Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Kastamonu ÖrneğiGastronomy Tourısm As A Element Of Destınatıon Attractıon: An Example Of Kastamonu

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 4 - 23, 01.01.2017

Aydoğan Aydoğdu Senem Duman

Öz

Turizmin sağlamış olduğu ekonomik kazanımlar tüm dünya ülkelerinin yüz yüze oldukları yapısal sorunların aşılmasında bir çıkış noktası olarak görülmektedir. Bu nedenle ülkeler her yıl bir milyarın üzerinde bireyin katıldığı denizaşırı turizm pazarından en büyük payı alma konusunda çetin bir rekabetle karşı karşıyadırlar. Bu rekabetten başat çıkabilmek için hemen her gün yeni bir turizm çeşidi tüketicilerin beğenisine sunulmakta ve avantaj elde edilmeye çalışılmaktadır. Son yıllarda adına Gastronomi Turizmi denilen bir çeşit öne çıkmıştır. Günümüzde gastronomi, sadece yemek yeme sanatı olmayıp bir bilim haline dönüşmüştür. Ziyaret edilen bölgenin yerel yemeklerinin hazırlanması, pişirilmesi, sunulması sonucu oluşan gastronomi, turizm çeşitleri arasında yerini bulmaktadır. Türk Mutfağı dünya ölçeğinde en iyi üçüncü mutfak olarak bilinmektedir. Ayrıca bu turizm çeşidinde yerel yiyeceklerin rekabet avantajı sağlamada çok büyük bir önem taşıdığı görülmektedir. Çalışmanın amacı, Gastronomi Turizmi’nin Kastamonu için çekicilik unsuru olarak kullanılabilirliğini tespit etmektir. Araştırmada kolayda örneklem yönteminin yanı sıra yargısal ve gönüllü örneklemenin birlikte uygulandığı çok düzeyli örnekleme ile Kastamonu kent merkezinde yöresel yemek sunan yiyecek-içecek işletmeleri konuklarından 20 kişilik bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla yüz yüze görüşmelerle veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler betimleyici içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulguları Kastamonu Yöresel Yemekleri’nin il için bir çekim gücü oluşturduğu sonucunu vermiştir

Anahtar Kelimeler

Destinasyon Çekiciliği, Gastronomi Turizmi, Kastamonu

GASTRONOMY TOURISM AS A ELEMENT OF DESTINATION ATTRACTION: AN EXAMPLE OF KASTAMONU

Öz

Economic gains provided by tourism are seen as a starting point to overcome structural problems that all countries have faced. Therefore, countries have come face to face with a

Anahtar Kelimeler

DestinationAttractiveness, Gastronomy Tourism, Kastamonu.

