Review of Postgraduate Theses about Tourist Guide Field with Bibliometric Analysis (1989-2019)

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 115 - 138, 30.12.2020

Nazlı Örnek , Kurtuluş Karamustafa

https://doi.org/10.34090/tured.788246

Cited By: 6

Öz

Purpose and Importance: This study has been prepared by examining the development process of postgraduate theses prepared in the tourist guide field and available in the database of the Council of Higher Education Thesis Center between the years of 1989 and 2019 in order to make contribution to the relevant body of knowledge accumulation. In this context, the importance of the study is to provide additional holistic information for further studies.

Methodology: 18 doctoral theses and 105 master's theses on the field of tourist guide accessible in the Council of Higher Education Thesis Center database have been evaluated via bibliometrics based on selected parameters. The analysis of the obtained data has been carried out by calculating the frequency and percentage values within statistics program developed for the social sciences.

Findings: It can be stated that both thesis types are mostly based on field research (empirical) and quantitative methods. The studies investigated focus mainly on issues such as tourist guides’ roles, functions, professional competencies, and professional problems education issues.

Originality/Value: This study presents holistic and specific information to the further studies with its unique approach and parameters.

Anahtar Kelimeler

Tourist guidance, postgraduate education, dissertation, thesis, bibliometric analysis

Turist Rehberliği Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analiz ile Değerlendirilmesi (1989-2019)

Öz

Amaç ve Önem: Bu çalışma, 1989-2019 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi (YÖKTEZ) veri tabanında yayınlanan turist rehberliği alanı ile ilgili hazırlanmış, erişime açık lisansüstü tezlerin gelişim sürecini değerlendirerek ilgili alanda ileride yapılacak çalışmalara birikimsel katkı oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışmanın önemi, konu ile ilgili ileri düzeyde yapılacak çalışmalara bütünsel boyutta yol gösterici nitelikte bilgiler sunulmasına dayanmaktadır.

Yöntem: YÖKTEZ veri tabanında yer alan turist rehberliği alanı ile ilgili yayınlanmış ve erişime açık 18 adet doktora tezi ile 105 adet yüksek lisans tezi bibliyometrik değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bibliyometrik değerlendirmeler, sosyal bilimler için geliştirilmiş istatistik programı ile sıklık ve yüzde değerleri hesaplanarak gerçekleştirilmektedir.

Bulgular: Her iki tez türünün de daha çok saha araştırmasına dayalı (ampirik) olduğu ve araştırmalarda nicel yöntemlerin sıklıkla kullanıldığı, konu olarak ise turist rehberlerinin rolleri, fonksiyonları, mesleki yeterlilikleri, mesleki sorunları ve turist rehberliği eğitiminin üzerine yoğunlaşıldığı anlaşılmaktadır.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Çalışmada, kendine özgü yaklaşım ve parametreler kapsamında ileri düzeyde yapılacak çalışmalara bütünsel bir bakış ile yol gösterici nitelikte bilgiler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Turist rehberliği, lisanüstü eğitim, tez, bibliyometrik analiz

