POLİSİN PANDEMİ ÖNCESİ, PANDEMİ DÖNEMİ VE SONRASINDA MÜDAHALE ETTİĞİ SUÇ İÇEREN OLAYLARIN ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 3, 359 - 382, 31.07.2025

Bülent Kara , Ahmet Furkan Özcan

https://doi.org/10.59182/tudad.1718873

Öz

Polis teşkilatı toplumun huzur ve güvenliğini sağlamakla sorumlu en önemli kamu hizmeti sunan devlet organlarından birisidir. Polis teşkilatı 7 gün 24 saat halkın hizmetinde çalışmaktadır. Pandemi döneminde de uzaktan çalışamayan, 7/24 çalışmaya devam eden meslek gruplarından biri olan polis teşkilatı çalışmalarını sürdürmüş, suç ve suçlularla mücadele etmiştir. Bu çalışmada polisin müdahale ettiği kriminal suçlar ve adalete sevk ettiği suçlar, pandemi öncesi dönem, pandemi dönemi ve sonrası olarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla yapılan çalışmada çeşitli kamu kurumlarının istatistiklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda pandemi döneminde ve öncesinde adalet bakanlığına polis tarafından sevk edilen suç ve suçluların sayısının pandemi sonrasında ciddi derecede artış gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pandemi , Polis , Suç , Suçlu

