3D Modeling of Cultural Heritage by Photogrammetric Method: Tokat Wood Block Print Scarf*

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 237 - 252, 28.05.2022

Özlem Kum

Öz

It is important to protect, preserve and document the cultural assets that have survived from the past to the present in our country's geography. One of these cultural assets, handwriting is one of the handicrafts that is on the verge of disappearing. The decrease in handwriting, the lack of masters, the fact that the inns in Tokat are closed one by one and remain as a single inn necessitate some digital analysis in order to preserve and keep this art alive. Cultural assets are damaged due to natural or different reasons as time passes, and due to the fire that broke out in Tokat Yazmacılar Han in 2020, the 200-250-year-old Tokat wood block print scarfs, which were very valuable in the hands of the scribes, were destroyed by burning. In order to prevent the destruction and damage of these cultural assets, 3D modeling and documentation should be done with software. Photogrammetry, which is one of the techniques used in 3d modeling, is a preferred method in different disciplines such as architecture, archeology and engineering. With this 3d modeling technique, Tokat wood block print scarfs are digitized, allowing them to be archived and reproduced in accordance with the original when deemed necessary.
In this study, it is aimed to produce a low cost and high resolution 3d model of the "Drama" motif Tokat wood block print scarf using the photogrammetry technique and Agisoft Photoscan software. Photographs were taken in sufficient numbers and angles so that the wood block print scarf can be 3d modeled in high resolution. The wood block print scarf was photographed from the top, bottom, and middle angles. There are 93 square photographs in total. Canon 650d camera, pdx 501 tripod, and agisoft photoscan software were used for photography.
As a result of the study, a low cost and high resolution 3d model of the "Drama" motif Tokat wood block print scarf was produced with the photogrammetry technique. These 3d modeled wood block print scarfs produced can be used in restoration and documentation works. Wood block print scarfs and patterns have been modeled in 3D with the photogrammetry technique and have gained the quality of a digital document. The wood block print scarfs, which are protected by this method, can be reproduced in accordance with their original form in any adverse situation that may occur over time (destruction due to natural causes such as wear, fire, etc.). In addition, this study contributed to the promotion of Tokat writing and the ability to digitally archive 3d models of wood block print scarfs.

Anahtar Kelimeler

Tokat Wood block print scarf, Photogrammetry, 3D Model, Cultural Heritage, Agisoft

Kültürel Mirasın Fotogrametrik Yöntemle 3D Modellenmesi: Tokat Yazma Kalıbı Örneği

Öz

Ülkemiz coğrafyasında geçmişten günümüze ulaşan kültür varlıklarının korunması, saklanması, dökümantasyonun yapılması önemlidir. Bu kültür varlıklarından biri olan yazmacılık , kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarından biridir. Yazmacılığın günden güne azalması, ustaların yetişmemesi, üretim yapan Tokat’taki han’ların birer birer kapanarak tek bir han kalması bu sanatı korumak ve yaşatmak için bazı dijital çözümlemeler yapılması gerekliliğini doğurmaktadır. Kültürel varlıklar zaman geçtikçe doğal veya farklı sebeplerle zarar görmektedir, Tokat’taki ,Tokat Yazmacılar Han’ında 2020 yılında çıkan yangın sebebi ile yazmacıların elinde bulunan çok değerli olan 200-250 yıllık Tokat yazma kalıpları yanarak yok olmuştur. Bu kültürel varlıkların yok olmasının, zarar görmesinin önüne geçmek için yazılımlarla 3d modellenerek dökümantasyonlarının yapılması gerekmektedir. 3d modellemede kullanılan tekniklerden biri olan fotogrametri, mimarlık, arkeoloji ,mühendislik gibi farklı disiplinlerde de tercih edilen bir yöntemdir. Bu 3d modelleme tekniği ile Tokat yazma kalıpları dijital hale getirilerek kalıpları arşivlemeye ve gerekli görüldüğünde aslına uygun olacak şekilde yeniden üretmeye imkan vermektedir.
Bu çalışmada fotogrametri tekniği ile Agisoft Photoscan yazılımı kullanılarak “Drama” motifli Tokat yazma kalıbının düşük maaliyet ve yüksek çözünürlükte 3d modelinin üretilmesi amaçlanmıştır. Yazma kalıbının yüksek çözünürlükte 3d modellenebilmesi için yeterli sayı ve açıdan fotoğraf çekimleri yapılmıştır. Yazma kalıbı üst,alt, ve orta açılarından fotoğraflanmıştır toplamda 93 kare fotoğraf vardır. Fotoğraf çekimininde canon 650d makine, pdx 501 tripod , yazılım olarak da agisoft photoscan kullanılmıştır.
Çalışma sonucu olarak fotogrametri tekniği ile “Drama” motifli Tokat yazma kalıbının düşük maaliyet ve yüksek çözünürlükte 3d modeli üretilmiştir. Üretilen bu 3d modellenmiş yazma kalıpları restorasyon ve dökümantasyon çalışmalarında kullanılabilecektir. Yazma desen ve kalıpları, fotogrametri tekniği ile 3d modellenerek dijital belge niteliği kazanmıştır. Bu yöntemle koruma altına alınan yazma kalıplarının, zamanla meydana gelebilecek herhangi olumsuz bir durumda (yıpranma, yangın gibi doğal sebeplerle yok olma vb.) aslına uygun üretimleri yapılabilir. Ayrıca bu çalışma ile Tokat yazmacılğının tanıtımına ve yazma kalıplarının 3d modellerinin dijital olarak arşivlenebilmesi durumuna katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tokat Yazma Kalıbı, Fotogrametri, 3Boyutlu Model, Kültürel Miras, Agisoft

