YAYIN ETİĞİ VE YAYINLAMA İLKELERİ

Trakya Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisine gönderilen tüm çalışmalar özgün yazılardan oluşmak zorundadır.

Yazarların gönderdikleri yazılarda Committee on Publication Ethics (COPE)’un yayınlamış olduğu etik yönergeye (COPE Guidelines) bağlı kalmaları tavsiye edilir. Ayrıca yazıların özgün olma zorunluluğu tescillenerek gerek yazarı korumak gerekse derginin sorumluluğunu yerine getirmek amacıyla, dergiye gönderilen tüm yazıların özgünlüğü yayın kurulu tarafından Web tabanlı iThenticate vb. bir program ile denetlenir. Bu aşamada sadece benzerliğin sayısal sonucu kullanılmayıp; çalışmalarda kullanılan alıntılama usulleri, evrensel etik kurallar çerçevesinde değerlendirilerek yazının dergide bilimsel incelemeye devam edip etmemesi hususunda nihai karar verilir.

Yayın Kurulu ve Editörlerin Sorumlulukları

Yayın kurulu sorumlulukları ve bağımsız karar verebilme
Trakya Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi'nin tüm editörleri dergideki değerlendirmeleri ve kararlarında bağımsızdır. Hiçbir dış ve / veya iç faktör kararlarını etkileyemez. Editörler herhangi bir olumlu ve / veya olumsuz kısıtlamaya maruz kalırsa, kısıtlamaya dahil olanlara karşı yasal işlem yapma hakkını saklı tutarlar. Öte yandan, editörler dergideki kararlarından sorumludur. Baş editör ve editör yardımcıları dergi içeriğinden ve zamanında yayın yapmaktan sorumlu kişilerdir.

Gizlilik ve Çıkar Çatışması/Çakışması
Derginin yayın kurulu üyelerinin gönderilen materyalleri bölüm editörleri, istatistik editörleri, dil editörleri, kopya editörleri, tasarım editörleri ve gerektiğinde ombudsman dışındaki üçüncü kişilerle paylaşması ve kullanması yasaktır. Bir editör ile yazar veya yazarın kurumu arasında işbirliği veya rekabet açısından çıkar çatışması/çakışması varsa, değerlendirme sürecini yönetmek için bir başka yayın kurulu üyesi atanır.

Yayınlama kararları
Yayın kurulu üyeleri, alandaki en az iki hakem uzmanı atayarak gönderilen makalelerin hakem değerlendirmesini sağlar. Baş editör bir makalenin yayınlanma kararından, hem araştırmacılar hem de okuyucular için makaleler, inceleme uzmanı raporları, intihal ve telif hakkı ihlali için yasal konular çerçevesinde bu kavramların önemini düşünerek, sorumludur. Baş editör bir makalenin yayınlanmasına direkt olarak karar verebileceği gibi, nihai kararı için diğer editörler ve hakemler ile de tartışma ortamı oluşturabilir.

Hakemlerin Sorumlulukları

Editör kararına katkı
Dergiye gönderilen bir makalenin hakem değerlendirmesi, bilimsel içeriğinin, bilimsel düzeninin ve derginin ilkelerine uygunluğunun kontrol edilmesi, yapısı uygun olmayan makale içeriği hakkında hakem görüşünün sunulması ve uygunluğun sağlanması sürecini kapsar. Değerlendirme süreci, hakemlerin yalnızca makaleler hakkındaki değerlendirmelerini editörlere iletmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda makalelerin içeriğini geliştirme fırsatı da sunar.

Hız
Bir makalenin değerlendirilmesi için atanan bir hakem, makalenin içeriğinden farklı bir bilim alanının uzmanıysa, makalenin konusuna çok uzaksa, değerlendirme için kısa bir süre varsa veya herhangi bir çıkar çatışması/çakışması mevcut ise, ilgili editöre bilgi vermeli ve değerlendirme sürecinden çekilme isteğini bildirmelidir. Makalenin içeriği atanan hakemin uzmanlık alanına uyuyorsa, değerlendirmeyi mümkün olan en kısa sürede tamamlamalı ve değerlendirme raporunu yine mümkün olan en kısa sürede editöre göndermelidir.

