among social workers: a validation study. American Journal of Orthopsychiatry, 76(1), s. 103-108. https://doi.org/10.1037/0002-9432.76.1.103
• Alaloğlu, G. (2020). Mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj, öz-şefkat ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Allen, A. B., ve Leary, M. R. (2010). Self‐Compassion, stress, and coping. Social and personality psychology compass, 4(2), s. 107-118. https://doi.org/10.1111/j.1751-9004.2009.00246.x
• Attepe Özden, S., Pak Güre, M. D., ve İçağasıoğlu Çoban, A. (2017). Sosyal hizmette iyilik hali kavramı. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(2), s. 87-104.
• Asadi Bijaeyeh, J. S., Amiri Majd, M., Ghamari, M., & Fathi Aghdam, G. (2021). The effectiveness of the self-compassion training on life satisfaction and resilience of the elderly women. Aging Psychology, 7(1), s. 55-67. DOI: 10.22126/jap.2021.6210.1509
• Beverly, E. (2023). Senin Suçun Değildi. (K. Uysal, Dü., ve Ş. Özak, Çev.) Okyanus.
• Bride, B. E. (2007). Prevalence of secondary traumatic stress among social workers. Social Work, 52(1), s. 63-70. https://doi.org/10.1093/sw/52.1.63
• Dönmez, K., & Sarı, T. (2021). Okul psikolojik danışmanlarında öz şefkat ile tükenmişlik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 59, s. 60-84.
• Ferreira, C., Gouveia, J. P., & Duarte, C. (2013). Self-compassion in the face of shame and body image dissatisfaction: Implications for eating disorders. Eating Behaviors, 14(2), s. 207-210. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2013.01.005
• Figley, C. R. (1995). Systemic traumatization: Secondary traumatic stress disorder in family therapists. In R. H. Mikesell, D.-D. Lusterman, & S. H. McDaniel (Eds.), Integrating family therapy: Handbook of family psychology and systems theory ss. 571–581. American Psychological Association. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/10172-033
• Germer, C. K. (2009a). Öz Şefkatli Farkındalık Tahrip Edici Duygularla Başa Çıkmak. (H. Ünlü Haktanır, Çev.) Diyojen Yayıncılık.
• Germer, C. K., ve Neff, K. (2020). Öz Şefkatli Farkındalık Uygulama Rehberi (1 b.). (F. Tarımtay Altun, Çev.) İstanbul: Diyojen Yayıncılık.
• Ghasemy, F. (2020). Self-compassion as a predictor of mental health in Iranian refugees in the Netherlands (Master's thesis, University of Twente).
• Gottlieb, M., ve Shibusawa, T. (2020). The impact of self-compassion on cultural competence: results from a quantitative study of msw students. Journal of Social Work Education, 56(1), s. 30-40. https://doi.org/10.1080/10437797.2019.1633976
• Dos Santos, L., Andrade Alvarenga, W., Leite, A., Neris, R. R., de Lima, R., de Montigny, F., . . . Nascimento, L. C. (2024). Compassion fatigue: A comprehensive discussion on its development and repercussions among oncology nurses. In Seminars in Oncology Nursing. https://doi.org/10.1016/j.soncn.2024.151655
• Homan, K. J. (2016). Self-compassion and psychological well-being in older adults. Journal of Adult Developmen, 23, s. 111-119. DOI 10.1007/s10804-016-9227-8
• Hosseinzadeh Asl, N. R., Dölek, K., ve İl, S. (2021). Sosyal Hizmet ve Bilinçli Farkındalık Uygulamaları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(2), s. 643-659. https://doi.org/10.33417/tsh.807494
• Hoşoğlu, R. (2019). Öz-anlayış düzeyi ile yaşam doyumu arasındaki ilişki: Otomatik. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 4(7), s. 37-49. https://doi.org/10.31461/ybpd.674756
• Imtiaz, S., & Kamal, A. (2016). Rumination, optimism, and psychological well-being among the elderly: Self-compassion as a predicto. Journal of Behavioural Sciences, 26(1), s. 32-40.