Kaynakça

• Aksoy, İ. (2016). Türkiye’de Bölgesel Kalkınmada Kastamonu’nun Yeri, Uluslararası Abana Sempozyumu, 20-21 Mayıs, 204-212.
• Arslan S. (2015). Turizm Seferberliği, KATSO Dergi, Kastamonu Ticaret ve Sanayi Odası, Ocak-Mart.
• Avcı, M. (2012). Kastamonu’nun Kültürel Mirasının Sürdürülebilir Turizm Yaklaşımıyla Değerlendirilmesi, Kastamonu’nun Doğal Zenginlikleri Sempozyumu 16–17 Ekim, Kastamonu, 92-100.
• Aydın, E. (2015). Gastronomi Turizminin Şehir Markalaşmasına Etkisi: Afyonkarahisar İli Örneği, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon
• Aydoğdu, A. (2012). Kastamonu'nun Doğal Zenginliklerinin Turistik Ürün Bakış Açısıyla İrdelenmesi, Kastamonu’nun Doğal Zenginlikleri Sempozyumu, 16-17 Ekim, Kastamonu, ss., 161-185.
• Aydoğdu, A. (2011). Konaklama İşletmeciliğinde Uluslararası Standardizasyonun Rolü ve Türkiye Uygulamalarının Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Aydoğdu, A., Pamukçu, H. Ve Yaşarsoy, E. (2015), Konaklama İşletmelerinin Engelli Bireylere Uygunluğu: Kastamonu Örneği, III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, 5-7 Kasım, Eskişehir, (358-368).Çağlı, I. B. (2012). Türkiye'de Yerel Kültürün Turizm Odaklı Kalkınmadaki Rolü: Gastronomi Turizm Örneği. Basılmamış, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydoğdu, A., Özkaya-Okay, E. Ve Köse, Z. C. (2016). Destinasyon Tercihinde Gastronomi Turizmi’nin Önemi: Bozcaada Örneği, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi 1(2), 120-132Aydoğdu, A., Okay-Özkaya, E. Ve Köse, Z. C. (2016). Destinasyon Tercihinde Gastronomi Turizminin Önemi: Bozcaada Örneği, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 120-132.
• Aydoğdu, A., Çitoğlu-Sağlam, G. ve Bayraktar, O. Y. (2016). Abana Turizminin Sorunları Ve Çözüm Önerileri, Uluslararası Abana Sempozyumu, 20-21 Mayıs, 86-98.
• Babaş, T. (2014). Kastamonu Turizminin Bir Master Planı Olmalı, Doğru Eksen Haber ve Ekonomi Dergisi, 3 (17).
• Bahar, O. ve Kozak, M. (2012). Turizm ve Rekabet, Detay Yayın, Ankara.
• Bucak, T., ve Aracı, Ü. E. (2013). Türkiye'de Gastronomi Turizmi Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 16(30), 203- 216.
• Bucak, T. ve Ateş, U. (2014). Gastronomi Turizminin İl Turizmine Etkisi: Çanakkale Örneği, The Journal of Academic Social Scinces, 28(2), 315-328.
• Buhalis, D. (2000). Marketing the competitive destination of the future. Tourism management, 21(1), 97-116.
• Chaney, S., & Ryan, C. (2012). Analyzing the evolution of Singapore's World Gourmet Summit: An example of gastronomic tourism. International Journal of Hospitality Management, 31(2), 309-318.
• Ciliv, V. (2008). İller İçin Gelişme Stratejileri: Kastamonu, TEB Gelişim Akademi Kastamonu İçin Sonuç Raporu, Graphis Yayıncılık, İstanbul.
• Cleave, E. P. (2014). "Economic Development in the Contemporary Global Environment: The Role of Place Branding as a Tool of Local Economic Development in Ontario, Canada", Electronic Thesis and Dissertation Repository. Paper 2065.
• Cohen, E., & Avieli, N. (2004). Food in tourism: Attraction and impediment. Annals of tourism Research, 31(4), 755-778.
• Cohen, E. (1972). Toward a Sociology of International Tourism. Social research, 39 (1), 164- 182.
• Cömert, M. ve Durlu-kaya, F. (2014). Gastronomi turizminde Türk önemi. Journal Of Tourism andGastronomy Studies 2(2), 62-66. mutfağının
• Çalışkan, O. (2013). Destinasyon rekabetçiliği ve seyahat motivasyonu bakımından gastronomik kimlik. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 1(2), 39-51.
• Çam, N. (2015). Şehir Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi: Kastamonu Şehir Merkezinde Bir Uygulama. Business & Management Studies: An International Journal, 2(3), 286- 307.Diamond, J. (1977). Tourism's role in economic development: the case reexamined. Economic development and cultural change, 25(3), 539-553.
• Çolak, O. (2009). Turistik ürün çeşitlendirme kapsamında kırsal turizm ve kırsal turizm işletmeciliği: Şirince örneği Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yükseklisans Tezi, Aydın.
• Demir, Ş. (2010). Çekici Faktörlerin Destinasyon Seçimine Etkisi: Dalyan Örneği, Ege Akademik Bakış, 10 (3), 1041-1054.