Kaynakça

• Aber, J. S., Marzolff, I. & Ries, J. (2010). Small-format aerial photography: Principles, techniques and geoscience applications. Elsevier Science.
• Aygun, H. M. (2011). Kültürel mirası korumada katılımcılık. Vakıflar Dergisi, 35, 191-214.
• Hamal, S. N. G., Sarı, B. ve Ulvi, A. (2020). Using of hybrid data acquisition techniques for cultural heritage a case study of pompeiopolis. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 2(2), 55-60.
• https://www.canon.com.tr/for_home/product_finder/cameras/digital_slr/eos_650d/.
• https://www.fotoaksesuar.com/urun/prodigix-pdx-501-amt-plus-tripod.
• Kaya, R. (1974). Türk yazmacılık sanatı (Tahta kalıpla kumaş baskısı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Kaya, Y., Yiğit, A. Y., Ulvi, A. ve Yakar, M. (2021). Arkeolojik alanların dokümantasyonununda fotogrametrik tekniklerinin doğruluklarının karşılaştırmalı analizi: Konya Yunuslar örneği. Harita Dergisi, 87(165), 57-72.
• Öter, Z. (2010). Türk el sanatlarının kültür turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Milli Folklor, 22(86), 74.
• Öztürk, İ. (2005). Turk el sanatlarının günümüzdeki durumu (Tarihçe, sorunlar, öneriler). Sanat Dergisi, (7), 67-75.
• Sarıtürk, B. ve Şeker, D. Z. (2017). SFM tekniği ile 3b obje modellenmesinde kullanılan ticari ve açık-kaynak kodlu yazılımların karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(4), 126-131.
• Şenol, H. İ., Yiğit, A. Y., Kaya, Y. ve Ulvi A. (2021). İHA ve yersel fotogrametrik veri füzyonu ile kültürel mirasın 3 boyutlu (3B) modelleme uygulaması: Kanlıdivane Örneği. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 3(1), 29-36.
• Tokat Yazmacılığı, (2017). 2017, Genişletilmiş 2.Baskı, Tokat: Tokat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, ISBN: 978-605-149-609-2 S:71
• Turan, M. H. (2004). Mimari fotogrametri alanındaki çağdaş gelişimlerin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(1), 43-50.
• Türker, K. (1996). Ağaç baskı tokat yazmaları. 1. Baskı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Yakar, M., Kabadayı, A., Yiğit, A. Y., Çıkıkcı, K., Kaya, Y. ve Catin, S. S. (2016). Emir Saltuk Kümbeti fotogrametrik rölöve çalışması ve 3boyutlu modellenmesi. Geomatik, 1(1), 14-18.
• Yılmaz, H. M., Yakar, M. ve Yıldız, F. (2008). Digital photogrammetry in obtaining of 3D model data of irregular small objects. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 37, 125-130.