Matematik Öğretmenlerinin İspat Kavramına İlişkin Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 342 - 353, 31.12.2022

Kenan Konur , Betül Keskin

Öz

İspat kavramı matematik eğitiminde önemli bir yere sahiptir. Matematik dersi öğretim programları; öğretmen ve öğrencilere ispatın doğası ve rolü ile ilgili zengin fırsat ve deneyimler sunsa da öğretmenlerin öğrencilerine bu kapsamda cevap vermeleri büyük ölçüde öğretmenlerin ispat kavramına ilişkin sahip oldukları bilgilerine bağlıdır. Bu çalışmada okullarda görev yapan 24 ilköğretim ve 11 ortaöğretim matematik olmak üzere toplam 35 öğretmeninin ispat kavramına yönelik görüşleri incelenmiştir. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler, ispatın amacını en çok “Kalıcılık” kategorisi ile ilişkilendirdikleri belirlenmiştir. Öğretmenlerin birçoğu öğretim sürecinde ispatın kullanılmasının, öğrencilerin bilgileri ezber yapmadan öğrenmelerine olanak sağladığını ve bu sayede öğrenilen bilgilerin öğrencilerin zihinlerinde kalıcı olduğunu vurgulamışlardır. Ayrıca araştırma sonuçları genel olarak öğretmenlerin ispat kavramına yönelik sınırlı görüşlere sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Matematiksel İspat, Matematik Öğretmenleri, İspata Yönelik Görüş

Kaynakça

• Almeida, D. (2003). Engendering proof attitudes: can the genesis of mathematical knowledge teach us anything? International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 34(4), 479-488.
• Altıntaş, E., & İlgün, Ş. (2020). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel İspata Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi: Kars Örneklemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1573-1582.
• Argün, Z., Arıkan, A., Bulut, S. & Halıcıoğlu, S. (2014). Temel Matematik Kavramlarının Künyesi, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Creswell, W. (2009). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Çontay, E. G., & Duatepe-Paksu, A. (2019). Ortaokul Matematik Öğretmeni Adaylarının İspatın Doğasına İlişkin Görüşleri. The Journal of Limitless Education and Research, 4(1), 64-89.
• Dede, Y. & Karakuş, F. (2014). Matematiksel İspat Kavramına Pedagojik Bir Bakış Kuramsal Bir Çalışma. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 47-71.
• Dickerson, D. S., & Doerr, H. M. (2014). High school mathematics teachers’ perspectives on the purposes of mathematical proof in school mathematics. Mathematics Education Research Journal, 26(4), 711-733.
• Doruk, M., & Güler, G. (2014). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematiksel ispata yönelik görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(3), 71-93.
• Doruk, M. & Kaplan, A. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematiksel ispata yönelik görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2013(2)1, 241-252.
• Ekiz, D. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Anı Yayınları.
• Ernest, P. (1989). The impact of beliefs on the teaching of mathematics. In P. Ernest (eds.), Mathematics Teaching: The State of the Art (pp.249-254). London: Falmer Press.
• Ernest, P. (1994). Mathematics, Education and Philosophy: An International Perspective, Falmer Press, London.
• Güler, G. & Dikici, R. (2012). Ortaöğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Matematiksel İspat Hakkındaki Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 571-590.
• Hanna, G. (1995). Challenges to the importance of proof. For the learning of Mathematics, 15(3), 42-49.
• Hanna, G. (2000). Proof, Explanation and Exploration: An Overview. Educational Studies in Mathematics 44, 5–23
• Hanna, G. (2002). Mathematical proof. In: Tall D. (ed.) Advanced Mathematical Thinking. Mathematics Education Library, Kluwer, Dordrecht.
• Healy, L., & Hoyles, C. (2000). A study of proof conceptions in algebra. Journal for Research in Mathematics Education, 31(4), 396-428.
• İmamoğlu, Y. & Yontar-Toğrol, A. (2015). Proof construction and evaluation practices of prospective mathematics educators. European Journal of Science and Mathematics Education, 3(2), 130-144.
• Jones, K. (1997). Student-teachers' conceptions of mathematical proof. Mathematics Education Review, 9, 21-32.
• Kline, M. (1982). Mathematics: The loss of certainty. New York, NY: Oxford University Press.
• Knuth, E. J. (2002a). Secondary school mathematics teachers’ conceptions of proof. Journal for Research in Mathematics Education, 33(5), 379-405.
• Knuth, E. J. (2002b). Teachers' conceptions of proof in the context of secondary school mathematics. Journal of mathematics teacher education, 5(1), 61-88.
• Martin, W. G., & Harel, G. (1989). Proof frames of preservice elementary teachers. Journal for research in mathematics education, 20(1), 41-51.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1984). Qualitative Data Analysis: A Sourcebook of New Methods. Beverly Hills, CA: Sage.
• Moralı, S., Uğurel, I., Türnüklü, E. & Yeşildere, S. (2006). Matematik öğretmen adaylarının ispat yapmaya yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 147-160.
• Nespor, J. (1987). The role of beliefs in the practice of teaching. Journal of Curriculum Studies, 19, 317-328.
• Özdemir, F. & Kaplan, A. (2014). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stillerine Göre Matematiksel İspat Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3(2), 410-429.
• Selden, A. & Selden, J. (2003). Validations of proofs considered as texts: Can undergraduates tell whether an argument proves a theorem? Journal for Research in Mathematics Education, 34(1), 4-36.
• TDK. (2020). İspat tanımı. http://tdk.gov.tr adresinden 05.06.2022 tarihinde erişildi.
• Wikipedia. (2020). Matematik Tarihi. https://tr.wikipedia.org/wiki/Matematik_tarihi adresinden 06.06.2022 tarihinde erişildi.
• Turğut, M., Yenilmez, K., & Uygan, C. (2013). Ortaokul ve Lise Matematik Öğretmeni Adaylarının İspat Yapmaya Yönelik Görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 227-252.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. (1984). Case study research: design and methods (3rd Ed.). London: Sage Publications.