• Demirel, Y. ve Yaşarsoy, E. (2016). Kastamonu Kent İmajının Turizm Potansiyeline Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, 1. Uluslararası Abana Sempozyumu, 20-21 Mayıs 2016, Abana-Kastamonu.
• du Rand, G. E., Heath, E., & Alberts, N. (2003). The role of local and regional food in destination marketing: A South African situation analysis. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(3-4), 97-112.
• du Rand, G. & Heath, E. (2006) Towards a Framework for Food Tourism as an Element of Destination Marketing, Current Issues in Tourism, 9(3), 206-234).
• Durlu-Özkaya, F. ve Can, A. (2012). Gastronomi Turizminin Destinasyon Pazarlamasına Etkisi. Türktarım, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Dergisi, Temmuz-Ağustos, (206), 28-33.
• Elmas, M. (2012). Görüşme, Kastamonu’nun Sosyo-Ekonomik Açıdan Genel Durumu, Kastamonu Sanayi ve Ticaret Odası Genel Sekreterliği, Kastamonu, 11/09/2012 tarihinde görüşüldü.
• Gunn, C. A. & Var, T. (2002). Tourism Planning: Basic, Concepts, Cases, Routledge, London
• Gümüş, N. (2012). Bir Şehir Olarak Kastamonu’nun Pazarlanmasında Öne Çıkan Değerler, Kastamonu’nun Doğal Zenginlikleri Sempozyumu 16–17 Ekim, Kastamonu, 13-19.
• Gürbüz, A. (2005). Kastamonu’ya Gelen Yerli Turist Profilini Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi (2), 75-92.
• Hall, C. M., & Page, S. (2010). The contribution of Neil Leiper to tourism studies. Current Issues in Tourism, 13(4), 299-309.
• Hall, C. M. & Sharples, L. (2003), The consumption of experiences or the experience of consumption? An introduction to the tourism of taste (Eds) C. Michael Hall, Liz Sharples, Richard Mitchell, Niki Macionis and Brock Cambourne. Food tourism around the world: Development, management and markets, Butterworth&Heinemann, Rochester (1-24).
• Haugland, S. A., Ness, H., Grİnseth, B. O., & Aarstad, J. (2011). Development of tourism destinations: An integrated multilevel perspective. Annals of tourism research, 38(1), 268-290.
• Haven-Tang, C., & Jones, E. (2006). Using local food and drink to differentiate tourism destinations through a sense of place: A story from Wales-dining at Monmouthshire's great table. Journal of Culinary Science & Technology, 4(4), 69-86.
• Horng, J.-S., (Simon) Tsai, C.-T., (2009). Government websites for promoting East Asian culinary tourism: A crossnational analysis, Tourism Management, 31(1), 74-85 .
• Hong, J. (2014). Study on urban tourism development based on experience economy in Shanghai. International Journal of Business and Social Science, 5(4), 59-63.
• Hoşcan, N., Genç, K., & Şengül, S. (2016). Bolu Kent Markası Oluşturma Sürecinde Aşçılık Kültürü ve Gastronomi Turizminin Önemi: BOLGAMER Önerisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4/Special issue1, 52-76.
• İbret, Ü. B. (2010) Kastamonu’nun Göç Olgusu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi (20), 34-47.
• İbret, B. Ü., Uğurlu, M., & Aydınözü, D. (2015). Kastamonu şehrinde kültür ve inanç turizmi, Marmara Coğrafya Dergisi, Temmuz (32), 239-269.
• İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.(2016). Turizm Haftası Açış Konuşmaları, Kastamonu.
• Karabıyık, N., & İnci, B. S. (2012). Destinasyon Pazarlamasında Pazarlama Stratejisi ve Konumlandırma Çalışmalarına Kavramsal Yaklaşım. İstanbul Journal of Social Sciences, Summer (1), 1-19.
• Kazancı-Başaran, Z. Ve Can C. (2015). Destinasyon Rekabetinde Gastronomi Turizminin önemi: Rize Örneği, I. Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends and Indicators, 5-7 Mayıs, 672-682.
• Kercher, M. B. Okumuş, Fevzi & Okumuş, B. (2008), Food Tourism as a Viable Market Segmet: All How You Cook The Numbers”. Journal Of Travel and Tourism Marketing, 25(2), 137-146.
• Kocaman, S. (2012). Destinasyon Yönetimi Kapsamında Marka Kimliğine Etki Eden Faktörlerin Marka İmajına Etkisi: Alanya Örneği. Akdeniz Üniversitesi, SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Antalya.
• Kozak, N., Kozak, M. A., ve Kozak M. (2011). Genel Turizm: İlkeler-Kavramlar, Detay Yayın, Ankara.
• Kozak, M. (2002). Destination benchmarking. Annals of tourism research, 29(2), 497-519.