• Kader, N. (2021). Depresyonda Öz Şefkatin Önemi: Literatüre Kısa Bir Bakış (Yüksek Lisans Bitirme Projesi). İstanbul: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
• Kaygısız, F. (2019). Ergenlerin psikolojik sağlamlıklarının boyun eğici davranışlar ve öz anlayış açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Kotera, Y., Tsuda-McCaie, F., Edwards, A. M., Bhandari, D., ve Maughan, G. (2021). Self-compassion in Irish social work students: relationships between resilience, engagement and motivation. International journal of environmental research and public health, 18(15), s. 8187. https://doi.org/10.3390/ijerph18158187
• Lacono, G. (2017). A call for self-compassion in social work. Journal of Teaching in Social Work, 37(5), s. 454-476. https://doi.org/10.1080/08841233.2017.1377145
• Lianekhammy, J., Miller, J., Lee, J., Pope, N., Barnhart, S., ve Grise-Owens, E. (2018). Exploring the self-compassion of health-care social workers: How do they fare? Social work in health care, 57(7), s. 563-580. https://doi.org/10.1080/00981389.2018.1471017
• Liss, M., & Erchull, M. J. (2015). Not hating what you see: Self-compassion may protect against negative mental health variables connected to self-objectification in college women. Body Image, 14, s. 5-12. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2015.02.006
• Lloyd, C., King, R., ve Chenoweth, L. (2002). Social work, stress and burnout: A review. Journal of Mental Health, 11(3), s. 255-265. https://doi.org/10.1080/09638230020023642
• Mantzios, M., Koneva, A., ve Egan, H. (2020). When ‘negativity’ becomes obstructive: a novel exploration of the two-factor model of the self-compassion scale and a comparison of self-compassion and self-criticism interventions. Current İssues İn Personality Psychology, 8(4), s. 289-300. ume 8(4), doi: https://doi.org/10.5114/cipp.2020.100791
• Ma, G. Y., & Mak, W. W. (2022). Associations of perceived stigma, perceived environmental inaccessibility, and self-compassion among people with physical disability in Hong Kong. Disability and Health Journal, 15(3), 101274. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2022.101274
• Miller, J. J., Lee, J., Niu, C., Grise Owens, E., ve Bode, M. (2019). Self-compassion as a predictor of self-care: A study of social work clinicians. Clinical Social Work Journal, 47, s. 321-331. https://doi.org/10.1007/s10615-019-00710-6
• Miller, J., ve Lee, J. (2019). Self-compassion among social workers. Journal of Social Work, 20(4), s. 448-462. https://doi.org/10.1177/1468017319829404
• Mohamed Abd-Elsalam Elhgry, G., Diab Abd elwahab Diab, S., & Elsayed Ibrahim, E. (2020). Effect of self-compassion based intervention on self-compassion, life satisfaction and psychological well-being among older adults. Egyptian Journal of Health Care, 11(1), s. 1111-1127. DOI: 10.21608/ejhc.2020.237900
• National Association of Social Workers. (2017). NASW code of ethics. Erişim adresi: Code of Ethics: English (socialworkers.org)
• Nayeri, N. D., Nimota, R. N., & Kiwanuka, F. (2021). Strategies for Stress Management among Paediatric Nurses in Oncology/Haematology Settings: A Systematic Review. Asian Journal of Research in Nursing and Health, 4(3). https://www.sdiarticle4.com/review-history/71848
• Neff, K. (2003a). Self-Compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and identity, 2(2), s. 85-101. https://doi.org/10.1080/15298860309032
• Neff, K. (2003b). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and identity, 2(3), s. 223-250. https://doi.org/10.1080/15298860309027
• Neff, K. D. (2011). Self‐compassion, self‐esteem, and well‐being. Social and personality psychology compass, 5(1), s. 1-12. https://doi.org/10.1111/j.1751-9004.2010.00330.x
• Neff, K. D. (2015). The five myths of self-compassion. Psychotherapy Networker, 39(5), s. 30-35.