Kaynakça

• Aaltonen, M., Macdonald, J. M., Martikainen, P., & Kivivuori, J. (2013). Examining the generality of the unemployment–crime association. Criminology, 51(3), 561–594.
• Adalet Bakanlığı (2024). Adalet İstatistikleri, 2023, https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/22042024115644ADalet_ist-2023CALISMALARI59.pdf, (15.08.2024).
• Agnew, R. (1992). Foundation for a general strain theory of crime and delinquency. Criminology, 30(1), 47–87.
• Agnew, R., & Brezina, T. (2019). General strain theory. In M. D. Krohn, N. Hendrix, G. Penly Hall, & A. J. Lizotte (Eds.), Handbook on Crime and Deviance (pp. 145–160). Springer International Publishing.
• Akbıyık, A. ve Avşar, Ö. S. (2020). Coronavirüs Enfeksiyonu Hastalığının (COVID-19) Epidemiyolojisi ve Kontrolü. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 109–116.
• Akdemir, N. (2021). Suç önlemenin teorik ve kavramsal çerçevesi. İ. H. Demircioğlu, N. Akdemir & C. O. Tuncer (Ed.), Dünya örnekleriyle suç önleme stratejileri ve güvenlik (1. baskı). Ankara: TİAV Yayınları.
• Akpınar, İ. (2018). Suç olgusu, suç teorileri ve kadın suçluluğu: Kayseri örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Alacakaptan, U. (1975). Suçun unsurları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Ashby, M. P. (2020). Initial evidence on the relationship between the coronavirus pandemic and crime in the United States. Crime Science, 9(1), 6.
• Ashby, M. P. J. (2020). Initial evidence on the relationship between the coronavirus pandemic and crime in the United States. Crime Science, 9(1), 6.
• Ayas, Ö. (2021). Pandemi ile geçen bir yılın hırsızlık suçu bağlamında analizi: Türkiye ve İngiltere örneği, Kriminoloji ve Toplum Bilimleri Dergisi.
• Bal, H. (2014). Hukuk sosyolojisi. Sentez Yayınları.
• Baloch, S., Baloch, M. A., Zheng, T. ve Pei, X. (2020). The Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Pandemic. The Tohoku Journal of Experimental Medicine, 250(4), 271–278.
• Blumstein, A., Rivara, F. P., & Rosenfeld, R. (2000). The rise and decline of homicide-and why. Annual Review of Public Health, 21(1), 505–541.
• Burkay, S. (2008). Teorik çerçevede suç. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 2, 4.
• Canter, D. (2020). Suç Psikolojisi, Yazıcıoğlu, D. (çev.) 2. Baskı, Sola Unitas.
• Cascella, M., Rajnik, M., Aleem, A., Dulebohn, S. C. ve Napoli, R. Di. (2022). Features, Evaluation, and Treatment of Coronavirus (COVID-19). StatPearls içinde. Treasure Island.
• Ciotti, M., Ciccozzi, M., Terrinoni, A., Jiang, W.-C., Wang, C.-B. ve Bernardini, S. (2020). The COVID-19 Pandemic. Critical Reviews in Clinical Laboratory Sciences.
• Dolu, O. (2009). Bir fırsat olarak suç: suçun durumsal belirleyicileri, suç fırsatları ve rutin faaliyetler teorisi. Polis Bilimleri Dergisi, 11(2).
• Dönmezer, S. ve Erman, S. (2016). Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, c.I, 14. Basım Der
• EGM, (2007), Toplum destekli polislik, Ankara: Başkent Ofset.
• EGM, (2022), Polis Dergisi, EGM Polis Akademisi Başkanlığı Basım ve Yayım Şube Müdürlüğü, S.110, Yayın Katalog No: 747.
• Eskici Katırcıgil, B. (2017). Cesare Beccaria’nın suç ve ceza felsefesi. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(1), 155-179.
• Estevão, A. (2020). Covid-19. Acta Radiológica Portuguesa, 32(1), 5–6.
• Goin, D. E., Rudolph, K. E., & Ahern, J. (2018). Predictors of firearm violence in urban communities: A machine-learning approach. Health & Place, 51, 61–67.
• Göktürk, N.; Özgenç, İ. ve Üzülmez, İ. (2012). Ceza hukukuna giriş. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Gökulu, G. (2019). Suç kuramları: biyolojik ve psikolojik yaklaşımlar: eleştirel bir değerlendirme. Social Sciences, 14(4), 1471-1488.
• Gözler K. (2015). Anayasa Hukukunun Genel Esasları. Ekin Yayınları.
• Gözübüyük A.Ş. ve Tan T. (2021). İdare Hukuku. Turhan Kitabevi.
• Grogger, J. (1998). Market wages and youth crime. Journal of Labor Economics, 16(4), 756–791.
• Haklı S. Z. (2021). Modern siyasi kurumlar ve ideolojiler. Polis Akademisi
• Haklı, S. Z. (2021). Modern siyasi kurumlar ve ideolojileri. Polis Akademisi Yayınları.
• Hanbay, E. (2019). Hırsızlık suçu işleyen çocuklar üzerine sosyolojik bir çalışma:(Bitlis İli Örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Fırat Üniversitesi.