• Leiper, N. (2000). An emerging discipline. Annals of Tourism Research, 27(3), 805- 809.
• Mak, A. H., Lumbers, M., & Eves, A. (2012). Globalisation and food consumption in tourism. Annals of tourism research, 39(1), 171-196.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation’, Psychological review, 50,(4), 370- 396.
• Morgan, K., Marsden, T., & Murdoch, J. (2006). Worlds of food: place, power, and provenance in the food chain. Oxford: Oxford University Press Öney, H. (2016). Gastronomi Egitimi Üzerine Bir Degerlendirme/An Evaluation On Gastromy Education. Selcuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 193-203.
• Olalı, H. Ve Timur, A. (1988). Turizm Ekonomisi, Ofis Ticaret Matbaacılık, İzmir.
• Olalı, H. (1990). Turizm Politikası ve Planlaması, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Özdemir, G. (2008). Destinasyon Pazarlaması, Detay Yayın, Ankara.
• Roney, S. A. (2011). Turizm: Bir Sistemin Analizi, Detay Yayın, Ankara.
• Sandıkçı, M., Pamukçu, H. ve Aydoğdu, A. (2015). Yöresel Yemeklerin Menülerde Yer
• Alma Düzeyi: Kastamonu Konakları Örneği, Uluslararası Türk Dünyası Turizm
• Sempozyumu, 19-21 Kasım, Kastamonu, 773-785.
• Sarıışık, M., ve Özbay, G. (2015). Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2), 264 – 278.
• Serçek, S., ve Hassan, A. (2016). Turizmde Destinasyon Markalaşması ve Diyarbakır Örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(1), 6-27.
• Serçeoğlu, N., Boztoprak, F., & Tırak, L. (2016). Gastronomi Turizmi İle Şehir Markalaşması İlişkisi: Atatürk Üniversitesi Öğrencileri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 94-114.
• Şahin-Güzel, G., & Ünver, G. (2015). Destinasyon Pazarlama Aracı Olarak “Gastronomi Turizmi”: İstanbul’un Gastronomi Turizmi Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma (Gastronomy Tourism as a Commodity of. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, (63), 63-73.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2016). Akdeniz Mutfak Kültürünün Gastronomi Turizmi Bağlamında Değerlendirilmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4(Special issue1 2016), 86-99Türkay, O. (2014). Destinasyon Yönetimi: Yönetim Bilimi Bakış Açısıyla Yaklaşımlar ve Araçlar,Detay Yayın, Ankara.
• TÜRSAB, (2015). TÜRSAB Gastronomi Turizmi Raporu, Ankara.
• Usta, Ö. (2005). Genel Turizm, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
• Williams, A. M., & Shaw, G. (1991). Tourism & economic development: Western European experiences (No. Ed. 2). Belhaven Press.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6.Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüncü, H. R. (2010). Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası. Detay Anatolia Akademik Yayıncılık, s. 50-60., Ankara
• Zagralı, E., & Akbaba, A. (2015). Turistlerin Destinasyon Seçiminde Yöresel Yemeklerin Rolü: İzmir Yarımadası’nı Ziyaret Eden Turistlerin Görüşleri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Yaşar University, 10(40), 6633-6644.
• Zhang L. ve Zhao, S. X. (2009). City Branding and the Olympic Effect: A Case Study of
• Beijing. Cities, 26(2009), 245–254. INTERNET KAYNAKÇASI
• Arslan S. (2016). Turizm Öğrencilerine Seminer Verildi, http://www.haber7.com/kastamonu/2167107-ku-turizm-fakultesi-ogrencilerine- seminer-verildi28 Aralık 2016 tarihinde erişildi.
• ITB, World Travel Report 2015 (2016). ITB world travel trends report 2014/2015. Berlin. Messe Berlin GmbH. http://www.itb- berlin.de/media/itb/itb_dl_all/itb_presse_all/WTTR_ITB2016_8_Web.pdf19 Aralık 2016 tarihinde erişildi.
• Ulusoy, B. (2014). Turizm geleceği parlak 10 şehirde, yatırım fırsatını kaçırmayın,
• http://www.markadoktoru.com.tr/media/tursab_baskani_basaran_ulusoydan_turizm_
• yatirimcilarina_tavsiye.html, 19 Aralık 2016 tarihinde erişildi.
• UNWTO. (2016). World Tourism Barometer, Volume 4, May, http://cf.cdn.unwto.org/sites/all/files/pdf/unwto_barom16_03_may_excerpt_.pdf 10 Mayıs 2016 tarihinde erişildi.
• IUNWTO. (2015). World Toursim Highlights 2015, http://www.e
• unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416899, 19 Mayıs 2016 tarihinde erişildi. WORLD TRAV