• Neff, K. D. (2016). The self-compassion scale is a valid and theoretically coherent measure of self-compassion. Mindfulness, 7, s. 264-274. DOI 10.1007/s12671-015-0479-3
• Neff, K. D., ve Beretvas, N. S. (2013). The role of self-compassion in romantic relationships. Self and identity, 12(1), s. 78-98. https://doi.org/10.1080/15298868.2011.639548
• Neff, K. D., ve Germer, C. K. (2013). A pilot study and randomized controlled trial of the mindful self-compassion program. Journal of Clinical Psychology, 69(1), s. 28-44. https://doi.org/10.1002/jclp.21923
• Neff, K. D., ve Pommier, E. (2013). The relationship between self-compassion and other-focused concern among college undergraduates, community adults, and practicing meditators. Self and identity, 12(2), s. 160-176. https://doi.org/10.1080/15298868.2011.649546
• Neff, K. D., Hsieh, Y. P., ve Dejitterat, K. (2005). Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. Self and identity, 4(3), s. 263- 287. https://doi.org/10.1080/13576500444000317
• Neff, K. D., Rude, S. S., ve Kirkpatrick, K. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of Research in Personality, 41, s. 908-916. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2006.08.002
• Pyszkowska, A., & Stojek, M. M. (2022). Early maladaptive schemas and self-stigma in people with physical disabilities: The role of self-compassion and psychological flexibility. International journal of environmental research and public health, 19(17). https:// doi.org/10.3390/ijerph191710854
• Rahmati, A., Mohammad Hossein Mousavi Nasab, S., & Moradi , F. (2020). Cognitive ability in the elderly: The role of self-transcendence, self-compassion and positive affect. Aging Psychology, 6(2), s. 107-117.
• Rickers, S. (2012). The lived experience of self-compassion in social workers. University of Minnesota. Richards, K., Campenni, C., ve Muse-Burke, J. (2010). Self-care and well-being in mental health professionals: The mediating effects of self-awareness and mindfulness. Journal of Mental Health Counseling, 32(3), s. 247-264. https://doi.org/10.17744/mehc.32.3.0n31v88304423806
• Rashidian, E., Kildal, F., Markova, V., & Dundas, I. (2023). Is self-compassion relevant for refugees? A cross-sectional study of the relationship between self-compassion and depression among Kurdish refugees in Norway. Nordic Psychology, s. 1-14. https://doi.org/10.1080/19012276.2023.2295219
• Sabo, B. (2011). Reflecting on the concept of compassion fatigue. Online journal of issues in nursing, 16(1).
• Schaufeli, W., ve Enzmann, D. (1998). The burnout companion to study ve practice: A critical analysis. Philadelphia PA: : Taylor and Francis.
• Smeets, E., Neff, K., Alberts, H., ve Peters, M. (2014). Meeting suffering with kindness: effects of a brief self-compassion. Journal of Clinical Psychology, 70, s. 794-807. https://doi.org/10.1002/jclp.22076
• Şahin Altun, Ö., Kabakçı, K., ve Olçun, Z. (2020). Hemşirelikte öz şefkat. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(3), s. 218-225. Doi:10.17827/aktd.593594
• Tunca, A. (2022). Kadınların mutluluğunun yordayıcıları olarak öz-şefkat ve olumlu çocukluk yaşantıları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), s. 535-545. https://doi.org/10.11616/asbi.1091282
• Tuncay, T., ve Tekin, H. H. (2021). Sosyal Hizmet Mesleğinin ABC'si (1 b.). Ankara: Nika Yayınevi.
• Virgia, D., Baciu, E. L., ve Lazar, T. A. (2020). Psychological capital protects social workers from burnout and secondary traumatic stress. Sustainability, 12(6), s. 1-16. https://doi.org/10.3390/su12062246
• Wasylkiw, L., MacKinnon, A. L., & MacLellan, A. M. (2012). Exploring the link between self-compassion and body image in university women. Body İmage, 9(2), s. 236-245. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2012.01.007
• Werner, K. H., Jazaieri, H., Goldin, P. R., Ziv, M., Richard, G. H., ve Gross, J. J. (2011). Self compassion and social anxiety disorder. Anxiety, Stress, Coping, 25(5), s. 543-558. https://doi.org/10.1080/10615806.2011.608842
• Williams, N. (2015). Fighting fire: Emotional risk management at social service agencies. Social Work, 60(1), s. 89-91. https://doi.org/10.1093/sw/swu053
• Wongwan, S., & Varma, P. (2022). The effect of self-compassion on depression, anxiety, and stress mediated by perceived body image in people with mobility impairment and disability in phrae province. Scholar: Human Sciences, 14(2), 463-463.
• Ying, Y. W., ve Han, M. (2009). Stress and coping with a professional challenge in entering masters of social work students: The role of self‐compassion. Journal of Religion ve Spirituality in Social Work: Social Thought, 28(3), s. 263-283. https://doi.org/10.1080/1542643090307021