Çevrim İçi Uzaktan Öğretim Platformları Aracılığı ile İkinci/Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğreten Öğreticilerin Yeterliklerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 28 - 40, 31.05.2023

Oya Özgat Tatan

Öz

COVID-19 pandemisi sebebiyle eğitim kurumlarında yüz yüze eğitime ara verilmiş ve birçok uygulama, program ve web sitesinin kullanıldığı uzaktan öğretim platformları aracılığıyla öğrenim ve öğretim gerçekleşmeye başlanmıştır. Bu bağlamda çevrimiçi uzaktan öğretimde yüz yüze eğitimin gerektirdiği öğretici yeterliklerinden daha fazlasına ihtiyaç duyulmaktadır. Gelişen dünyaya ayak uydurmak ve bilişim teknolojisindeki gelişmeleri yakından takip etmek, eğitimdeki yenilikleri yakalayabilme ve eğitime uyarlayabilme açısından önem arz etmektedir. Bu kapsamda ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğreticilerin çevrimiçi uzaktan öğretimde sahip olduğu yeterliklerin incelendiği yeterli sayıda çalışmaya rastlanılmamış ve çevrimiçi uzaktan öğretim aracılığıyla ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretici yeterliklerini belirlemek araştırmamızın amacını oluşturmaktadır. Çalışmamızın öğreticilerin mesleki gelişimlerine katkıda bulunacağı ve çevrimiçi uzaktan öğretimde kalitenin ve verimliliğin artmasına yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Araştırmamızın örneklemini Türkiye’deki üniversiteler bünyesinde çevrimiçi uzaktan öğretim platformları aracılığıyla ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimi veren kurumlarda görev alan öğreticiler oluşturmaktadır. Araştırmamızda belirlenen probleme cevap aramak amacıyla yöntem olarak vaka çalışması tercih edilmiştir. Çalışmamızda hem yurt içinde hem yurt dışında alanyazında yapılan çalışmalar incelenmiş ve Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanmış olan “Eğitimciler için Avrupa Dijital Yeterlik Çerçevesi” temel alınarak “Çevrimiçi Öğretici Yeterlikleri Ölçeği” ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğreticilere göre uyarlanarak anket çalışması hazırlanmıştır. Araştırmada toplanan veriler SPSS for Windows 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çevrimiçi öğretici yeterlikleri ölçeğinden elde edilen ortalamalar incelendiğinde katılımcıların mesleki sorumluluk ve dijital kaynaklar alt boyutlarında çok yüksek düzeyde; öğretme ve öğrenme, değerlendirme, öğrenicileri güçlendirme ve öğrenicilerin dijital yeterliğini sağlama alt boyutlarında yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bulgulardan hareketle çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan öğretim, Çevrimiçi uzaktan öğretim, İkinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Öğretici yeterlikleri, Çevrimiçi öğretici yeterlikleri

Kaynakça

• Ally, M. (2019). Competency profile of the digital and online teacher in future education. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 20(2), 302-318.
• Bawane, J. & Spector, J.M. (2009). Prioritization of online instructor roles: Implications for competency-based teacher education programs. Distance Education, 30(3), 383-397.
• Casanova, D., Moreira, A. & Costa, N. (2009). Key competencies to become an e-learning successful instructor. [https://www.researchgate.net/publication/265291732] 10 Mart 2021 tarihinde erişildi.
• Çengel, M. (2014). Uzaktan eğitimde öğrenci başarı ve memnuniyetini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Sakarya üniversitesi örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Türkiye.
• Doğru, E. & Aydın, F. (2017). Coğrafya öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi ile ilgili yeterliliklerinin incelenmesi. Journal of History Culture and Art Research, 6(2), 485-506. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v6i2.686
• Keengwe, J. & Kidd, T. T. (2010). Towards best practices in online learning and teaching in higher education. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 6(2), 533-541.
• Khairi, A., Badeni Risdianto, E., Kristiawan, M. & Monica, S. (2022). Analysis of elementary school teacher needs in learning in the era of the Covid-19 pandemi. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 9(1), 183-191.
• Mishra, P. & Koehler, M. J. (Mart 2008). Introducing technological pedagogical content knowledge [Bildiri], Annual Meeting of the American Educational Research Association, New York City.
• Redecker, C. (2017). European framework for the digital competence of educators: digcompedu. Y. Punie (ed.). DigCompEdu explained. (s. 18-24). Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Sen, Ö. & Kızılcalıoğlu G. (2020). COVID-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin ve akademisyenlerin uzaktan öğretime yönelik görüşlerinin belirlenmesi. International Journal of 3D Printing Technologies and Digital Industry, 4(3), 239-252. DOI: 10.46519/ij3dptdi.830913
• Topu, F. B., Baydaş, Ö., Demirel, T. & Karaman, S. (Mayıs 2011). Yüz yüze öğretimden uzaktan öğretime geçişte öğretim elemanlarının rol değişimleri. [Bildiri], 11th International Educational Technologies Conference, İstanbul.
• Uğur, S. (2014). Açık ve uzaktan öğrenmede öğretmenlerin rolleri. A. E. Özkul, C. H. Aydın, E. Toprak ve E. G. Kumtepe (Ed.). Açiköğretimle 30 yıl. (s. 235-244 ). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Wannapiroon, P., Nilsook, P., Jitsupa, J. & Chaiyarak, S. (2022). Digital competences of vocational instructors with synchronous online learning in next normal education. International Journal of Instruction, 15(1), 293-310.