PALEOLİTİK ÇAĞ’DA HAMMADDE KULLANIMI ÖRNEĞİ: AKSARAY ARMUTLU KAYNAKLARI

Yıl 2022, Sayı: 31, 11 - 26, 15.01.2023

İrfan Deniz Yaman , Mustafa Yıldız

https://doi.org/10.22520/tubaar2022.31.001

Öz

ÖZET
Aksaray İli ve çevresinde 2015-2019 yılları arasında gerçekleştirilen Paleolitik Çağ konulu yüzey araştırmalarında önemli sonuçlar elde edilmiştir. Bu sonuçlardan bir tanesi 2018 yılında Armutlu Kasabası çevresinde keşfedilen taş kaynaklarıdır. Bu kaynaklar, Paleolitik Çağ sürecinde yontmataş alet yapımı için tercih edildikleri için detaylı şekilde incelenmişlerdir. Bu çalışmada hem arkeolojik hem de jeolojik analizler yer almaktadır. Taş kaynaklarının yontmataş alet yapımında tercih edilebilmeleri için yontulduklarında keskin kenar vermeleri ve ince taneli bir yapıda olmaları gerekir. Bu tanıma uygun olan çok sayıda taş türü vardır fakat detaylı bilgi içeren örnek sayısı azdır. Bu nedenle yontmataş yapımında kullanılan taş kaynaklarının jeokimyasal olarak da incelenmesi ve değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Bu bağlamda söz konusu alanda yer alan tüm kaynaklar arkeolojik ve jeolojik olarak sınıflandırılarak analiz sonuçlarıyla birlikte ortaya konulmuştur. Bu sayede ileride bu tarzda yapılacak olan çalışmalar için de bir örnek teşkil edecektir.

Anahtar Kelimeler

Aksaray, Paleolitik Çağ, Yontmataş alet, Hammadde, Yüzey araştırması

Destekleyen Kurum

Aksaray Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

2020-014

EXAMPLE OF RAW MATERIAL USE IN THE PALEOLITIC AGE: AKSARAY ARMUTLU RESOURCES

Öz

ABSTRACT
Important results have been obtained in the Paleolithic Age surveys conducted between 2015-2019 in Aksaray Province and its surroundings. One of these results is the stone resources discovered around Armutlu Town in 2018. These sources have been studied in detail because they were preferred for chipped stone tool making during the Paleolithic Age. This studies includes both archaeological and geological analysis. In order for stone sources to be preferred in chipped stone tool making, they should give sharp edges when knapped and have a fine-grained structure. There are many types of stones suitable for this definition but the number of examples with detailed information is few. For this reason, it is important to examine and evaluate the stone resources used in chipped stone making geochemically. In this context, all the resources in the area in question were classified as archaeological and geological and presented with the results of the analysis. In this way, it will set an example for future studies in this style.

Anahtar Kelimeler

Aksaray, Paleolithic age, Chipped stone tool, Raw material, Survey

Proje Numarası

2020-014

Kaynakça

• BALKAN-ATLI N./KUHN, S./ASTRUC, L./ KAYACAN, N./DİNCER, B./BALCI, S./ GRENET, M. 2011 “Göllü Dağ survey 2010”, Anatolia Antiqua 19(1): 259-278.
• BAYKARA, İ./SARIKAYA, M. A./ŞAHİN, S. /DİNÇER, B./ÜNAL, E. 2022. “Late Acheulean Lithic Assemblages From Locality 010 at Gürgürbaba Hill (Eastern Anatolia)”, European Journal of Archaeology: 1-20.
• KUHN, S. L./BALKAN-ATLI, N./DİNÇER, B. 2009. “2008 excavations at Kaletepe Deresi 3”, Anatolia antiqua 17(1): 291-299.
• KUHN, S. L./DİNÇER, B./BALKAN-ATLI, N./ERTURAÇ, M. K 2015 “Paleolithic occupations of the Göllü Dağ, Central Anatolia, Turkey”, Journal of Field Archaeology 40(5): 581-602.
• TAŞKIRAN, H. 2002. “Karkamış Baraj Gölü Alanında Yapılan Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, İdol 13: 8-10.
• YAMAN, İ. D. 2020. “Aksaray İli ve Çevresinde En Eski Yaşam İzleri: Paleolitik Çağ”, Tüba-Ar 26: 11-25.
• YAMAN, İ. D./ AYDIN, Y./ YAMAN, I.A. 2017 “Aksaray İli Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması (2015).” 34. Araştırma Sonuçları Toplantısı 1. Cilt: 111-122.
• YAMAN, İ. D./YILDIZ, M./YAMAN, I.A 2019a. “Aksaray İli Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması (2018)”, 37. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2. Cilt: 327-342.
• YAMAN, I. A./ YILDIZ, M./ YAMAN, İ. D. 2019b. “Aksaray Armutlu Çevresi Hammadde Kaynakları Hakkında Ön Rapor”, Kapadokya: Hafıza, Kimlik ve Kültürel Miras (Ed. M. Hakman), İstanbul: 33-48.
• YAMAN, İ. D./ AYDIN, Y./ YAMAN, I.A./ KAN, C. 2019c. “Aksaray İli Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması (2017).” 36. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2. Cilt: 309-320.
• YAMAN, İ. D./YILDIZ, M. 2020. “Aksaray Hasan Dağı Bozboyun Tepesi Obsidiyen Kaynağının Arkeolojik ve Jeolojik Değerlendirmesi”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 9(3): 217-226.