Kaynakça

• Al, U. & Coştur, R. (2007). Türk Psikoloji Dergisi’nin Bibliyometrik Profili. Türk Kütüphaneciliği, 21 (2), 142-163.
• Alkan, G. (2014). Türkiye'de Muhasebe Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma (1984-2012). Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 41-52.
• Alımanoğlu, Ç. & Ayazlar, G. (2017). Türkiye’de Kırsal Turizm Konulu Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bibliyometrik Bir İnceleme (2003-2016). International Rural Tourism and Development Journal (IRTAD), 1 (1), 6-12.
• Ap, J. & Wong, K. F. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems. Tourism Management, 22 (5), 551-563.
• Arıkan Saltık, I. & Alimanoğlu, Ç. (2018). Turizmde Örgütsel Davranış Çalışmaları: Adım Üniversiteleri’nde Tamamlanan Lisanüstü Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma, İçinde International Conference On Applied Economics And Finance & Extended Social Sciences, 393-405, Aydın, Türkiye, 2018.
• Arıkan Saltık, I. (2020). Turist Rehberliği Konulu Ulusal Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili (1989-2018). ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi/ Journal of Institute of Social Sciences, 11 (1), 45-69.
• Armutlu, C. & Arı, G. S. (2010). Yönetim Modalarının Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerine Yansımaları: Bibliyometrik bir Analiz. METU Studies in Development, 37 (1), 1-23.
• Ayaz, N. & Türkmen, B. M. (2018). Yöresel Yiyecekleri Konu Alan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 2 (1), 22-38.
• Aydın, B. (2017). Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezinde (YÖKTEZ) Yiyecek İçecek İşletmeciliği Alanında Kayıtlı Bulunan Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 2 (1), 23-38.
• Beşel, F. (2017). Türkiye’de Maliye Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (2003-2017). International Journal of Public Finance, 2 (1), 27-62.
• Bozok, D., Kılıç, S. N. & Özdemir, S. S. (2017), Bibliometric Analysis of Rural Tourism on Tourism Literature. Journal of Human Sciences, 14 (1), 187-202.
• Cohen, E. (1985). The Tourist Guide: The Origins, Structure and Dynamics of a Role. Annals of Tourism Research, 12 (1), 378-398.
• Conner, C. J. & Bohan, C. H. (2014). The Second World War's Impact on the Progressive Educational Movement: Assessing its Role. The Journal of Social Studies Research, 38 (2), 91-102.
• Çapar, G., Toksöz, D. & Dönmez, B. (2018). Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 1 (2), 57-73. Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding Image Management in Indonesia. Annals of Tourism Research, 29 (3), 783-800.
• Decrop, A. (1999). Triangulation in Qualitative Tourism Research. Tourism Management, 20 (1), 157-161.
• Demirbulat, Ö. G. & Dinç, N. T. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14 (2), 20-30.
• Diodato, V. P. (1994). Dictionary of Bibliometrics. The Hawthorne Press: USA.
• Garfield, E. (1979). Is Citation Analysis a Legitimate Evaluation Tool?. Scientometrics, 1, (4), 359-375.
• Gökkaya, S., Acar, A. & Yıldırım, M. (2017). Ekoturizm Konusunun Lisansüstü Tezlerdeki Bibliyometrik Profili. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 122-130.
• Grönroos, C. (1978). A Service‐orientated Approach to Marketing of Services. European Journal of Marketing, 12 (8), 588–601.
• Güçlü Nergiz, H. (2014). Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990-2013), İçinde VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 212-221, Aydın, Türkiye, 04-05 Nisan 2014.
• Hall, C. M. (2011). Publish or Perish? Bibliometric Analysis, Journal Ranking and the Assesment of Research Quality in Tourism. Tourism Management, 32 (1), 16-27.
• İçöz, O. & Başarır, A. (1996). Seyahat ve Turizm Araştırmalarında Anket Tekniğinin Kullanımı. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 7 (1), 14-23.
• İnceoğlu Ç. (2014) Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 21, 31-50.
• Karagöz, D. & Kozak, N. (2014). Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi: Araştırma Konuları ve Kurumlar Arası İş Birliğinin Sosyal Ağ Analizi ile İncelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 28 (1), 47-61.
• Karaman, S. & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de Lisansüstü Eğitim: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 94-114.
• Kaygalak, Ç. & Kırlar, C. B. (2019). Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Uluslararası Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 213-223.
• Koseoglu, M. A., Sehitoglu, Y. & Craft, J. (2015). Academic Foundations of Hospitality Management Research with an Emerging Country Focus: A Citation and Co-Citation Analysis. International Journal of Hospitality Management, 45, 130–144.
• Koseoglu, M. A., Rahimi, R., Okumus, F. & Liu, J. (2016). Bibliometric Studies in Tourism. Annals of Tourism Research, 61, 180-198.
• Küçükoğlu, A. & Ozan, C. (2013). Sınıf Öğretmenliği Alanındaki Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (12): 27-47.
• Lee, S. H. (2015). A Bibliometric Analysis of the Field of Records Management: A Case Study of Records Management Journal, 1989-2013. Doctoral Dissertation, Canada: University of Toronto.
• Nguyen, H. L. (2015). The Impacts of Tour Guide Performance on Foreign Tourist Satisfaction and Destination Loyalty in Vietnam. Doctoral Dissertation, Australia: University of Western Sydney.
• Özel, Ç. H. & Kozak, N. (2012), Turizm Pazarlaması Alanının Bibliyometrik Profili (2000- 2010) ve Bir Atıf Analizi Çalışması. Türk Kütüphaneciliği, 26 (4), 715-733.
• Özsoy, A. & Çokal, Z. (2018). Türkiye’de Turist Rehberliği Alanında Yayımlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (1989-2018), İçinde 2. International EMI Entrepreneurship & Social Sciences Congress, Nevşehir, Türkiye, 09-11 Kasım 2018.
• Pritchard, A. (1969). Statistical Bibliography or Bibliometrics. Journal of Documentation, 25 (4), 348-349.
• Sünnetçioğlu, A., Yalçınkaya, P., Olcay, M. & Okan, Ş. (2017). Turizm Alanında Yazılmış Olan Gastronomiye İlişkin Tezlerin Bibliyometrik Profili. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5 (2), 345-354.
• Şahin, S. & Acun, A. (2015a). Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Makaleler ve Lisansüstü Tezler), İçinde 16. Ulusal Turizm Kongresi, 12-15. Detay Yayıncılık, Ankara, Türkiye, 2015.
• Şahin, S. & Acun, A. (2015b). Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Ulusal Turizm Kongreleri Bildirileri). Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 18 (34), 213-234.
• Tayfun, A., Küçükergin, F. N., Aysen, E., Eren, A. & Özekici, Y. K. (2016). Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (1), 50-69.
• Tayfun, A., Ülker, M., Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç. & Durmaz, M., (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6, 523-547.
• Temizkan, P., Çiçek, D. ve Özdemir, C. (2015), Bibliometric Profile of Articles Published on Health Tourism. Journal of Human Sciences, 12 (2), 394-415.
• Ülker, P., Örnek, N. & Çalhan, H. Turizm Dergilerinde Yayınlanan İnovasyon Başlıklı Makalelerin Bibliyometrik Profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17 (1), 103-123.
• Üzümcü, T. P. (2019). Turizm Eğitimi Alanına Yönelik Bibliyometrik Bir Çalışma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3 (4), 1433-1449.
• Wallin, J. A. (2005). Bibliometric Methods: Pitfalls and Possibilities. Basic & Clinical Pharmacology & Toxicology, 97 (5), 261-275.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK Atlas (2019). Yükseköğretim Program Atlası, https://yokatlas.yok.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 25.07.2019).
• Yükseköğretim Kanunu (1981). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf (Erişim tarihi: 05.11.2020).
• Zengin, B. & Atasoy, B. (2020). Turizm Rehberliği Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Çerçevesi. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 4 (3), 975-992.
• Zillinger, M., Jonasson, M. & Adolfsson, P. (2012). Guided Tours and Tourism. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 12 (1), 1-7.