Gizlilik
Yazıların değerlendirilmesi için atanan hakemler, yazıların gizli belgeler olduğunu ve bu belgeler hakkında hiçbir bilgiyi değerlendirmeye katılan editörler dışında üçüncü şahıslarla paylaşmadığını onaylar. Hakemler, yazılar yayınlanmak üzere kabul edildikten veya reddedildikten sonra bile bilgi paylaşmamaya devam eder.

Tarafsızlık standartları
Hakemler eleştirilerini bilimsel bir zemin üzerine inşa etmeli ve ifadelerinde bilimsel kanıtları kullanmalıdır. Hakemlerin yazıyı iyileştirmek için ortaya attığı tüm yorumlar açık ve doğrudan olmalı ve yazarları rahatsız edici bir tarzdan uzak bir şekilde yazılmalıdır. Hakaret ve aşağılayıcı ifadelerden kaçınılmalıdır.

Alıntı yapılan kaynakların uygunluğu
Hakemler, yazılardaki referans göstermeden kullanılan alıntıları belirlemelidir. Yayınlanan makalelerde farklı kaynaklardan alıntı olarak kullanılan her türlü ifade, gözlem, sonuç veya deliller etik kurallara uygun bir şekilde alıntılanmalıdır. Hakemler ayrıca alıntıların belirtilen kaynak (lar) içindeki varlığından da emin olmalıdırlar.

Çıkar çatışması/çakışması
Değerlendirme yapan kişiler, yazarlarla, yazarların kurumları ya da yazarların bir veya daha fazla ilgi alanı ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması/çakışması yaşama durumundaysa, görevlendirilen editöre bilgi vermeli ve değerlendirme sürecinden çekilmelerini istemelidirler.

Yazarların Sorumlulukları

Raporlama standartları
Orijinal araştırma makalelerinin yazarları çalışma sonuçlarını uygun bir şekilde sunmalı ve tartışmalıdır. Makalelerin metodolojik içerikleri tekrarlanabilir olması gerektiğinden, yazarların ifadelerinde net olması ve bilerek yanlış veya eksik verileri bildirmemesi gerekir. Derleme/inceleme türü makalelerin yazarlarına, inceledikleri konu üzerinde uzman değillerse veya bir diğer deyişle yeterli altyapıya sahip olmadıklarında, bu tür makaleleri yazmaları önerilmez.

Veriye erişim ve saklama
Yazarlardan gerektiğinde Ham verilerini sunmaları istenebilir (etik durumlar vb.). Bu nedenle, makalelerin ham verileri gerektiğinde sunulmak üzere güvenli bir şekilde saklanmalıdır. Yayın sürecini takiben ham verilerin depolanma süresi en az 10 yıl olmalıdır.

Özgünlük ve İntihal
Dergiye gönderilen makalelerin yazarları, makalelerinin orijinal olduğundan ve makalede yapılan alıntılar için etik ilkelere uygun alıntılama yöntemleri kullanıldığından emin olmalıdır.

Birden çok, tekrarlanan, gereksiz veya eş-zamanlı makale gönderimi
Aynı araştırma üzerine benzer kapsamda birden fazla yayın üretmek kabul edilmez. Yazarlar bu gibi durumlara dikkat etmeli ve aynı makaleyi aynı anda farklı dergilere sunmamalıdır. Yayın kurulu benzeri bir durumun varlığını makale yayınlandıktan sonra fark ederse, makale editör kararıyla geri çekilebilir ve makalenin yazar(lar)ına 1 yıl süreyle dergiye yayın gönderememe cezası verilir.

Yazarlık hakları
Sadece aşağıdaki kişiler yazılara sorumlu yazar olarak dahil edilmelidir: i) bir çalışmada konsept, tasarım, performans, veri toplama ve / veya analizlere büyük katkı sağlayan araştırmacılar, ii) yazıların hazırlanmasında veya eleştirel revizyonunda yer alan araştırmacılar, iii ) makalelerin son halini onaylayan ve gönderimini kabul eden araştırmacılar. Yukarıdaki listeden başka katkı yapanlar (Örneğin teknik destek, yazma ve düzenleme yardımcıları, genel katkılar vb.) yazarlar listesine dahil edilmemeli, ancak bu kişilerin yapmış oldukları katkılara teşekkür bölümünde yer verilmelidir.