• Hoeboer, C. M., Kitselaar, W. M., Henrich, J. F., Miedzobrodzka, E. J., Wohlstetter, B., Giebels, E., & de Kogel, C. H. (2024). The impact of COVID-19 on crime: A systematic review. American Journal of Criminal Justice, 49(2), 274-303.
• https://www.etimolojiturkce.com/kelime/su%C3%A7, (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
• İnal, F., Ayhan, U., Şekeroğlu, O., Deniz, İ., & Duygu, N. (2020). Polis müdahale yöntem ve teknikleri (1. basım). Polis Akademisi Yayınları.
• İrdem, İ. (2020). Anayasal düzen ve idari yapı (1. basım). Polis Akademisi Yayınları.
• Karstedt, S., Clarke, R. V., & Felson, M. (1994). Advances in criminological theory, vol 5, routine activity and rational choice. Contemporary Sociology, 23(6), 859–860.
• Lombroso, C. (2021). Cesare Lombroso’nun Sınıflandırmasına Göre Suçlu İnsan, Çev. Yılmaz, İ.H., 1. Baskı, Albaraka Yayınları.
• Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanunu. (1983). T.C. Resmî Gazete (18218). https://www.resmigazete.gov.tr/
• Mohler, G.; Bertozzi, A. L.; Carter, J.; Short, M. B. ve diğerleri (2020). Impact of social distancing during COVID-19 pandemic on crime in Los Angeles and Indianapolis, Journal of Criminal Justice, 68, 101692.
• Öz Yıldız, S. (2021). Demokratik polislik teori ve uygulamaları (5. basım). Polis Akademisi Yayınları.
• Özbek, V. Ö.; Kanbur, M. N.; Doğan, K.; Bacaksız, P. ve Tepe, İ. (2013). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 4. Basım, Ankara Seçkin Yayıncılık.
• Özgenç, İ. (2006). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Seçkin Yayıncılık.
• Özkoçak, V., Çetli, E. ve Koç, F. (2020). Geçmişten günümüze pandemilere genetik ve antropogenetik açıdan bakış. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(32), 1088–1095.
• Porta, M. (2008). A Dictionary of Epidemiology. (S. Greenland ve J. M. Last, Ed.). Oxford University Press.
• Revital, Sela-Shayovits ve Haviv, N. (2022). Juvenile delinquency and COVID-19: the effect of social distancing restrictions on juvenile crime rates in Israel. Journal of experimental criminology, 1-24.
• Riou, J. ve Althaus, C. L. (2020). Pattern of Early Human-to-Human Transmission of Wuhan 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV), December 2019 to January 2020. Eurosurveillance, 25(4).
• Rosenfeld, R. (2009). Crime is the problem: Homicide, acquisitive crime, and economic conditions. Journal of Quantitative Criminology, 25(3), 287–306.
• Rowhani-Rahbar, A., Quistberg, D. A., Morgan, E. R., Hajat, A., & Rivara, F. P. (2019). Income inequality and firearm homicide in the US: A county-level cohort study. Injury Prevention, 25(Suppl 1), i25–i30.
• Schleimer, J. P., McCort, C. D., Tomsich, E. A., Pear, V. A., De Biasi, A., Buggs, S., & Wintemute, G. J. (2021). Physical distancing, violence, and crime in US cities during the coronavirus pandemic. Journal of Urban Health, 98, 772-776.
• Schleimer, J. P., Pear, V. A., McCort, C. D., Shev, A. B., De Biasi, A., Tomsich, E., & Wintemute, G. J. (2022). Unemployment and crime in US cities during the coronavirus pandemic. Journal of Urban Health, 99(1), 82-91. Sharkey, P., Besbris, M., & Friedson, M. (2017). Poverty and crime. Oxford Handbook of Poverty and Society.
• Sokullu Akıncı, F. (2020). Kriminoloji. Beta Basım.
• Söylev, Ö. F. (2022). Suça Sürüklenmiş Çocuklar ve Maneviyat. Sonçağ Yayıncılık.
• Şenel M. ve Şenel A.T. (2018). Devlet genel güvenliği ve polis. Polis Akademisi Yayınları.
• Thunström, L., Newbold, S. C., Finnoff, D., Ashworth, M. ve Shogren, J. F. (2020). The Benefits and Costs of Using Social Distancing to Flatten the Curve for COVID-19. Journal of Benefit-Cost Analysis, 11(2), 179–195. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). T.C. Resmî Gazete (17863 mükerrer). https://www.resmigazete.gov.tr/
• Uggen, C., & Wakefield, S. (2008). What have we learned from longitudinal studies of work and crime? In A. M. Liberman (Ed.), The Long View of Crime: A Synthesis of Longitudinal Research (pp. 191–219). Springer.
• Ünüvar Demirci, M. (2022). Diş hekimlerinin Covid-19 algısı ve bunu önlemeye yönelik tutum ve davranışlar: Konya örneği. [Yayınlanmamış yüksek lisans/doktora tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
• WHO (2023). https://covid19.who.int/table, Erişim Tarihi: 19.07.2024. Yayınları.