The Effect of Alternative Assessment and Evaluation Activities on Success and Retention in Social Studies Course

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 171 - 182, 26.12.2020

Hacer Oğuz Halil Tokcan

Öz

This study was carried out in order to reveal the effect of teaching based on alternative assessment and evaluation activities in the “Life on Earth Unit” in the 6th Grade Social Studies Curriculum on students' success and retention. The sample of the study were 6th grade students who studied in a secondary school in the city center of Adana between 2015-2016. Experimental design was used in the study. During the application, while applying alternative assessment and evaluation activities apart from the activities in the standard curriculum in the experimental group; In the control group, the lessons were carried out based on the curriculum. Reliability analysis of the success test was made with the ITEMAN. Results showed that there was a significant difference in favor of the experimental group in both pretest-posttest and posttest-retention test scores. This result shows that alternative assessment-based instruction is more effective than program-based instruction in increasing success and retention in social studies. According to the results, it can be suggested that teaching based on alternative assessment activities should be used more in different units and classes of social studies.

Anahtar Kelimeler

Social studies, alternative assessment, concept map, structured grid

Alternatif Ölçme Değerlendirme Etkinliklerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Başarı ve Kalıcılığa Etkisi

Öz

Bu çalışma; 6. Sınıf Sosyal Bilgiler programında yer alan “Yeryüzünde Yaşam” Ünitesinde alternatif ölçme-değerlendirme etkinliklerine dayalı öğretimin öğrencilerin derslerdeki başarısı, öğrenilen bilgilerin kalıcı olma durumu etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın deneklerini, Adana ili merkezinde yer alan bir ortaokulda, 2015-2016 yıllarında öğrenim gören 6.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada, yarı deneysel desen kullanılmıştır. “Yeryüzünde Yaşam” ünitesindeki konuları içeren 30 soruluk çoktan seçmeli başarı testi hazırlanmıştır. Ünite boyunca deney grubunda standart programda bulunan etkinliklerden farklı olarak gibi alternatif ölçme değerlendirme etkinlikleri uygulanırken; kontrol grubunda ise dersler öğretim programına dayalı şekilde sürdürülmüştür. Başarı testinin güvenirlik analizi “ITEMAN” programı ile yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre; hem ön test-son test hem de son test-kalıcılık testi puanlarında deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Bu sonuç, alternatif ölçme-değerlendirmeye dayalı öğretimin Sosyal Bilgilerde başarı ve kalıcılığı arttırmada sadece programa dayalı öğretime göre daha etkili olduğunu göstermektedir. Çıkan sonuca göre alternatif ölçme etkinliklerine dayalı öğretimin Sosyal Bilgilerin farklı ünite ve sınıflarında daha fazla kullanılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Alternatif Ölçme, Kavram Haritası

Kaynakça

• Abalı Öztürk, Y. & Şahin, Ç. (2014). The effects of alternative assessment and evaluation methods on academic achievement, persistence of learning, self-efficacy perception and attitudes/Alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin akademik başarı, kalıcılık, öz-yeterlik algısı ve tutum üzerine etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(4), 1022-1046.
• Adanalı, K., Doğanay, A. (2010). Beşinci sınıf sosyal bilgiler öğretiminin alternatif ölçme değerlendirme etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 271-292.
• Atılboz, N.G. & Yakışan, M., (2003). v-diyagramlarının genel biyoloji laboratuvarı konularını öğrenme başarısı üzerine etkisi: canlı dokularda enzimler ve enzim aktivitesini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 8-13.
• Bulduk, S. (2003). Psikolojide deneysel araştırma yöntemleri. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Büyüköztürk, Ş. (2000). Deneysel Desenler, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Chiou, C. C. (2008). The effect of concept mapping on students’ learning achievements and interests. Innovations in Education and Teaching International, 45, 4, 375–387.
• Çakmaklı, A. (2008). Yapılandırılmış iletişim gridi tekniğinin öğrenci performansını ölçme süreci açısından etkililiğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (3. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Delgado, J. A. & Rivera, C. A. (2008). Concept mapping as an assessment tool in higher education activities. concept mapping: connecting educators proc. of the third int. conference on concept mapping A. J. Cañas, P. Reiska, M. Åhlberg & J. D. Novak, Eds. Tallinn, Estonia & Helsinki, Finland .
• Doğanay, A. (2002). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. İçinde: C. Öztürk ve D. Dilek (Ed), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 15-46). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş: Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kantar, N. (2019). Alternatif ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki başarısına ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Karamustafaoğlu, S., Çağlak, A. & Meşeci, B. (2012). Alternatif ölçme değerlendirme araçlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilikleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 167-179.
• Kılınç, A. (2007). Bir öğretim stratejisi olarak kavram haritalarının kullanımı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2). 21- 48.
• Kirişçioğlu, S. (2007). İlköğretim 7.sınıf fen bilgisi dersi “basınç” konusunun yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı öğretiminin akademik başarıya etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kurnaz, M. A. (2010). Kavram haritalarının öğretim sürecinde kullanılması: bir aksiyon araştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 175-199.
• MEB, (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi (4-6. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Nicoll, G. (2001). A three –tier system for assessing concept mapping: A methodological study. Internatıonal Journal Science Education, 23(8).
• Oğraş, A. & Bozkurt, A. (2011). Kavram haritası ve Vee diyagramı kullanımının ilköğretim 7. sınıf matematik eğitiminde öğrenci başarısına etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 3, 1-13.
• Okur, M. & Azar, A. (2011). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 387- 400.
• Orhan, A. (2012). Alternatif ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin 6. Sınıf fen ve teknoloji dersi yaşamımızdaki elektrik ünitesindeki öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Öncü, H. (2009). Ölçme ve değerlendirmede yeni bir yaklaşım: portfolyo değerlendirme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 103-130.
• Özdemir, S. M. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme araçlarına ilişkin yeterlikleri ve hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(4), 787-816.
• Öztürk, C. (2012). Sosyal bilgiler: toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. Öztürk C. (Ed.) Hayat bil¬gisi ve sosyal bilgiler öğretimi :yapılandırmacı bir yaklaşım içinde (s.21-50). Ankara: Pegem Akademi.
• Sarıca, R. & Çetin, B. (2012). Öğretimde kavram haritaları kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi. İlköğretim Online, 11(2), 306-318.
• Şimşek, N. (2011). Sosyal bilgiler dersinde alternatif ölçme değerlendirme araçlarının kullanımı: Nitel bir çalışma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 149-168.
• Toptaş, V. (2011). Sınıf öğretmelerinin matematik dersinde alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin kullanımı ile ilgili algıları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 205-219.