Çıkar çatışması / çakışması beyanı
Yazarlar, yazılarında her türlü çıkar çatışmasını ya da çakışmasını açıkça beyan etmelidir. Yazıların konusu ile ilgili olarak çıkar çatışması ya da çakışması bulunmadığı durumlarda da bu beyan mutlaka makalede yer almalıdır. En yaygın çıkar çatışması/çakışması türleri; finansal destek, eğitim veya diğer fon türleri, kişisel veya kurumsal ilişkiler ve üyeliklerdir.

Teşekkür
Çalışmaların tüm mali destek kaynakları (hibe veya diğer referans numaraları ile birlikte) bildirilmelidir.

Değerlendirme süreci
Yazarlar, değerlendirme sürecine dahil olmakla yükümlüdür ve ham verilere, her türlü etik onay için kanıtlara, ve editörlerin telif hakkı devir formu taleplerine ve bunların açıklamalarına cevap vererek işbirliği yapmalıdır. Yazarlar, hakem değerlendirme sürecinde ortaya çıkan revizyon önerilerini olumlu veya olumsuz bir şekilde cevaplamalıdır. Olumsuz tepkilerine karşı görüşlerini bilimsel kanıtlarıyla birlikte eklediklerinden emin olmalıdırlar.

Yayınlanmış makalelerde temel hatalar
Yazarlar, yayınladıkları yazılarında önemli bir hata veya yanlışlık olduğunu fark ettikleri zaman dergi editörü veya yayıncı ile görüşme yapmalıdırlar. Editör hatayı fark ederse, yayınlanan yazıların geri çekme sürecini başlatır.

Suistimal İncelemeleri ve Şikayetler

Dergide yayınlanmış veya yayınlanma sürecine girmiş her türlü yazı hakkındaki suistimal şüphesi ve suistimal şüphesiyle yapılan şikayetler dergi Yayın Kurulu tarafından değerlendirilir. Yayın kurulu suistimal şüphesini veya şikayeti değerlendirirken COPE (Committee on Publication Ethics)’un yönergelerine bağlı kalır. Şüphe veya şikayet sürecinde şikayet taraflarıyla hiçbir bağlantısı olmayan bir ombudsman belirlenerek karar verilir. Şikayetler baş editöre tujes@trakya.edu.tr adresi kullanılarak yapılabilir.

Yayın Sonrası Değişiklik ve Geri Çekme İsteği

Dergide yazının yayınlanması sonrası yazar sırasında değişiklik, yazar ismi çıkarma, ekleme ya da yazının geri çekilmesi tujes@trakya.edu.tr adresine yapılacak bir başvuru ile gerçekleştirilebilir. Gönderilecek e-postada mutlaka gerekçe ve kanıtlar sunulmalıdır. Sunulan gerekçe ve kanıtlar Yayın Kurulu tarafından görüşülüp karara bağlanır. Yukarıda belirtilen değişiklik ve geri çekme istekleri oluştuğunda tüm yazarların dergiye gönderecekleri yazılar işlem süresi içerisinde otomatik olarak reddedilir.

Sorumluluk Reddi

Baş editör ve yayın kurulu üyeleri, yazarların görüşlerinden ve yazı içeriğinden sorumlu değildir. Yazarlar, yazılarındaki etik özgünlük ve olası hatalardan sorumludur. Ayrıca, son okuma (düzeltme okuması) öncesi sayfa düzenlemeye aşamasında oluşabilecek tüm hatalardan sorumludurlar. Öte yandan, son okuma incelemesinden sonra meydana gelen hatalar dergi yetkililerinin sorumluluğundadır.

Açık Erişim Bildirimi

Trakya Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi'nde yayınlanan çalışmalar açık erişimli olacaktır.